İçeriğe atla

İnci Sözlük

Vikipedi, özgür ansiklopedi
12.58, 22 Şubat 2016 tarihinde Jahrein (mesaj | katkılar) tarafından oluşturulmuş 16709609 numaralı sürüm (Ahmet)
İnci Sözlük
1 Aralık 2014 tarihinde yenilenen tasarımdan bir görüntü.
SahipSerkan İnci, İsmail Alpen
URLi̇ncisozluk.com.tr
Sloganin ci we trust[1]
altını şer incisi ker[2]
Ticari?Evet (1 Aralık 2014 öncesi ticari değildi.[3])
Site türüKatılımcı sözlük
KayıtGerekli
Üye sayısı702.118[4]
Kullanılabilir dil(ler)Türkçe
Başlama tarihi19 Aralık 2009
Geçerli durumAktif

İnci Sözlük, Ahmet Sonuç e İsmail Alpen tarafından[5] 19 Aralık 2009 tarihinde kurulan katılımcı sözlük tarzındaki ağ sayfası. Argo ve müstehcen bir içeriğe sahip olan sözlüğün yazarları çeşitli basın ve yayın kuruluşlarına, bazı ağ sayfalarına ziyaret adını verdikleri çeşitli saldırılarda bulunmuştur.[6]

Kurallar ve yapı

İnci Sözlük, Aralık 2009 tarihinde kurulan katılımcı sözlük şeklinde bir sitedir. Kullanıcılar ücretsiz olarak kaydolup kavramlar hakkında yorum yapabilirler. Telifsiz içeriğe sahip olan site 19 Aralık 2009 tarihinde Sözlükspot isimli internet sitesinin alt alan adında hayatına başlamış, 1 Aralık 2014 tarihinde ise incisozluk.com.tr alan adına taşınmıştır. Sözlüğe üye alımı ise 2010 yılında kapatılmıştır. Bu yıldan itibaren yeni üye alımları nadiren yapılmakta iken 2014 yılında üye alımları tamamen açılmıştır. Sözlüğün günümüzde 675 binden fazla üyesi bulunmaktadır.[4]

Sözlük dili erkeksidir ve pornografiye varan argo bir dil kullanılır.[7] Sitenin yalnızca 3 temel kuralı vardır. Bunlar dini, siyasi tartışmalara girmemek ve 3. kişilere hakaret edilmemesidir.[8] Kurallarının Türkiye'deki birçok internet sitesine göre çok daha az kısıtlayıcı olmasından ötürü 4chan'e benzetilmektedir.[9]

Medyada İnci Sözlük

İnci Sözlük yazarları ziyaret adını verdikleri eylemlerle yazılı basın, internet siteleri ve televizyonda adlarından söz ettirmektedir. Yazarlar Twitter'daki bir açığı kullanıp, ünlü kişilerin kendilerini takip etmesini sağlamış, bu olay ulusal ve uluslararası basında büyük yankı uyandırmıştır.[10][11] Ayrıca, Facebook'a yaptıkları saldırı da medyada yer almıştır.[12] İki kişinin sözlük adına Disko Kralı programına telefonla bağlanması ve bunlardan birinin İnci Sözlük'ün tanıtımını yaparak programda küfretmesi Okan Bayülgen'in tepkisine yol açmıştır.[13] Sözlük yazarları, Ekşi Sözlük'te uygunsuz başlıklar açmış, Uludağ Sözlük'e saldırılar yapmış ve İHL Sözlük'teki bazı hesapları ele geçirmişlerdir.[14] Büyük çapta ses getiren bu eylemler için yöneticiler sözlüğün üst bölümüne birer yıldız koymuşlardır. Ayrıca Tarihin Arka Odası[15], Adnan Oktar'ın televizyon programı[16] ve Okay Karacan'ın[17][18] programlarına e-posta ya da telefonla ulaşıp sunuculara şaka yapmışlardır.

