Vladislav Tretyak
 Mayıs 2008'de Tretyak | |||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||
| Kişisel bilgileri | |||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||
|---|---|---|---|---|---|---|---|---|---|---|---|---|---|---|---|---|---|---|---|---|---|---|---|---|---|---|---|---|---|---|---|---|---|---|---|---|---|---|---|---|---|---|---|---|---|---|---|---|---|---|---|---|---|---|---|---|---|---|---|---|---|---|---|---|---|---|---|---|---|---|---|---|---|---|---|---|---|
| Doğumu | 25 Nisan 1952 Orudyevo, Rusya Sovyet Federatif Sosyalist Cumhuriyeti, Sovyetler Birliği | ||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||
| Boy | 1,83 m (6 ft 0 in) | ||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||
| Spor | |||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||
| Ülke | Sovyetler Birliği | ||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||
| Spor | Buz hokeyi (Kaleci) | ||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||
| Takım | HK ÇSKA Moskva | ||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||
| Emekli olduğu yıl | 1984 | ||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||
Madalyalar
| |||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||
Vladislav Aleksandroviç Tretyak, MSM (Rusça: Владисла́в Алекса́ндрович Третья́к, IPA: [trʲɪˈtʲjak]; d. 25 Nisan 1952) Sovyet buz hokeyi takımının eski kalecisi. Buz hokeyi tarihinin en iyi kalecilerinden biri olarak kabul edilir. Uluslararası Buz Hokeyi Federasyonu'nun (IIHF) Centennial All-Star Takımının ilk altısına 16 ülkeden 56 uzmanın oylarıyla seçilmiştir.[1] Rusya Buz Hokeyi Federasyonu'nun şimdiki başkanıdır ve Rusya 2010 Kış Olimpiyat takımının başkanlığını yapmıştır.
Gençliği
[değiştir | kaynağı değiştir]Tretyak bir Sovyet ailesinin çocuğu olarak Sumi, Sovyetler Birliği'nde dünyaya geldi.[2] Babası 37 yıl hizmet vermiş bir askeri pilot, annesi ise beden eğitimi öğretmeni olarak görev yapıyordu.[3] Ama o kardeşi gibi yüzücü olmayı seçti, çocukken birçok sporda çok iyiydi ve hepsinde üstad olmak istiyordu. Ancak, kendi neslindeki çocuğu çocuk gibi hokeyi sevdi ve 11 yaşında Ordu Merkezi Spor Kulübü'nün (kısaltması CSKA olarak bilinir) çocuk ve gençlik bölümüne girdi.[4] İlk koçu Vitali Erfilov oldu. Kimsenin kaleci olmaya cesaret edemediğini görünce kaleci olmaya karar verdi.[3]
Uluslararası kariyeri
[değiştir | kaynağı değiştir]Tretyak on bir yaşına kadar hiç hokey oynamamasına rağmen (1963), 1971 yılında (on dokuz yaşında) en bilinen hokeycilerden biri oldu. Kızıl Ordu takımında(CSKA Moskova) oynarken, Sovyet Buz Hokeyi Ligi'nin First All-Star takımına seçild. Aynı zamanda Sovyetler Birliği'nin altın madalya kazandığı 1972 Kış Olimpiyatları'nda da oynadı.
Tretyak 1972'de Summit Series'deki performansıyla dünyaca ünlü oldu. Dünyayı ve daha önemlisi Kanada milli takımını şaşırtmayı başardı. Ünlü bir hikâye, Kanadalı izcilerinin seriden önce Tretyak'ın yeteneklerini ciddi şekilde küçümsediğini anlatıyor;Ancak dün gece evlendiğinden habersiz Tretyak'ın bir gecede sekiz gol atmasına tanık oldular.[5] Tüm Sovyet kadrosuna ayriyeten, Kanadalı oyuncular ve taraftarlar Tretyak'ı saygıyla karşıladılar. Tretyak, Phil Esposito, Paul Henderson ve Valeri Kharlamov gibi serinin en ünlü oyuncularından biri oldu. Tretyak'ın muhteşem performansının bir sonucu olarak, pek çok NHL ekibi onu draft yapması için çağırdı.Montreal ekibi 1983 yılında başarıyordu ve Tretyak istekliyken harekete geçti. Ancak Sovyet hükûmeti tarafından durduruldu.
