Sovyetler Birliği Komünist Partisi sayfasının kaynağını görüntüle

{{Diğer anlamı2|Komünist Parti}}
{{Diğer anlamı2|KPSS}}
{{Siyasi parti bilgi kutusu
|isim = Sovyetler Birliği Komünist Partisi
| yerli_isim = Коммунистическая партия Советского Сою́за
| colorcode = #CE0000
| kısaltma = SBKP
| amblem = КПСС.svg
| genel başkanı = Vladimir İvaşko
| genel sekreteri =
| kurucusu = [[Vladimir İlyiç Lenin]]
| slogan = [[Bütün ülkelerin işçileri, birleşin!]]<br />[[Tüm iktidar Sovyetlere!]]
| kuruluş = 8 Mart 1918
| kapanış = 6 Kasım 1991
| öncülü = [[Rusya Sosyal Demokrat İşçi Partisi]]
| ardılı = [[Rusya Federasyonu Komünist Partisi]]
| merkez = [[Moskova]]
| gazete = ''[[Pravda]]''<ref>Merrill, John C. and Harold A. Fisher. ''The world's great dailies: profiles of fifty newspapers'' (1980) pp 242–49</ref>
| üyelik =19,487,822 (1989)  
| öğrenci_kolu =*[[Komsomol]]<ref>{{Web kaynağı |url=https://www.britannica.com/topic/Komsomol |başlık=Britannica Komsomol article |erişimtarihi=31 Ağustos 2022 |arşivurl=https://web.archive.org/web/20170204142651/https://www.britannica.com/topic/Komsomol |arşivtarihi=4 Şubat 2017 |ölüurl=hayır }}</ref>
*[[Vladimir Lenin Öncü Örgütü]]<ref>Lewis Stegelbaum and Andrei Sokolov, ''Stalinism As A Way Of Life'', p374 {{ISBN|0-300-08480-3}}</ref>
| ideoloji = [[Komünizm]]<br />[[Marksizm-Leninizm]]{{sfn|Sakwa|1990|p=206}}<ref name="Lansford 2007, p. 17">Lansford, Thomas (2007). ''Communism''. New York: Cavendish Square Publishing. p. 17. {{ISBN|978-0761426288}}.</ref><ref>Evans, Alfred B. (1993). ''Soviet Marxism-Leninism: The Decline of an Ideology''. Santa Barbara: ABC-CLIO. pp. 1–2. {{ISBN|9780275947637}}.</ref>
| pozisyon = [[Aşırı sol]]<ref>{{Akademik dergi kaynağı |soyadı=March |ad=Luke |başlık=Contemporary Far Left Parties in Europe: From Marxism to the Mainstream? |url=https://library.fes.de/pdf-files/ipg/ipg-2009-1/10_a_march_us.pdf |dergi=IPG |cilt=1 |tarih=2009 |sayfalar=126-143|ile=[[Friedrich Ebert Foundation]] |erişimtarihi=31 Ağustos 2022 |arşivurl=https://web.archive.org/web/20211206060319/https://library.fes.de/pdf-files/ipg/ipg-2009-1/10_a_march_us.pdf |arşivtarihi=6 Aralık 2021 |ölüurl=hayır }}</ref><ref>{{Web kaynağı |tarih=15 Nisan 2009|başlık= Left | url = https://www.britannica.com/topic/left |erişimtarihi=22 Mayıs 2022| website = [[Encyclopædia Britannica]] |dil=İngilizce|alıntı= ...{{nbsp}}communism is a more radical leftist ideology. | arşivurl = https://web.archive.org/web/20160127205533/https://www.britannica.com/topic/left | arşivtarihi = 27 Ocak 2016}}</ref>
| uluslararası = [[İkinci Enternasyonal]] (1912–1914)<ref>{{Web kaynağı | url = https://www.marxists.org/glossary/events/c/congress-si.htm#1912 |başlık= 2nd International Congress of Brussels, 1891 | website = www.marxists.org | arşivurl = https://web.archive.org/web/20100306160924/https://www.marxists.org/glossary/events/c/congress-si.htm#1912 | arşivtarihi = 6 Mart 2010}}</ref><br>[[Komintern]] (1919–1943)<ref>{{Kitap kaynağı|soyadı1=Legvold |ad1=Robert |yazarbağı1=Robert Legvold |başlık=Russian Foreign Policy in the Twenty-First Century and the Shadow of the Past |sayfa=408 |yıl=2007 |yayıncı=[[Columbia University Press]] |isbn=9780231512176 |alıntı=However, the USSR created an entirely new dimension of interwar European reality, one in which Russia devised rules of the game and set the agenda, namely, the Comintern.</ref><br>[[Kominform]] (1947–1956)<ref>{{Akademik dergi kaynağı|soyadı=Healey|ad=Denis|yazarbağı=Denis Healey|başlık=The Cominform and World Communism|dergi=International Affairs|cilt=24, 3|sayfalar=339-349}}</ref>
| yeraldığı hükûmetler = 
| internet sitesi =
|marş="[[Enternasyonal]]"{{efn|{{Dil|ru|Интернациона́л|Internatsionál}}}}<ref>{{Web kaynağı | url = http://feb-web.ru/feb/litenc/encyclop/le4/le4-5401.htm |başlık= The International (in Russian) |yayıncı= Fundamental'naya Elektronnaya Biblioteka |editör= A. V. Lunacharskiy | arşivurl = https://web.archive.org/web/20050505045026/http://feb-web.ru/feb/litenc/encyclop/le4/le4-5401.htm | arşivtarihi = 5 Mayıs 2005}}</ref>[[Dosya:Internationale orchestral arrangement.ogg|175px]]|renkler={{Color box|#A60402|border=darkgray}} [[Kırmızı]]|dini=Yok ([[Devlet ateizmi]])<ref>Kowalewski, David (1980). [https://www.jstor.org/stable/128810 "Protest for Religious Rights in the USSR: Characteristics and Consequences"] {{Webarşiv|url=https://web.archive.org/web/20221008015838/https://www.jstor.org/stable/128810 |tarih=8 Ekim 2022 }}. The Russian Review. 39 (4): p. 426. {{doi|10.2307/128810}}. {{ISSN|0036-0341}}. {{JSTOR|128810}}. "The Soviet policy of state atheism (''gosateizm''), albeit inconsistently applied, remains a major goal of official ideology. Massive state resources have been expended not only to prevent the implanting of religious belief in nonbelievers but also to eradicate "prerevolutionary remnants" already existing. The regime is not merely passively committed to a godless polity but takes an aggressive stance of official forced atheization. Thus a major task of the police apparatus is the persecution of forms of religious practice. Not surprisingly, the Committee for State Security (KGB) is reported to have a division dealing specifically with "churchmen and sectarians."</ref>}}