Son olarak Türk şarkıcı Atilla Taş'ın bir Gangnam Style parodisi olan Yam Yam Style adlı şarkısını Yunanistan'a "itelemeleri" ile medyada yer almışlardır.[19] Sanatçının üzerinde oynanmış Yunanistan bayraklı bir fotoğrafını Athillas Thasos adıyla YouTube'a yükleyen sözlük kullanıcılarının bu eylemi hem yerel hem de dış basında yer etmiştir.[20][21] Söz konusu video telif hakları nedeniyle kaldırılmış olsa da 500.000'den fazla görüntüleme almıştır.[22][23]

Otosansür ve erişim engeli

Ağır bir argo dilin hakim olduğu sözlük kullanıcıları kurallara aykırı olmasına rağmen zaman zaman 3. kişilere hakaret edebilmektedirler. Bu durum da sözlüğün Türk mahkemeleri tarafından erişime engellenmesine neden olmaktadır. Sözlükteki kendisiyle ilgili başlıklarda yer alan hakaretler üzerine Nisan 2011'de Adnan Oktar sözlüğü mahkemeye vermiştir. Bunun üzerine sözlük tarafından bir özür mesajı yayınlanmış, Adnan Oktar başlıklarının tümü sözlükten silinmiş ve kapatılmış böylece bir otosansür uygulanmıştır.[24] Sonuç olarak ise siteye ve yazarlara bir yaptırım olmadan davanın geri çekilmesi sağlanmıştır.

15 Aralık 2011 tarihinde ise mahkeme kararı ile siteye Türkiye'den erişim engellenmiştir.[25] Sözlüğün resmî Twitter hesabından erişim engelinin sebebinin bilinmediği ve mahkeme tarafından bir bilgilendirme yapılmadığı açıklanmıştır.[26] Erişim engeli sitenin IP adresine değil alan adına uygulanmıştır.[27] Engelin çözümü olarak ise http://ccc.incisozluk.cc şeklinde bir adres alınmış ve siteye erişimler bu URL üzerinden sağlanmaya başlanmıştır. Kullanıcılar erişim engeline tepkilerini Twitter üzerinden #incisozlukedokunma hashtag'ini kullanarak göstermişler[28] ve hashtag'i trending topic listesine sokmuşlardır.[29] Engelin ertesi günü sözlük yönetimince yapılan açıklamada mahkeme kararının nedeni ve şikayetçinin kim olduğu açıklanmıştır. Açıklamaya göre şikayetçi Digiturk, şikayet sebebi ise sözlük üzerinden illegal Süper Lig yayın sitelerinin paylaşılmasıdır.[30][31] Bu açıklamanın ardından sözlük içerisinde Digiturk üyeliklerinin iptal edilmesi kampanyası başlatılmış[32], Twitter üzerinden ise #digiturkboykot hashtag'i ile şirkete tepki gösterilmiştir. Ayrıca Anonymous adlı uluslararası siber aktivist grup da Digiturk'e karşı bir bildiri yayımlamış[33] ve platformun internet sitesini hack'lemiştir.[34]

Sözlük içerisinde yer alan argo dil sebebiyle tekrar erişim engeline takılan sözlük içerisindeki argo kelimeler ve kelime kalıpları yazılım marifetiyle site yönetimi tarafından otomatik olarak farklı kelimeler ve kalıplar ile değiştirilmiştir. 5 Nisan 2012 tarihindeki bu değişiklikle site yönetiminin bir kez daha otosansür uygulaması sonrası sözlüğe erişim açılmıştır.

2011 Türkiye genel seçimleri

Ahmet Yılmaz "sansüre karşı yürüyüş" sırasında, 15 Mayıs 2011.

