İçeriğe atla

Sarız: Revizyonlar arasındaki fark

Koordinatlar: 38°28′45″K 36°30′2″D / 38.47917°K 36.50056°D / 38.47917; 36.50056
Vikipedi, özgür ansiklopedi
Etkileşimli olarak geçmişe göz at
(Tüm bekleyen değişiklikleri göster)
[kontrol edilmemiş revizyon][inceleme bekliyor]
← Önceki sürümle aradaki fark
İçerik silindi İçerik eklendi
GörselVikimetin
→Mahalleleri: Mahallelerin yapısı hakkında bilgi.
Etiketler: Mobil değişiklik Mobil ağ değişikliği Gelişmiş mobil değişikliği Anlam ayrımı bağlantıları
InternetArchiveBot (mesaj | katkılar)
Botlar
809.644 değişiklik
1 kaynak kurtarıldı ve 0 kaynak ölü olarak işaretlendi.) #IABot (v2.0.9.5
 
(21 kullanıcı tarafından yapılan 39 ara revizyon gösterilmiyor)
20. satır: 20. satır:
| longEW = E
| longEW = E
| il = [[Kayseri]]
| il = [[Kayseri]]
| bölge =[[Doğu Anadolu Bölgesi]]<ref>http://cografyaharita.com/haritalarim/4mdogu-anadolu-bolgesi-ilceler-haritasi.png {{Webarşiv|url=https://web.archive.org/web/20240313083258/http://cografyaharita.com/haritalarim/4mdogu-anadolu-bolgesi-ilceler-haritasi.png |tarih=13 Mart 2024 }} {{Satır içi yalın URL|tarih=Aralık 2024}}</ref>
| bölge = [[Doğu Anadolu Bölgesi]]
| kaymakam = Semanur Kalkan<ref>{{Web kaynağı | url = http://www.sariz.gov.tr/ | başlık = Kaymakam | erişimtarihi = 1 Kasım 2021 | arşivurl = https://web.archive.org/web/20020809173457/http://www.sariz.gov.tr/ | arşivtarihi = 9 Ağustos 2002}}</ref>
| kaymakam = Kerem Albayrak<ref>{{Web kaynağı | url = http://www.sariz.gov.tr/ | başlık = Kaymakam | erişimtarihi =24 Ocak 2024 | arşivurl = https://web.archive.org/web/20020809173457/http://www.sariz.gov.tr/ | arşivtarihi = 9 Ağustos 2002}}</ref>
| belediye başkanı = Baki Bayrak ([[Milliyetçi Hareket Partisi|MHP]])
| belediye başkanı = Ömer Faruk Eroğlu ([[Cumhuriyet Halk Partisi|CHP]])
| yüzölçümü = 1225
| yüzölçümü = 1225
| yüzölçümü_ref = <ref>{{Web kaynağı |url=http://www.hgk.msb.gov.tr/urunler/diger/il_ilce_alanlari.pdf |başlık=7/11 |erişimtarihi=20 Aralık 2012 |arşivurl=https://web.archive.org/web/20150405060044/http://www.hgk.msb.gov.tr/urunler/diger/il_ilce_alanlari.pdf |arşivtarihi=5 Nisan 2015 |ölüurl=evet }}</ref>
| yüzölçümü_ref = <ref>{{Web kaynağı |url=http://www.hgk.msb.gov.tr/urunler/diger/il_ilce_alanlari.pdf |başlık=7/11 |erişimtarihi=20 Aralık 2012 |arşivurl=https://web.archive.org/web/20150405060044/http://www.hgk.msb.gov.tr/urunler/diger/il_ilce_alanlari.pdf |arşivtarihi=5 Nisan 2015 |ölüurl=evet }}</ref>
38. satır: 38. satır:
== Tarihi ==
== Tarihi ==