'''Sovyetler Birliği Komünist Partisi''' ({{Dil|ru|Коммунистическая партия Советского Союза|çeviri=Kommunistiçeskaya partiya Sovetskogo Sayuza}};<ref>Официальное наименование партии с [[5 октября]] [[1952 год]]а.</ref> kısaltma: КПСС, <small>[[Romanizasyon|romanize]]:</small>KPSS), [[Rusya Sosyal Demokrat İşçi Partisi]]'nin [[Bolşevik]] kanadınca kurulan ve 1917 [[Ekim Devrimi|Büyük Ekim Sosyalist Devrimi]]'nden sonra 1991 yılına dek [[Sovyetler Birliği]]'ni yöneten parti. Rusya Sosyal Demokrat İşçi Partisi olarak iktidara gelen parti 1918 yılında Komünist Parti adını aldı.

==Tarih==

=== İsim ===

* 1898 – 1912: '''Rusya Sosyal Demokrat İşçi Partisi''' (Rusça : Российская социал-демократическая рабочая партия – ''РСДРП''); <small>romanlaştırılmış:</small> ''Rossiyskaya sotsial-demokratiçeskaya raboçaya partiya'', '''''RSDRP)'''''
* 16 Ağustos 1917 - 8 Mart 1918: '''Rusya Sosyal Demokrat İşçi Partisi (Bolşevik)''' (Rusça: Российская социал-демократическая рабочая партия (''РСДРП(б)''; <small>romanlaştırılmış: &nbsp;</small>''Rossiyskaya sotsial-demokraticheskaya rabochaya partiya (bol'shevikov) '''RSDRP(b)''''' )
* 8 Mart 1918 - 31 Aralık 1925: '''Rusya Komünist Partisi (Bolşevik)''' (Rusça: Российская коммунистическая партия (большевиков); ''РКП(б),'' <small>romanlaştırılmış: &nbsp;</small>''Rossiyskaya kommunisticheskaya partiya) (bol'şevikov '''RKP(b)''''' )
* 31 Aralık 1925 - 14 Ekim 1952: '''Tüm Sovyet Komünist Partisi (Bolşevik)''' (Rusça: Всесоюзная коммунистическая партия (большевиков); ВКП(б), <small>romanlaştırılmış : &nbsp;</small>''Vsesoyuznaya kommunisticheskaya'' partiya (''bol'şevikov '''VKP(b)''' )''
* 14 Ekim 1952 - 6 Kasım 1991: '''Sovyetler Birliği Komünist Partisi''' (Rusça: Коммунистическая партия Советского Союза; ''КПСС'', <small>romanlaştırılmış : &nbsp;</small>''Kommunisticheskaya partiya Sovetskogo Soyuza; '''KPSS''''')

===Kuruluş===

1898 yılında [[Minsk]]'te kurulan [[Rusya Sosyal Demokrat İşçi Partisi]] (RSDİP) bu partinin temelini oluşturdu. Bu dönemde sürgünde bulunan [[Vladimir Lenin|Lenin]] 1900 yılında partinin yayın organı olarak çıkarılan ''[[İskra]]'' (Kıvılcım) gazetesinin başyazarlığını üstlendi.

1903 yılında önce Brüksel'de daha sonra Londra'da yapılan 2.Kongre’de partinin üyelik esasları, programı ve iktidar mücadelesinde izlenecek yol tartışıldı. Bu kongrede [[Vladimir Lenin|Lenin]] partinin [[demokratik merkeziyetçilik]]le yönetilmesini ve iktidara parlamenter yoldan değil, devrimci mücadeleyle sahip olmasını savundu. İktidara parlamenter yoldan gelinmesi gerektiğini savunan [[Martov]]'un yandaşları azınlıkta kaldı ve Menşevik adını aldı. [[Vladimir Lenin|Lenin]] yandaşları ise çoğunluktakiler anlamına gelen [[Bolşevik]] adını aldı.{{Kdş|История международного коммунистического движения|2016|с=137}}{{Kdş|История России|1994|с=190}}

[[Vladimir Lenin|Lenin]] parlamenter mücadelenin işçileri oyalamaktan başka bir işe yaramayacağını savunuyordu. Açılacak bir meclis Çarın meşruiyetini güçlendirecek, sözde demokratik hakların verildiği iddiasıyla yoksul halk kitlelerinin hiçbir talebi yerine getirilmeyecek, seçim sisteminin asillere ve elit kitlelere tanıdığı oy hakkından dolayı meclisteki burjuva ve aristokrat temsilciler sadece Çarın istekleri doğrultusunda hareket edecekti.

1905 olayları [[Vladimir Lenin|Lenin]]'i haklı çıkardı. [[Vladimir Lenin|Lenin]] bu devrimin başarısızlığını halkın ayaklanmasına rağmen partinin bu isyana önderlik edememesine bağladı. [[Vladimir Lenin|Lenin]] bu tarihten itibaren 1917 yılına kadar hayatını Avrupa'nın farklı ülkelerinde sürgün olarak geçirirken, parti bu ülkelerde yapılan kongrelerde gittikçe bölündü ve 1912 yılında [[Bolşevikler]] ve Menşevikler arasında kesin kopuş gerçekleşti. Bu tarihte [[Vladimir Lenin|Lenin]] [[Pravda]] (Gerçek) adlı gazeteyi [[Rusya Sosyal Demokrat İşçi Partisi]] (Bolşevik)'in yayın organı olarak çıkardı. Bu gazete daha sonra Sovyetler Birliği Komünist Partisi'nin resmî yayın organı oldu.{{Kdş|История международного коммунистического движения|2016|с=141}}

1917 Şubat'ında Rusya'da devrim patlak verdi. Hayat pahalılığına ve savaşa karşı sivillerin başlattığı ayaklanmaya birkaç gün içinde askerler de katıldı. Subayların halkın üzerine ateş edilmesi yönünde verdiği emirlere askerler silahlarını subaylara çevirerek cevap verdi. İsyan büyüdü ve Çar II.Nikolay kardeşi Mihail lehine tahttan feragat ettiğini açıkladı. Ancak isyandan korkan Mihail tahta geçmeyi reddedince monarşi rejimi yıkıldı ve iktidar geçici hükûmete kaldı.