İnci Sözlük yazarları kendi aralarında topladıkları bağışlarla Eskişehir'de yapılacak seçimlerde destekleyecekleri bir bağımsız aday çıkarmışlardır.[35][36] 4 Nisan 2011 tarihinde sözlük üzerinden yapılan açıklamada[37] adayın sosyal medyada Ahmet Abi olarak tanınan[38] Ahmet Yılmaz olduğu duyurulmuştur. 8 Nisan 2011 akşamı ise Adalar'da bulunan Migros binasının önünde miting yapılmış[39], hedef kitlenin gençler olduğu belirtilmiş[40] ve bağış toplanmaya başlanmıştır.[41] Ayrıca YSK tarafından açıklanan 7.734 TL adaylık ücretinin[42] ödenmesi için sözlük üzerinde duyurulan banka hesaplarıyla da bağış toplanmıştır.[43]

11 Nisan 2011 akşamı sözlük üzerinden yapılan açıklamaya göreyse "İnci seçer" sloganıyla sürdürdükleri[44] adaylık başvuru sürecinin sonunda Ahmet Yılmaz'ın bağımsız adaylığı onaylanmıştır.[45] Propaganda faaliyetlerine ise "Önemli olan oyu değil işlevi" sloganıyla devam edilmiştir. Seçimler sonucunda ise toplam 641 oy alan Yılmaz meclise girememiştir.[46]

Bu sonucun ardından İnci Sözlük üyeleri tarafından kandırıldığını belirten Yılmaz kendisinin 13 bin lira harcamasına karşın sözlük üyelerinin kendi aralarında ancak 3 bin lira toplayabildiğini açıklamıştır.[46] Sözlüğün Eskişehir'deki üyeleri ise bir açıklama yaparak milletvekilliği adaylık ücretinin bir kısmını topladıklarını ancak tamamını karşılamayacaklarını Ahmet Yılmaz'a belirttiklerini, bunun üzerine Yılmaz'ın da toplanan paranın üzerini tamamlayacağını belirttiğini ayrıca tüm reklam ile yolculuk giderlerinin kendileri tarafından karşılandığını açıklamışlardır.[47] Yılmaz'ın harcadığı paradan ise haberlerinin olmadığını belirtmişlerdir.[47]

Boz Baykuşlar

İnci Sözlük üyeleri, İstanbul Başakşehir FK'yı desteklemek için Boz Baykuşlar isimli bir taraftar grubu kurmuşlardır.[48] Taraftar grubu sözlükten bağımsız olup sözlükle olan tek bağı grup üyelerinin aynı zamanda sözlüğe üye olmalarıdır.

Basılı yayımlar

İnsanlığa Lanet

Umut Kullar ve sözlüğün kurucusu Serkan İnci'nin ortak bir çalışma sonucunda hazırladığı bir kitap olan İnci Sözlük: İnsanlığa Lanet, 8 Haziran 2011 günü piyasaya çıkmıştır.[49] Altıkırkbeş Yayınlarından çıkan[50] kitap 11.50 fiyat ile satışa sürülmüştür. Türkiye'nin her ilindeki kitapçılarda ve internet kitapçılarında satışa çıkan[51] kitap, ayrıca resmî internet sitesi üzerinden de satılmıştır.[52]

Kahpe

İnsanlığa Lanet'in yazarları Serkan İnci ve Umut Kullar yeniden bir kitap yazmaya başlamışlardır.[53] İnsanlığa Lanet'in aksine roman tarzında olan Kahpe Temmuz 2012'de satışa çıkmıştır.[54] Yine Altıkırkbeş Yayınlarından çıkan kitap ₺9.90 fiyat ile satışa sürülmüştür.[55]

Panpa

Panpa, İnci Sözlük serisi kitaplarının yazarları Serkan İnci ve Umut Kullar ile Yusuf Ünal'ın girişimleriyle şekillenen aylık bir sanat, fikir ve aksiyon dergisi.[56] Sözlük üslubuna uygun yazı, illüstürasyon ve genel kültür yazılarının bulunacağı dergi ayrıca internette bir fenomen olmuş "caps" (ekran görüntüsü) kültüründen de beslenmektedir. Altıkırkbeş Yayınları tarafından basılan dergi yayım hayatına Eylül 2012'nin ilk günlerinde başlamıştır.[57]

