Entelodont: Revizyonlar arasındaki fark

Entelodontlar
Yaşadığı dönem aralığı: 37,8-19 myö
Üst Eosen-Barstoviyen^[1]
PreЄ
Є
O
S
D
C
P
T
J
K
Pg
N
Entelodontlar; Yaşadığı dönem aralığı: 37,8-19 myö; Üst Eosen-Barstoviyen PreЄ Є O S D C P T J K Pg N
	Daeodon'un iskeleti
Biyolojik sınıflandırma
Âlem:	Animalia
Şube:	Chordata
Sınıf:	Mammalia
Takım:	Artiodactyla
Klad:	Cetancodontamorpha; Spaulding vd., 2009
Familya:	†Entelodontidae; Lydekker, 1883
Cinsler
	†Archaeotherium; †Brachyhyops; †Cypretherium; †Daeodon; †Entelodon; †Eoentelodon; †Paraentelodon; †Proentelodon;
Sinonimler
	Elotheridae;

Etkileşimli olarak geçmişe göz at

[kontrol edilmiş revizyon]

← Önceki sürümle aradaki fark

İçerik silindi İçerik eklendi

GörselVikimetin

Satır içi

17.57, 5 Kasım 2024 itibarı ile sayfanın şu anki hâli.

Entelodontlar, batı bölgelerinde doğudan daha yaygın olmalarına ve geç Eosen'den erken Miyosen dönemlerine (37.2-19 milyon yıl önce) Avrasya'da daha yaygın olmalarına rağmen, Kuzey Amerika ormanlarında ve ovalarında yaşamış, domuz benzeri hepçil çift toynaklı ailesidir.^[4]^[5]^[6]^[7]

Açıklama

Entelodontlar, hantal gövdeli, ince bacaklı ve uzun ağızlı, domuz benzeri omnivor toynaklı memelilerden oluşan soyu tükenmiş bir gruptur. Tüm iskeleti bilinen en büyük entelodont, omuzda 2,1 metre yüksekliğinde olan, Kuzey Amerikalı Daeodon shoshonensis'ti. Çoğunlukla dişler ve çeneler tarafından bilinen Avrasya'lı Paraentelodon intermedium, Daeodon'a benzer boyuttaydı.^[8]^[9]

Galeri

Archaeotherium mortoni'nin kafatası
Paraentelodon
Daeodon'un yaşam restorasyonu
Entelodon'un yaşam restorasyonu

Kaynakça

^ "Entelodont". paleobiodb.org. 13 Temmuz 2021 tarihinde kaynağından arşivlendi. Erişim tarihi: 13 Temmuz 2021.
^ Spaulding, Michelle; O'Leary, Maureen A.; Gatesy, John (2009). Farke, Andrew Allen (Ed.). "Relationships of Cetacea (Artiodactyla) Among Mammals: Increased Taxon Sampling Alters Interpretations of Key Fossils and Character Evolution". PLOS ONE. 4 (9): e7062. Bibcode:2009PLoSO...4.7062S. doi:10.1371/journal.pone.0007062. PMC 2740860 $2. PMID 19774069.
^ "Entolodontidae". paleobiodb.org.
^ "Rock found in Mississippi proves to be fossilized tooth from prehistoric 'hell pig'". The Charlotte Observer. The Charlotte Observer. 30 Mart 2020. 2 Ağustos 2021 tarihinde kaynağından arşivlendi. Erişim tarihi: 27 Ocak 2021.
^ I. A. Vislobokova. "The oldest representative of Entelodontoidea (Artiodactyla, Suiformes) from the Middle Eocene of Khaichin Ula II, Mongolia, and some evolutionary features of this superfamily" Paleontological Institute, Russian Academy of Sciences, Profsoyuznaya ul. 123, Moscow, 117997, Russia
^ Vislobokova (12 Kasım 2008). "The oldest representative of Entelodontoidea (Artiodactyla, Suiformes) from the Middle Eocene of Khaichin Ula II, Mongolia, and some evolutionary features of this superfamily". Paleontological Journal (İngilizce). 42 (6): 643-654. doi:10.1134/S0031030108060105.
^ "PaleoBiology Database: Entelodonts, basic info". 13 Ekim 2012 tarihinde kaynağından arşivlendi. Erişim tarihi: 13 Temmuz 2021.
^ Gabunii︠a︡, Leo Kalistratovich (1964). Benarskaia fauna oligotsenovykh pozvonochnykh (Rusça). Met︠s︡niereba. 12 Ağustos 2021 tarihinde kaynağından arşivlendi. Erişim tarihi: 12 Ağustos 2021.
^ The evolution of artiodactyls. Donald R. Prothero, Scott E Foss. Baltimore: Johns Hopkins University Press. 2007. ss. 128-129. ISBN 978-0-8018-8735-2. OCLC 85822634.