[[Vladimir Lenin|Lenin]] İsviçre'den Petrograd'da bulunan Bolşeviklere "Uzaktan Mektuplar" olarak adlandırılacak olan mesajında yeni hükûmete kesinlikle destek verilmemesi gerektiğini iletti. Nisan ayında zırhlı bir trenle Petrograd'a gelen [[Vladimir Lenin|Lenin]], burada ünlü "Nisan Tezleri"ni yayınladı. Bu tezlerde ikili iktidara son verilerek tüm iktidarın Sovyetlere verilmesi gerektiğini, Almanya'yla derhal barış yapılmasını, emperyalist savaş sırasında Rusya'da ve tüm Avrupa'da sosyal-demokratların çoğunluğunun ulusalcı davranarak hükûmetlerini savaş konusunda desteklemelerinden dolayı sosyal-demokrasinin önemini yitirdiğini, bu sebeple partinin adının Komünist Parti olarak değiştirilmesi gerektiğini savundu. Bazılarının çekingenlikle karşıladığı tezler kabul edildi. Ancak partinin ismi resmî olarak 1918'de değiştirildi.

Şubat Devrimi ile iktidara gelen geçici hükûmetin savaşa devam etme konusundaki ısrarı halkta infial yarattı. Mayıs ayında Dışişleri Bakanı Milyukov'un müttefik devletlere savaşa devam edileceği konusunda taahhüt vermesi Petrograd başta olmak üzere ülkenin pek çok yerinde protesto edildi. Bu açıklama üzerine Petrograd Sovyeti halkın aldatıldığına yönelik bildiri dağıttı.

Temmuz ayında geçici hükûmet devrildi. Sosyalist Parti'den [[Aleksandr Kerenski]] başkanlığında yeni hükûmet kuruldu. Ancak Kerenski'nin de ülkeyi I. Dünya Savaşı'ndan çekmeyeceğini bildirmesi yeni protesto gösterilerinin başlamasına sebep oldu. Kerenski ilk iş olarak protesto gösterilerinin sorumlusu olarak gördüğü Bolşevikler'in eylemlerini yasaklayan bir dizi karar aldı. Hükûmetten izinsiz bildiri dağıtılması yasaklandı. Bolşeviklere ait matbaa basılarak tahrip edildi. ''Pravda'' gazetesinin yayınlanması yasaklandı. [[Vladimir Lenin|Lenin]] hakkında idam kararı çıkarıldı. Bu karar üzerine [[Vladimir Lenin|Lenin]] güvenlik amacıyla Finlandiya'ya iltica etti. Trotski ve pek çok [[Bolşevik]] önder tutuklandı.

Ağustos 1917'de Çarlık ordusu komutanlarından General [[Lavr Kornilov]] devrimci güçleri dağıtmak amacıyla başkent Petrograd'a doğru saldırıya geçti. Darbe girişimi üzerine korkuya kapılan Kerenski en önemli siyasi güç olan Bolşeviklerden yardım istedi. Devrimci güçlerin örgütlenerek Petrograd'da savunma hattı oluşturmasıyla Kornilov birlikleri dağıldı. Kerenski Bolşevikler sayesinde darbeyi bertaraf etmişti ancak artık sözü geçmeyen bir hükûmetin lideri konumundaydı. Çünkü Kornilov birliklerini dağıtan Bolşevikler'in etkisi giderek arttı.

Eylül ayında gizlice Petrograd'a gelen [[Vladimir Lenin|Lenin]] partiye ayaklanma konusunda karar alınması gerektiğini bildirdi. 10 Ekim günü Bolşevik Parti Merkez Komitesi 2'ye karşı 10 oyla ayaklanma lehine karar aldı.

===Ekim Devrimi ve İktidar===
25 Ekim (7 Kasım) 1917'de [[Bolşevikler]] iktidara geldi ve [[Vladimir Lenin|Lenin]] başkanlığında kurulan Halk Komiserleri Konseyi (hükûmet) savaşan tüm ülkelere ilhaksız ve tazminatsız bir barış önerisiyle, toprağın yoksul köylülere dağıtılmasını öngören toprak kararnamesini kabul etti. Ülkede bir dizi reform hareketi yapıldı. Medeni Kanun kabul edilerek kadın erkek eşitliği getirildi. Laik sistem getirilerek kilisenin siyaset ve eğitim ile ilişkisi kesildi. Çalışma koşulları iyileştirildi ve günlük çalışma süresi 8 saate indirildi. Çocuk işçi çalıştırılması yasaklandı.

[[Ekim Devrimi|Büyük Ekim Sosyalist Devrimi]]'yle iktidara gelen [[RSDİP]] (Bolşevik) Mart 1918'de Rusya Komünist Partisi (Bolşevik) adını aldı. 29 Ekim 1918’de partinin gençlik yapılanması olan [[Komsomol]] örgütü kuruldu. Bu örgüt sosyalizmin inşaasında büyük rol oynadı ve zamanla partide yükselebilmek için gerekli bir teşkilatlanma konumuna geldi.

[[Bolşevik]]ler Aralık 1917'de Sosyalist-Devrimciler ile koalisyon hükûmeti kurdu. Büyük şehirlerde ve işçiler arasında güçlü olan Bolşeviklerin aksine Sosyalist-Devrimciler tarım politikası konusundaki vaatleriyle kırsal kesim üzerinde etkili durumdaydı.

Ancak Bolşeviklerin iktidara gelmesinden sonra muhalifler iktidarı yıkabilmek için terör hareketlerine başladı. 14 Ocak 1918'de [[Vladimir Lenin|Lenin]]'e bir suikast girişiminde bulunuldu. Ülkenin her yerinde Sovyet hükûmeti temsilcilerine karşı özellikle toprak aristokratları ve fabrikatörlerin organize ve finanse ettiği terör saldırıları başladı. Komünist Parti Merkez Komitesi üyesi [[Feliks Dzerjinski]]'nin [[Sovnarkom|Halk Komiserleri Konseyi]] toplantısında devlet dairelerinde sabotaj ve [[karşı-devrim]]ci faaliyetler konusunda sunduğu rapor Tüm Rusya Karşı-Devrim ve Sabotajla Mücadele Olağanüstü Komisyonu'nun (Rusça: Всероссийская чрезвычайная комиссия по борьбе с контрреволюцией и саботажем /Kısaca: Çeka) kuruluşunda bir teklif niteliği kazandı ve 6 Şubat 1922'de ilk Sovyet istihbarat ve gizli servisi [[Çeka]] kuruldu.