İlçenin tarihi eski dönemlere, MÖ 700'lü yıllara kadar uzandığı belirtilmektedir.<ref>{{Web kaynağı |url=http://www.kayseri.gov.tr/sariz |başlık=Arşivlenmiş kopya |erişimtarihi=6 Şubat 2023 |arşivurl=https://web.archive.org/web/20200804071022/http://www.kayseri.gov.tr/sariz |arşivtarihi=4 Ağustos 2020 |ölüurl=hayır }}</ref> [[Kilikya]], [[Bizans İmparatorluğu]] ve [[beylik]]lerden [[Dulkadiroğulları Beyliği]] hakimiyetinde kalmış olup, [[Osmanlı İmparatorluğu]]na [[Yavuz Sultan Selim]] döneminde 1515 yılında dahil edilmiştir. 16. yüzyıl Osmanlı kayıtlarında [[Elbistan]] kazasının Hurman nahiye bağlı gösterilen yerleşim, 1861 yılında oluşturulan Aziziye kazasına
İlçenin tarihi eski dönemlere, MÖ 700'lü yıllara kadar uzandığı belirtilmektedir.<ref>{{Web kaynağı |url=http://www.kayseri.gov.tr/sariz |başlık=Arşivlenmiş kopya |erişimtarihi=6 Şubat 2023 |arşivurl=https://web.archive.org/web/20200804071022/http://www.kayseri.gov.tr/sariz |arşivtarihi=4 Ağustos 2020 |ölüurl=hayır }}</ref> [[Kilikya]], [[Bizans İmparatorluğu]] ve [[beylik]]lerden [[Dulkadiroğulları Beyliği]] hakimiyetinde kalmış olup, [[Osmanlı İmparatorluğu]]na [[Yavuz Sultan Selim]] döneminde 1515 yılında dahil edilmiştir. 16. yüzyıl Osmanlı kayıtlarında [[Elbistan]] kazasının Hurman nahiye bağlı gösterilen yerleşim, 1861 yılında oluşturulan Aziziye kazasına
bağlı nahiye olarak kaydedilmiştir. Bu dönemde Sarız'ın merkezi "Köyyeri" ismiyle anılmaktadır. 1910 yılı kayıtlarında, nahiye konumunda olan Sarız’ın 46 köyü bulunduğu belirtilmektedir. Dönemin Sivas Valisinin talebinin [[Osmanlı Dahiliye Nezareti|Dahiliye Nezareti]]nce uygun görülmesiyle 30 Temmuz 1914'te Belediye teşkilatı kuruldu. 1927 yılında Sivas'tan ayrılarak Kayseri'ye bağlandı. 1946 yılında bağlı olduğu [[Pınarbaşı, Kayseri|Pınarbaşı]] ilçesinden ayrılarak müstakil ilçe oldu<ref name= "sarıza">{{Web kaynağı |url=http://sbedergi.erciyes.edu.tr/38.sayi/makale/02-(19-39).pdf |başlık="Sarız’da İskan ve Nüfus (1865-1945)" Erciyes Üniversitesi Sosyal Bilimler Enstitüsü Dergisi Sayı:38, Sf:19-39, Yıl: 2015/1 |erişimtarihi=31 Mart 2016 |arşivurl=https://web.archive.org/web/20160413221409/http://sbedergi.erciyes.edu.tr/38.sayi/makale/02-(19-39).pdf |arşivtarihi=13 Nisan 2016 |ölüurl=evet }}</ref>.
bağlı nahiye olarak kaydedilmiştir. Bu dönemde Sarız'ın merkezi "Köyyeri" ismiyle anılmaktadır. 1910 yılı kayıtlarında, nahiye konumunda olan Sarız’ın 46 köyü bulunduğu belirtilmektedir. Dönemin Sivas Valisinin talebinin [[Osmanlı Dahiliye Nezareti|Dahiliye Nezareti]]nce uygun görülmesiyle 30 Temmuz 1914'te Belediye teşkilatı kuruldu. 1927 yılında Sivas'tan ayrılarak Kayseri'ye bağlandı. 1946 yılında bağlı olduğu [[Pınarbaşı, Kayseri|Pınarbaşı]] ilçesinden ayrılarak müstakil ilçe oldu.<ref name= "sarıza">{{Web kaynağı |url=http://sbedergi.erciyes.edu.tr/38.sayi/makale/02-(19-39).pdf |başlık="Sarız’da İskan ve Nüfus (1865-1945)" Erciyes Üniversitesi Sosyal Bilimler Enstitüsü Dergisi Sayı:38, Sf:19-39, Yıl: 2015/1 |erişimtarihi=31 Mart 2016 |arşivurl=https://web.archive.org/web/20160413221409/http://sbedergi.erciyes.edu.tr/38.sayi/makale/02-(19-39).pdf |arşivtarihi=13 Nisan 2016 |ölüurl=evet }}</ref>


