40 (sayı): Revizyonlar arasındaki fark

0
	38 \| 39 \| 40 \| 41 \| 42
Batı Arap	40
Doğu Arap	٤٠
Bengali
Çin
Devanāgarī
Khmer
Thai

Etkileşimli olarak geçmişe göz at

[kontrol edilmiş revizyon]

← Önceki sürümle aradaki fark Sonraki sürümle aradaki fark →

İçerik silindi İçerik eklendi

GörselVikimetin

Satır içi

Sayfanın 12.43, 16 Mart 2012 tarihindeki hâli

40 (kırk), 39'dan sonraki ve 41'den önceki çift tamsayıdır.

Etimoloji

Kırk, Kır/Qır kökünden türemiştir. Çokluk ifade eder. Kırkmak fiili ile aynı köke sahiptir.

Türk kültüründe 40 sayısı

Kırk, Türk, Altay, Orta Asya ve Ortadoğu mitolojilerinde ve halk kültüründe ayrıca İslam inancında Kutsal Sayıdır. Gırk, Kırh, Kırn olarak da söylenir. İslam’ın etkisiyle önemi artmıştır. Kırk eren tarafından veya kırk şaman tarafından korunan kutlu kişilere Kırklı adı verilir. Burla Hatun’un savaşçı Kırk Kız yardımcısı vardır. Yeni doğum yapmış bir kadının yanına bir iki kişi hariç kırk gün boyunca kimse girip çıkmaz. Bu durumun sağlık gerekçeleriyle bir bağlantısı olduğu açıktır. Ayrıca bu süre çocuğun kırkının çıkması anlamına da gelir ki, bu anlayışa bağlı gelenekler vardır; dua okunması, yemek verilmesi vs. gibi. Ölünün kırkının çıkması da yine benzer biçimde dualarla ve helva yapılarak gerçekleştirilir. Bu anlayışın temelinde ruhun yaşadığı evi kırk gün sonra terk ettiği inancı vardır. Kırgızistan bayrağında Güneşin etrafında kırk Kırgız boyunu simgeleyen kırk ışın vardır. Dede Korkut Hikayeleri, Manas Destanı, Kırgız Türeyiş Efsanesi’nde Kırk Kız vardır. Oğuz Han’ın verdiği şölenlerde diktirdiği sırıkların boyu kırk kulaç uzunluğundadır. Hikâye ve masallarda “kırk gün, kırk gece” düğünler yapılır. Cezalandırılanlar için “Kırk katır veya kırk satır” şeklinde bir uygulamadan bahsedilir. Ejderhalar kırk gün veya kırk yıl uyurlar. Ejderhadan kırk kıl koparılır ve ateşte yakılır, ejderha ancak o zaman ölür. İslamiyet'te ise ölümün ardından kırk gün sonra mevlit ve Kuran okunur. Musa Peygamber, Tanrı’nın buyruklarını Turdağı'nda kırk gün kırk gecede almıştır. Kırk erenlerin sonsuza kadar yaşayacağına inanılır. Göze görünmezler, Tanrı tarafından seçilmişlerdir. Bektaşilerde dört kapı kırk makam anlayışı yer alır. Kırk sayısının Çuvaşçadaki söyleyiş biçimi olan Hereh’in kurban anlamıyla bağlılığı dikkat çekicidir.

Kırklar, Türk halk inancında Kırk Evliya demektir. Hıristiyan Türklerde 40 Aziz kavramı vardır. Onlar için 40 mum yakılır. Kırklara karışan erenler veya yiğitler de bir daha görünmezler. Hastaların şifa için gittiği “Çilten Ocağı” Asyada farklı yörelerde mevcuttur. Kırk Çilten veya Kırk Eren adıyla da anılırlar. Kışın ardından baharda yeniden dirilmeye hazırlık süreci olarak kışın doğadaki üç kez ölüp dirilmeyi ifade eden ve ilki kırk gün süren üç dönemin adı Çille şeklinde geçer. Büyük Çille 40, Küçük Çille 20, Boz Çille ise Nevruz’a kadar gider. Nevruzda nihai diriliş gerçekleşir.

Tarihi yıllar

MÖ 40, MS 40 yılı, 1940, 2040 ve diğer yıllardır.

Bilimde

Zirkonyumun atom numarası 40'tır.

Kaynakça

Türk Söylence Sözlüğü, Deniz Karakurt

Ayrıca bakınız

Dış bağlantılar

Matematik ile ilgili bu madde taslak seviyesindedir. Madde içeriğini genişleterek Vikipedi'ye katkı sağlayabilirsiniz.