1976 Super Serileri zamanında, Tretyak, Montreal Canadiens'e karşı dominant bir oyun sergiledi, 3–3'lük beraberliğe rağmen outshot ile 38–13 kazandılar.[6]
Tretyak, Sovyetler Birliği takımında bir yıldız oldu, takımının 1976 Kış Olimpiyatları ve 1984 Kış Olimpiyatları'nda altın madalya kazanmasını sağladı. Ayrıca 1981 yılında Kanada Kupasını kazandırdı. Tretyak ayrıca Sovyetlerin, IIHF Dünya Şampiyonası ve dokuz Avrupa Buz Hokeyi Şampiyonasını kazanmasında büyük pay sahibi oldu.
1984 yılında sadece 32 yaşındayken ve halen daha üst düzey hokey oynayabilecek yetenekteyken, Tretyak emekli oldu. Ailesiyle daha fazla vakit geçirmek istediğini söyledi. Evde de uygulayabileceği bir antrenman programı yapabileceğini söylese de, Tikhonov reddetti.[7] Tikhonov'un bu hareketi, Tretyak'ın emekli olma kararına katkıda bulundu.[8]
Emeklilik sonrası
[değiştir | kaynağı değiştir]Tretyak, Montreal Canadiens oyuncusu Ken Dryden'ın 29 numarası 29 Ocak 2007'de emekliye ayrılırken törende konuşan konuklardan biriydi. Dryden, 1972 Summit Series'de Kanada takımının kalecisiydi. Yani Tretyak'ın karşısında yer alıyordu.
Tretyak 1984 yılında, 2-0'lık Çekoslovakya galibiyetinin ardından emekli oldu. 1990 yılında, Mike Keenan, Tretyak'ı, Ed Belfour, Dominik Hašek ve Jocelyn Thibault gibi son 20 yılın en iyi golcülerinin koçluk yapmasına izin veren Chicago Blackhawks için bir kaleci antrenörü olarak kiraladı. Keenan, Tretyak'ın yeteneklerinden çok etkilendi ve 38 yaşındaki Tretyak'ın NHL'de oynamaya devam edebileceğini önerdi. Tretyak bizzat NHL'de oynamak için koçluğun en iyi şey olduğunu söyledi. Blackhawks'tan ayrıldıktan sonra, Belfour, Tretyak'a saygı amacıyla 20 numaralı formayı giydi. Evgeni Nabokov'un da aralarında bulunduğu pek çok forvet, Tretyak'a saygı olarak 20 numaralı formayı giyiyor.[9]
Kızıl Bayrak İşçi Nişanı (1984) ile ödüllendirildi.[10] 1987'de Tretyak otobiyografisi yazdı, Tretiak, The Legend.[11] 1989 yılında, Hockey Hall of Fame'e adını yazdırdı. NHL liginde oynamadan Hall of Fame'e dahil olan ilk Sovyet oyuncu oldu. 2000 yılında, 20. yüzyılın en iyi Rus hokey oyuncusu olarak seçildi.[12] Tarihin en dominant takımlarının hayati dişiydi ve günümüzde hokeyin en büyük elçisi olarak kabul ediliyor.
Tretyak, Birleşik Rusya partisinin bir üyesi olarak Aralık 2003'te Saratov bölgesini temsilen Duma'ya seçildi. Kültür, Spor ve Gençlik Komitesi başkanıdır. Kuzey Amerika ve Rusya'da hokey öğretmeye devam ediyor.
25 Nisan 2006 tarihinde (54. doğum gününde), Tretyak, Rusya Buz Hokeyi Federasyonu başkanlığına seçildi. 96 oyun 93'ün aldı. Geriye kalan 3 oy ise çekimserdi. Birkaç gün sonra 28 Nisanda, Kanada Valisinin Rideau Hall'da düzenlediği bir törende, Tretyak'a Üstün Hizmet Madalyası verildi. Tretyak'ın aldığı bu ödül, aynı zamanda Rusya ve Kanada arasındaki ilişkileri iyileştirdi. Bu ödülü kazanan tek Rus olma şerefine sahiptir.