== Coğrafi yapısı ==
== Coğrafi yapısı ==
Sarız ilçesi, il merkezinin doğusunda, 128&nbsp;km uzaklıkta bulunmaktadır. Coğrafi bakımdan [[İç Anadolu Bölgesi]], [[Doğu Anadolu Bölgesi]] ve [[Akdeniz Bölgesi]]'nin kesiştiği bölümde yer almaktadır. Sarız, Kayseri'nin [[Tomarza]] ve [[Pınarbaşı]], [[Sivas]]'ın [[Gürün]], [[Adana]]'nın [[Tufanbeyli]], [[Kahramanmaraş]]'ın [[Afşin]] ve [[Göksun]] ilçeleri ile çevrilidir. İlçenin yüzölçümü 1410&nbsp;km² olup, [[deniz seviyesi]]nden 1530 metre yüksektedir. İlçenin batısı [[Tahtalı dağları]], doğusu [[Binboğa dağları]], kuzeyi ise [[Soğanlı dağları|Soğanlı]], [[Koçdağı dağları|Koçdağı]] ve [[Maşat dağları]] ile çevrilidir. İlçe ekonomik ve coğrafi yapı itibarıyla [[Türkiye'de tarım|tarım]] ve hayvancılığa dayanmaktadır.
Sarız ilçesi, il merkezinin doğusunda, 128&nbsp;km uzaklıkta bulunmaktadır. Coğrafi bakımdan [[İç Anadolu Bölgesi]], [[Doğu Anadolu Bölgesi]] ve [[Akdeniz Bölgesi]]'nin kesiştiği bölümde yer almaktadır. Sarız, Kayseri'nin [[Tomarza]] ve [[Pınarbaşı]], [[Sivas]]'ın [[Gürün]], [[Adana]]'nın [[Tufanbeyli]], [[Kahramanmaraş]]'ın [[Afşin]] ve [[Göksun]] ilçeleri ile çevrilidir. İlçenin yüzölçümü 1410&nbsp;km² olup, [[deniz seviyesi]]nden 1530 metre yüksektedir. İlçenin batısı [[Tahtalı dağları]], doğusu [[Binboğa dağları]], kuzeyi ise [[Soğanlı dağları|Soğanlı]], [[Koçdağı dağları|Koçdağı]] ve [[Maşat dağları]] ile çevrilidir. İlçe ekonomik ve coğrafi yapı itibarıyla [[Türkiye'de tarım|tarım]] ve hayvancılığa dayanmaktadır.


Sarız ilçesi karasal iklim koşullarını taşımaktadır. İlçede kışları çok soğuk, yağışlı ve çetin geçmekte, yazları kurak ve serindir. 2003 yılında en yüksek hava sıcaklığı ortalama 33 derece, en düşük hava sıcaklığı -24.1 derece olmuştur. İlçenin bitki örtüsü [[keven]], [[kirpi otu]], [[yabani ayrık otu]]ndan ibaret olup, yer yer [[ardıç]], [[meşe]] ve kısa boylu fundalık orman örtüsüyle kaplıdır. Dağlarda yoğun [[erozyon]] ve toprak derinliğinin azlığı nedeniyle fazla bitki bulunmamaktadır. Başlıca [[akarsu]]yu, [[Seyhan Nehri]]nin bir kolu olan [[Sarız Çayı]]' dır.
Sarız ilçesi karasal iklim koşullarını taşımaktadır. İlçede kışları çok soğuk, yağışlı ve çetin geçmekte, yazları kurak ve serindir. 2003 yılında en yüksek hava sıcaklığı ortalama 33 derece, en düşük hava sıcaklığı -24.1 derece olmuştur. İlçenin bitki örtüsü [[keven]], [[kirpi otu]], [[yabani ayrık otu]]ndan ibaret olup, yer yer [[ardıç]], [[meşe]] ve kısa boylu fundalık orman örtüsüyle kaplıdır. Dağlarda yoğun [[erozyon]] ve toprak derinliğinin azlığı nedeniyle fazla bitki bulunmamaktadır. Başlıca [[akarsu]]yu, [[Seyhan Nehri]]nin bir kolu olan [[Sarız Çayı]]'dır.


== Nüfus ==
== Nüfus ==
İlçede; [[Avşarlar (Anadolu)|Türkmen]], [[Kürtler|Kürt]], [[Zazalar|Zaza]] ve [[Çerkesler|Çerkes]] topluluklarının oluşturduğu kozmopolit bir nüfus yaşamaktadır. Eskiden bölgede yaşayan [[Ermeniler|Ermeni]] nüfusun tamamı göç etmiştir. Sarız, 19. yüzyılda gerçekleşen göçlerin etkisiyle önemli bir nüfus artışı yaşamış ve 1945 yılına gelindiğinde Sarız nahiyesinde 16.145 kişi, Köyyeri olarak adlandırılan bucak merkezinde 622 kişi yaşamaktaydı<ref name= "sarıza" />.
İlçede; [[Afşar boyu|Türkmen]], [[Kürtler|Kürt]], [[Zazalar|Zaza]] ve [[Çerkesler|Çerkes]] topluluklarının oluşturduğu kozmopolit bir nüfus yaşamaktadır. [[Türkmenler]]'in tamamı [[Afşar boyu|Afşar]]'dır. [[Kürtler]] ise çoğunlukla [[Sinemilli]] ve [[Koçgiri aşireti|Koçgiri]] aşiretlerindendir. Eskiden bölgede yaşayan [[Ermeniler|Ermeni]] nüfusun tamamı göç etmiştir. Sarız, 19. yüzyılda gerçekleşen göçlerin etkisiyle önemli bir nüfus artışı yaşamış ve 1945 yılına gelindiğinde Sarız nahiyesinde 16.145 kişi, Köyyeri olarak adlandırılan bucak merkezinde 622 kişi yaşamaktaydı.<ref name= "sarıza" />