@@ 1. satır: / 1. satır: @@
 {{diğer anlamı2|40}}
+{| class="infobox" style="width: 20em;"
+|-
+! colspan="2" align="center" style="font: 10em times; background:#ccc;" | 0
+|-
+| colspan="2" | <center> [[38 (sayı)|38]] | [[39 (sayı)|39]] | [[40 (sayı)|40]] | [[41 (sayı)|41]] | [[42 (sayı)|42]] </center>
+|-
+|[[Arap rakamları|Batı Arap]]||<font style="font-size:150%;">40</font>
+|-
+| [[Doğu Arap rakamları|Doğu Arap]]|| <font style="font-size:300%;">٤٠</font>
+|-
+| [[Bengali language|Bengali]] || <font style="font-size:150%;"></font>
+|-
+| [[Çin rakamları|Çin]] ||  <font style="font-size:150%;"></font>
+|-
+| [[Hint rakamları|Devanāgarī]] || <font style="font-size:150%;"></font>
+|-
+| Khmer ||<font style="font-size200%;"></font>
+|-
+| Thai ||<font style="font-size:150%;"></font>
+|}
 [[Dosya:E40.png|thumb|200px|40 sayısı]]
 '''40''' ('''kırk'''), [[39 (sayı)|39]]'dan sonraki ve [[41 (sayı)|41]]'den önceki çift tamsayıdır.
@@ 34. satır: / 54. satır: @@
 [[Kategori:Tam sayılar|40]]
 [[Kategori:Türk mitolojisi]]
+[[ab:Ҩынҩажәа]]
+[[ar:40 (عدد)]]
-[[ab:Ҩынҩажәа ҩба]]
-[[ar:42 (عدد)]]
+[[gn:Irundypa]]
-[[az:42 (ədəd)]]
+[[az:40 (ədəd)]]
-[[bg:42 (число)]]
+[[bo:༤༠ (གྲངས་ཀ།)]]
+[[ca:Quaranta]]
-[[bo:༤༢ (གྲངས་ཀ།)]]
-[[ca:Quaranta-dos]]
+[[cv:40 (хисеп)]]
-[[cv:42 (хисеп)]]
+[[ceb:40 (numero)]]
-[[cs:42 (číslo)]]
+[[cs:40 (číslo)]]
-[[da:42 (tal)]]
+[[ny:Makumi anayi]]
-[[en:42 (number)]]
+[[sn:Makumi mana]]
-[[es:Cuarenta y dos]]
+[[tum:Makhumi na vinayi]]
-[[eo:Kvardek du]]
+[[da:40 (tal)]]
-[[eu:Berrogeita bi]]
+[[de:Vierzig]]
-[[fa:۴۲ (عدد)]]
+[[myv:40 (ловома вал)]]
-[[fr:42 (nombre)]]
+[[es:Cuarenta]]
-[[gan:42]]
+[[eo:Kvardek]]
-[[ko:42]]
+[[eu:Berrogei]]
-[[id:42 (angka)]]
+[[fa:۴۰ (عدد)]]
-[[ia:42 (numero)]]
+[[fr:40 (nombre)]]
-[[it:42 (numero)]]
+[[ff:Cappanɗe nayi]]
-[[he:42 (מספר)]]
+[[gan:40]]
-[[ht:42 (nonm)]]
+[[ko:40]]
+[[ha:Arbaʼin]]
-[[lbe:МукьцӀаллий кӀива]]
-[[la:Quadraginta et duo]]
+[[id:40 (angka)]]
-[[lt:42 (skaičius)]]
+[[ia:40 (numero)]]
+[[ik:Malġukipiaq]]
-[[lg:Amakumi ana mu bbiri]]
-[[hu:42 (szám)]]
+[[it:40 (numero)]]
-[[mk:42 (број)]]
+[[he:40 (מספר)]]
-[[ms:42 (nombor)]]
+[[rn:Mirong’ine]]
-[[nah:Ōmpōhualomōme]]
+[[ht:40 (nonm)]]
-[[nl:42 (getal)]]
+[[ku:Çil]]
+[[lbe:МукьцӀалва]]
-[[ja:42]]
-[[nap:Quarantadòje]]
+[[lv:40 (skaitlis)]]
-[[no:42 (tall)]]
+[[lt:40 (skaičius)]]
-[[nn:Talet 42]]
+[[ln:Tuku mínei]]
-[[pnb:42]]
+[[lg:Amakumi ana]]
-[[pl:42 (liczba)]]
+[[lmo:Nümar 40]]
-[[pt:Quarenta e dois]]
+[[hu:40 (szám)]]
-[[ro:42 (număr)]]
+[[mk:40 (број)]]
-[[ru:42 (число)]]
+[[ms:40 (nombor)]]
-[[nso:42 (nomoro)]]
+[[nah:Ōmpōhualli]]
-[[simple:42 (number)]]
+[[nl:40 (getal)]]
-[[sk:42 (číslo)]]
+[[ja:40]]
-[[sl:42 (število)]]
+[[nap:Quaranta]]
-[[srn:Numro 42]]
+[[no:40 (tall)]]
-[[sr:42 (број)]]
+[[nn:Talet 40]]
-[[fi:42 (luku)]]
+[[pnb:40]]
-[[sv:42 (tal)]]
+[[pl:40 (liczba)]]
-[[th:42]]
+[[pt:Quarenta]]
-[[tr:42 (sayı)]]
+[[ru:40 (число)]]
-[[uk:42 (число)]]
+[[nso:40 (nomoro)]]
-[[vi:42 (số)]]
+[[simple:40 (number)]]
-[[vls:42 (getal)]]
+[[sl:40 (število)]]
-[[war:42 (ihap)]]
+[[srn:Numro 40]]
-[[yi:42 (נומער)]]
+[[fi:40 (luku)]]
-[[zh-yue:42]]
+[[sv:40 (tal)]]
-[[zh:42]]
+[[tl:40 (bilang)]]
+[[kab:40]]
+[[th:40]]
+[[ti:ኣርብዓ]]
+[[uk:40 (число)]]
+[[vi:40 (số)]]
+[[war:40 (ihap)]]
+[[yi:40 (נומער)]]
+[[zh-yue:40]]
+[[zh:40]]