M1 Garand: Revizyonlar arasındaki fark

M1 Garand
M1 Garand
	; İsveç Ordu Müzesi'nde yer alan M1 Garand tüfeği
Çeşidi	Tüfek
Uyruğu	Amerika Birleşik Devletleri
Hizmet geçmişi
Kullanıldığı savaşlar	II. Dünya Savaşı; Kore Savaşı; Arap-İsrail savaşları; Birinci Çinhindi Savaşı; Süveyş Krizi; Vietnam Savaşı
Üretim tarihi
Tasarımcı	John C. Garand
Tasarlandığı tarih	1932
Üretildiği tarih	1936-günümüze
Üretim adedi	5,400,000
Özellikler
Ağırlık	4.31–6.0kg
Uzunluk	1.107 mm
Namlu uzunluğu	609.6 mm
Mühimmat	30-06 Springfield ; 7.62x51mm NATO
Kalibre	7.62 mm
Etkili menzil	500 m

Etkileşimli olarak geçmişe göz at

[kontrol edilmemiş revizyon]

[kontrol edilmiş revizyon]

← Önceki sürümle aradaki fark

İçerik silindi İçerik eklendi

GörselVikimetin

Satır içi

11.29, 3 Kasım 2024 itibarı ile sayfanın şu anki hâli.

M1 Garand, bir II. Dünya Savaşı yarı otomatik bir Amerikan piyade tüfeğidir. 30 kalibrelik mermi kullanan bu tüfekler 1936'da resmi olarak Birleşik Devletler ordusunun standart servis tüfeği olan sürgülü Springfield M1903 tüfeklerinin yerini almıştır.^[1] (M1903'ler keskin nişancı tüfekleri olarak rol üstlenmişlerdir) M1 de 1958'de M14'lerle değiştirilmiştir. M1'lerin geliştirilmiş versiyonu olan M14'ler hala Amerikan ordusu tarafından kullanılmaktadır. 1963'e hala kadar çok sayıda olan M1 kullanımı, 1966 itibarıyla gitgide azaldı.^[2]

M1 asıl olarak II. Dünya Savaşı ve Kore Savaşı dönemlerinde kullanıldı, biraz da Vietnam Savaşı'nda rol aldı.^[2] Çoğu M1 tüfeği Amerikan askerlerine hizmet etmiştir, bir kısmı da diğer ülkelere verilmiştir.

Tasarım özellikleri

John Garand tüfeği ordu yetklilierine gösterirken, 1944.

Amerikan yapımı olup barut gazının geri tepmesi icra yayını ileri itmesi ile yarı otomatik olarak çalışan şarjör ile dolan hava ile soğuyan piyadenin atışta ve dürtüşte kullandığı yakın savaş silahıdır. Üst tarafından takılan 8 mermilik bir şarjorü vardır. Şarjör bittiği zaman boş kutu kendini otomatik olarak atar. Tüfek, tek tek mermi sürülmesine de olanak tanımaktadır.

Sökülüp takılması ve bakımı çok kolaydır. 3 parçadan oluşur; "Dipçik ve Kundak Grubu", "Namlu ve Mekanizma Grubu" ve de "Tetik Grubu" dur. Tüfeğin dipçiğinin arkasında metal bir kapakla kapatılmış bir bölmesi vardır. Bu bölmede tüfeğin bakımı için gerekli olan yağı ve fırçası bulunmaktadır. Suya girip çıksa dahi çalışabilir. Tüfeğin ağırlık merkezi iyi ayarlanmıştır. Bu nedenle hedef almada güçlük çekilmez. Atışlarda geriye tepme uygun düzeydedir. Özellikle gelişmiş bir arpacık mekanizması vardır. Bu mekanizma x-y düzleminde ayarlanmaktadır (hem dikey hem yatay bir yatak bulunur). Bu mekanizma keskin nişancılığa izin verebilmektedir. Yükseklik ve rüzgâr tamburesi nişan almada etkin denetimi sağlamaktadır. 25, 50, 100, 200 metre gibi ayarları bulunmakta olup orijinalleri .30'luk mermi kullanmasına rağmen Amerikan Donanması ve bazı ülkelerdeki varyantları 7.62x51mm çapında NATO mermisi kullanmaktadır.

