Virani: Revizyonlar arasındaki fark
| [kontrol edilmiş revizyon] | [kontrol edilmiş revizyon] |
Baranguvenc (mesaj | katkılar) Önceki düzenleme ve ekleme intihal olmasını engellemek amacıyla metne sadık kalınarak yorumlanmış ve cümleler değiştirilmiştir Etiketler: Görsel Düzenleyici Mobil değişiklik Mobil ağ değişikliği Gelişmiş mobil değişikliği |
Değişiklik özeti yok |
||
| (3 kullanıcı tarafından yapılan 3 ara revizyon gösterilmiyor) | |||
| 1. satır: | 1. satır: | ||
[[Dosya:شاهقلی بابا تکه لی.jpeg|küçükresim|[[Yedi Ulu Ozan]]: [[Nesîmî|Seyyid Nesîmî]], [[I. İsmail|Hatâî]], [[Fuzûlî]], [[Yemini|Yemînî]], [[Pîr Sultan Abdal]], Virânî ve [[Kul Himmet]]]] |
|||
Virânî'nin doğum ve ölüm tarihleri net olarak bilinmemekle birlikte, [[Abdülbaki Gölpınarlı]]'nın "Alevî - Bektaşî Nefesleri" adlı eserinde, Virânî'nin [[I. Abbas|Şah Abbas]] ile görüştüğüne dair kayıtlar bulunmaktadır. Bu kayıtlardan hareketle, Virânî'nin XVI. yüzyılın ikinci yarısı ile XVII. yüzyılın ilk çeyreğinde yaşamış olabileceği öne sürülmektedir. Virânî'nin doğum yeri Eğriboz adası olarak belirtilmiş ve hayatının çeşitli dönemlerinde [[Necef]]'te kaldığı, Hz. Ali Türbesi'nde türbedarlık yaptığı, [[Anadolu]] ve [[Balkanlar]]'a seyahat ettiği rivayet edilmiştir. Gölpınarlı, Virânî'nin ölmediğine dair bir inancın olduğunu ve Necef Bektaşî Dergâhı'nda onun için özel bir mekân olduğunu belirtmektedir. Virânî'nin aslen [[Nusayrî]] olduğu ancak daha sonra [[Bektaşîlik|Bektaşîliğe]], [[Ali-İlahilik|Alîilâhîliğe]] ve [[Hurûfilik|Hurûfîliğe]] yöneldiği söylenmektedir. Balım Sultan'ın halifelerinden birine methiye yazması, Balım Sultan'a intisap ettiğini doğrulamaktadır. Virânî, Alevî-Bektaşî geleneğinde önemli bir yere sahiptir ve [[Yedi Ulu Ozan]] arasında sayılmaktadır. Şairin yaklaşık 300 şiiri aruz vezniyle yazılmıştır ve bu da belli bir eğitim aldığını göstermektedir. Dinî-tasavvufî bilgiye sahip olduğu anlaşılan Virânî'nin şiirleri, genellikle [[Ali|Hz. Ali]], [[On İki İmam|on iki imam]] ve Alevî-Bektaşî uluları hakkındadır. Şiirlerinin çoğu kasidedir ve inancını yaymak amacıyla yazılmıştır. Virânî'nin divanı dışında, "İlm-i Câvidân" adlı başka bir eseri daha vardır. Bu eserde, Fâtiha sûresinin tefsiri, [[Ehl-i beyt]], tasavvufî kavramlar ve Bektaşîliğin âdâb ve erkânı gibi konular işlenmiştir. Dinî tahsilde sadece bilgi vermenin değil, aynı zamanda ikna edici ve dini sevdirici olmanın da önemli olduğunu vurgulamıştır.<ref>{{Dergi kaynağı|url=https://islamansiklopedisi.org.tr/virani|başlık=TDV İslâm Ansiklopedisi|erişimtarihi=15 Nisan 2024|çalışma=NURETTİN ALBAYRAK, "VİRÂNÎ"}}</ref> |
Virânî'nin doğum ve ölüm tarihleri net olarak bilinmemekle birlikte, [[Abdülbaki Gölpınarlı]]'nın "Alevî - Bektaşî Nefesleri" adlı eserinde, Virânî'nin [[I. Abbas|Şah Abbas]] ile görüştüğüne dair kayıtlar bulunmaktadır. Bu kayıtlardan hareketle, Virânî'nin XVI. yüzyılın ikinci yarısı ile XVII. yüzyılın ilk çeyreğinde yaşamış olabileceği öne sürülmektedir. Virânî'nin doğum yeri Eğriboz adası olarak belirtilmiş ve hayatının çeşitli dönemlerinde [[Necef]]'te kaldığı, Hz. Ali Türbesi'nde türbedarlık yaptığı, [[Anadolu]] ve [[Balkanlar]]'a seyahat ettiği rivayet edilmiştir. Gölpınarlı, Virânî'nin ölmediğine dair bir inancın olduğunu ve Necef Bektaşî Dergâhı'nda onun için özel bir mekân olduğunu belirtmektedir. Virânî'nin aslen [[Nusayrî]] olduğu ancak daha sonra [[Bektaşîlik|Bektaşîliğe]], [[Ali-İlahilik|Alîilâhîliğe]] ve [[Hurûfilik|Hurûfîliğe]] yöneldiği söylenmektedir. Balım Sultan'ın halifelerinden birine methiye yazması, Balım Sultan'a