Almanya'nın saldırı tehdidi ve monarşi taraftarlarının [[Beyaz Terör]] hareketleri üzerine hükûmet güvenlik amacıyla [[Moskova]]'ya taşındı. Böylece [[Moskova]] [[Rusya]]'nın yeni başkenti oldu. Almanya'nın büyük toprak taleplerini reddeden Dışişleri Halk Komiseri [[Lev Trotski]] görevden alındı ve yerine [[Litvinov]] getirildi. [[Belarus]]'un batı toprakları Almanya'ya bırakılarak Brest-Litowsk Antlaşması imzalandı.

Mayıs 1918'den itibaren Çar yanlısı generallere bağlı Beyaz Ordu birlikleri [[Bolşevik]] iktidara karşı saldırıları artırdı. Yaz aylarında saldırılar daha da şiddetlendi ve Çar yanlısı muhafızlar pek çok yerde Komünist Parti önderlerine karşı [[Beyaz Terör]] eylemlerine girişti. 30 Ağustos 1918'de Kuzey Komünü [[Bolşevik]] komiseri [[Moisei Uritski]] öldürüldü, [[Vladimir Lenin|Lenin]] ise saldırıda ağır yaralandı. Almanya ile yapılan antlaşmayı bozmak amacıyla Alman Büyükelçi Kont Mirbach öldürüldü.

Komünist Parti 1919 yılında [[Komintern|III.Enternasyonal]]'in [[Moskova]]'da kurulmasına öncülük etti ve devrim ideallerinin tüm dünyaya yayılması için mücadeleye başladı. III.Enternasyonal’e katılım kuralları parti tarafından belirlendi ve uluslararası arenada Komünist Partilerin iktidara gelebilmek için uygulayacakları taktikte belirleyici rol oynadı. Bu süreçte İtalya, Yunanistan, Fransa gibi devletlerde Marksist-Leninist ideolojiyi benimseyen Komünist Partiler kuruldu.

[[Vladimir Lenin|Lenin]] 1922 yılında ünlü vasiyetnamesini yazdırdı. Bu vasiyetnamede parti ve devlet yönetimi hakkında çok önemli uyarılarda bulundu. Ölümünden sonra kimsenin yönetimi tek otorite olarak üstlenmemesini, demokratik [[troyka|kolektif]] bir idari yönetimin parti ve ülkenin gelişimi açısından daha doğru olduğunu belirtti. Vasiyetnamede ayrıca politbüro üyelerinin her biri hakkında olumlu ve olumsuz yargılarını ifade etti.

1922 yılında kurulan genel sekreterlik makamı önceleri pek bir işlevi yokken daha sonra partinin ve ülkenin yönetim organı haline geldi. Partinin ilk genel sekreteri [[Joseph Stalin|Yosif Stalin]] 1927’den itibaren otoritesini artırdı ve böylece Komünist Parti Genel Sekreterliği parti ve devletin en yüksek idari merkezi oldu.

===Stalin Dönemi===
{{Ayrıca bakınız|Sovyetler Birliği Komünist Partisi'ndeki muhalefet gruplarının yasaklanması}}
[[Vladimir Lenin|Lenin]]'in 21 Ocak 1924'te ölümünden sonra partide iktidar mücadelesi başladı. Bu mücadelede ekonomik politikanın seyri tartışmaları belirleyici oldu. Partinin sağ kanadını temsil eden [[Buharin]] 1921'de başlatılan ekonomik politika [[NEP]]'in sürdürülmesi taraftarıydı. Sol kanatta [[Troçki|Trostki]] buna karşı iken [[Stalin]] hakem rolü üstlendi. Ancak 1927'de [[Stalin]] [[Troçki|Trostki]] muhaliflerinden aldığı destekle iktidarını güçlendirdi ve NEP'in görevini tamamladığını belirterek I. Beş Yıllık Planı ilan etti.

Komünist Parti Stalin döneminde başlatılan beş yıllık ekonomik planlarla tarımsal kollektivizasyon ve ağır sanayi üretimine önem verdi ve ülkenin ekonomik olarak hızla kalkınması [[Stalin]]'i hem partide hem de ülkede öncü konumuna getirdi. Sanayi alanında ağır sanayi ve makineüretimine öncelik verildi. Tarımsal alanda ise topraklar sovhoz ve kolhoz olarak iki kısma ayrıldı. Ancak kollektivizasyon politikasının uygulanmasında yaşanan zorluklar ciddi bir sorun yarattı. Toprak aristokratlarının Çarlık dönemi tarım politikasını terk etmeyi ve kolektif üretimi kabul etmemeleri kaos yarattı. Özellikle batı Ukrayna başta olmak üzere pek çok yerde kulaklar (toprak aristokratları) tarımsal verimi düşürmek, kolektif üretimi sabote etmek amacıyla isyan ve talan girişimlerinde bulundular. Kolektif çiftlikleri yağmalayarak, tarlaları yaktılar. Bu durum bazı bölgelerde kıtlık yaşanmasına sebep oldu. Ancak [[Stalin]] bu yağma hareketlerine karşı sert tedbirler alınmasını ve ağır ceza getirilmesini emretti.

1936 yılında kabul edilen anayasa parti adaylığı ve meclis vekilleri seçimi için ülkenin tüm vatandaşlarına oy hakkı tanıdı. Çünkü ülkede sosyalizm tam olarak yerleştiği için sömürücü sınıflar da kalmamıştı. II ve III. Beş Yıllık Planların başarıları [[Stalin]] iktidarına güç kattı. Ancak III. Beş Yıllık Plan savaş dolayısıyla kesintiye uğradı ve [[Stalin]] iktidarı ve Sovyet devleti tehlikeye düştü.

Sovyetler Birliği 1939 yılında Almanya ile Saldırmazlık Paktı imzaladı. Stalin bu anlaşma ile ülkesinin güvenliğini sağlamaya çalışırken Hitler Polonya ve Fransa'ya saldırma imkânı yakaladı. 1 Eylül 1939'da [[Nazi Almanyası]]'nın Polonya'yı işgali ile II. Dünya Savaşı başladı. Almanya kısa sürede Avrupa'nın geniş bir bölgesine hakim oldu. İmzalanan pakta rağmen Almanya'nın Sovyetler'e de saldıracağı uyarısı Stalin tarafından dikkate alınmadı.