{{Türkiye ilçe nüfus/Kayseri/Sarız}}
{{Türkiye ilçe nüfus/Kayseri/Sarız}}
71. satır: 71. satır:


{| class="wikitable" style="text-align:center"
{| class="wikitable" style="text-align:center"
|+ '''Sarız köyleri ve nüfusları (2007)'''
|+ '''Sarız mahalleleri ve nüfusları 2023'''
!width="100"|Köy
!width="100"|Köy
!width="100"|Nüfus
!width="100"|Nüfus
!width="100"|Diğer bilgiler
|-
|-
| [[Akoluk, Sarız|Akoluk]]|| 38 || [[Afşar]]
| [[Akoluk, Sarız|Akoluk]]|| 25
|-
|-
| Altısöğüt || 118 || [[Alevi]]
| [[Altısöğüt, Sarız|Altısöğüt]] || 124
|-
|-
| [[Avşarobası, Sarız|Avşarobası]] || 208
| Ayranlık || 216 || [[Afşar]]
|-
|-
| [[Ayranlık, Sarız|Ayranlık]] || 250
| Büyükörtülü || 88 || [[Alevi]]
|-
|-
| [[Bahçeli, Sarız|Bahçeli]] || 792
| Büyüksöbeçimen || 349 || [[Afşar]]-[[Alevi]]
|-
|-
| [[Büyükörtülü, Sarız|Büyükörtülü]] || 132
| Çağşak || 273 || [[Alevi]]
|-
|-
| [[Büyüksöbeçimen, Sarız|Büyüksöbeçimen]] || 294
| Çavdar || 184 || [[Afşar]]
|-
|-
| [[Çağşak, Sarız|Çağşak]] || 209
| Çörekdere || 569 || [[Afşar]]
|-
|-
| [[Çavdar, Sarız|Çavdar]] || 261
| Dallıkavak || 191 || [[Alevi]]
|-
|-
| [[Çörekdere, Sarız|Çörekdere]] || 404
| Damızlık || 727 || [[Afşar]]
|-
|-
| [[Dallıkavak, Sarız|Dallıkavak]] || 262
| Darıdere || 104 || [[Alevi]]
|-
|-
| [[Damızlık, Sarız|Damızlık]] || 642
| Dayıoluk || 158 || [[Afşar]]
|-
|-
| [[Darıdere, Sarız|Darıdere]] || 102
| Değirmentaş || 105 || [[Afşar]]
|-
|-
| [[Dayoluk, Sarız|Dayoluk]] || 135
| Fettahdere || 288 || [[Afşar]]
|-
|-
| [[Değirmentaş, Sarız|Değirmentaş]] || 72 ||
| Gerdekmağara || 229 || [[Afşar]]
|-
|-
| [[Fettahdere, Sarız|Fettahdere]] || 194
| Gümüşali || 81 || [[Alevi]]
|-
|-
| [[Gümüşali, Sarız|Gümüşali]]|| 129
| İncemağara || 125 || [[Alevi]]
|-
|-
| [[Günesen, Sarız|Günesen]] ||518
| Kemer || 453 || [[Afşar]]
|-
|-
| Karakoyunlu [[Yeşilkent, Sarız|Yeşilkent'e]] bağlanmıştır.) || 46 || [[Afşar]]
| [[İncedere, Sarız|İncedere]] || 365
|-
|-
| [[İncemağara, Sarız|İncemağara]] || 114
| Karapınar || 74 || [[Afşar]]
|-
|-
| Karayurt || 272 || [[Alevi]]
| [[Kemer, Sarız|Kemer]] || 268
|-
|-
| [[Karapınar, Sarız|Karapınar]]||262
| Kırkısrak || 456 || [[Alevi]]
|-
|-
| [[Karayurt, Sarız|Karayurt]]|| 174
| Kıskaçlı || 91 || [[Afşar]]
|-
|-
| [[Kırkısrak, Sarız|Kırkısrak]]|| 441
| Kurudere || 105 || [[Afşar]]
|-
|-
| [[Kıskaçlı, Sarız|Kıskaçlı]]|| 120
| Küçükkabaktepe || 60 || [[Afşar]]
|-
|-
| [[Kızılpınar, Sarız|Kızılpınar]]|| 231
| Küçükörtülü || 45 || [[Alevi]]
|-
|-
| [[Kurudere, Sarız|Kurudere]]|| 65
| Küçüksöbeçimen || 98 || [[Alevi]]
|-
|-
| [[Kurdini, Sarız|Kurdini]]|| 80
| Mirzaağa || 83 || [[Afşar]]
|-
|-
| [[Kuşçu, Sarız|Kuşçu]]|| 411
| Mollahüseyinler || 203 || [[Afşar]]
|-
|-
| [[Küçükkabaktepe, Sarız|Küçükkabaktepe]]|| 44
| Oğlakkaya || 196 || [[Alevi]]
|-
|-
| [[Küçükörtülü, Sarız|Küçükörtülü]]|| 51
| Ördekli || 118 || [[Alevi]]
|-
|-
| [[Küçüksöbeçimen, Sarız|Küçüksöbeçimen]]|| 52
| Sancakağıl || 91 || [[Alevi]]
|-
|-
| [[İmirzaağa, Sarız|İmirzaağa]]|| 138
| Tavlaköy || 316 || [[Alevi]]
|-
|-
| [[Mollahüseyinler, Sarız|Mollahüseyinler]]||379
| Tekneli || 507 || [[Afşar]]
|-
|-
| [[Oğlakkaya, Sarız|Oğlakkaya]]|| 126
| Yaylacı || 650 || [[Afşar]]
|-
|-
| [[Ördekli, Sarız|Ördekli]]|| 80
| Yedioluk || 144 || [[Afşar]]
|-
|-
| [[Sancakağıl, Sarız|Sancakağıl]]|| 147
| Yeşilkent || 1.008 || [[Afşar]]
|-
| [[Tavlaköy, Sarız|Tavlaköy]]|| 329
|-
| [[Tekneli, Sarız|Tekneli]]|| 530
|-
| [[Yaylacı, Sarız|Yaylacı]]|| 434
|-
| [[Yedioluk, Sarız|Yedioluk]]|| 159
|-
| [[Yenimahalle, Sarız|Yeni]]||668
|-
| [[Yeşilkent, Sarız|Yeşilkent]]|| 557
|}
|}