İnci Caps: Kutsal Mizah Kırbacı

İnci Caps ile Serkan İnci ve Umut Kullar, günümüzde yükselişte olan "caps" akımını bütün bir kitap olarak ele almıştır. Caps akımının nasıl ortaya çıktığı, internet kullanımına ve İnci Caps'in nasıl bu kadar yükselebildiğini yazmışlardır. Epsilon Yayınlarından çıkan kitap Ocak 2015 çıkışlı olup ₺16.50 olarak fiyatlandırılmıştır.[58]

Kaynakça

  1. ^ "in ci we trust". inci.sozlukspot.com. 12 Nisan 2010. Erişim tarihi: 6 Mayıs 2011. 
  2. ^ "Altını şer incisi ker". inci.sozlukspot.com. 18 Haziran 2010. Erişim tarihi: 29 Temmuz 2010. 
  3. ^ Serkan İnci, Umut Kullar. İnci Sözlük: İnsanlığa Lanet (Basılı yayım) (Türkçe) (İstanbul bas.). Altıkırkbeş Yayınları. s. 96. ISBN 9786055532369. 
  4. ^ a b "İnci Sözlük istatistikleri". inci.sozlukspot.com. Erişim tarihi: 15 Şubat 2016. 
  5. ^ "İnci Sözlük Hakkında Sayfası". inci.sozlukspot.com. Erişim tarihi: 28 Temmuz 2012. 
  6. ^ Semercioğlu, Cengiz (23 Mart 2010). "'İnci'li mail'lere dikkat". hurriyet.com.tr. Erişim tarihi: 28 Temmuz 2012. 
  7. ^ Şimşek, Ali (16 Temmuz 2010). "İnci Sözlük: İnci inci tatmin". birgun.net. Erişim tarihi: 10 Şubat 2012. 
  8. ^ "inci sözlük ile ilgili sık sorulan sorular". inci.sozlukspot.com. 12 Nisan 2011. Erişim tarihi: 10 Şubat 2012. 
  9. ^ Leyden, John (29 Temmuz 2010). "Turkish pranksters load Facebook Translate with swears" (İngilizce). theregister.co.uk. Erişim tarihi: 10 Şubat 2012. 
  10. ^ "Bir Türk 'Accept' yazdı dünyada twitter karıştı". hurriyet.com.tr. 12 Mayıs 2010. Erişim tarihi: 10 Şubat 2012. 
  11. ^ McCarty, Caroline (10 Mayıs 2010). "Twitter confirms awkward 'auto-follow' bug" (İngilizce). cnet.com. Erişim tarihi: 10 Şubat 2012. 
  12. ^ "Facebook'a sinkaflı saldırı". milliyet.com.tr. 28 Haziran 2010. Erişim tarihi: 10 Şubat 2012. 
  13. ^ "İnci Sözlük Okan Bayülgen Kavgası Büyüyor". karmamagazin.com. 10 Haziran 2010. Erişim tarihi: 10 Şubat 2012. 
  14. ^ "İHL Sözlük'e neden saldırılıyor". haber5.com. 12 Haziran 2010. Erişim tarihi: 10 Şubat 2012. 
  15. ^ "tarihin arka odası". youtube.com. 3 Haziran 2010. Erişim tarihi: 10 Şubat 2012.  " murat bardakçı inci sözlük'ten bahsediyor " yazısı görmezden gelindi (yardım)
  16. ^ "şükel-ül inci". youtube.com. 29 Ocak 2010. Erişim tarihi: 10 Şubat 2012. 
  17. ^ "Kim bu İnciya Rakos". timsah.com. 16 Mart 2010. Erişim tarihi: 10 Şubat 2012. 
  18. ^ "Spikere canlı yayında şaka". gazetevatan.com. 16 Mart 2010. Erişim tarihi: 10 Şubat 2012. 