1939'da Moldova ve üç Baltık devleti Estonya, Letonya ve Litvanya Sovyetler Birliği'ne katıldı. Böylece [[Sovyetler Birliği]] 15 birlik cumhuriyetinden oluşan bir devlet haline geldi. Ancak Almanya savaş ilanı yapmaksızın 22 Haziran 1941'de [[Barbarossa Harekatı]] adı verilen ani bir saldırıyla Sovyet topraklarını işgale başladı. Almanlar kısa sürede [[Moskova]] ve [[Sankt-Peterburg|Leningrad]] önlerine ulaştı. Moskova'da güçlü bir savunma hattı oluşturan Ruslar düşmanın şehre girmesine izin vermedi. Bunun üzerine merkezi Rusya'yı doğudan abluka altına almayı amaçlayan [[Wehrmacht|Alman ordusu]] [[Stalingrad]]'a yöneldi. [[Stalingrad]]'da yaşanan şiddetli çarpışmalar savaşın gidişatında belirleyici oldu.

II. Dünya Savaşı [[Sovyetler Birliği|Sovyet]] devleti için sarsıcı bir etki yarattı. Hitler Sovyet devletini yıkabilmek için özellikle ülkede Rus düşmanlığı ile milliyetçi hareketleri tahrik etmeye çalıştı. Komünist Parti ve ideolojisi aleyhine broşürler dağıtıldı. Hitler'in anti-Sovyet propagandası Batı Ukrayna ve Baltık ülkelerinde etkili olmakla birlikte diğer yerlerde nüfuz etmedi. Daha önce kollektivizasyonla topraklarını kaybetmiş olan bazı zengin köylüler savaş boyunca Nazi işbirlikçisi olarak Almanya safında ihanet yolunu seçtiyse de Kızıl Ordu 1943'te [[Stalingrad]]'da bozguna uğrattığı Almanları geri püskürtmeyi başardı. [[Kızıl Ordu]] Sovyet topraklarını kurtardıktan sonra Polonya'dan itibaren tüm Doğu Avrupa'dan Alman birliklerini çıkarmayı başardı. Nisan 1945'te [[Kızıl Ordu]] Berlin'e girdi ve Mayıs'ta Almanya teslim oldu.

Zafer partiye ve [[Stalin]]'e olan güveni artırdı. Sovyetler Birliği uluslararası arenada da etkisini artırdı. Bulgaristan, [[Çekoslovakya]], Macaristan, Polonya, Demokratik Almanya, Yugoslavya, Arnavutluk ve Romanya'da Komünist Partiler halk desteğiyle iktidara geldi ve bu gelişme Rusya Komünist Partisi'nin gücünü pekiştirdi.

===Stalin sonrası değişimler===
Ekim 1952'deki 19. Kongre'de partinin adı Sovyetler Birliği Komünist Partisi olarak değiştirildi.{{Kdş|История России|1994|с=338}} Stalin hayatının son dönemlerinde bazı Politbüro üyelerine güvenmediği için ülkedeki istikrar açısından halefini belirlemekten çekinmedi. Rus siyasi analist [[Zhores Medvedev]]’e göre Stalin en çok [[Mihail Suslov]]’a güveniyordu ve SBKP Genel Sekreterliği’ne onu varis tayin etmişti.<ref>''[[Рокитянский, Яков Григорьевич|Рокитянский Я. Г.]]'' [http://russcience.euro.ru/biblio/rok02vr.htm Рецензия на кн.: Ж. А. Медведев, Р. А. Медведев. Неизвестный Сталин<!-- Заголовок добавлен ботом -->] {{Webarşiv|url=https://web.archive.org/web/20140303154556/http://russcience.euro.ru/biblio/rok02vr.htm|tarih=3 Mart 2014}}</ref> [[Mihail Suslov|Suslov]] 1946 yılında SBKP Merkez Komitesi Dış Politika Bölümü Başkanı olmuş, 17 Eylül 1947'de de SBKP Merkez Komitesi Propaganda Bölümü Başkanlığına atanmıştı. [[Stalin]]'in güvendiği bir kişi olarak Moskova'ya transfer olan [[Mihail Suslov|Suslov]] ölene kadar bu görevi sürdürdü. 1949-1950 arasında Komünist Parti resmî yayın organı Pravda'da baş editör olarak görev yaptı. [[Mihail Suslov|Suslov]] partinin bir nevi ideoloğu, propaganda şefi ve uluslararası alanda sosyalizmin yayılmasında belirleyici bir role sahipti. Haziran 1950'de [[Yüksek Sovyet]] Başkanlığına seçildi.

Ancak [[Stalin]]'in 5 Mart 1953'te ölümüyle Komünist Parti Genel Sekreterliği'ne [[Nikita Kruşçev|Hruşçov]] getirildi. Aralık 1953’te Stalin’in yerine iktidara geçmeye çalışan ve Stalin döneminde NKVD şefi olarak tasfiyelerde önemli rol oynayan [[Lavrenti Beria]] idam edildi.

1956'da partide Kruşçev'e karşı muhalefet hareketi oluştuysa da Merkez Komite Başkanı [[Mihail Suslov|Suslov]]'un desteğini alan sekreter konumunu koruduğu gibi yetkilerini de genişletti. Mikoyan'ın daha sonra yapacağı açıklamaya göre Kruşçev güçlü bir muhalefete karşın Suslov sayesinde iktidarda kalmıştı.

Kruşçev 1956'da Komünist Parti 20.Kongresi'nde Stalin'e yönelik ağır eleştirilerde bulundu. Stalin dönemi tasfiyelerinin partiye büyük zarar verdiğini ve Stalin kültünün yıkılması gerektiğini ifade etti.{{Kdş|История международного коммунистического движения|2016|с=289}} Kongreden sonra halkın tepkisini çekmemek ve toplumsal infial yaratmamak için Stalin heykelleri sessizce ve yavaş yavaş kaldırıldı. 1961 yılında Stalin'in tahnit edilmiş naaşı [[Lenin Mozolesi]]'nden çıkarılarak Kremlin Duvarı Mezarlığı'na defnedildi.