04.49, 27 Aralık 2024 itibarı ile sayfanın şu anki hâli.

Sarız
İlçe
Türkiye'de yeri
Türkiye'de yeri
Harita
İlçe sınırları haritası
ÜlkeTürkiye
İlKayseri
Coğrafi bölgeDoğu Anadolu Bölgesi[1]
İdare
 • KaymakamKerem Albayrak[2]
 • Belediye başkanıÖmer Faruk Eroğlu (CHP)
Yüzölçümü
 • Toplam1225 km²
Rakım1560 m
Nüfus
 (2018)
 • Toplam10.098
 • Kır
-
 • Şehir
9.537
Zaman dilimiUTC+03.00 (TSİ)
Posta kodu38660
İl alan kodu0352
İl plaka kodu38

Sarız, Kayseri ilinin bir ilçesidir. Türk kilim kültürünün yaşatıldığı bir ilçedir. Doğal kaynak sularıyla Türkiye'nin ender su kaynaklarından biridir.

Tarihi

[değiştir | kaynağı değiştir]

İlçenin tarihi eski dönemlere, MÖ 700'lü yıllara kadar uzandığı belirtilmektedir.[4] Kilikya, Bizans İmparatorluğu ve beyliklerden Dulkadiroğulları Beyliği hakimiyetinde kalmış olup, Osmanlı İmparatorluğuna Yavuz Sultan Selim döneminde 1515 yılında dahil edilmiştir. 16. yüzyıl Osmanlı kayıtlarında Elbistan kazasının Hurman nahiye bağlı gösterilen yerleşim, 1861 yılında oluşturulan Aziziye kazasına bağlı nahiye olarak kaydedilmiştir. Bu dönemde Sarız'ın merkezi "Köyyeri" ismiyle anılmaktadır. 1910 yılı kayıtlarında, nahiye konumunda olan Sarız’ın 46 köyü bulunduğu belirtilmektedir. Dönemin Sivas Valisinin talebinin Dahiliye Nezaretince uygun görülmesiyle 30 Temmuz 1914'te Belediye teşkilatı kuruldu. 1927 yılında Sivas'tan ayrılarak Kayseri'ye bağlandı. 1946 yılında bağlı olduğu Pınarbaşı ilçesinden ayrılarak müstakil ilçe oldu.[5]

Coğrafi yapısı

[değiştir | kaynağı değiştir]

Sarız ilçesi, il merkezinin doğusunda, 128 km uzaklıkta bulunmaktadır. Coğrafi bakımdan İç Anadolu Bölgesi, Doğu Anadolu Bölgesi ve Akdeniz Bölgesi'nin kesiştiği bölümde yer almaktadır. Sarız, Kayseri'nin Tomarza ve Pınarbaşı, Sivas'ın Gürün, Adana'nın Tufanbeyli, Kahramanmaraş'ın Afşin ve Göksun ilçeleri ile çevrilidir. İlçenin yüzölçümü 1410 km² olup, deniz seviyesinden 1530 metre yüksektedir. İlçenin batısı Tahtalı dağları, doğusu Binboğa dağları, kuzeyi ise Soğanlı, Koçdağı ve Maşat dağları ile çevrilidir. İlçe ekonomik ve coğrafi yapı itibarıyla tarım ve hayvancılığa dayanmaktadır.

