Mâlik bin Enes: Revizyonlar arasındaki fark

Mâlik bin Enes
(İmam Malik)
Mâlik bin Enes; (İmam Malik)
	Hat yazısıyla "Mâlik bin Enes"
Doğum	Ebu Abdullah Mâlik bin Enes bin Mâlik bin Ebî Âmir b Amr el-Asbahi el-Medenî; 712; Medine, Emevi Devleti
Ölüm	795 (83 yaşında); Medine, Abbasi Devleti
Defin yeri	Bâki Mezarlığı, Medine, Suudi Arabistan
Etnik köken	Arap
Tanınma nedeni	Mâlikîlik mezhebinin kurucusu; İslam fıkıh ve hadis bilgini
Memleket	Medine
Kariyeri
Dalı	Fıkıh
Etkilendikleri	İbn Hürmüz, Nâfi’, Said el-Makbûrî, Âmir bin Abdillah bin Zübeyr, Zühre, Abdullah bin Dinar
Etkiledikleri	Mâlikîlik mezhebi

Etkileşimli olarak geçmişe göz at

[kontrol edilmemiş revizyon]

[kontrol edilmiş revizyon]

← Önceki sürümle aradaki fark Sonraki sürümle aradaki fark →

İçerik silindi İçerik eklendi

GörselVikimetin

Satır içi

Sayfanın 15.52, 3 Temmuz 2024 tarihindeki hâli

Mâlik bin Enes (Arapça: مالك بن أنس; d. 712, Medine - ö. 795, Medine), Mâliki mezhebinin kurucusu, müctehid ve muhaddis.

Kimliği

Nesebte ismi geçen Ebû Âmir, İslâm Peygamberi'nin sahabelerinden olup onunla beraber Bedir hariç bütün muharebelere iştirak etmiştir. Onun oğlu Mâlik, yani İmam Mâlik’in dedesi ise tabiinin büyüklerindendir. Yemen’den Medine’ye göçmüştür. Sahabeden Ömer, Talha bin Ubeydullah, Aişe ve Ebu Hureyre’den rivayette bulunmuştur. Onun oğulları, yani İmam Mâlik’in amcaları ise Ebu Süheyl, Nâfî, Üveys, Rebî ve Nadr’dır. Mâlik bin Ebî Âmir 102 senesinde öldü. İmam Mâlik'in annesi Aliye bint Şüreyk el-Ezdî’dir. İmam Mâlik'in Yahyâ ve Muhammed adında iki oğlu ve Fâtıma isminde bir kızı vardır.^[1]

Hayatı

İmam Mâlik, 93 yılında Medine’de dünyaya gelmiştir. Umre ve Hac haricinde Medine’den dışarı çıkmamıştır. Öyle ki Halife Harun Reşid, kendisini hilafetin merkezi Bağdat’a çağırmış, fakat o bunu reddetmiştir. 10 küsur yaşındayken ilim tahsiline başlamıştır. Rivayete göre İmam Mâlik'in babası bir gün ortaya bir mesele atmış. İmam Mâlik hatâ edip kardeşi Nadr doğru cevabı verince babası İmam Mâlik'e “güvercinler seni oyaladı” - herhâlde yaşı küçük iken güvercinlerle ilgilenmekteydi - diye sitemde bulunur. Bunun üzerine ilim tahsil etmeye karar veren Mâlik, İbn Hürmüz’ün (148) yanında yedi ya da bir rivayete göre sekiz yıl ilim tahsil eder. Buradan sonra Rebiatürrey’in ders halkasına katılır.^[2] İmam Mâlik'in bir rivayette anlattığına göre annesine ilim yazacağını söylediğinde annesi onu çağırır ve ona yeni bir elbise giydirir. Ardından “şimdi git ve yaz” der. Akranları arasında öne çıkan Mâlik, 21 yaşında fetva ve ders vermeye başlar. Dersleri yoğun ilgiyle takip edilir. Uzak diyarlardan öğrenciler, derslerini takip etmek için Medine’ye gelirler.