Kullanım alanları

M1'ler II. Dünya Savaşı'nda Amerikalılara savaşı kazandıran en önemli silah olarak görülmüştür. Almanların elindeki sürgülü Kar 98k tüfeklerinin her atışından sonra boş kovanın sürgüsünü çekerek çıkartılması gerekiyordu; ama Amerikan askerleri ardı ardına sekiz tane mermi gönderebiliyordu. Almanlar bu durum yüzünden yarı-otomatik tüfek çalışmalarına girişmişlerdir; ancak bunlar M1 Garand kadar uzun süre kullanılmamıştır.

M1'ler, Kore Savaşı ile birlikte Vietnam Savaşı'na kadar Amerikan ordusu tarafından kullanılmıştır. Günümüzde ise genelde siviller ve keskin nişancılar tarafından kullanılmaktadır.

Türk Silahlı Kuvvetleri'de M1 tüfeklerini 1980'lere kadar kullanmıştır. 1970 yılına kadar 300 binden fazla M1 satın alınmış, bir kısmı ise hibe edilmiştir. Amerika Birleşik Devletleri'nden sonraki en büyük kullanıcısı Türk Silahlı Kuvvetleri'ydi. M1 hâlen askerî okullarda ve de tören birliklerinde merasim tüfeği olarak kullanılmaktadır. Örneğin günümüzde TSK'da da genelde hava kuvvetlerinin acemi asker eğitiminde olmak üzere eğitim amaçlı tüfek olarak kullanılmaktadır.

Kaynakça

^ Seijas, Bob. "History of the M1 Garand Rifle". Garand Collectors Association. 15 Mart 2011 tarihinde kaynağından arşivlendi.
^ ^a ^b "The M14 Rifle: John Garand's Final Legacy". americanrifleman.org (İngilizce). 1 Mayıs 2016 tarihinde kaynağından arşivlendi.

[seijas-1] Seijas, Bob. "History of the M1 Garand Rifle". Garand Collectors Association. 15 Mart 2011 tarihinde kaynağından arşivlendi.

[AR-2] "The M14 Rifle: John Garand's Final Legacy". americanrifleman.org (İngilizce). 1 Mayıs 2016 tarihinde kaynağından arşivlendi.

[1]

[2]

