İçeriğe atla

Frekans

Vikipedi, özgür ansiklopedi
17.45, 31 Ağustos 2018 tarihinde Superyetkin (mesaj | katkılar) tarafından oluşturulmuş 19966194 numaralı sürüm (Superyetkin, Periyot sayfasını Frekans sayfasına yönlendirme üzerinden taşıdı: Geçmiş birleştirme)

Frekans veya titreşim sayısı bir olayın birim zaman (genel olarak 1 saniye) içinde hangi sıklıkla, kaç defa tekrarlandığının ölçümüdür, matematiksel ifadeyle çarpmaya göre tersi ise periyot olarak adlandırılır.

Ölçümü

Bir olayın frekansını ölçmek için o olayın belirli bir zaman aralığında kendini kaç kere tekrar ettiği sayılır, sonra bu sayı zaman aralığına bölünerek frekans elde edilir.

SI birim sisteminde frekans, Hertz (Hz) ile gösterilir. Bir Hertz, bir olayın saniyede bir tekrarlandığı anlamına gelir. Olayın iki Hertzlik bir frekansa sahip olması ise, olayın saniyede kendini iki kere yinelediğini ifade eder. Frekansı ölçmenin başka bir yolu ise olayın kendini tekrar etmesi arasında geçen süreyi tayin etmektir zira frekans bu sürenin çarpmaya göre tersi olduğundan dolaylı olarak elde edilebilir. İki yineleme arasında geçen süreye periyot denir ve fizikte genellikle T ile gösterilir.

Dalganın frekansı

Bir dalganın frekansı, dalgaboyuyla ilişkilidir. Dalganın dalga boyuyla frekansının çarpımı, o dalganın hızını belirler. Dolayısıyla dalga boyu bilinen bir dalganın frekansı bu ilişki kullanılarak belirlenebilir.

Bu ifadede v hızı λ (lamda) ise dalga boyunu temsil eder. Özel bir durum olarak elektromanyetik bir dalga olan ışık boşlukta ışık hızıyla hareket ettiği için bu denklem

ifadesine dönüşür. Dalgalar bir ortamdan başka fiziksel yoğunluğa sahip bir ortama geçtiklerinde frekansları değişmez ancak hızları ve dolayısıyla dalga boyları değişir. Doppler Etkisi dışında frekans hiçbir fiziksel olay dolayısıyla değişmez, diğer bir deyişle evrensel bir fiziksel değişmezdir.

Frekanslar

Sembol Aralık - Titreşim Sayısı Dalgaboyu
Extremely low frequency ELF 3 Hz ile 30 Hz 10,000 km ile 100,000 km
Super low frequency SLF 30 Hz ile 300 Hz 1,000 km ile 10,000 km
Ultra low frequency ULF 300 hz ile 3 Khz 100 km ile 1000 km
Very low frequency VLF 3 Khz ile 30 Khz 10 km ile 100 km
Low frequency LF 30 Khz ile 300 Khz 1 km ile 10 km
Medium frequency MF 300 Khz ile 3 Mhz 100 m ile 1 km
High frequency HF 3 Mhz ile 30 Mhz 10 m ile 100 m
Very high frequency VHF 30 Mhz ile 300 Mhz 1 m ile 10 m
Ultra high frequency UHF 300 Mhz ile 3 Ghz 10 cm ile 100 cm
Super high frequency SHF 3 Ghz ile 30 Ghz 1 cm ile 10 cm
Extremely high frequency EHF 30 Ghz ile 300 Ghz 1 mm ile 10 mm

Örnekler

  • Orkestrada bütünlüğü sağlamak için akort sesi olarak verilen la notası 440 Hz frekansına sahip bir titreşimdir.
  • İnsan kulağı 20-20.000 Hz aralığındaki titreşimlere tepki gösterir.
  • Şebekeden dağıtılan elektrik, saniyede 50 kere salınan alternatif akımdır. Elektrikli eşyaların üzerinde AC 220V 50 Hz uyarısı cihazın, 50 Hz' lik 220 volt genlikli alternatif akımla çalıştığı anlamına gelir.