Konuyla ilgili yayınlar

Russell, Loris S. (1980). Tertiary mammals of Saskatchewan, Part V : the Oligocene Entelodonts. Toronto: Royal Ontario Museum. ISBN 0-88854-254-2. OCLC 7437855.

Dış bağlantılar

"Museum display of Entelodont skeleton: Geoscience Slides". Iowa Üniversitesi. Entelodont Skeleton. 18 Haziran 2020 tarihinde kaynağından arşivlendi.

[pbdb-1] "Entelodont". paleobiodb.org. 13 Temmuz 2021 tarihinde kaynağından arşivlendi. Erişim tarihi: 13 Temmuz 2021.

[spaulding-2] Spaulding, Michelle; O'Leary, Maureen A.; Gatesy, John (2009). Farke, Andrew Allen (Ed.). "Relationships of Cetacea (Artiodactyla) Among Mammals: Increased Taxon Sampling Alters Interpretations of Key Fossils and Character Evolution". PLOS ONE. 4 (9): e7062. Bibcode:2009PLoSO...4.7062S. doi:10.1371/journal.pone.0007062. PMC 2740860 $2. PMID 19774069.

[Entelodontidae-kaynak-3] "Entolodontidae". paleobiodb.org.

[4] "Rock found in Mississippi proves to be fossilized tooth from prehistoric 'hell pig'". The Charlotte Observer. The Charlotte Observer. 30 Mart 2020. 2 Ağustos 2021 tarihinde kaynağından arşivlendi. Erişim tarihi: 27 Ocak 2021.

[Vislob-5] I. A. Vislobokova. "The oldest representative of Entelodontoidea (Artiodactyla, Suiformes) from the Middle Eocene of Khaichin Ula II, Mongolia, and some evolutionary features of this superfamily" Paleontological Institute, Russian Academy of Sciences, Profsoyuznaya ul. 123, Moscow, 117997, Russia

[6] Vislobokova (12 Kasım 2008). "The oldest representative of Entelodontoidea (Artiodactyla, Suiformes) from the Middle Eocene of Khaichin Ula II, Mongolia, and some evolutionary features of this superfamily". Paleontological Journal (İngilizce). 42 (6): 643-654. doi:10.1134/S0031030108060105.

[7] "PaleoBiology Database: Entelodonts, basic info". 13 Ekim 2012 tarihinde kaynağından arşivlendi. Erişim tarihi: 13 Temmuz 2021.

[8] Gabunii︠a︡, Leo Kalistratovich (1964). Benarskaia fauna oligotsenovykh pozvonochnykh (Rusça). Met︠s︡niereba. 12 Ağustos 2021 tarihinde kaynağından arşivlendi. Erişim tarihi: 12 Ağustos 2021.

[9] The evolution of artiodactyls. Donald R. Prothero, Scott E Foss. Baltimore: Johns Hopkins University Press. 2007. ss. 128-129. ISBN 978-0-8018-8735-2. OCLC 85822634.

[1]

[2]

[3]

[4]

[5]

[6]

[7]

[8]

[9]