Hocaları arasında Nâfi’ (117/735), Said el-Makbûrî, Âmir bin Abdillah bin Zübeyr (124/741), Zühre (124/741), Abdullah bin Dinar (127/144) gibi isimler vardır. Muvattâ’da yaklaşık 90 kişiden rivayette bulunmuştur. Kendisinin 900 civarında hocasının bulunduğu söylenir. Talebelerinin sayısı ise binlerle ifade edilir. Lâkin kendi görüş ve mezhebini yayılmasına çalışanların en önemlileri arasında Abdullah bin Vehb, Abdurrahman bin Kāsım, İbn Ziyad el-Absî, Esed bin Furâd, Yahyâ bin Yahyâ el-Leysî, Ka’nebî, Vâkıdî, İbnü’l-Mâcişûn gibi isimler vardır.

Eserleri

İmam Malik 179 yılında Medine’de ölmüş ve Medine'deki Baki' mezarlığına defnedilmiştir. Cenaze namazını Medine valisi Abdullah bin Muhammed kıldırmıştır.

İmam Malik’in eserlerinin başında el-Muvatta isimli Medine ehlinin ameli, sahabe ve tabiin fetvalarını da içinde barındıran hadis eserini zikretmek gerekir. Kitabın günümüze ulaşmış dokuz rivayeti mevcuttur. Bundan başka Tefsirü Garibi’l-Kur’an, İbn Vehb’e yazdığı kaderle alakalı bir mektup, Hârûn er-Reşîd’e, Leys b Sad’a, bazı kadılara vs yazdığı mektuplar da vardır.

"Muvatta" hakkında İmam Şafi bu kitabın Allah’ın kitabından sonra en sahih kitap olduğunu söylemesi, İbnü’l-Mehdi’nin Kitabullah’tan sonra en faydalı kitap olduğunu söylemesi ve alimlerin bu kitap hakkındaki sözleri eserin önemini ortaya koyar mahiyettedir.

Kaynakça

^ Kadı İyaz, Tertibü'l-Medârik, 44.
^ İbn İshâk, DİA

Dış bağlantılar

İslam Düşünce Atlası'nda Mâlik b. Enes

[1] Kadı İyaz, Tertibü'l-Medârik, 44.

[2] İbn İshâk, DİA

[1]

[2]