intisap ettiğini doğrulamaktadır. Virânî, Alevî-Bektaşî geleneğinde önemli bir yere sahiptir ve [[Yedi Ulu Ozan]] arasında sayılmaktadır. Şairin yaklaşık 300 şiiri aruz vezniyle yazılmıştır ve bu da belli bir eğitim aldığını göstermektedir. Dinî-tasavvufî bilgiye sahip olduğu anlaşılan Virânî'nin şiirleri, genellikle [[Ali|Hz. Ali]], [[On İki İmam|on iki imam]] ve Alevî-Bektaşî uluları hakkındadır. Şiirlerinin çoğu kasidedir ve inancını yaymak amacıyla yazılmıştır. Virânî'nin divanı dışında, "İlm-i Câvidân" adlı başka bir eseri daha vardır. Bu eserde, Fâtiha sûresinin tefsiri, [[Ehl-i beyt]], tasavvufî kavramlar ve Bektaşîliğin âdâb ve erkânı gibi konular işlenmiştir. Dinî tahsilde sadece bilgi vermenin değil, aynı zamanda ikna edici ve dini sevdirici olmanın da önemli olduğunu vurgulamıştır.<ref>{{Dergi kaynağı|url=https://islamansiklopedisi.org.tr/virani|başlık=TDV İslâm Ansiklopedisi|erişimtarihi=15 Nisan 2024|çalışma=NURETTİN ALBAYRAK, "VİRÂNÎ"|arşivurl=https://web.archive.org/web/20190830004233/https://islamansiklopedisi.org.tr/virani|arşivtarihi=30 Ağustos 2019|ölüurl=hayır}}</ref> |
||
Virânî'nin deyişlerinden örnekler ; |
Virânî'nin deyişlerinden örnekler ; |
||
| 8. satır: | 9. satır: | ||
== Kaynakça == |
== Kaynakça == |
||
{{ |
{{Kaynakça}} |
||
== Dış bağlantılar == |
== Dış bağlantılar == |
||
14.15, 19 Aralık 2024 itibarı ile sayfanın şu anki hâli.
Virânî'nin doğum ve ölüm tarihleri net olarak bilinmemekle birlikte, Abdülbaki Gölpınarlı'nın "Alevî - Bektaşî Nefesleri" adlı eserinde, Virânî'nin Şah Abbas ile görüştüğüne dair kayıtlar bulunmaktadır. Bu kayıtlardan hareketle, Virânî'nin XVI. yüzyılın ikinci yarısı ile XVII. yüzyılın ilk çeyreğinde yaşamış olabileceği öne sürülmektedir. Virânî'nin doğum yeri Eğriboz adası olarak belirtilmiş ve hayatının çeşitli dönemlerinde Necef'te kaldığı, Hz. Ali Türbesi'nde türbedarlık yaptığı, Anadolu ve Balkanlar'a seyahat ettiği rivayet edilmiştir. Gölpınarlı, Virânî'nin ölmediğine dair bir inancın olduğunu ve Necef Bektaşî Dergâhı'nda onun için özel bir mekân olduğunu belirtmektedir. Virânî'nin aslen Nusayrî olduğu ancak daha sonra Bektaşîliğe, Alîilâhîliğe ve Hurûfîliğe yöneldiği söylenmektedir. Balım Sultan'ın halifelerinden birine methiye yazması, Balım Sultan'a intisap ettiğini doğrulamaktadır. Virânî, Alevî-Bektaşî geleneğinde önemli bir yere sahiptir ve Yedi Ulu Ozan arasında sayılmaktadır. Şairin yaklaşık 300 şiiri aruz vezniyle yazılmıştır ve bu da belli bir eğitim aldığını göstermektedir. Dinî-tasavvufî bilgiye sahip olduğu anlaşılan Virânî'nin şiirleri, genellikle Hz. Ali, on iki imam ve Alevî-Bektaşî uluları hakkındadır. Şiirlerinin çoğu kasidedir ve inancını yaymak amacıyla yazılmıştır. Virânî'nin divanı dışında, "İlm-i Câvidân" adlı başka bir eseri daha vardır. Bu eserde, Fâtiha sûresinin tefsiri, Ehl-i beyt, tasavvufî kavramlar ve Bektaşîliğin âdâb ve erkânı gibi konular işlenmiştir. Dinî tahsilde sadece bilgi vermenin değil, aynı zamanda ikna edici ve dini sevdirici olmanın da önemli olduğunu vurgulamıştır.[1]
Virânî'nin deyişlerinden örnekler ;
"Gel Dilber Ağlatma Beni Şah-ı Merdan Aşkına
Dü Cihanın Ranimasi Şir-i Yezdan Aşkına
Şahım Hasan Pir Hüseyin Kerbela Meydan İçin
Lütfedip Bağışla Cürmüm Ali Süphan Aşkına"
Kaynakça
[değiştir | kaynağı değiştir]- ^ "TDV İslâm Ansiklopedisi". NURETTİN ALBAYRAK, "VİRÂNÎ". 30 Ağustos 2019 tarihinde kaynağından arşivlendi. Erişim tarihi: 15 Nisan 2024.
Dış bağlantılar
[değiştir | kaynağı değiştir]- Türkü Sitesi 5 Mayıs 2008 tarihinde Wayback Machine sitesinde arşivlendi.