Ayrıca Toronto, Ontario'da, bir eğitim okulu yürütüyor. Voldislav Tretyak Elite Goaltending Okulu olarak adlandırılan bu okul, dünyadaki en ağır fiziksel cezalandırmaların yapıldığı okullarından biri olarak kabul edilir ve fiziksel durumu iyi olmayan öğrenciler katiyen kabul edilmemektedir. Ayrıca Jose Theodore ve Martin Brodeur gibi birçok meşhur NHL oyuncusu, 90'lı yıllarda Montreal'de bir Goalie Okulunda eğitti. Tretyak, 2000'li yılların başında Detroit Lakes, Minnesota'da bir kaleci hokeyi kampında eğitmenlik yaptı.
28 Mart 2007'de, Tretyak, ilk olaydan 35 yıl sonra 2007 yazında, başka bir Zirve Dizisi düzenlenmesi ihtimalleri hakkında Kanadalı yetkililerle görüşmek üzere Ottawa'ya gitti. Rus Başbakan Mihail Fradkov Kanada Başbakanı Stephen Harper'le başka bir etkinlik yapma olanakları hakkında konuştu.[13] Sonunda, Eylül 2007'de Kanada ve Rusya'nın ulusal çocuk takımları arasında bir seri oyun gerçekleştirildi.
21 Aralık 2012'de, Rusya Devlet Dumasında "Dima Yakovlev Yasası"na lehte oy verdi. Bu mevzuat, ABD vatandaşlarının Rus çocuklarını kabul etmesini yasakladı ve Magnitsky tasarısına verilmiş bir cevaptı.[14][15]
Tretyak, Soçi'deki 2014 Kış Olimpiyatlarının meşale tutucusuydu ve Irina Rodnina ile birlikte açılış töreninde Olimpiyat meşalesini yakmıştır.
Kişisel yaşamı
[değiştir | kaynağı değiştir]Tanıştıktan 6 hafta sonra, 23 Ağustos 1972 tarihinde (1950 doğumlu) Tatyana ile evlendi. Bir yıl sonra Dmitri adında oğulları oldu ve 3 yıl sonra da kızları İrina dünyaya geldi. Artık çalışmasa da Tatyana, bir Rus edebiyat öğretmenidir. Tretyak, dindar bir Rus Ortodoks Hristiyanıdır.[16]
Kariyer istatikleri
[değiştir | kaynağı değiştir]Sovyetler Şampiyonlar Ligi
[değiştir | kaynağı değiştir]| Sezon | Takım | Lig | OO | G | M | B | DK | GA | SO | Ortalama gol |
|---|---|---|---|---|---|---|---|---|---|---|
| 1968-69 | CSKA Moskova | Sovyetler Ligi | 3 | - | - | - | - | 2 | - | 0.67 |
| 1969-70 | CSKA Moskova | Sovyetler Ligi | 34 | - | - | - | - | 76 | - | 2.24 |
| 1970-71 | CSKA Moskova | Sovyetler Ligi | 40 | - | - | - | - | 82 | - | 2.03 |
| 1971-72 | CSKA Moskova | Sovyetler Ligi | 30 | - | - | - | - | 78 | - | 2.60 |
| 1972-73 | CSKA Moskova | Sovyetler Ligi | 30 | - | - | - | - | 80 | - | 2.67 |
| 1973-74 | CSKA Moskova | Sovyetler Ligi | 27 | - | - | - | - | 94 | - | 3.48 |
| 1974-75 | CSKA Moskova | Sovyetler Ligi | 35 | - | - | - | - | 104 | - | 2.97 |
| 1975-76 | CSKA Moskova | Sovyetler Ligi | 33 | - | - | - | - | 100 | - | 3.03 |
| 1976-77 | CSKA Moskova | Sovyetler Ligi | 35 | - | - | - | - | 98 | - | 2.80 |
| 1977-78 | CSKA Moskova | Sovyetler Ligi | 29 | - | - | - | - | 72 | - | 2.48 |
| 1978-79 | CSKA Moskova | Sovyetler Ligi | 40 | - | - | - | - | 111 | - | 2.78 |
| 1979-80 | CSKA Moskova | Sovyetler Ligi | 36 | - | - | - | - | 85 | - | 2.36 |
| 1980-81 | CSKA Moskova | Sovyetler Ligi | 18 | - | - | - | - | 32 | - | 1.78 |