  19. ^ "İnci sözlük Atilla Taş'ı Yunanistan'a öteledi". ensonhaber.com. 14 Ekim 2012. Erişim tarihi: 6 Mayıs 2013. 
  20. ^ "İnci Sözlük yazarları Athillas Thasos'u anlattı (Yam Yam Style)". beyazgazete.com. 17 Ekim 2012. Erişim tarihi: 6 Mayıs 2013. 
  21. ^ "Social media campaign tries to brand Turkish song as Greek". İstanbul: hurriyetdailynews.com. 14 Ekim 2012. Erişim tarihi: 6 Mayıs 2013. 
  22. ^ "Athillas Thasos - Yamyam Styla (Best Greek Song Ever)". youtube.com. Erişim tarihi: 6 Mayıs 2013. 
  23. ^ "Athillas Thasos - Yam Yam Style (2012 Greek Gangnam Style)". youtube.com. 13 Ekim 2012. Erişim tarihi: 6 Mayıs 2013. 
  24. ^ "İnci Sözlük'ü dize getiren adam: Adnan Oktar". youtube.com. 19 Nisan 2011. Erişim tarihi: 10 Şubat 2012. 
  25. ^ Pehlivan, Cihan (15 Aralık 2011). "İnci Sözlük Engellendi!". shiftdelete.net. Erişim tarihi: 10 Şubat 2012. 
  26. ^ İnci, Serkan (15 Aralık 2011). "Ve sonunda resmen sansür'e maruz kaldık!". twitter.com. Erişim tarihi: 10 Şubat 2012. 
  27. ^ Apaydın, Batuhan (15 Aralık 2011). "İnci Sözlük Engellendi!". sosyalmedya.co. Erişim tarihi: 10 Şubat 2012. 
  28. ^ "incisozlukedokunma". inci.sozlukspot.com. 15 Aralık 2011. Erişim tarihi: 10 Şubat 2012. 
  29. ^ "2011 İnci Sözlük Almanağı". incisozluk.net. 31 Aralık 2011. Erişim tarihi: 10 Şubat 2012. 
  30. ^ "Yasağın Sebebi:Digitürk!!". incisozluk.net. 16 Aralık 2011. Erişim tarihi: 10 Şubat 2012. 
  31. ^ "Digitürk İnci Sözlüğü Kapattırdı". epochtimestr.com. Aralık 2011. Erişim tarihi: 10 Şubat 2012. 
  32. ^ "digitürk iptal etkinliği". inci.sozlukspot.com. 16 Aralık 2011. Erişim tarihi: 10 Şubat 2012. 
  33. ^ "Operation Digiturk-Fight Against The Company Which Censored Anonymous Message" (İngilizce). anonnews.org. 9 Şubat 2012. 14 Şubat 2012 tarihinde kaynağından arşivlendi. Erişim tarihi: 26 Ocak 2015. 
  34. ^ "Anonymous Digiturk'ü Hack'ledi!". shiftdelete.net. 28 Şubat 2012. 26 Ocak 2015 tarihinde kaynağından arşivlendi. Erişim tarihi: 26 Ocak 2015. 
  35. ^ "İnci Sözlük Milletvekili adayını açıkladı!". Eskişehir: dipnot.tv. 8 Nisan 2011. Erişim tarihi: 11 Nisan 2011. 
  36. ^ Ekmekci, Yunus Emre (4 Nisan 2011). "Türkiye - Bulgaristan". Eskişehir: yemrekmekci.com. Erişim tarihi: 11 Nisan 2011. 
  37. ^ "Eskişehir milletvekili adayımız Ahmet Abi". Eskişehir: inci.sozlukspot.com. 5 Nisan 2011. Erişim tarihi: 11 Nisan 2011. 
  38. ^ "Eskişehir'de Tekel bayisinde kavga (Ahmet Abi)". Eskişehir: youtube.com. 29 Nisan 2010. Erişim tarihi: 11 Nisan 2011. 