@@ 1. satır: / 1. satır: @@
+{{İtalik başlık}}
 {{Otomatik taksonkutu
 | ad = Entelodontlar
 | resim = Daeodon_skeleton.jpg
-| resim_altyazı = ''Daeodon'' iskeleti
+| resim_altyazı = ''[[Daeodon]]'un iskeleti''
 | takson = Entelodontidae
-| üst_sıralama = <ref name=spaulding>{{cite journal|pmc= 2740860|doi=10.1371/journal.pone.0007062|title= Relationships of Cetacea (Artiodactyla) Among Mammals: Increased Taxon Sampling Alters Interpretations of Key Fossils and Character Evolution|year= 2009|editor1-last= Farke|editor1-first= Andrew Allen|last1= Spaulding|first1= Michelle|last2= O'Leary|first2= Maureen A.|last3= Gatesy|first3= John|journal= PLOS ONE|volume= 4|issue= 9|pages= e7062|pmid= 19774069|bibcode=2009PLoSO...4.7062S}}</ref>
+| üst_sıralama = {{Küçük büyük harfler|Spaulding vd., 2009}}<ref name=spaulding>{{Akademik dergi kaynağı|pmc= 2740860|doi=10.1371/journal.pone.0007062|başlık= Relationships of Cetacea (Artiodactyla) Among Mammals: Increased Taxon Sampling Alters Interpretations of Key Fossils and Character Evolution|yıl= 2009|editör1-soyadı= Farke|editör1-ad= Andrew Allen|soyadı1= Spaulding|ad1= Michelle|soyadı2= O'Leary|ad2= Maureen A.|soyadı3= Gatesy|ad3= John|dergi= PLOS ONE|cilt= 4|sayı= 9|sayfalar=e7062|pmid= 19774069|bibcode=2009PLoSO...4.7062S}}</ref>
-| sıralama = {{smacaps|[[Richard Lydekker|Lydekker]], 1883}}
+| sıralama = {{Küçük büyük harfler|[[Richard Lydekker|Lydekker]], 1883}}
-| altbölüm_sıra = Cinsler
+| altbölüm_sıra = [[Cins]]ler
 | altbölüm = * †''[[Archaeotherium]]''
 * †''[[Brachyhyops]]''
@@ 16. satır: / 17. satır: @@
 * †''[[Proentelodon]]''
 | sinonimler = * Elotheridae
-| en_erken =
+| en_erken = Orta Eosen
+| en_son = Alt Miyosen
 | en_eski_fosil = Üst Eosen
-| en_genç_fosil = Alt Miyosen
+| en_genç_fosil = 19
+| fosil_kaynak  =<ref name=pbdb>{{Web kaynağı | url = https://paleobiodb.org/classic/checkTaxonInfo?taxon_no=42365&is_real_user=1 | başlık = Entelodont | erişimtarihi = 13 Temmuz 2021 | çalışma = paleobiodb.org | arşivengelli = evet |arşivurl= https://web.archive.org/web/20210713164108/https://paleobiodb.org/classic/checkTaxonInfo?taxon_no=42365&is_real_user=1 |arşivtarihi= 13 Temmuz 2021 | ölüurl = hayır }}</ref>
-| fosil_kaynak =
 }}
-'''Entelodontlar''' <ref>{{Web kaynağı|url=https://www.charlotteobserver.com/news/nation-world/national/article241599151.html?fb_comment_id=1971279459663680_1971581436300149|başlık=Rock found in Mississippi proves to be fossilized tooth from prehistoric ‘hell pig’|erişimtarihi=27 January 2021|tarih=30 March 2020|çalışma=The Charlotte Observer|yayıncı=The Charlotte Observer}}</ref>  [[Avrasya|Avrasya'da]] geç [[Eosen]] <ref name="Vislob">I. A. Vislobokova. "The oldest representative of Entelodontoidea (Artiodactyla, Suiformes) from the Middle Eocene of Khaichin Ula II, Mongolia, and some evolutionary features of this superfamily" Paleontological Institute, Russian Academy of Sciences, Profsoyuznaya ul. 123, Moscow, 117997, Russia</ref> <ref>{{Akademik dergi kaynağı|başlık=The oldest representative of Entelodontoidea (Artiodactyla, Suiformes) from the Middle Eocene of Khaichin Ula II, Mongolia, and some evolutionary features of this superfamily|yazarlar=Vislobokova|tarih=12 November 2008|sayı=6|dil=en|sayfalar=643–654|çalışma=Paleontological Journal|cilt=42|doi=10.1134/S0031030108060105}}</ref> ile erken [[Miyosen]] çağlarından ( 37 - 19 myö) daha yaygın olmasına rağmen [[Kuzey Amerika|, Kuzey Amerika]] ormanlarında ve ovalarında yaşayan soyu tükenmiş bir [[domuz]] benzeri [[Hepçil|omnivor]] [[Familya|ailesidir]]. <ref>