| 1981-82 | CSKA Moskova | Sovyetler Ligi | 41 | 34 | 4 | 3 | 2295 | 65 | 6 | 1.70 |
| 1982-83 | CSKA Moskova | Sovyetler Ligi | 29 | 25 | 3 | 1 | 1641 | 40 | 6 | 1.46 |
| 1983-84 | CSKA Moskova | Sovyetler Ligi | 22 | 22 | 0 | 0 | 1267 | 40 | 4 | 1.89 |
| Toplam | 482 | - | - | - | - | 1158 | - | 2.31 | ||
Uluslararası istatikler
[değiştir | kaynağı değiştir]| Yıl | Takım | Etkinlik | OO | G | M | B | DK | GA | SO | Ortalama gol |
|---|---|---|---|---|---|---|---|---|---|---|
| 1968 | Sovyetler Birliği | EJC | 1 | - | - | - | 20 | 1 | 0 | 3.00 |
| 1969 | Sovyetler Birliği | EJC | 2 | - | - | - | - | - | - | - |
| 1970 | Sovyetler Birliği | EJC | 2 | - | - | - | - | - | - | - |
| 1970 | Sovyetler Birliği | Dünya Kupası | 6 | - | - | - | 215 | 4 | - | 1.12 |
| 1971 | Sovyetler Birliği | EJC | 3 | - | - | - | 180 | 5 | - | 1.67 |
| 1971 | Sovyetler Birliği | Dünya Kupası | 5 | - | - | - | 241 | 6 | - | 1.49 |
| 1972 | Sovyetler Birliği | Olimpiyatlar | 4 | - | - | - | 240 | 10 | - | 2.50 |
| 1972 | Sovyetler Birliği | Dünya Kupası | 8 | - | - | - | 430 | 15 | - | 2.09 |
| 1972 | Sovyetler Birliği | SS | 8 | - | - | - | 480 | 31 | - | 3.87 |
| 1973 | Sovyetler Birliği | Dünya Kupası | 7 | - | - | - | 420 | 14 | - | 2.00 |
| 1974 | Sovyetler Birliği | Dünya Kupası | 8 | - | - | - | 440 | 12 | - | 1.64 |
| 1974 | Sovyetler Birliği | SS | 7 | - | - | - | 420 | 25 | - | 3.57 |
| 1975 | Sovyetler Birliği | Dünya Kupası | 8 | - | - | - | 449 | 18 | - | 2.41 |
| 1976 | Sovyetler Birliği | Olimpiyatlar | 4 | - | - | - | 240 | 10 | - | 2.50 |
| 1976 | Sovyetler Birliği | Dünya Kupası | 10 | - | - | - | 577 | 19 | - | 1.98 |
| 1976 | Sovyetler Birliği | Kanada Kupası | 5 | - | - | - | 300 | 14 | - | 2.80 |
| 1977 | Sovyetler Birliği | Dünya Kupası | 9 | - | - | - | 482 | 17 | - | 2.12 |
| 1978 | Sovyetler Birliği | Dünya Kupası | 8 | - | - | - | 480 | 21 | - | 2.63 |
| 1979 | Sovyetler Birliği | Dünya Kupası | 7 | - | - | - | 407 | 12 | - | 1.77 |
| 1980 | Sovyetler Birliği | Olimpiyatlar | 5 | - | - | - | 220 | 9 | - | 2.45 |
| 1981 | Sovyetler Birliği | Dünya Kupası | 7 | - | - | - | 420 | 13 | - | 1.86 |
| 1981 | Sovyetler Birliği | Kanada Kupası | 6 | - | - | - | 360 | 8 | - | 1.33 |
| 1982 | Sovyetler Birliği | Dünya Kupası | 8 | - | - | - | 464 | 19 | - | 2.46 |
| 1983 | Sovyetler Birliği | Dünya Kupası | 7 | - | - | - | 420 | 4 | - | 0.57 |
| 1984 | Sovyetler Birliği | Olimpiyatlar | 6 | - | - | - | 360 | 4 | - | 0.67 |
| Olimpiyat toplamı | 19 | - | - | - | 1060 | 33 | - | 1.87 | ||
| Dünya Kupası toplamı | 98 | - | - | - | 5445 | 174 | - | 1.92 | ||
Super Series istatistikleri
[değiştir | kaynağı değiştir]Super Series, NHL ekibi ile Sovyet ekipleri arasındaki oyunlar serisidir (genellikle Sovyet Şampiyonlar Liginden bir takım seçilir). Tretiak üç tane seride oynamıştır.