Sarız ilçesi karasal iklim koşullarını taşımaktadır. İlçede kışları çok soğuk, yağışlı ve çetin geçmekte, yazları kurak ve serindir. 2003 yılında en yüksek hava sıcaklığı ortalama 33 derece, en düşük hava sıcaklığı -24.1 derece olmuştur. İlçenin bitki örtüsü keven, kirpi otu, yabani ayrık otundan ibaret olup, yer yer ardıç, meşe ve kısa boylu fundalık orman örtüsüyle kaplıdır. Dağlarda yoğun erozyon ve toprak derinliğinin azlığı nedeniyle fazla bitki bulunmamaktadır. Başlıca akarsuyu, Seyhan Nehrinin bir kolu olan Sarız Çayı'dır.

Nüfus

[değiştir | kaynağı değiştir]

İlçede; Türkmen, Kürt, Zaza ve Çerkes topluluklarının oluşturduğu kozmopolit bir nüfus yaşamaktadır. Türkmenler'in tamamı Afşar'dır. Kürtler ise çoğunlukla Sinemilli ve Koçgiri aşiretlerindendir. Eskiden bölgede yaşayan Ermeni nüfusun tamamı göç etmiştir. Sarız, 19. yüzyılda gerçekleşen göçlerin etkisiyle önemli bir nüfus artışı yaşamış ve 1945 yılına gelindiğinde Sarız nahiyesinde 16.145 kişi, Köyyeri olarak adlandırılan bucak merkezinde 622 kişi yaşamaktaydı.[5]

Yıl Toplam Şehir Kır
1950[6] 17.628 877 16.751
1955[7] 19.812 1.615 18.197
1960[8] 21.150 1.610 19.540
1965[9] 21.058 2.020 19.038
1970[10] 23.305 3.071 20.234
1975[11] 22.989 3.591 19.398
1980[12] 22.484 3.704 18.780
1985[13] 22.820 4.808 18.012
1990[14] 19.255 3.935 15.320
2000[15] 14.596 4.404 10.192
2007[16] 12.705 4.607 8.098
2008[17] 12.697 4.466 8.231
2009[18] 12.290 4.290 8.000
2010[19] 11.758 4.036 7.722
2011[20] 11.231 3.784 7.447
2012[21] 10.720 3.611 7.109
2013[22] 10.626 10.626 veri yok
2014[23] 10.529 10.529 veri yok
2015[24] 9.713 9.713 veri yok
2016[24] 9.558 9.558 veri yok
2017[24] 9.335 9.335 veri yok
2018[24] 10.098 10.098 veri yok
2019[24] 9.583 9.583 veri yok
2020[24] 9.537 9.537 veri yok

Not: Büyükşehir yasası nedeniyle köyler mahalle statüsüne geçtiğinden 2013'ten itibaren kır nüfusu tabloda yer almamıştır.

İdari Yapı

[değiştir | kaynağı değiştir]

İlçede 2012'de çıkan Büyükşehir yasasına kadar 1 merkez ve 1 kasaba belediyesi olmak üzere iki adet belediyesi mevcuttu. İlçenin 37 köyü ve 5 mezrası bulunmaktaydı. İlçe merkezinde 8 mahalle, Yeşilkent belediyesinde ise 4 mahalle olmak üzere 12 mahallesi mevcuttu.

2009 yılı genel nüfus sayımına göre ilçenin merkez ve köylerinde 12.290 kişi yaşamaktadı. Bu nüfusun 4.290'ı ilçe merkezinde 8.000 kişi kasaba ve köylerde yaşamaktaydı. İlçe devamlı göç vermektedir. Yıllık nüfus artış hızı şehir merkezinde binde -19.47, köylerde ise –33.11 olup, toplamda ise -29.19 nüfus azalması görülmekteydi.

Özellikle bazı köylerin % 80'i yabancı ülkelerde yaşamaktadır. Yurtdışına gitmeyenler ise genelde Kayseri şehir merkezine, İstanbul, Ankara, İzmir, Adana başta olmak üzere büyük kentlere göç etmektedir. İlçe nüfusu 1990 sayımından bu yana 4.919 kişi göç vermiştir. 2009 ve 2014 seçimlerinde Cumhuriyet Halk Parti'li Ömer Faruk Eroğlu Belediye Başkanlığı görevini yürüttü. 2019 yerel seçimlerinde Baki Bayrak yeni belediye başkanı olmuştur.