+'''Entelodontlar''', batı bölgelerinde doğudan daha yaygın olmalarına ve geç [[Eosen]]'den erken [[Miyosen]] dönemlerine (37.2-19 milyon yıl önce) [[Avrasya]]'da daha yaygın olmalarına rağmen, Kuzey Amerika ormanlarında ve ovalarında yaşamış, [[domuz]] benzeri [[hepçil]] [[artiodactyla|çift toynaklı]] ailesidir.<ref>{{Web kaynağı | url = https://www.charlotteobserver.com/news/nation-world/national/article241599151.html?fb_comment_id=1971279459663680_1971581436300149 | başlık = Rock found in Mississippi proves to be fossilized tooth from prehistoric ‘hell pig’ | erişimtarihi = 27 Ocak 2021 | tarih = 30 Mart 2020 | çalışma = The Charlotte Observer | yayıncı = The Charlotte Observer | arşivengelli = evet |arşivurl= https://web.archive.org/web/20210802175608/https://www.charlotteobserver.com/news/nation-world/national/article241599151.html?fb_comment_id=1971279459663680_1971581436300149 |arşivtarihi= 2 Ağustos 2021 | ölüurl = hayır }}</ref><ref name="Vislob">I. A. Vislobokova. "The oldest representative of Entelodontoidea (Artiodactyla, Suiformes) from the Middle Eocene of Khaichin Ula II, Mongolia, and some evolutionary features of this superfamily" Paleontological Institute, Russian Academy of Sciences, Profsoyuznaya ul. 123, Moscow, 117997, Russia</ref><ref>{{Akademik dergi kaynağı|başlık=The oldest representative of Entelodontoidea (Artiodactyla, Suiformes) from the Middle Eocene of Khaichin Ula II, Mongolia, and some evolutionary features of this superfamily|yazarlar=Vislobokova|tarih=12 Kasım 2008|sayı=6|dil=İngilizce|sayfalar=643-654|çalışma=Paleontological Journal|cilt=42|doi=10.1134/S0031030108060105}}</ref><ref>{{Web kaynağı |url=http://paleodb.org/cgi-bin/bridge.pl?action=checkTaxonInfo&taxon_no=42365&is_real_user=1 |başlık=PaleoBiology Database: ''Entelodonts'', basic info |erişimtarihi=13 Temmuz 2021 |arşivurl=https://web.archive.org/web/20121013092314/http://paleodb.org/cgi-bin/bridge.pl?action=checkTaxonInfo&taxon_no=42365&is_real_user=1 |arşivtarihi=13 Ekim 2012 |ölüurl=hayır }}</ref>
-[http://paleodb.org/cgi-bin/bridge.pl?action=checkTaxonInfo&taxon_no=42365&is_real_user=1 PaleoBiology Database: ''Entelodonts'', basic info]
+==Açıklama==
-</ref>
-[[Dosya:Archaeotherium_mortoni_01.jpg|sol|küçükresim| ''Archaeotherium mortoni'' kafatası]]
+[[Dosya:Knight_entelodont.jpg|sol|upright=1.36|küçükresim|Charles R. Knight'ın izlenimiyle ''[[Entelodon]]'']]
-[[Dosya:Paraentelodon_2020.png|sol|küçükresim| ''paraentelodon'']]