| Yıl | Takım | Etkinlik | OO | G | M | B | DK | GA | Ortalama gol | SO | |
|---|---|---|---|---|---|---|---|---|---|---|---|
| 1975-76 | CSKA Moskova | Super-S | 4 | 2 | 1 | 1 | 240 | 12 | 3.00 | 0 | |
| 1980 | CSKA Moskova | Super-S | 5 | 3 | 2 | 0 | 300 | 18 | 3.60 | 0 | |
| 1983 | Sovyetler Birliği | Super-S | 4 | 0 | 240 | 4 | 1.00 |
Rekorları ve ödülleri
[değiştir | kaynağı değiştir]- Sovyetler Birliği'nde 1979'dan 1984 yılına kadar Sovyetler Birliği Birinci Yıldızlar takımına üst üste seçildi. Bu on dört yılda Kızıl Ordu ekibi ile on üç lig şampiyonluğu kazanan Tretyak, beş kez ligin MVPsi seçildi
- 1978 yılında, Tretyak Lenin Nişanı kazandı.[17]
- Hokey Hall of Fame'de yer alan Kuzey Amerik dışında doğmuş tek oyuncudur; aynı zamanda uzun süredir takım arkadaşı olan Valeri Kharlamov ile birlikte, sadece Rusya'da oynayan oyuncular kategorisinde, Hokey Hall of Fame'de yer alan iki Rus oyuncudan biridir. Buna ek olarak, Tretyak ve Kharlamov, tüm kariyerlerini Demir Perde'nin arkasında oynayan oyunculardır. Tretyak, dundan dolayı onur duyan tek kişidir.
- Sports Illustrated, 2000'de en büyük hokey takımı seçerken, Tretyak'ı, Wayne Gretzky, Bobby Hull, Gordie Howe ve Bobby Orr gibi oyunculardan kadronun kalecisi seçti.
- Vatan Fazileti Madalyası 3. (2012) ve 4. (2002) sınıf (Rusya Fedarasyonu)
- Onur Madalyası (Rusya Fedarasyonu)
- Lenin Nişanı (SSCB)
- Kızıl Bayrak İşçi Nişanı (SSCB)
- Halk Kardeşliği Nişanı (SSCB)
- Onur Rozeti Nişanı (SSCB)
- Emek Cesareti Madalyası (SSCB)
- "SSCB Silahlı Kuvvetlerinin 60 Yılı" Jübile Madalyası (SSCB)
- Rusya, Soçi'deki 2014 Kış Olimpiyatları'nda, Irina Rodnina ile birlikte Olimpiyat zaferleri için onurlandırıldılar.
- Üstün Hizmet Madalyası (Kanada)
Diğer sporlara desteği
[değiştir | kaynağı değiştir]Bandy'nin Kış Olimpiyatlarında yer alma teklifini destekliyor.[18][19]
Kaynakça
[değiştir | kaynağı değiştir]- ^ IIHF Centennial All-Star Team 27 Şubat 2014 tarihinde Wayback Machine sitesinde arşivlendi.. Iihf.com. Retrieved on 2013-04-05.