Büyükşehir yasası gereğince mezra, köy, belde gibi eski idari yapılar kaldırılmıştır.

Ekonomik Yapı

[değiştir | kaynağı değiştir]

İlçe, coğrafi yapısı itibarıyla tarım ve hayvancılığa dayanmaktadır. Yaygın olarak kilim ve halı dokumacılığı yapılmaktadır. İlçe merkezi ve Mahallelerde büyükbaş hayvan, küçükbaş hayvan ile 12.000 civarında arı kolonisi mevcuttur. Ayrıca havuzlu su ürünleri yetiştiriciliği yapılmaktadır. İlçenin ekilebilir tarım arazisi 60.000 hektardır. Çiftçiler buğday, nohut, mercimek ve şeker pancarı ekmektedir. Tarımda modernizasyon yeterli değildir. Birkaç Mahalle'nin dışında sulama kanalı yoktur.

İlçede önemli bir sanayi yatırımı bulunmamaktadır. Birkaç un değirmeni, soğuk demir atölyeleri ve oto tamir atölyeleri bulunmaktadır. İlçede herhangi bir sanayi yapısı ve iş sahası bulunmadığından ilçede işsizlik sorunu hat safhadadır.

Karapınar, Çavdar ve Kıskaçlı Mahallerinde kömür rezervi bulunmaktadır. Bunlardan Tekneli Mahallesi Cesurlar Mahallesindeki kömür rezervi maden ocağı özel sektör tarafından işletilmeye başlanılmıştır.

İlçede diğer gelir kaynakları olarak el dokuma Kök boyalı Sarız kilimleri Türkiye’de ün yapmıştır. Vatandaşların kendi evlerinde kurmuş oldukları tezgâhlarda kilim dokuyarak ev ekonomisine katkıda bulunmaktadırlar.

Mahalleleri

[değiştir | kaynağı değiştir]
Sarız mahalleleri ve nüfusları 2023
Köy Nüfus
Akoluk 25
Altısöğüt 124
Avşarobası 208
Ayranlık 250
Bahçeli 792
Büyükörtülü 132
Büyüksöbeçimen 294
Çağşak 209
Çavdar 261
Çörekdere 404
Dallıkavak 262
Damızlık 642
Darıdere 102
Dayoluk 135
Değirmentaş 72
Fettahdere 194
Gümüşali 129
Günesen 518
İncedere 365
İncemağara 114
Kemer 268
Karapınar 262
Karayurt 174
Kırkısrak 441
Kıskaçlı 120
Kızılpınar 231
Kurudere 65
Kurdini 80
Kuşçu 411
Küçükkabaktepe 44
Küçükörtülü 51
Küçüksöbeçimen 52
İmirzaağa 138
Mollahüseyinler 379
Oğlakkaya 126
Ördekli 80
Sancakağıl 147
Tavlaköy 329
Tekneli 530
Yaylacı 434
Yedioluk 159
Yeni 668
Yeşilkent 557

Ayrıca bakınız

[değiştir | kaynağı değiştir]