@@ 1. satır: / 1. satır: @@
 {{Ateşli silah bilgi kutusu
-|adı                   = M1 Garand
+| adı = M1 Garand
-|resim                 = [[Dosya:Garand.jpg|280px|]]
+| resim = [[Dosya:M1_Garand_rifle_USA_noBG_new.png|280px|]]
-|açıklama              = Bir M1 Garand
+| açıklama = Bir M1 Garand
+| başlık = İsveç Ordu Müzesi'nde yer alan M1 Garand tüfeği
-|uyruğu                = {{bayraksimge|ABD}} [[Amerika Birleşik Devletleri]]
+| uyruğu = {{bayraksimge|ABD}} [[Amerika Birleşik Devletleri]]
-|is_ranged             = yes
+| is_ranged = yes
-|çeşidi                = [[Tüfek]]
+| çeşidi = [[Tüfek]]
-|zamanı                = [[II. Dünya Savaşı]], [[Soğuk Savaş]]
+| zamanı = [[II. Dünya Savaşı]], [[Soğuk Savaş]]
-|hizmete giriş tarihi  = [[1936]]-günümüze
+| hizmete giriş tarihi = 1936-günümüze
-|kullanıcılar          =
+| kullanıcılar =
-|kullanıldığı savaşlar = [[II. Dünya Savaşı]]<br />[[Kore Savaşı]]<br />[[Arap-İsrail savaşları]]<br />[[Birinci Çinhindi Savaşı]]<br />[[Süveyş Krizi]]<br />[[Vietnam Savaşı]]
+| kullanıldığı savaşlar = [[II. Dünya Savaşı]]<br />[[Kore Savaşı]]<br />[[Arap-İsrail savaşları]]<br />[[Birinci Çinhindi Savaşı]]<br />[[Süveyş Krizi]]<br />[[Vietnam Savaşı]]
-|tasarlandığı tarih    = [[1932]]
+| tasarlandığı tarih = 1932
-|tasarımcı             = [[John C. Garand]]
+| tasarımcı = [[John C. Garand]]
-|üretildiği tarih      = [[1936]]-günümüze
+| üretildiği tarih = 1936-günümüze
-|üretici               =
+| üretici =
-|üretim adedi          = 5,400,000
+| üretim adedi = 5,400,000
-|çeşitleri             =
+| çeşitleri =
-|uzunluk               = 1.107 [[mm]]
+| uzunluk = 1.107 [[Milimetre|mm]]
-|namlu uzunluğu        = 609.6 mm
+| namlu uzunluğu = 609.6 mm
-|genişlik              =
+| genişlik =
-|yükseklik             =
+| yükseklik =
-|ağırlık               = 4.31–6.0[[kg]]
+| ağırlık = 4.31–6.0[[Kilogram|kg]]
-|kalibre               = 7.62 mm
+| kalibre = 7.62 mm
-|mühimmat              = [[30-06 Springfield]] <br /> [[7.62x51mm NATO]]
+| mühimmat = [[30-06 Springfield]] <br /> [[7.62x51mm NATO]]
-|çalışma mekanizması   = Gaz işleme, geri tepme yarı otomatik
-|tetik mekanizması     =
+| çalışma mekanizması = Gaz işleme, geri tepme yarı otomatik
+| tetik mekanizması =
-|atış hızı             =
-|mermi çıkış hızı      = 853 [[m/s]]
+| atış hızı =
+| mermi çıkış hızı = 853 [[m/s]]
-|yiv-set               = 4
+| yiv-set = 4
-|etkili menzil         = 500 [[metre|m]]
-|azami menzil          =
+| etkili menzil = 500 [[metre|m]]
+| azami menzil =
-|dolum                 = 8 mermi alan kundak içi mermi yuvası
+| dolum = 8 mermi alan kundak içi mermi yuvası
-|nişangah              =
+| nişangah =
 }}
-'''M1 Garand''', bir [[II. Dünya Savaşı]] yarı otomatik bir Amerikan piyade tüfeğidir. 30 [[kalibre]]lik mermi kullanan bu tüfekler [[1936]]'da resmi olarak [[Amerika Birleşik Devletleri|Birleşik Devletler]] ordusunun standart servis tüfeği olan sürgülü [[Springfield M1903]] tüfeklerinin yerini almıştır. (M1903'ler keskin nişancı tüfekleri olarak çok değerli bir rol üstlenmişlerdir.) M1 de 1957'de [http://en.wikipedia.org/wiki/M14_rifle M14]'lerle değiştirilmiştir. M1'lerin geliştirilmiş versiyonu olan M14'ler hala Amerikan ordusu tarafından kullanılmaktadır. Ancak M1 [[1963]]'e kadar büyük sayılarla kullanılmaya devam etti ve [[1966]]'da kullanımı git gide azaldı.