- ^ Kolesnikov, Boris. "ХК "Донбасс" на открытии новой ледовой арены в Луганске". 7 September 2013. HC Donbass. 28 Ağustos 2017 tarihinde kaynağından arşivlendi. Erişim tarihi: 7 Eylül 2013."Третьяк обмолвился, что он корнями-то украинец, родители его с Сумщины" - "Tretiak has mentioned that he is of Ukrainian-roots, his parents are from Sumy"
- ^ a b "Arşivlenmiş kopya". 20 Mayıs 2013 tarihinde kaynağından arşivlendi. Erişim tarihi: 27 Ağustos 2017.
- ^ "Archived copy". 15 Ocak 2004 tarihinde kaynağından arşivlendi. Erişim tarihi: 22 Mart 2008.. vor.ru (interview in Russian, 1999)
- ^ Vladislav Tretiak 10 Haziran 2008 tarihinde Wayback Machine sitesinde arşivlendi.. 1972 Summit Series. Retrieved on 2013-04-05.
- ^ Legends of Hockey Spotlight 22 Aralık 2009 tarihinde Wayback Machine sitesinde arşivlendi. The Pinnacle
- ^ YouTube'da Вратарь без маски. Goaltender without a mask. Documentary to the 60th anniversary of Vladislav Tretyak.
- ^ [1] 4 Mart 2016 tarihinde Wayback Machine sitesinde arşivlendi. Tretyak Interview to Vladimir Pozner
- ^ Ward, Doug (2 Şubat 2006). "Numbers game for Nabokov". NHL.com. 21 Ağustos 2008 tarihinde kaynağından arşivlendi. Erişim tarihi: 13 Nisan 2008.
- ^ Panorama of the 1984 Sports Year (Rusça). Moskova: Fizkultura i sport. 1985. s. 37.
- ^ Vladislav Tretiak 28 Ağustos 2017 tarihinde Wayback Machine sitesinde arşivlendi.. Hockeygoalies.org. Retrieved on 2013-04-05.
- ^ "Archived copy". 24 Aralık 2001 tarihinde kaynağından arşivlendi. Erişim tarihi: 8 Ağustos 2004.. IIHF News
- ^ CTV News (28 Mart 2007). "Russian PM asks Harper to consider Summit Series". CTV. 24 Şubat 2009 tarihinde kaynağından arşivlendi. Erişim tarihi: 27 Ağustos 2017.
- ^ "Справка о голосовании по вопросу:(третье чтение) О проекте федерального закона № 186614-6 "О мерах воздействия на лиц, причастных к нарушениям основополагающих прав и свобод человека, прав и свобод граждан Российской Федерации"". State Duma. 19 Mart 2017 tarihinde kaynağından arşivlendi. Erişim tarihi: 12 Ocak 2013.
- ^ Д1 (2 чтение) ФЗ №186614-6 "О мерах воздействия на лиц, причастных к нарушению основополагающих прав и свобод человека, прав и свобод граждан РФ" - Система анализа результатов голосований на заседаниях Государственной Думы 28 Ağustos 2017 tarihinde Wayback Machine sitesinde arşivlendi.. Vote.duma.gov.ru (2012-12-19). Retrieved on 2013-04-05.
- ^ "Arşivlenmiş kopya". 19 Şubat 2014 tarihinde kaynağından arşivlendi. Erişim tarihi: 27 Ağustos 2017.
- ^ Legends of Hockey. net. "Vladislav Tretiak Biography". 28 Ağustos 2017 tarihinde kaynağından arşivlendi. Erişim tarihi: 30 Mart 2007.
- ^ rsport.ru
- ^ "Vladislav Tretyak considers that bandy must be promoted to the Olympic Games". 22 Aralık 2015 tarihinde kaynağından arşivlendi. Erişim tarihi: 27 Ağustos 2017.
Dış bağlantılar
[değiştir | kaynağı değiştir]
- Vladislav Tretiak at Hockey CCCP International 4 Ekim 2017 tarihinde Wayback Machine sitesinde arşivlendi.
- Tretiak's biography and statistics at 1972summitseries.com 10 Haziran 2008 tarihinde Wayback Machine sitesinde arşivlendi.