  39. ^ golgesi, minare (5 Nisan 2011). "Eskişehir 8 Nisan büyük zirvesi". Eskişehir: inci.sozlukspot.com. Erişim tarihi: 11 Nisan 2011. 
  40. ^ Batuhan, Apaydın (7 Nisan 2011). "İnci Sözlük Milletvekili Adayını Açıkladı". Eskişehir: sosyalmedya.co. Erişim tarihi: 11 Nisan 2011. 
  41. ^ "İnci Sözlük'ün Milletvekili adayı Ahmet Abi ulusa seslendi". Eskişehir: dipnot.tv. 9 Nisan 2011. Erişim tarihi: 11 Nisan 2011. 
  42. ^ "Bağımsız adaylar fiyat tarifesine takıldı". Cihan Haber Ajansı. Ankara: haberalemi.net. 11 Nisan 2011. Erişim tarihi: 11 Nisan 2011. 
  43. ^ "Milletvekili adayımız için yardım hesapları". Eskişehir: inci.sozlukspot.com. 7 Nisan 2011. Erişim tarihi: 11 Nisan 2011. 
  44. ^ "İnci seçer". Eskişehir: inci.sozlukspot.com. 11 Nisan 2011. Erişim tarihi: 11 Nisan 2011. 
  45. ^ "Eses resmi milletvekili adayımız Ahmet Yılmaz". Eskişehir: inci.sozlukspot.com. 11 Nisan 2011. Erişim tarihi: 11 Nisan 2011. 
  46. ^ a b "Ahmet Abi'den İnci Sözlük isyanı; Hepsi bir araya gelse bir bekçi bile seçemezler". dipnot.tv. 13 Haziran 2011. 9 Aralık 2011 tarihinde kaynağından arşivlendi. Erişim tarihi: 14 Haziran 2011. 
  47. ^ a b "İnci Sözlük Ahmet Abi'ye seslendi!". cnnturk.com. 15 Haziran 2011. 26 Ocak 2015 tarihinde kaynağından arşivlendi. Erişim tarihi: 26 Ocak 2015. 
  48. ^ "boz baykuşlar". inci.sozlukspot.com. 14 Eylül 2010. Erişim tarihi: 10 Şubat 2012. 
  49. ^ "İnci Sözlük İnsanlığa Lanet kitabı çıktı". incisozluk.net. 7 Haziran 2011. Erişim tarihi: 14 Haziran 2011. 
  50. ^ "İnci Sözlük İnsanlığa Lanet". altikirkbes.wordpress.com. 31 Mayıs 2011. Erişim tarihi: 14 Haziran 2011. 
  51. ^ "Satış bilgileri". facebook.com. 13 Haziran 2011. Erişim tarihi: 14 Haziran 2011. 
  52. ^ "İnci Sözlük - İnsanlığa Lanet". insanligalanet.com. 13 Mayıs 2011. Erişim tarihi: 14 Haziran 2011. 
  53. ^ "Bir İnci Sözlük kitabı: Kahpe". cnnturk.com. 26 Temmuz 2012. Erişim tarihi: 1 Ağustos 2012. 
  54. ^ "Kahpe - İnci Sözlük". kitapyurdu.com. Erişim tarihi: 1 Ağustos 2012. 
  55. ^ "Kahpe". dr.com.tr. Erişim tarihi: 1 Ağustos 2012. 
  56. ^ "Panpa Dergi". panpadergi.com. Erişim tarihi: 1 Ağustos 2012. 
  57. ^ "Panpa Dergi Geliyor !". incisozluk.net. 8 Temmuz 2012. Erişim tarihi: 1 Ağustos 2012. 
  58. ^ "İnci Caps Kutsal Mizah Kırbacı". epsilonyayinevi.com. 2 Mart 2015 tarihinde kaynağından arşivlendi. Erişim tarihi: 2 Mart 2015. 

Dış bağlantılar