+'''M1 Garand''', bir [[II. Dünya Savaşı]] yarı otomatik bir Amerikan piyade tüfeğidir. 30 [[kalibre]]lik mermi kullanan bu tüfekler 1936'da resmi olarak [[Amerika Birleşik Devletleri|Birleşik Devletler]] ordusunun standart servis tüfeği olan sürgülü [[Springfield M1903]] tüfeklerinin yerini almıştır.<ref name="seijas">{{Web kaynağı | soyadı1 = Seijas | ad1 = Bob | başlık = History of the M1 Garand Rifle | url = https://thegca.org/history-of-the-m1-garand-rifle/ | website = Garand Collectors Association | arşivurl = https://web.archive.org/web/20110315223250/https://thegca.org/history-of-the-m1-garand-rifle/ | arşivtarihi = 15 Mart 2011}}</ref> (M1903'ler keskin nişancı tüfekleri olarak rol üstlenmişlerdir) M1 de 1958'de [[M14]]'lerle değiştirilmiştir. M1'lerin geliştirilmiş versiyonu olan M14'ler hala Amerikan ordusu tarafından kullanılmaktadır. 1963'e hala kadar çok sayıda olan M1 kullanımı, 1966 itibarıyla gitgide azaldı.<ref name="AR">{{Web kaynağı | başlık = The M14 Rifle: John Garand’s Final Legacy | url = https://www.americanrifleman.org/articles/2016/4/28/the-m14-rifle-john-garand-s-final-legacy/ | website = americanrifleman.org | dil = İngilizce | arşivurl = https://web.archive.org/web/20160501211118/https://www.americanrifleman.org/articles/2016/4/28/the-m14-rifle-john-garand-s-final-legacy/ | arşivtarihi = 1 Mayıs 2016}}</ref>
-M1 asıl olarak [[II. Dünya Savaşı]] ve [[Kore Savaşı]] dönemlerinde kullanıldı, biraz da [[Vietnam Savaşı]]'nda rol aldı. Çoğu M1 tüfeği Amerikan askerlerine hizmet etmiştir, tabii ki bir kısmı da diğer ülkelere verilmiştir.
+M1 asıl olarak [[II. Dünya Savaşı]] ve [[Kore Savaşı]] dönemlerinde kullanıldı, biraz da [[Vietnam Savaşı]]'nda rol aldı.<ref name="AR" /> Çoğu M1 tüfeği Amerikan askerlerine hizmet etmiştir, bir kısmı da diğer ülkelere verilmiştir.
 == Tasarım özellikleri ==
+[[Dosya:En-JohnGarandLarge.jpeg|küçükresim|John Garand tüfeği ordu yetklilierine gösterirken, 1944.]]
-M1 dünyadaki ilk yarı otomatik tüfektir. Amerikan yapımı olup barut gazının geri tepmesi icra yayını ileri itmesi ile yarı otomatik olarak çalışan şarjör [https://gunsafereview.net/a-chronology-of-development-by-daniel-watters/ ile dolan hava ile] soğuyan piyadenin atışta ve dürtüşte kullandığı yakın savaş silahıdır. Üst tarafından takılan 8 mermilik bir şarjorü vardır. Şarjör bittiği zaman boş kutu kendini otomatik olarak atar. Tüfeğin hızlı doldurulması için düşünülmüş bir tasarım olsa da boş şarjörün dışarı fırlarken çıkarttığı "tink" sesi yüzünden [[II. Dünya Savaşı]] sırasında Alman askerleri düşmanın mermisinin bittiğini anlayarak hücuma geçiyorlardı. Bu birçok Amerikan askerinin ölümüne neden olmuştur. Ayrıca tüfek, tek tek mermi sürülmesine de olanak tanımaktadır.
+Amerikan yapımı olup barut gazının geri tepmesi icra yayını ileri itmesi ile yarı otomatik olarak çalışan şarjör ile dolan hava ile soğuyan piyadenin atışta ve dürtüşte kullandığı yakın savaş silahıdır. Üst tarafından takılan 8 mermilik bir şarjorü vardır. Şarjör bittiği zaman boş kutu kendini otomatik olarak atar. Tüfek, tek tek mermi sürülmesine de olanak tanımaktadır.
 Sökülüp takılması ve bakımı çok kolaydır. 3 parçadan oluşur; "Dipçik ve Kundak Grubu", "Namlu ve Mekanizma Grubu" ve de "Tetik Grubu" dur. Tüfeğin dipçiğinin arkasında metal bir kapakla kapatılmış bir bölmesi vardır. Bu bölmede tüfeğin bakımı için gerekli olan yağı ve fırçası bulunmaktadır.
-Suya girip çıksa dahi çalışabilir. Tüfeğin ağırlık merkezi iyi ayarlanmıştır. Bu nedenle hedef almada güçlük çekilmez. Atışlarda geriye tepme uygun düzeydedir. Özellikle gelişmiş bir arpacık mekanizması vardır. Bu mekanizma x-y düzleminde ayarlanmaktadır (hem dikey hem yatay bir yatak bulunur). Bu mekanizma keskin nişancılığa izin verebilmektedir. Yükseklik ve rüzgar tamburesi nişan almada etkin denetimi sağlamaktadır. 25, 50, 100, 200 metre gibi ayarları bulunmakta olup orijinalleri .30'luk mermi kullanmasına rağmen Amerikan Donanması ve bazı ülkelerdeki varyantları  7.62x51mm çapında [[NATO]] mermisi kullanmaktadır. Bu tüfek tam anlamıyla bir efsane olmuştur ve bunu kesinlikle hak etmiştir.
