İçeriğe atla

Frekans: Revizyonlar arasındaki fark

Bağlantıları değiştir
Vikipedi, özgür ansiklopedi
Etkileşimli olarak geçmişe göz at
[kontrol edilmiş revizyon][kontrol edilmiş revizyon]
← Önceki sürümle aradaki fark
İçerik silindi İçerik eklendi
GörselVikimetin
k Superyetkin, Frekans sayfasını Periyot sayfasına taşıdı: Geçmiş birleştirme
İmmortalance (mesaj | katkılar)
Hizmetliler
112.703 değişiklik
k →Frekanslar: yazım hatası ve küçük düzenlemeler, yazış şekli: → (3)
 
(29 kullanıcı tarafından yapılan 39 ara revizyon gösterilmiyor)
1. satır: 1. satır:
{{Diğer anlamı|Frekans (anlam ayrımı)}}
{{Diğer anlamı2|Frekans}}
{{Kaynaksız|tarih=Haziran 2016}}
{{Kaynaksız|tarih=Haziran 2016}}
{{Fiziksel nicelik bilgi kutusu
| bgcolour =
| isim = Frekans
| imge = [[Dosya:ลูกตุ้มธรรมชาติ.gif|250px]]
| altyazı = Her 60 s'de 25 [[salınım]] yapan, 0.41{{overline|6}} [[Hertz|Hz]] frekansa sahip bir [[sarkaç]].
| birim = [[hertz]] (Hz)
| diğer birimler =
| semboller = {{math|''f'', ''ν''}}
| temelSI =
| boyut = wikidata
| yaygın =
| yeğin =
| korunum =
| türetim = {{math|1=''f'' = 1 / ''T''}}
}}
'''Frekans''' veya '''titreşim sayısı''' bir olayın birim zaman (genel olarak 1 saniye) içinde hangi sıklıkla, kaç defa tekrarlandığının ölçümüdür, matematiksel ifadeyle çarpmaya göre tersi ise '''periyot''' olarak adlandırılır.
'''Frekans''' veya '''titreşim sayısı''' bir olayın birim zaman (genel olarak 1 saniye) içinde hangi sıklıkla, kaç defa tekrarlandığının ölçümüdür, matematiksel ifadeyle çarpmaya göre tersi ise '''periyot''' olarak adlandırılır.


== Ölçümü ==
== Ölçümü ==
[[Dosya:Czestosciomierz-49.9Hz.jpg|küçükresim|Mekanik bir elektromanyetik frekans ölçüm cihazı.]]
Bir olayın frekansını ölçmek için o olayın belirli bir zaman aralığında kendini kaç kere tekrar ettiği sayılır, sonra bu sayı zaman aralığına bölünerek frekans elde edilir.
Bir olayın frekansını ölçmek için o olayın belirli bir zaman aralığında kendini kaç kere tekrar ettiği sayılır, sonra bu sayı zaman aralığına bölünerek frekans elde edilir.


[[SI]] birim sisteminde frekans, [[Hertz (birim)|Hertz (Hz)]] ile gösterilir. Bir Hertz, bir olayın saniyede bir tekrarlandığı anlamına gelir. Olayın iki Hertzlik bir frekansa sahip olması ise, olayın saniyede kendini iki kere yinelediğini ifade eder. Frekansı ölçmenin başka bir yolu ise olayın kendini tekrar etmesi arasında geçen süreyi tayin etmektir zira frekans bu sürenin çarpmaya göre tersi olduğundan dolaylı olarak elde edilebilir. İki yineleme arasında geçen süreye periyot denir ve fizikte genellikle T ile gösterilir.
[[SI]] birim sisteminde frekans, [[Hertz (birim)|hertz (Hz)]] ile gösterilir. Bir Hertz, bir olayın saniyede bir tekrarlandığı anlamına gelir. Olayın iki Hertzlik bir frekansa sahip olması ise, olayın saniyede kendini iki kere yinelediğini ifade eder. Frekansı ölçmenin başka bir yolu ise olayın kendini tekrar etmesi arasında geçen süreyi tayin etmektir zira frekans bu sürenin çarpmaya göre tersi olduğundan dolaylı olarak elde edilebilir. İki yineleme arasında geçen süreye periyot denir ve fizikte genellikle T ile gösterilir.