Kaynakça

[değiştir | kaynağı değiştir]
  1. ^ http://cografyaharita.com/haritalarim/4mdogu-anadolu-bolgesi-ilceler-haritasi.png 13 Mart 2024 tarihinde Wayback Machine sitesinde arşivlendi. [yalın URL]
  2. ^ "Kaymakam". 9 Ağustos 2002 tarihinde kaynağından arşivlendi. Erişim tarihi: 24 Ocak 2024. 
  3. ^ "7/11" (PDF). 5 Nisan 2015 tarihinde kaynağından (PDF) arşivlendi. Erişim tarihi: 20 Aralık 2012. 
  4. ^ "Arşivlenmiş kopya". 4 Ağustos 2020 tarihinde kaynağından arşivlendi. Erişim tarihi: 6 Şubat 2023. 
  5. ^ a b ""Sarız'da İskan ve Nüfus (1865-1945)" Erciyes Üniversitesi Sosyal Bilimler Enstitüsü Dergisi Sayı:38, Sf:19-39, Yıl: 2015/1" (PDF). 13 Nisan 2016 tarihinde kaynağından (PDF) arşivlendi. Erişim tarihi: 31 Mart 2016. 
  6. ^  . "Vilayet, Kaza, Nahiye ve Köyler itibarıyla nüfus" (PDF). 22 Ekim 1950 Umumi Nüfus Sayımı. DİE. 15 Ağustos 2019 tarihinde kaynağından (PDF) arşivlendi. Erişim tarihi: 21 Şubat 2021. 
  7. ^  . "1955 Genel Nüfus Sayımı" (PDF). 23 Ekim 1955 Genel Nüfus Sayımı. DİE. 2 Haziran 2021 tarihinde kaynağından (PDF) arşivlendi. Erişim tarihi: 21 Şubat 2021. 
  8. ^  . "İl, İlçe, Bucak ve Köyler itibarıyla nüfus" (PDF). 23 Ekim 1960 Genel Nüfus Sayımı. DİE. 15 Ağustos 2019 tarihinde kaynağından (PDF) arşivlendi. Erişim tarihi: 19 Şubat 2021. 
  9. ^ "1965 genel nüfus sayımı verileri". Türkiye İstatistik Kurumu. 3 Kasım 2012 tarihinde kaynağından (html) arşivlendi. Erişim tarihi: 3 Kasım 2012. 
  10. ^ "1970 genel nüfus sayımı verileri". Türkiye İstatistik Kurumu. 3 Kasım 2012 tarihinde kaynağından (html) arşivlendi. Erişim tarihi: 3 Kasım 2012. 
  11. ^ "1975 genel nüfus sayımı verileri". Türkiye İstatistik Kurumu. 3 Kasım 2012 tarihinde kaynağından (html) arşivlendi. Erişim tarihi: 3 Kasım 2012. 
  12. ^ "1980 genel nüfus sayımı verileri". Türkiye İstatistik Kurumu. 3 Kasım 2012 tarihinde kaynağından (html) arşivlendi. Erişim tarihi: 3 Kasım 2012. 
  13. ^ "1985 genel nüfus sayımı verileri". Türkiye İstatistik Kurumu. 3 Kasım 2012 tarihinde kaynağından (html) arşivlendi. Erişim tarihi: 3 Kasım 2012. 
  14. ^ "1990 genel nüfus sayımı verileri". Türkiye İstatistik Kurumu. 3 Kasım 2012 tarihinde kaynağından (html) arşivlendi. Erişim tarihi: 3 Kasım 2012. 
  15. ^ "2000 genel nüfus sayımı verileri". Türkiye İstatistik Kurumu. 3 Kasım 2012 tarihinde kaynağından (html) arşivlendi. Erişim tarihi: 3 Kasım 2012. 
  16. ^ "2007 genel nüfus sayımı verileri". Türkiye İstatistik Kurumu. 3 Kasım 2012 tarihinde kaynağından (html) arşivlendi. Erişim tarihi: 3 Kasım 2012. 
  17. ^ "2008 genel nüfus sayımı verileri". Türkiye İstatistik Kurumu. 3 Kasım 2012 tarihinde kaynağından (html) arşivlendi. Erişim tarihi: 3 Kasım 2012. 
  18. ^ "2009 genel nüfus sayımı verileri". Türkiye İstatistik Kurumu. 3 Kasım 2012 tarihinde kaynağından (html) arşivlendi. Erişim tarihi: 3 Kasım 2012. 
  19. ^ "2010 genel nüfus sayımı verileri". Türkiye İstatistik Kurumu. 3 Kasım 2012 tarihinde kaynağından (html) arşivlendi. Erişim tarihi: 3 Kasım 2012. 
  20. ^ "2011 genel nüfus sayımı verileri". Türkiye İstatistik Kurumu. 3 Kasım 2012 tarihinde kaynağından (html) arşivlendi. Erişim tarihi: 3 Kasım 2012. 
  21. ^ "2012 genel nüfus sayımı verileri". Türkiye İstatistik Kurumu. 20 Şubat 2013 tarihinde kaynağından (html) arşivlendi. Erişim tarihi: 8 Mart 2013. 
  22. ^ "2013 genel nüfus sayımı verileri". Türkiye İstatistik Kurumu. 15 Şubat 2014 tarihinde kaynağından (html) arşivlendi. Erişim tarihi: 15 Şubat 2014. 
  23. ^ "2014 genel nüfus sayımı verileri". Türkiye İstatistik Kurumu. 10 Şubat 2015 tarihinde kaynağından (html) arşivlendi. Erişim tarihi: 10 Şubat 2015. 
  24. ^ a b c d e f
    • "Merkezi Dağıtım Sistemi" (html) (Doğrudan bir kaynak olmayıp ilgili veriye ulaşmak için sorgulama yapılmalıdır). Türkiye İstatistik Kurumu. Erişim tarihi: 13 Nisan 2016. 
    • "Sarız Nüfusu - Kayseri". nufusu.com. Erişim tarihi: 5 Şubat 2021. 
    • "Kayseri Sarız Nüfusu". nufusune.com. 

Dış bağlantılar

[değiştir | kaynağı değiştir]
"https://tr.wikipedia.org/w/index.php?title=Sarız&oldid=34544131" sayfasından alınmıştır