@@ 1. satır: / 1. satır: @@
+{{Bilim insanı bilgi kutusu
-[[Dosya:Malik Bin Anas Name.png|thumb|200px|[[İslam hat sanatı|Hat yazısıyla]] "Malik bin Enes"]]
+| ad                  = Mâlik bin Enes<br />(İmam Malik)
-'''Malik bin Enes''', ([[Arapça]]: '''مالك بن أنس''')  [[Mâliki mezhebi]]'nin kurucusu, büyük [[müctehid]] ve [[muhaddis]].
+| kendi_dilinde_adı   =
-Tam adı '''Ebu Abdillah Malik bin Enes bin Mâlik bin Ebî Âmir b Amr el-Asbahi el-Medenî'dir.''' Arapça: '''أبو عبد الله مالك بن أنس بن مالك بن أبي عامر بن عمر الأصبحي المدني''' dir. [[712]] (Hicri 93) yılında [[Medine]]'de doğmuş, [[795]] (Hicri 179) yılında aynı yerde vefat etti.
+| kendi_dilinde_dili  =
+| resim               = Malik Bin Anas Name.png
+| resim_boyutu        = 200px
+| alt                 =
+| altyazı             = [[İslam hat sanatı|Hat yazısıyla]] "Mâlik bin Enes"
+| doğum_adı           = Ebu Abdullah Mâlik bin Enes bin Mâlik bin Ebî Âmir b Amr el-Asbahi el-Medenî
+| doğum_tarihi        = 712
+| doğum_yeri          = [[Medine]], [[Emevi Devleti]]
+| ölüm_tarihi         = 795 (83 yaşında)
+| ölüm_yeri           = [[Medine]], [[Abbasi Devleti]]
+| ölüm_sebebi         =
+| yattığı_yer         = [[Bâki Mezarlığı]], [[Medine]], [[Suudi Arabistan]]
+| yattığı_yerin_koordinatları = <!--{{Koordinat|LAT|LONG|type:landmark|display=inline,title}}-->
+| memleket            = [[Medine]]
+| diğer_adları        =
+| unvan               =
+| vatandaşlık         =
+| milliyet            =
+| etnik_köken         = [[Arap]]
+| dalı                = [[Fıkıh]]
+| çalıştığı_yer       = <!--(veya  | çalıştığı_yerler = )-->
+| eğitim              =
+| önemli_öğrencileri  =
+| tanınma_nedeni      = [[Mâlikîlik|Mâlikîlik mezhebi]]nin kurucusu<br/>İslam fıkıh ve hadis bilgini
+| etkilendikleri      = İbn Hürmüz, Nâfi’, Said el-Makbûrî, Âmir bin Abdillah bin Zübeyr, Zühre, Abdullah bin Dinar
+| etkiledikleri       = [[Mâlikîlik|Mâlikîlik mezhebi]]
+| ödüller             =
+| evlilik             = <!--(veya  | evlilikleri = )-->
+| partner             = <!--(veya  | partnerleri = )-->
+| çocukları           =
+| dipnotlar           =
+}}
+[[Dosya:Imam Mālik ibn Anas, Sayr mulhimah min al-Sharq wa-al-Gharb.png|küçükresim|İmam Malik'e ait temsilî bir resim.]]
+'''Mâlik bin Enes''' ([[Arapça]]: '''مالك بن أنس'''; d. 712, [[Medine]] - ö. 795, [[Medine]]), [[Mâliki mezhebi]]nin kurucusu, [[müctehid]] ve [[muhaddis]].
 == Kimliği ==
-Nesebte ismi geçen Ebu Âmir, Resulullah’ın sav ashabından olup onunla beraber [[Bedir]] hariç bütün muharebelere iştirak etmiştir. Onun oğlu Malik yani İmam Malik’in dedesi ise tabiinin büyüklerindendir. [[Yemen]]’den [[Medine]]’ye göçmüştür. Sahabeden [[Ömer bin Hattab|Ömer]], [[Talha bin Ubeydullah]], [[Aişe bint Ebu Bekir|Aişe]] ve [[Ebu Hureyre]]’den rivayette bulunmuştur. Onun oğulları yani İmam Malik’in amcaları ise Ebu Süheyl, Nafi, Üveys, Rebi ve Nadr’dır. Malik b Ebi Amir 102 senesinde vefat etmiştir. İmam Malik’in annesi Aliye bt Şüreyk el-Ezdi’dir. İmam Malik’in Yahya ve Muhammed adında iki oğlu ve Fatıma isminde bir kızı vardır.<ref>Kadı İyaz, ''Tertibü'l-Medarik,'' 44.</ref>