:<math>f = \frac{1}{T}</math>
:<math>f = \frac{1}{T}</math>


== Dalganın frekansı ==
== Dalganın frekansı ==
Bir [[Dalga (fizik)|dalganın]] frekansı, [[dalgaboyu]]yla ilişkilidir. Dalganın dalga boyuyla frekansının çarpımı, o dalganın [[hız]]ını belirler. Dolayısıyla dalga boyu bilinen bir dalganın frekansı bu ilişki kullanılarak belirlenebilir.
Bir [[Dalga (fizik)|dalganın]] frekansı, [[dalgaboyu|dalga boyu]]yla ilişkilidir. Dalganın dalga boyuyla frekansının çarpımı, o dalganın [[hız]]ını belirler. Dolayısıyla dalga boyu bilinen bir dalganın frekansı bu ilişki kullanılarak belirlenebilir.
:<math>f = \frac{v}{\lambda}</math>
:<math>f = \frac{v}{\lambda}</math>


Bu ifadede v hızı λ (lamda) ise dalga boyunu temsil eder. Özel bir durum olarak [[elektromanyetik]] bir dalga olan [[ışık]] boşlukta ışık hızıyla hareket ettiği için bu denklem
Bu ifadede v hızı λ (landa) ise dalga boyunu temsil eder. Özel bir durum olarak [[elektromanyetik]] bir dalga olan [[ışık]] boşlukta ışık hızıyla hareket ettiği için bu denklem


:<math>f = \frac{c}{\lambda}</math>
:<math>f = \frac{c}{\lambda}</math>


ifadesine dönüşür. Dalgalar bir ortamdan başka fiziksel yoğunluğa sahip bir ortama geçtiklerinde frekansları değişmez ancak hızları ve dolayısıyla dalga boyları değişir. [[Doppler Etkisi]] dışında frekans hiçbir fiziksel olay dolayısıyla değişmez, diğer bir deyişle evrensel bir fiziksel değişmezdir.
ifadesine dönüşür. Dalgalar bir ortamdan başka fiziksel yoğunluğa sahip bir ortama geçtiklerinde frekansları değişmez ancak hızları ve dolayısıyla dalga boyları değişir. [[Doppler Etkisi]] dışında frekans hiçbir fiziksel olaydan etkilenmez dolayısıyla değişmez, diğer bir deyişle evrensel bir fiziksel değişmezdir.


=== Frekanslar ===
=== Frekanslar ===
{| class="wikitable" width=600
{| class="wikitable" width=600


|Frekanslar
|
|Sembol
|Sembol
|Aralık - Titreşim Sayısı
|Aralık - Titreşim Sayısı
76. satır: 92. satır:


|-
|-
|align="right" |Ultra high frequency
|align="right" |Ultra high frequency
| align="right" | [[UHF]]
| align="right" | [[UHF]]
| align="right" | 300 Mhz ile 3 Ghz
| align="right" | 300 Mhz ile 3 Ghz
82. satır: 98. satır:


|-
|-
|align="right" |Super high frequency
|align="right" |Super high frequency
| align="right" | [[SHF]]
| align="right" | [[SHF]]
| align="right" | 3 Ghz ile 30 Ghz
| align="right" | 3 Ghz ile 30 Ghz
| align="right" | 1&nbsp;cm ile 10&nbsp;cm
| align="right" | 1&nbsp;cm ile 10&nbsp;cm
|-
|-
|align="right" |Extremely high frequency
|align="right" |Extremely high frequency
| align="right" | [[EHF]]
| align="right" | [[EHF]]
| align="right" | 30 Ghz ile 300 Ghz
| align="right" | 30 Ghz ile 300 Ghz
98. satır: 114. satır:
* İnsan kulağı 20-20.000&nbsp;Hz aralığındaki titreşimlere tepki gösterir.
* İnsan kulağı 20-20.000&nbsp;Hz aralığındaki titreşimlere tepki gösterir.
* Şebekeden dağıtılan elektrik, saniyede 50 kere [[Salınım|salınan]] [[alternatif akım]]dır. Elektrikli eşyaların üzerinde AC 220V 50&nbsp;Hz uyarısı cihazın, 50&nbsp;Hz' lik 220 [[volt]] [[genlik]]li alternatif akımla çalıştığı anlamına gelir.
* Şebekeden dağıtılan elektrik, saniyede 50 kere [[Salınım|salınan]] [[alternatif akım]]dır. Elektrikli eşyaların üzerinde AC 220V 50&nbsp;Hz uyarısı cihazın, 50&nbsp;Hz' lik 220 [[volt]] [[genlik]]li alternatif akımla çalıştığı anlamına gelir.

== Ayrıca bakınız ==

* [[Frekans atlamalı geniş spektrum]]
* [[Frekans modülasyonu]]
* [[Frekans seçici yüzey]]
* [[Frekans tarağı]]
* [[Frekans tepkisi]]
* [[Frekans uzayı]]
* [[Frekansmetre]]
* [[Sinyal boğucu]]


{{Fizik-taslak}}
{{Fizik-taslak}}

{{Otorite kontrolü}}


[[Kategori:Fiziksel nicelikler]]
[[Kategori:Fiziksel nicelikler]]
105. satır: 134. satır:
[[Kategori:Dalga mekaniği]]
[[Kategori:Dalga mekaniği]]
[[Kategori:Akustik]]
[[Kategori:Akustik]]
[[Kategori:Temel fizik kavramları]]
[[Kategori:Düşüncenin nitelikleri]]
[[Kategori:Düşüncenin nitelikleri]]
[[Kategori:Frekans]]

10.43, 8 Kasım 2024 itibarı ile sayfanın şu anki hâli.

