İçeriğe atla

Hispanik ve Latino Amerikalılar

Vikipedi, özgür ansiklopedi
Hispanik ve Latino Amerikalılar
Hispanic and Latino Americans (İngilizce)
Estadounidenses hispanos y latinos (İspanyolca)
Americanos hispânicos e latinos (Portekizce)
Eyaletlere göre Hispanik ve Latin nüfusunun yüzdesi (2012)
Toplam nüfus
ort. 59.763.631[1]
Toplam ABD nüfusunun %18,3'ü (2018, sayım)
Önemli nüfusa sahip bölgeler
Diller
Din
Hristiyanlık (çoğu Roma Katolik,[2] azı Protestanlık)[2] ve Dinsizlik[2][3][4]
ve diğer
İlgili etnik gruplar
Beyaz Amerikalılar, Asyalı Amerikalılar, Afrikalı Amerikalılar

Amerika Birleşik Devletleri'nde Hispanik ve Latino Amerikalılar, İspanya ve Hispanik Amerika'dan veya bazen Portekiz ve Brezilya'dan Amerika Birleşik Devletleri'ne göçmüş veya sığınmış insanların torunu olan Amerikalılardır.[5][6][7][8]

Kökü, Amerika Birleşik Devletleri'ne gelmeden önce kişinin, ebeveynlerinin veya atalarının soy, milliyet grubu veya doğum ülkesi olarak görülebilir. İspanyol veya Hispanik olarak tanımlayan insanlar herhangi bir ırktanda olabilir.[9][10][11][12] Birleşik Devletler'de özel olarak belirlenmiş; iki temel etnik köken kategorisinden biri (diğeri "Hispanik veya Latino dışı") olan Hispanikler, birbiriyle ilişkili kültürel ve dilsel miras çeşitliliğini içeren bir pan-etnik kökenini oluşturur. Hispanik ve Latin kökenli Amerikalılar'ın birçoğu sırasıyla Meksika, Porto Riko, Küba, El Salvador, Dominik, Guatemala veya Kolombiya kökenlidir. Hispanik ve Latin Amerikalılar'ın demografik olarak dağılımı çoğunlukla Güneybatı Birleşik Devletler'dir.[10][13][14][15][16]

Hispanik Amerikalılar, Asyalı Amerikalılar'dan sonra, oransal olarak büyüyen ikinci gruptur.[17] Amerika Birleşik Devletleri'ndeki İspanyol olmayan beyazlardan sonra ikinci en büyük topluluktur. Yerli Amerikalılar'dan sonra Hispanikler, bugün Birleşik Devletler topraklarında yağamış en eski topluluklardan biridir ve birçok Hispaniğin, Yerli Amerikalılar'la genetik ortak soyları kesişmektedir.[18][19][20][21] Geçmişte İspanyol İmparatorluğu, günümüzde Florida, Kaliforniya, New Mexico, Nevada, Arizona, Teksas ve Mississippi olarak bilinen devletleri kolenize etmiş, insanlarını bu topraklara bolca yerleştirmiştir.[22]

Terminoloji

[değiştir | kaynağı değiştir]
Bizans-Latin Quarter, Los Angeles, Kaliforniya (Los Angeles'ta yaşayanların 48,5%'ü Hispanik kökenlidir)

Temelde "Hispanik" ve "Latino" sözcükleri bir etnik kökene atıfta bulunmak için kullanılmaktadır. B.D. Nüfus Sayım Bürosu tarafından Hispanikler, etnik bir grup yerine etnik bir kökene sahip insanlar olarak görülür.[10][23][24] 2015'te, kimlikleri hakkında düşünceleri alınan Hispanikler için genel bir anket yapıldı; %56'sı Hispanik olmanın hem ırksal hem de etnik kökenlerinin bir parçası olduğunu söylerken, 19% ise bunu yalnızca kendi etnik kökenlerinin veya yalnızca ırksal geçmişlerinin bir parçası olduğunu söyledi.[23] Hispaniklerin dilsel bir geçmişi de olabilir; yine 2015'te yapılan bir ankette Hispaniklerin %71'i 'Hispanik/Latino kökenli kişilerin İspanyolca veya Portekizce konuşmasının zorunlu olmadığı' konusunda hemfikirdi.[25]