+Nesebte ismi geçen Ebû Âmir, [[Muhammed|İslâm Peygamberi'nin]] sahabelerinden olup onunla beraber [[Bedir]] hariç bütün muharebelere iştirak etmiştir. Onun oğlu Mâlik, yani İmam Mâlik’in dedesi ise tabiinin büyüklerindendir. [[Yemen]]’den [[Medine]]’ye göçmüştür. Sahabeden [[Ömer bin Hattab|Ömer]], [[Talha bin Ubeydullah]], [[Aişe bint Ebu Bekir|Aişe]] ve [[Ebu Hureyre]]’den rivayette bulunmuştur. Onun oğulları, yani İmam Mâlik’in amcaları ise Ebu Süheyl, Nâfî, Üveys, Rebî ve Nadr’dır. Mâlik bin Ebî Âmir 102 senesinde öldü. İmam Mâlik'in annesi Aliye bint Şüreyk el-Ezdî’dir. İmam Mâlik'in Yahyâ ve Muhammed adında iki oğlu ve Fâtıma isminde bir kızı vardır.<ref>Kadı İyaz, ''Tertibü'l-Medârik,'' 44.</ref>
-== Yaşamı ==
+== Hayatı ==
-İmam Malik 93 senesinde Medine’de dünyaya gelmiştir.  [[Umre]] ve [[Hac]] haricinde Medine’den dışarı çıkmamıştır. Öyle ki Halife [[Harun Reşid]] kendisini hilafetin merkezi [[Bağdat]]’a çağırmış, fakat o bunu reddetmiştir. 10 küsur yaşındayken ilim tahsiline başlamıştır. Rivayete göre İmam Malik’in babası bir gün ortaya bir mesele atmış. İmam Malik hata edip kardeşi Nadr doğru cevabı verince babası İmam Malik’e “güvercinler seni oyaladı” -herhalde yaşı küçük iken güvercinlerle ilgilenmekteydi- diye sitemde bulunur. Bunun üzerine ilim tahsil etmeye karar veren Malik, İbn Hürmüz’ün(148) yanında yedi yıl –bir rivayete göre sekiz- ilim tahsil eder.  Buradan sonra Rebiatürrey’in ders halkasına katılır.<ref>İbn İshak, DİA</ref>  İmam Malik’in anlattığına göre annesine ilim yazacağını söylediğinde, annesi onu çağırır ve ona yeni bir elbise giydirir. Ardından “şimdi git ve yaz” der. Akranları arasında öne çıkan Malik 21 yaşında fetva ve ders vermeye başlar. Dersleri yoğun ilgiyle takip edilir. Uzak diyarlardan öğrenciler derslerini takip etmek için Medine’ye gelirler.
+İmam Mâlik, 93 yılında Medine’de dünyaya gelmiştir. [[Umre]] ve [[Hac]] haricinde Medine’den dışarı çıkmamıştır. Öyle ki Halife [[Harun Reşid]], kendisini hilafetin merkezi [[Bağdat]]’a çağırmış, fakat o bunu reddetmiştir. 10 küsur yaşındayken ilim tahsiline başlamıştır. Rivayete göre İmam Mâlik'in babası bir gün ortaya bir mesele atmış. İmam Mâlik hatâ edip kardeşi Nadr doğru cevabı verince babası İmam Mâlik'e “güvercinler seni oyaladı” - herhâlde yaşı küçük iken güvercinlerle ilgilenmekteydi - diye sitemde bulunur. Bunun üzerine ilim tahsil etmeye karar veren Mâlik, İbn Hürmüz’ün (148) yanında yedi ya da bir rivayete göre sekiz yıl ilim tahsil eder. Buradan sonra [[Rebiatürrey]]’in ders halkasına katılır.<ref>İbn İshâk, DİA</ref> İmam Mâlik'in bir rivayette anlattığına göre annesine ilim yazacağını söylediğinde annesi onu çağırır ve ona yeni bir elbise giydirir. Ardından “şimdi git ve yaz” der. Akranları arasında öne çıkan Mâlik, 21 yaşında [[fetva]] ve ders vermeye başlar. Dersleri yoğun ilgiyle takip edilir. Uzak diyarlardan öğrenciler, derslerini takip etmek için Medine’ye gelirler.
