İske Qırım

Şähär İske Qırım qırımtatarça Eski Qırım, Эски Къырым Üzbäk xan mäçete Bayraq Gerb Bayraq Gerb İl RusiäRusiä Cömhüriät Qırım CömhüriäteQırım Cömhüriäte Koordinatalar 45°01′45″ т. к. 35°05′19″ кч. о. Elekkege isemnär Qırım, Solhat Mäydan 9,97 km² Märkäz bieklege 300 m Xalıq sanı 9485 keşe (2012) UTC UTC+4 Telefon kodı +380-6555 Poçta indeksı 97345 [[Файл:|300px|İske Qırım (Җир)]]

İske Qırım, Bogayevskiy räseme, 1905

İske Qırım (qırımtatarça Eski Qırım, Эски Къырым, rusça Старый Крым) - Qırım yarımutrawı könçığış öleşendä, Çerek Su yılğası basseynında urnaşqan şähär. İske Qırım böten yarımutrawğa isem birgän şähär.

Xalıq sanı - 9446 keşe (2011).

Tarix

XIII ğasırda Altın Urda zamanında tatarlar Qırım digän şähärgä nigez salğan. Tatarça isem Qırım qıpçaq süzennän - "qır" + "ım" - "ür", "qalqulıq" süzennän çıqqan.

Qırımda torğan genuyalılar häm başqa italiannar şähärne "Solhat" - Solcati dip yörtkännär.

Qayber tarixçılar şähär tatar Qırım isemle häm italian Solhat isemle öleşenä bülengänen farazlıylar.

XIV ğasırda şähärneñ çäçäk atu çorı. Ul däwerdä Qırım-Solhat Böyek yefäk yulınıñ zur säwdä üzäge bulğan.

Ber çığanaq buyınça mämlüklär idärä itkän Misır soltanı Beybars Qırım-Solhatta tuğan häm soñraq qalağa büläklär cibärgän, birelgän aqçada yaña mäçet tözelgän.

Qırım xanlığı nigezlängännän soñ xanlıq başqalası Qırım-Solhattan Qırıq-Ur yä Çufut Qalağa küçerelgän, soñraq Baqçasaray - Qırım xanlığı yaña başqalası.

1475 yılda Ğosman imperiäse italian koloniälären basıp alğannan soñ şähär tik İske Qırım dip yörtelä başlağan.

Sıltamalar

• Домбровский О. И.,Сидоренко В. А. Солхат и Сурб-Хач. Симферополь, 1978.
• Заболоцкий П. Н. Очерки доисторического прошлого Крыма. Следы каменного века в Юго-Восточном Крыму// Сборник статей по экономике, быту и истории Феодосийского района. Вып. 1.Феодосия, 1931.
• Корпус боспорских надписей (КБН). М. — Л., 1965, № 953.