Kruşçev'in ABD ile yakınlaşma politikası Çin ile Sovyetler Birliği arasında ciddi bir sorun yaşanmasına sebep oldu. Mançurya'daki sınır problemini henüz halledememiş olan ancak müttefik oldukları için bu konuyu sorun haline getirmemeye çalışan iki devlet Kruşçev'in Washington ziyaretleri ve batı ile işbirliği çabaları ile siyasi bir gerilim yaşadı. Çin Sovyetler Birliği Komünist Partisi'ni [[Marksizm-Leninizm]]'e ihanet etmekle suçlarken, Kruşçev buna Lenin'in batı ile dost olma politikasıyla cevap verdi.

1950’lerin sonlarında Sovyetlerin uzay çağını başlatması, Küba gibi yeni sosyalist dostların kazanılması, [[Sovyetler Birliği|SSCB]]'nin ve Komünist Parti'nin uluslararası alandaki etkisini güçlendirdi.

1964'te partide Hruşçov'a karşı Moskova hizbi olarak adlandırılan muhalefet hareketleri başladı. Daha önce Hruşçov'un görevden alınmasına karşı gelerek iktidarda kalmasını sağlayan [[Politbüro]]'nun ideolojik sorumlusu [[Mihail Suslov]] bu kez Hruşçov'un aşırı otoriter tavrına, Stalin'e yönelik ağır eleştirilerine ve ideoloji için yarattığı tehlikeye dikkat çekerek muhalefet hareketlerine öncülük etti.

===Brejnev Dönemi===
14 Ekim 1964'te Hruşçov azledildi ve Sovyetler Birliği Komünist Partisi Genel Sekreterliği'ne [[Leonid Brejnev]] getirildi. [[Aleksey Kosigin]] hükûmet başkanı, [[Mikoyan]] da [[Yüksek Sovyet]] Prezidyumu başkanı seçildi. Rus siyaset biliminde bu tarz yönetim [[troyka]] olarak ifade edilir. Ülke [[troyka|kolektif]] bir iktidar tarafından yönetilmektedir. Bu yönetim biçimi [[Vladimir Lenin|Lenin]]’in vasiyetinde belirttiği ve önerdiği partinin demokratik işleyişi ve ülkenin demokratik yönetimi açısından önemlidir. Ancak daha sonraları [[Brejnev]] iktidardaki otoritesini artırdı.

[[Sovyetler Birliği|SSCB]]'de 18 yıllık [[Brejnev]] yönetimi ülkenin ekonomik açıdan dünyanın iki süper gücünden biri haline gelmesini, şehirleşmenin ve kültür seviyesinin artmasını, halkın gelir seviyesinin daha da iyileşmesini sağladı. [[Sovyetler Birliği|SSCB]] barış için antlaşmalar imzaladı ve kesinlikle olası bir savaşı başlatacak taraf olmayacağını ilan ederek barış garantisi verdi.

16 Haziran 1977'de [[Nikolay Podgorni]]'den alınan [[Yüksek Sovyet]] Prezidyumu Başkanlığı görevine de [[Brejnev]] getirildi. [[Brejnev]] artık hem parti genel sekreteri hem de prezidyum başkanı olarak ülkenin tek söz sahibiydi.

1977 yılında [[Sovyetler Birliği]]’nin yeni anayasası kabul edildi. Anayasada işçi ve köylülerin sosyalist devletinden tüm halkın sosyalist devleti ifadesine geçildi. Artık ülkede burjuvazi ve sömürücü sınıflar yoktu. Sadece sanayide ve tarımda çalışanlar değil hizmet sektörü de dahil tüm halk emekçi sınıfı olarak kabul edilmekteydi. Brejnev [[Ekim Devrimi]]'nin 60. yıldönümünde yaptığı konuşmada Batı Avrupalı bazı Komünist Partilerin [[Avrupa Komünizmi|Eurokomünizm]] fraksiyonlarına karşı Sovyetler Birliği Komünist Partisi'nin [[Marksizm-Leninizm]]'e olan bağlılığını ve [[Vladimir Lenin|Lenin]]'in ilkelerinden ödün verilmeyeceğini ifade etti.

1978 yılında Afganistan'da Komünistlerin iktidara gelmesinden sonra ABD destekli Taliban terör örgütünün başlattığı iç savaş yeni kurulan [[Afganistan Demokratik Cumhuriyeti]]'nin lideri [[Babrak Karmal]]'ın Sovyetler'den yardım istemesine sebep oldu. 1979 yılında Kızıl Ordu Afganistan'a askerî müdahalede bulundu.

Brejnev döneminde Fransa ve Almanya Federal Cumhuriyeti başta olmak üzere pek çok Avrupa ülkesiyle ekonomik, kültürel ve toplumsal antlaşmalar yapıldı. Sibirya'daki doğalgazın batı Avrupa ülkelerine taşınması için büyük bir boru hattı projesi başlatıldı. 1981'deki SBKP XXVI. Kongresi'nde Brejnev barışın sağlanmasının en önemli sorun olduğunu belirtti. 1982'de de Dışişleri Bakanı [[Andrey Gromiko]] [[Sovyetler Birliği|SSCB]]'nin nükleer silahı kullanan ilk ülke olmayacağı ve topraklarında nükleer silah bulundurmayan ülkelere karşı nükleer silah kullanmayacağı taahhüdünde bulundu.

Brejnev iktidarı genel olarak ülkede siyasi, ekonomik ve sosyal istikrar dönemi olarak dikkat çekti. 18 yıl ülkeyi yöneten Brejnev 10 Kasım 1982'de öldü.

[[Brejnev]]'in ölümünden sonra genel sekreterlik makamına [[KGB]] Başkanı [[Yuri Andropov]] seçildi. Ilımlı bir siyasetçi olan Andropov genel olarak istikrarın sürdürülmesine yönelik bir politika izledi. Ancak [[Yuri Andropov|Andropov]]'un Şubat 1984'te, yerine geçen [[Konstantin Çernenko]]'nun da Mart 1985'te ölümleri partide daha genç bir liderin seçilmesini gerekli kıldı.

===Gorbaçov ve çöküş===
Yaşlı liderlerin kısa aralıklara ölmesi üzerine Mart 1985'te daha genç biri olarak [[Mihail Gorbaçov]] SBKP Genel Sekreteri seçildi. Gorbaçov'un iktidara getirilmesi [[Sovyetler Birliği|SSCB]]'de hızlı değişimlerin yaşanmasına sebep oldu.