+Entelodontlar, hantal gövdeli, ince bacaklı ve uzun ağızlı, domuz benzeri [[omnivor]] [[toynaklılar|toynaklı memelilerden]] oluşan [[Soy tükenmesi|soyu tükenmiş]] bir gruptur. Tüm iskeleti bilinen en büyük entelodont, omuzda 2,1 metre yüksekliğinde olan, [[Kuzey Amerika]]lı [[Daeodon|Daeodon shoshonensis'ti]]. Çoğunlukla dişler ve çeneler tarafından bilinen Avrasya'lı [[Paraentelodon|Paraentelodon intermedium]], Daeodon'a benzer boyuttaydı.<ref>{{Kitap kaynağı|url=https://books.google.co.uk/books?id=MOEtAQAAIAAJ&q=%D0%91%D0%B5%D0%BD%D0%B0%D1%80%D1%81%D0%BA%D0%B0%D1%8F+%D1%84%D0%B0%D1%83%D0%BD%D0%B0+%D0%BE%D0%BB%D0%B8%D0%B3%D0%BE%D1%86%D0%B5%D0%BD%D0%BE%D0%B2%D1%8B%D1%85+%D0%BF%D0%BE%D0%B7%D0%B2%D0%BE%D0%BD%D0%BE%D1%87%D0%BD%D1%8B%D1%85&redir_esc=y|başlık=Benarskaia fauna oligotsenovykh pozvonochnykh|tarih=1964|dil=ru|yayıncı=Met︠s︡niereba|ad=Leo Kalistratovich|soyadı=Gabunii︠a︡|erişimtarihi=12 Ağustos 2021|arşivurl=https://web.archive.org/web/20210812153046/https://books.google.co.uk/books?id=MOEtAQAAIAAJ&q=%D0%91%D0%B5%D0%BD%D0%B0%D1%80%D1%81%D0%BA%D0%B0%D1%8F+%D1%84%D0%B0%D1%83%D0%BD%D0%B0+%D0%BE%D0%BB%D0%B8%D0%B3%D0%BE%D1%86%D0%B5%D0%BD%D0%BE%D0%B2%D1%8B%D1%85+%D0%BF%D0%BE%D0%B7%D0%B2%D0%BE%D0%BD%D0%BE%D1%87%D0%BD%D1%8B%D1%85&redir_esc=y|arşivtarihi=12 Ağustos 2021|ölüurl=hayır}}</ref><ref>{{Kitap kaynağı|url=https://www.worldcat.org/oclc/85822634|başlık=The evolution of artiodactyls|tarih=2007|yer=Baltimore|yayıncı=Johns Hopkins University Press|diğerleri=Donald R. Prothero, Scott E Foss|isbn=978-0-8018-8735-2|oclc=85822634|sayfalar=128-129}}</ref>
-[[Dosya:Knight_entelodont.jpg|sol|küçükresim| Charles R. Knight tarafından ''Entelodon'']]
+{{Temiz}}
+==Galeri==
+<gallery mode="packed">
+Dosya:Archaeotherium_mortoni_01.jpg| ''[[Archaeotherium|Archaeotherium mortoni]]'nin kafatası''
+Dosya:Paraentelodon intermedium.png| ''[[Paraentelodon]]''
+Dosya:Daeodon shoshonensis 2.png|[[Daeodon]]'un yaşam restorasyonu
+Dosya:Entelodon Sp Illustration.jpg|[[Entelodon]]'un yaşam restorasyonu
+</gallery>
 == Kaynakça ==
 {{Kaynakça}}
+== Konuyla ilgili yayınlar ==
+*{{Kitap kaynağı|url=https://www.worldcat.org/oclc/7437855|başlık=Tertiary mammals of Saskatchewan, Part V : the Oligocene Entelodonts|tarih=1980|yer=Toronto|yayıncı=Royal Ontario Museum|ad=Loris S.|soyadı=Russell|isbn=0-88854-254-2|oclc=7437855}}
 == Dış bağlantılar ==
-* {{Web kaynağı|url=http://digital.lib.uiowa.edu/u?/geoscience,34|başlık=Museum display of Entelodont skeleton :: Geoscience Slides|çalışma=[[University of Iowa]]|yayıncı=Entelodont Skeleton}}
+* {{Web kaynağı | url = http://digital.lib.uiowa.edu/u?/geoscience,34 | başlık = Museum display of Entelodont skeleton: Geoscience Slides | çalışma = [[Iowa Üniversitesi]] | yayıncı = Entelodont Skeleton | arşivurl = https://web.archive.org/web/20200618160418/http://digital.lib.uiowa.edu/u?/geoscience,34 | arşivtarihi = 18 Haziran 2020}}
+{{Taksonçubuğu|from=Q131139}}
+{{Otorite kontrolü}}
 [[Kategori:Eosen devri çift toynaklıları]]
 [[Kategori:Tarih öncesi çift toynaklılar]]
@@ 41. satır: / 56. satır: @@
 [[Kategori:Miyosen devri çift toynaklıları]]
 [[Kategori:Oligosen devri memelileri]]
+[[Kategori:Entelodontlar]]
+[[Kategori:1883'te tanımlanan taksonlar]]
+[[Kategori:Richard Lydekker tarafından adlandırılmış taksonlar]]