-Hocaları arasında Nafi’(117/735), Said el-Makburi, Amir b Abdillah b Zübeyr(124/741), Zühri(124/741), Abdullah b Dinar(127/144)  gibi isimler vardır. Muvatta’da yaklaşık 90 kişiden rivayette bulunmuştur. Kendisinin 900 civarında hocasının bulunduğu söylenir. Talebelerinin sayısı ise binlerle ifade edilir. Lakin kendi görüş ve mezhebini yayılmasına çalışanların en önemlileri arasında Abdullah b Vehb, Abdurrahman b Kasım, İbn Ziyad el-Absi, Esed b Furat, Yahya b Yahya el-Leysi, Ka’nebi, Vakıdi, İbnü’l-Macişun gibi isimler vardır.
+Hocaları arasında Nâfi’ (117/735), Said el-Makbûrî, Âmir bin Abdillah bin Zübeyr (124/741), Zühre (124/741), Abdullah bin Dinar (127/144)  gibi isimler vardır. Muvattâ’da yaklaşık 90 kişiden rivayette bulunmuştur. Kendisinin 900 civarında hocasının bulunduğu söylenir. Talebelerinin sayısı ise binlerle ifade edilir. Lâkin kendi görüş ve mezhebini yayılmasına çalışanların en önemlileri arasında Abdullah bin Vehb, Abdurrahman bin Kāsım, İbn Ziyad el-Absî, Esed bin Furâd, Yahyâ bin Yahyâ el-Leysî, Ka’nebî, Vâkıdî, İbnü’l-Mâcişûn gibi isimler vardır.
 == Eserleri ==
-İmam Malik 179 yılında Medine’de vefat etmiş ve [[Cennet'ul Baki Mezarlığı|Baki']] mezarlığına defnedilmiştir. Cenaze namazını Medine valisi Abdullah b Zeyneb kıldırmıştır.
+İmam Malik 179 yılında Medine’de ölmüş ve [[Medine]]'deki [[Cennet'ul Baki Mezarlığı|Baki']] mezarlığına defnedilmiştir. Cenaze namazını Medine valisi Abdullah bin Muhammed kıldırmıştır.
-İmam Malik’in eserlerinin başında ‘el-Muvatta’ isimli Medine ehlinin ameli, sahabe ve tabiin fetvalarını da içinde barındıran hadis eserini zikretmek gerekir. Kitabın günümüze ulaşmış dokuz rivayeti mevcuttur. Bundan başka Tefsirü Garibi’l-Kur’an, İbn Vehb’e yazdığı kaderle alakalı bir mektup, [[Hârûn er-Reşîd]]’e, Leys b Sad’a, bazı kadılara vs yazdığı mektuplar da vardır.
+İmam Malik’in eserlerinin başında [[el-Muvatta]] isimli Medine ehlinin ameli, [[sahabe]] ve tabiin fetvalarını da içinde barındıran hadis eserini zikretmek gerekir. Kitabın günümüze ulaşmış dokuz rivayeti mevcuttur. Bundan başka Tefsirü Garibi’l-Kur’an, İbn Vehb’e yazdığı kaderle alakalı bir mektup, [[Hârûn er-Reşîd]]’e, Leys b Sad’a, bazı kadılara vs yazdığı mektuplar da vardır.
-[[Muvatta]] hakkında İmam Şafi bu kitabın Allah’ın kitabından sonra en sahih kitap olduğunu söylemesi; İbnü’l-Mehdi’nin Kitabullah’tan sonra en faydalı kitap olduğunu söylemesi ve alimlerin bu kitap hakkındaki sözleri sözler eserin önemini ortaya koyar mahiyettedir.
+"Muvatta" hakkında [[İmam Şafi]] bu kitabın Allah’ın kitabından sonra en sahih kitap olduğunu söylemesi, İbnü’l-Mehdi’nin Kitabullah’tan sonra en faydalı kitap olduğunu söylemesi ve alimlerin bu kitap hakkındaki sözleri eserin önemini ortaya koyar mahiyettedir.
 == Kaynakça ==
 {{kaynakça}}
+==Dış bağlantılar==
-{{islam-biyo-taslak}}
+* {{ida|Mâlik b. Enes|284}}
+{{Otorite kontrolü}}
 [[Kategori:712 doğumlular]]
 [[Kategori:795 yılında ölenler]]
+[[Kategori:Arap fıkıh âlimleri]]
+[[Kategori:Arap hadis âlimleri]]
+[[Kategori:Arap tefsir âlimleri]]
+[[Kategori:İslam alimleri]]
 [[Kategori:İslami mezhep imamları]]
-[[Kategori:Arap fıkıh bilginleri]]
+[[Kategori:Malikilik]]
-[[Kategori:Arap hadis bilginleri]]
+[[Kategori:Medine doğumlular]]
-[[Kategori:Arap tefsir bilginleri]]
+[[Kategori:Medine'de ölenler]]
+[[Kategori:Tebeut tâbiîn]]
-{{Link SM|ar}}