Gorbaçov iktidara geldikten sonra ilk olarak ülkede ekonomik ve siyasal alanda reformlar yapılmasını önerdi. Partinin 1986'da toplanan XXVII. Kongresi'nde bu reformları içeren perestroyka (yeniden yapılanma) ve glastnost (açıklık) politikaları kabul edildi{{Kdş|История России|1994|с=390}}. Ancak ekonomik alandaki hızlı ve hatalı dönüşümler gerilemeyi, halkın gelir seviyesinde ve hayat şartlarında hızlı çöküşü beraberinde getirdi.

Gorbaçov'un 1987'de [[Ekim Devrimi|Büyük Ekim Sosyalist Devrimi]]'nin 70. yıldönümünde [[Stalin]], [[Troçki|Lev Trostki]] ve [[Brejnev]]'e yönelik yaptığı ağır eleştiriler parti için tehlike yarattı. Stalin'in ülkenin ekonomik kalkınmasındaki rolünü kabul eden Gorbaçov partideki tasfiye hareketleri konusunda ise Stalin'in büyük bir hata işlediğini ifade etti. Ülkedeki sorunların sebebi olarak Stalin'i suçladı. Kızıl Ordu'nun önderi Trotski'yi ise uzlaşmaz ve diğer bazı parti önderlerine karşı aşağılayıcı tavırlarından dolayı eleştirdi. Gorbaçov Brejnev döneminde yükselerek Politbüro'ya girmesine rağmen Leonid Brejnev'i de reform yapmamakla suçladı.

Mihail Gorbaçov döneminden itibaren parti üyesi olmayanların seçimlerde aday olabilmesi hakkı getirilmesi Milliyetler Sovyeti ve [[Yüksek Sovyet]]'e çok sayıda rejim düşmanının girmesini sağladı. Batı kaynaklı sivil toplum örgütleri ve bunlardan finanse edilen bazı basın organlarının ülkenin kurucusu Lenin'i bile hedef seçmesi halkta infial yarattı. Gorbaçov'un Doğu Avrupa'daki müttefiklerini batılı [[emperyalist]]lere bırakması [[Sovyetler Birliği|SSCB]]'yi ekonomik açıdan daha da sarstı.

===Partinin kapatılması ve [[Rusya Federasyonu Komünist Partisi|KPRF]]'nin kuruluşu===
1990'da partide ve yönetimde önemli değişiklikler yapıldı. Ülke liderliğinde genel sekreterlik makamı yerine başkanlık sistemi getirildi ve [[Mihail Gorbaçov]] [[Sovyetler Birliği|SSCB]] devlet başkanı seçildi. 1991'de Komünist Parti'nin yönetici rolü kaldırıldı. Haziran 1991'de ilk çok partili seçim yapıldı.

Birlikten ayrılma yönünde bazı cumhuriyetlerde başlayan ayaklanmalara Gorbaçov yenilenmiş birlik çağrısıyla cevap verdi. 17 Mart 1991’de [[Belarus Sovyet Sosyalist Cumhuriyeti|Belarus]], [[Ukrayna Sovyet Sosyalist Cumhuriyeti|Ukrayna]], [[Kazakistan Sovyet Sosyalist Cumhuriyeti|Kazakistan]], [[Kırgızistan Sovyet Sosyalist Cumhuriyeti|Kırgızistan]], [[Özbekistan Sovyet Sosyalist Cumhuriyeti|Özbekistan]], [[Türkmenistan Sovyet Sosyalist Cumhuriyeti|Türkmenistan]], [[Tacikistan Sovyet Sosyalist Cumhuriyeti|Tacikistan]], [[Azerbaycan Sovyet Sosyalist Cumhuriyeti|Azerbaycan]] ve [[Rusya Sovyet Federatif Sosyalist Cumhuriyeti|Rusya]]'da birlik lehine sonuçlanan referandumlar (bkz. [[Sovyetler Birliği Referandumu 1991]]) düzenlendi. Tüm bu cumhuriyetlerde halkın %77,85'i yenilenmiş birliğe evet dedi. [[Kırgızistan Sovyet Sosyalist Cumhuriyeti]]’nde ise bu oran %95,98'di.

Ancak 19 Ağustos 1991'de [[KGB]] şefi [[Vladimir Kryuçkov]] önderliğinde generaller ile bazı partililerin Gorbaçov'u devirmeye çalışması tüm bu birlik çabalarına zarar verdi. Darbe girişimi referandum sonuçlarına göre 20 Ağustos'ta yapılması planlanan yenilenmiş birlik antlaşmasının iptal edilmesine sebep oldu. Darbe girişimi ile komünist rejim karşıtı Boris Yeltsin güç kazandı. Komünist Parti'nin iktidarına son verildi. Parti kapatıldı ve tüm gelirleri hazineye aktarıldı. 8 Aralık 1991'de [[Rusya Sovyet Federatif Sosyalist Cumhuriyeti]] Devlet Başkanı Boris Yeltsin, [[Belarus]] ve Ukrayna temsilcileri ile [[Minsk]]'te bir araya gelerek [[Sovyetler Birliği]]'ni dağıttıklarına dair belgeyi imzaladı. Ancak 12 Aralık 1991'de [[Yüksek Sovyet]] meclisi olağanüstü toplanarak [[Minsk]]'te yapılan antlaşmayı oylamaya sundu ve antlaşma oy birliğiyle reddedildi. 1977 Sovyet Anayasası'na göre birliğin dağıtılması [[Yüksek Sovyet]]'in yetkisindeydi ve halk tarafından seçilen [[Yüksek Sovyet]] milletvekillerinin oylaması ile kesin bir karar verilebilirdi. Ancak Boris Yeltsin meclisin kararını dikkate almadı ve otoriter davranarak devlet başkanı Mihail Gorbaçov'a görevden çekilme çağrısında bulundu. Bu gelişmeler üzerine [[Mihail Gorbaçov]] 25 Aralık 1991'de [[Sovyetler Birliği]] devlet başkanlığından istifa ettiğini açıkladı ve o gece Kremlin'de dalgalanan [[Sovyetler Birliği Bayrağı|Kızıl Bayrak]] indirilerek yerine Rus bayrağı çekildi. Böylece [[Sovyetler Birliği]] 25 Aralık 1991'de resmen dağıldı.