+Suya girip çıksa dahi çalışabilir. Tüfeğin ağırlık merkezi iyi ayarlanmıştır. Bu nedenle hedef almada güçlük çekilmez. Atışlarda geriye tepme uygun düzeydedir. Özellikle gelişmiş bir arpacık mekanizması vardır. Bu mekanizma x-y düzleminde ayarlanmaktadır (hem dikey hem yatay bir yatak bulunur). Bu mekanizma keskin nişancılığa izin verebilmektedir. Yükseklik ve rüzgâr tamburesi nişan almada etkin denetimi sağlamaktadır. 25, 50, 100, 200 metre gibi ayarları bulunmakta olup orijinalleri .30'luk mermi kullanmasına rağmen Amerikan Donanması ve bazı ülkelerdeki varyantları 7.62x51mm çapında [[NATO]] mermisi kullanmaktadır.
 == Kullanım alanları ==
-[[Dosya:Infantryman with halftrack, a young soldier of the armed forces, holds and sights his Garand rifle like an old timer, Fort Knox, Ky.jpg|thumb|left|200px|Gösteri Alayına bağlı bir [[M3 Yarı paletli araç|M3 personel taşıyı]]'nın yanında M1 Garand piyade tüfeğiyle nişan alan [[ABD Kara Kuvvetleri]] [[piyade]] askeri ([[Fort Knox]], [[Kentucky]], 1942)]]
+[[Dosya:Infantryman with halftrack, a young soldier of the armed forces, holds and sights his Garand rifle like an old timer, Fort Knox, Ky.jpg|küçükresim|sol|upright=0.91|Gösteri Alayına bağlı bir [[M3 Yarı paletli araç|M3 personel taşıyı]]'nın yanında M1 Garand piyade tüfeğiyle nişan alan [[ABD Kara Kuvvetleri]] [[piyade]] askeri ([[Fort Knox]], [[Kentucky]], 1942)]]
-M1'ler [[II. Dünya Savaşı]]'nda Amerikalılara savaşı kazandıran en önemli silah olarak görülmüştür. Almanların elindeki sürgülü [[Kar 98k]] tüfeklerinin her atışından sonra boş kovanın sürgüsünü çekerek çıkartılması gerekiyordu; ama Amerikan askerleri ardı ardına sekiz tane mermi gönderebiliyordu. Almanlar bu durum yüzünden yarı-otomatik tüfek çalışmalarına girişmişlerdir; ama hiçbiri M1 Garand kadar etkili olamamıştır.
+M1'ler [[II. Dünya Savaşı]]'nda Amerikalılara savaşı kazandıran en önemli silah olarak görülmüştür. Almanların elindeki sürgülü [[Kar 98k]] tüfeklerinin her atışından sonra boş kovanın sürgüsünü çekerek çıkartılması gerekiyordu; ama Amerikan askerleri ardı ardına sekiz tane mermi gönderebiliyordu. Almanlar bu durum yüzünden yarı-otomatik tüfek çalışmalarına girişmişlerdir; ancak bunlar M1 Garand kadar uzun süre kullanılmamıştır.
 M1'ler, [[Kore Savaşı]] ile birlikte [[Vietnam Savaşı]]'na kadar Amerikan ordusu tarafından kullanılmıştır. Günümüzde ise genelde siviller ve keskin nişancılar tarafından kullanılmaktadır.
-[[Türk Silahlı Kuvvetleri]]'de M1 tüfeklerini 1980'lere kadar kullanmıştır. 1970 yılına kadar 300 binden fazla M1 satın alınmış, bir kısmı ise hibe edilmiştir. [[Amerika Birleşik Devletleri]]'nden sonraki en büyük kullanıcısı [[Türk Silahlı Kuvvetleri]]'ydi. M1 halen askeri okullarda ve de tören birliklerinde merasim tüfeği olarak kullanılmaktadır. Örneğin günümüzde [[Türk Silahlı Kuvvetleri|TSK]]'da da genelde hava kuvvetlerinin acemi asker eğitiminde olmak üzere eğitim amaçlı tüfek olarak kullanılmaktadır.
+[[Türk Silahlı Kuvvetleri]]'de M1 tüfeklerini 1980'lere kadar kullanmıştır. 1970 yılına kadar 300 binden fazla M1 satın alınmış, bir kısmı ise hibe edilmiştir. [[Amerika Birleşik Devletleri]]'nden sonraki en büyük kullanıcısı [[Türk Silahlı Kuvvetleri]]'ydi. M1 hâlen askerî okullarda ve de tören birliklerinde merasim tüfeği olarak kullanılmaktadır. Örneğin günümüzde [[Türk Silahlı Kuvvetleri|TSK]]'da da genelde hava kuvvetlerinin acemi asker eğitiminde olmak üzere eğitim amaçlı tüfek olarak kullanılmaktadır.
+== Kaynakça ==
+{{Kaynakça}}
 [[Kategori:Piyade tüfekleri]]