Mecidiye Nişanı
Mecidiye Nişanı | |
---|---|
Osmanlı Padişahı tarafından verilir | |
Ülke | Osmanlı İmparatorluğu |
Tür | Nişan |
Olası Hak Sahipleri | Sivil ve askeri |
Gerekçe | Başarılı olan Türk ve yabancı askerlere verilir |
Durum | Verilmemektedir |
İstatistikler | |
Kuruluş | 1851 |
İlk Verilişi | 1851 |
Son Verilişi | 1917 |
Mecidiye Nişanı, 29 Ağustos 1852 - 1922[1] tarihleri arasında verilen askeri ve kahramanlık nişanıdır. Sultan Abdülmecid döneminde tasarlandı.[2]
Tasarım
[değiştir | kaynağı değiştir]Çift kılıçlı nişan, beşer şualı yedi şubeden (köşe) ibarettir. Ortasında sultanın tuğrası yer almakta, etrafında kırmızı mineli fon üzerinde altın ile yazılmış "Gayret, Hamiyet, Sadakat" sözleri bulunmaktadır. Alt kısmında 1268 (1851) tarihi yazılıdır. Şua aralarında Ay Yıldız motifi ve nişanın asılma yerinde ona bağlı kırmızı mineli ay yıldız vardır. Şemsesi aynı modelde çift kılıçlıdır. Şua üzerlerinde ay yıldız motifleri bulunmaktadır.
Asıl adı "Mecidi Nişanı" olmasına rağmen halk arasında "Mecidiye Nişanı" adıyla anılmaktadır. Mecidiye nişanının beş rütbesi vardı. Birinci rütbesinden 50, ikinci rütbesinden 150, üçüncü rütbesinden 800, dördüncü rütbesinden 3000 ve beşinci rütbesinden 6000 adet basıldı. Yalnız birinci rütbenin murassası (değerli taşlarla süslemesi) bulunmaktadır. Mecidiye nişanının ortasında çemberle çevrili kabarık kısımda bir tuğra yer alır. Bu kısmın etrafında kırmızı mineli bir fon üzerinde “gayret, hamiyyet, sadakat” kelimeleri; altındaysa, 1268 (1851) tarihi yazılıdır. Kordon ucuna asılan birinciyle, boyuna asılan ikinci ve üçüncü rütbeli nişanlar, hemen hemen aynı büyüklüktedir. Dördüncü rütbe daha küçük, beşinci rütbe ise en küçük olanıdır. Beşinci rütbe gümüş olup, diğerleri altındandır.
Mecidiye nişanı ilmiye ve askeriye mensuplarından üstün hizmet ve muvaffakıyet gösterenlere verilirdi. Birinci ve ikinci rütbelerin sahiplerine nişanları, padişahın huzurunda takılırdı.
Beratla verilen ve kullanılan mecidiye nişanı, kaydı hayat şartıyla verilir, nişan sahibinin ölümünde hazineye iade edilirdi.
Alan bazı önemli kişiler
[değiştir | kaynağı değiştir]- Enver Paşa, Osmanlı Devletinin son dönemlerinde harbiye nazırı ve başkumandan vekili olan lider.
- Abdülkadir Cezayiri, Fransız işgaline karşı mücadeleye önderlik eden Cezayirli İslam alimi ve siyasi-askeri lideri.
- III. Napolyon, Fransa İmparatoru
- Abraham Aşkenazi, Filistin baş hahamı
- Maréchal Vaillant, Fransız baş mareşal
- Pierre Louis Charles de Failly, Fransız asker
- George Alfred Henty, İngiliz Komiserliği Görevlisi ve yazar
- Auguste Lumière, Fransız sanayici ve biyolog
- Léon-Eugène Méhédin, Fransız mimar ve fotoğrafçı
- Lord George Paulet, İngiliz donanma subayı
- Ludomił Rayski, Polonyalı pilot
- İvan Ayvazovski, Ermeni ressam
- Jules Ernest Renoux, Fransız ressam
- Pierre-Auguste Sarrus, Fransız müzisyen
- Cecil Spring Rice, İngiliz diplomat
- Edward Wilmot Blyden, Pan Afrikanist ve Liberyalı devlet adamı
- Helmuth von Moltke, Prusya Ordusu subayı
- Gazi Osman Paşa, Plevne müdafii
- Mustafa Kemal Atatürk, Osmanlı Ordusu subayı, Türkiye'nin kurucusu
- Kazım Karabekir, Türk asker ve siyasetçi
- Charles Doughty-Wylie, İngiliz subay (İronik olarak Osmanlı kuvvetlerine karşı Çanakkale Savaşları'nda savaştı. Daha sonra bu savaşlar sırasında öldürüldü.)
- Arthur Conan Doyle, İskoç yazar
- Vilhelm Thomsen, Göktürk Anıtları'nı tercüme eden Danimarkalı filolog.
- II. Pedro, Brezilya İmparatoru
- Theodor Herzl, gazeteci ve Siyonist lider
- William Montgomery-Cuninghame, Birleşik Krallık Ordusu subayı ve Victoria Haçı sahibi
- Şevket Dağdeviren, Edirne Vilayet Matbaası Müdürü, Mutasarrıf, Edirne Belediye Başkanı
- Halit Karsıalan Kocaeli Grup Komutanı, Tümgeneral
- Arslanyan Paşa, Osmanlı hekimi
- Binbaşı Mehrali Bey - Borçalı mahalı, Darbaz köyünden Türk Halk kahramanı
- Louis Pasteur, kimyager
- Robert Koch, Alman hekim
- Emille Adolf Von Behring, fizyolojist
- Karl Dönitz, Alman Amiral
- Yosef Navon
- Ürgüplü Mustafa Hayri Efendi, Şeyhülislam
Kaynakça
[değiştir | kaynağı değiştir]- ^ Bir Onurlandırma Aracı olarak Osmanlı Nişan ve Madalyaları 25 Mart 2017 tarihinde Wayback Machine sitesinde arşivlendi., Osmanlı Bankası Arşiv ve Araştırma Merkezi.
- ^ The Americana, Vol.15, Ed. Frederick Converse Beach, George Edwin Rines, (1912);[1] 19 Mart 2015 tarihinde Wayback Machine sitesinde arşivlendi.
Dış bağlantılar
[değiştir | kaynağı değiştir]- The Americana, Vol.15, Ed. Frederick Converse Beach, George Edwin Rines, 1912.
- About Tadeusz Grocholski (Lehçe)