Başlığın diğer anlamları için Frekans (anlam ayrımı) sayfasına bakınız.
Frekans
Her 60 s'de 25 salınım yapan, 0.416 Hz frekansa sahip bir sarkaç.
Yaygın sembol(ler): f, ν
SI nicelik boyutu: wikidata
SI birimi: hertz (Hz)
Diğer niceliklerden türetimi: f = 1 / T

Frekans veya titreşim sayısı bir olayın birim zaman (genel olarak 1 saniye) içinde hangi sıklıkla, kaç defa tekrarlandığının ölçümüdür, matematiksel ifadeyle çarpmaya göre tersi ise periyot olarak adlandırılır.

Ölçümü

[değiştir | kaynağı değiştir]
Mekanik bir elektromanyetik frekans ölçüm cihazı.

Bir olayın frekansını ölçmek için o olayın belirli bir zaman aralığında kendini kaç kere tekrar ettiği sayılır, sonra bu sayı zaman aralığına bölünerek frekans elde edilir.

SI birim sisteminde frekans, hertz (Hz) ile gösterilir. Bir Hertz, bir olayın saniyede bir tekrarlandığı anlamına gelir. Olayın iki Hertzlik bir frekansa sahip olması ise, olayın saniyede kendini iki kere yinelediğini ifade eder. Frekansı ölçmenin başka bir yolu ise olayın kendini tekrar etmesi arasında geçen süreyi tayin etmektir zira frekans bu sürenin çarpmaya göre tersi olduğundan dolaylı olarak elde edilebilir. İki yineleme arasında geçen süreye periyot denir ve fizikte genellikle T ile gösterilir.

Dalganın frekansı

[değiştir | kaynağı değiştir]

Bir dalganın frekansı, dalga boyuyla ilişkilidir. Dalganın dalga boyuyla frekansının çarpımı, o dalganın hızını belirler. Dolayısıyla dalga boyu bilinen bir dalganın frekansı bu ilişki kullanılarak belirlenebilir.

Bu ifadede v hızı λ (landa) ise dalga boyunu temsil eder. Özel bir durum olarak elektromanyetik bir dalga olan ışık boşlukta ışık hızıyla hareket ettiği için bu denklem

ifadesine dönüşür. Dalgalar bir ortamdan başka fiziksel yoğunluğa sahip bir ortama geçtiklerinde frekansları değişmez ancak hızları ve dolayısıyla dalga boyları değişir. Doppler Etkisi dışında frekans hiçbir fiziksel olaydan etkilenmez dolayısıyla değişmez, diğer bir deyişle evrensel bir fiziksel değişmezdir.

Frekanslar

[değiştir | kaynağı değiştir]
Frekanslar Sembol Aralık - Titreşim Sayısı Dalgaboyu
Extremely low frequency ELF 3 Hz ile 30 Hz 10,000 km ile 100,000 km
Super low frequency SLF 30 Hz ile 300 Hz 1,000 km ile 10,000 km
Ultra low frequency ULF 300 hz ile 3 Khz 100 km ile 1000 km
Very low frequency VLF 3 Khz ile 30 Khz 10 km ile 100 km
Low frequency LF 30 Khz ile 300 Khz 1 km ile 10 km
Medium frequency MF 300 Khz ile 3 Mhz 100 m ile 1 km
High frequency HF 3 Mhz ile 30 Mhz 10 m ile 100 m
Very high frequency VHF 30 Mhz ile 300 Mhz 1 m ile 10 m
Ultra high frequency UHF 300 Mhz ile 3 Ghz 10 cm ile 100 cm
Super high frequency SHF 3 Ghz ile 30 Ghz 1 cm ile 10 cm
Extremely high frequency EHF 30 Ghz ile 300 Ghz 1 mm ile 10 mm

Örnekler

[değiştir | kaynağı değiştir]
  • Orkestrada bütünlüğü sağlamak için akort sesi olarak verilen la notası 440 Hz frekansına sahip bir titreşimdir.
  • İnsan kulağı 20-20.000 Hz aralığındaki titreşimlere tepki gösterir.
  • Şebekeden dağıtılan elektrik, saniyede 50 kere salınan alternatif akımdır. Elektrikli eşyaların üzerinde AC 220V 50 Hz uyarısı cihazın, 50 Hz' lik 220 volt genlikli alternatif akımla çalıştığı anlamına gelir.

Ayrıca bakınız

[değiştir | kaynağı değiştir]
"https://tr.wikipedia.org/w/index.php?title=Frekans&oldid=34182509" sayfasından alınmıştır