Kaynakça

[değiştir | kaynağı değiştir]
  1. ^ "B03002 HISPANIC OR LATINO ORIGIN BY RACE - United States - 2018 American Community Survey 1-Year Estimates". en:U.S. Census Bureau. 1 Temmuz 2018. 4 Aralık 2019 tarihinde kaynağından arşivlendi. Erişim tarihi: 25 Kasım 2019. 
  2. ^ a b c "U.S. Catholic Hispanic Population Less Religious, Shrinking". =Gallup.com. 5 Mart 2013 tarihinde kaynağından arşivlendi. Erişim tarihi: 5 Mart 2015. 
  3. ^ "The Shifting Religious Identity of Latinos in the United States". 7 Mayıs 2014. 7 Mayıs 2014 tarihinde kaynağından arşivlendi. Erişim tarihi: 8 Temmuz 2020. 
  4. ^ "Growing number of Latinos have no religious affiliation". NBC Latino. 24 Ağustos 2012 tarihinde kaynağından arşivlendi. Erişim tarihi: 5 Mart 2015. 
  5. ^ Luis Fraga; John A. Garcia (2010). Latino Lives in America: Making It Home. Temple University Press. s. 145. ISBN 978-1-4399-0050-5. 16 Temmuz 2020 tarihinde kaynağından arşivlendi. Erişim tarihi: 7 Temmuz 2020. 
  6. ^ Nancy L. Fisher (1996). Cultural and Ethnic Diversity: A Guide for Genetics Professionals. Johns Hopkins University Press. s. 19. ISBN 978-0-8018-5346-3. 3 Ağustos 2020 tarihinde kaynağından arşivlendi. Erişim tarihi: 7 Temmuz 2020. 
  7. ^ Robert H. Holden; Rina Villars (2012). Contemporary Latin America: 1970 to the Present. John Wiley & Sons. s. 18. ISBN 978-1-118-27487-3. 3 Ağustos 2020 tarihinde kaynağından arşivlendi. Erişim tarihi: 7 Temmuz 2020. 
  8. ^ Mark Hugo Lopez, Jens Manuel Krogstad and Jeffrey S. Passel, Who Is Hispanic? 15 Temmuz 2020 tarihinde Wayback Machine sitesinde arşivlendi., Pew Research Center (November 11, 2019).
  9. ^ Office of Management and Budget. "Revisions to the Standards for the Classification of Federal Data on Race and Ethnicity. Federal Register Notice October 30, 1997". 17 Ocak 2017 tarihinde kaynağından arşivlendi. Erişim tarihi: 1 Haziran 2012. 
  10. ^ a b c Grieco, Elizabeth M.; Rachel C. Cassidy. "Overview of Race and Hispanic Origin: 2000" (PDF). United States Census Bureau. 3 Kasım 2001 tarihinde kaynağından arşivlendi (PDF). Erişim tarihi: 27 Nisan 2008. 
  11. ^ "B03001. Hispanic or Latino origin by specific origin". 2009 American Community Survey 1-Year Estimates. U.S. Census Bureau. 27 Aralık 1996 tarihinde kaynağından arşivlendi. Erişim tarihi: 17 Ekim 2010. 
  12. ^ "CIA – The World Factbook – Field Listing :: Ethnic groups". 13 Haziran 2007 tarihinde kaynağından arşivlendi. Erişim tarihi: 18 Kasım 2010. 
  13. ^ "T4-2007. Hispanic or Latino By Race [15]". 2007 Population Estimates. United States Census Bureau. 27 Aralık 1996 tarihinde kaynağından arşivlendi. 
  14. ^ "B03002. Hispanic or Latino origin by race". 2007 American Community Survey 1-Year Estimates. United States Census Bureau. 27 Aralık 1996 tarihinde kaynağından arşivlendi. 
  15. ^ Tafoya, Sonya (6 Aralık 2004). "Shades of Belonging" (PDF). Pew Hispanic Center. 3 Mart 2016 tarihinde kaynağından (PDF) arşivlendi. Erişim tarihi: 7 Mayıs 2008. 
  16. ^ "The Contested Homeland - A Chicano History of New Mexico". 3 Ağustos 2020 tarihinde kaynağından arşivlendi. Erişim tarihi: 7 Temmuz 2020. 
  17. ^ "Hispanics Were Not The Fastest-Growing Minority Group Last Year". MarketingCharts. 23 Temmuz 2013. 25 Ağustos 2014 tarihinde kaynağından arşivlendi. Erişim tarihi: 5 Mart 2015. 
  18. ^ "Oldest U.S. City — Infoplease.com". 1 Temmuz 2006 tarihinde kaynağından arşivlendi. Erişim tarihi: 21 Kasım 2008. 
  19. ^ The Encyclopedia Americana. Encyclopedia Americana Corp. 1919. s. 151. 
  20. ^ "Documents in Mexican American History". University of Houston. 21 Ocak 2012 tarihinde kaynağından arşivlendi. Erişim tarihi: 11 Haziran 2008. 
  21. ^ "Cuartocentennial of Colonization of New Mexico". New Mexico State University. 15 Kasım 2011 tarihinde kaynağından arşivlendi. Erişim tarihi: 11 Haziran 2008. 
  22. ^ "Supplemental Table 2. Persons Obtaining Lawful Permanent Resident Status by Leading Core Based Statistical Areas (CBSAs) of Residence and Region and Country of Birth: Fiscal Year 2014". U.S. Department of Homeland Security. 4 Ağustos 2016 tarihinde kaynağından arşivlendi. Erişim tarihi: 3 Temmuz 2017. 
  23. ^ a b Ana Gonzales-Barrera & Mark Hugo Lopez, Is being Hispanic a matter of race, ethnicity or both? 21 Ekim 2020 tarihinde Wayback Machine sitesinde arşivlendi., Pew Research Center (June 15, 2015).
  24. ^ United States Census Bureau. "U.S. Census Bureau Guidance on the Presentation and Comparison of Race and Hispanic Origin Data". 10 Ağustos 2003 tarihinde kaynağından arşivlendi. Erişim tarihi: 18 Mart 2007. Race and Hispanic origin are two separate concepts in the federal statistical system. People who are Hispanic may be of any race. People in each race group may be either Hispanic or not Hispanic. Each person has two attributes, their race (or races) and whether or not they are Hispanic/Latino. 
  25. ^ Lopez, Mark Hugo (19 Şubat 2016). "Is speaking Spanish necessary to be Hispanic? Most Hispanics say no". Pew Research Center. 21 Şubat 2016 tarihinde kaynağından arşivlendi. 
"https://tr.wikipedia.org/w/index.php?title=Hispanik_ve_Latino_Amerikalılar&oldid=33405233" sayfasından alınmıştır