[[Sovyetler Birliği]]'nin tamamen dağılmadan kısa bir zaman önce (6 Kasım 1991) kapatılan SBKP (Sovyetler Birliği Komünist Partisi)'nin yerine Komünist ideolojide birçok parti kuruldu. Bunların en etkilisi 1993'te kurulan [[Rusya Federasyonu Komünist Partisi]] (KPRF)'dir. [[Rusya Federasyonu Komünist Partisi|KPRF]] Rusya'da örgütlenmesi en iyi siyasi teşkilatlanmadır. Rusya'nın çok partili sisteme geçmesinin ardından yapılan 1995 ve 1999 yılındaki seçimlerde birinci oldu, daha sonraki seçimlerde ise ikinci geldi. Mecliste ana muhalefet partisi olarak görev yapmaktadır. Sovyetler Birliği Komünist Partisi [[Komsomol]] örgütünün halefi olan PCM adlı gençlik yapılanması vardır. 1995 (bkz. [[1995 Rusya genel seçimleri]]) ve 1999 (bkz. [[1999 Rusya genel seçimleri]]) yılında yapılan seçimlerde tüm komünist partilerin toplam oy oranı %35-40'a ulaşmaktaydı. 2011 yılında ise meclise girebilen tek komünist parti olan [[Rusya Federasyonu Komünist Partisi|KPRF]], %20,46 oy aldı.

== Seçim sonuçları ==
=== Devlet Başkanlığı seçimleri ===
{| class="wikitable" style="text-align:center"
! Seçim
! Aday
! Oy
! %
! Sonuç
|-
|[[1990 Sovyetler Birliği devlet başkanlığı seçimi|1990]]
|[[Mihail Gorbaçov]]
|1.329
|%72,9
|'''Seçildi''' {{Y}}
|}

=== Yüksek Sovyet seçimleri ===
{| class="wikitable" style="text-align:center"
! rowspan="2" |Seçim
! colspan="5" |[[Birlik Sovyeti]]
! colspan="4" |[[Milliyetler Sovyeti]]
! colspan="2" rowspan="2" |Pozisyon
|-
! Lider
! Oy
! %
! Sandalye
! +/–
! Oy
! %
! Sandalye
! +/–
|-
|[[1937 Sovyetler Birliği yasama seçimleri|1937]]
| rowspan="3" |[[Josef Stalin]]
|89.844.271
|%99,3
|{{Composition bar|461|569|hex=#D40000}}
|
|89.063.169
|%99,4
|{{Composition bar|409|574|hex=#D40000}}
|
|{{sabit}} 1.
|{{sabit}} 1.
|-
|[[1946 Sovyetler Birliği yasama seçimleri|1946]]
|100.621.225
|%99,2
|{{Composition bar|576|682|hex=#D40000}}
|<small>{{artış}}</small> 115
|100.603.567
|%99,2
|{{Composition bar|509|657|hex=#D40000}}
|{{artış}} 100
|{{sabit}} 1.
|{{sabit}} 1.
|-
|[[1950 Sovyetler Birliği yasama seçimleri|1950]]
|110.788.377
|%99,7
|{{Composition bar|580|678|hex=#D40000}}
|{{artış}} 4
|110.782.009
|%99,7
|{{Composition bar|519|638|hex=#D40000}}
|{{artış}} 10
|{{sabit}} 1.
|{{sabit}} 1.
|-
|[[1954 Sovyetler Birliği yasama seçimleri|1954]]
| rowspan="3" |[[Nikita Kruşçev]]
|120.479.249
|%99,8
|{{Composition bar|565|708|hex=#D40000}}
|{{azalış}} 15
|120.539.860
|%99,8
|{{Composition bar|485|639|hex=#D40000}}
|{{azalış}} 34
|{{sabit}} 1.
|{{sabit}} 1.
|-
|[[1958 Sovyetler Birliği yasama seçimleri|1958]]
|133.214.652
|%99,6
|{{Composition bar|563|738|hex=#D40000}}
|{{azalış}} 2
|133.431.524
|%99,7
|{{Composition bar|485|640|hex=#D40000}}
|{{sabit}}
|{{sabit}} 1.
|{{sabit}} 1.
|-
|[[1962 Sovyetler Birliği yasama seçimleri|1962]]
|139.210.431
|%99,5
|{{Composition bar|604|791|hex=#D40000}}
|{{artış}} 41
|139.391.455
|%99,6
|{{Composition bar|490|750|hex=#D40000}}
|{{artış}} 5
|{{sabit}} 1.
|{{sabit}} 1.
|-
|[[1966 Sovyetler Birliği yasama seçimleri|1966]]
| rowspan="4" |[[Leonid Brejnev]]
|143.570.976
|%99,8
|{{Composition bar|573|767|hex=#D40000}}
|{{azalış}} 31
|143.595.678
|%99,8
|{{Composition bar|568|750|hex=#D40000}}
|{{artış}} 78
|{{sabit}} 1.
|{{sabit}} 1.
|-
|[[1970 Sovyetler Birliği yasama seçimleri|1970]]
|152.771.739
|%99,7
|{{Composition bar|562|767|hex=#D40000}}
|{{azalış}} 11
|152.843.228
|%99,8
|{{Composition bar|534|750|hex=#D40000}}
|{{azalış}} 34
|{{sabit}} 1.
|{{sabit}} 1.
|-
|[[1974 Sovyetler Birliği yasama seçimleri|1974]]
|161.355.959
|%99,8
|{{Composition bar|562|767|hex=#D40000}}
|{{sabit}}
|161.443.605
|%99,8
|{{Composition bar|534|750|hex=#D40000}}
|{{sabit}}
|{{sabit}} 1.
|{{sabit}} 1.
|-
|[[1979 Sovyetler Birliği yasama seçimleri|1979]]
|174.734.459
|%99,9
|{{Composition bar|549|750|hex=#D40000}}
|{{azalış}} 13
|174.770.398
|%99,9
|{{Composition bar|526|750|hex=#D40000}}
|{{azalış}} 8
|{{sabit}} 1.
|{{sabit}} 1.
|-
|[[1984 Sovyetler Birliği yasama seçimleri|1984]]
|[[Konstantin Çernenko]]
|183.897.278
|%99,94
|{{Composition bar|551|750|hex=#D40000}}
|{{artış}} 2
|183.892.271
|%99,95
|{{Composition bar|521|750|hex=#D40000}}
|{{azalış}} 5
|{{sabit}} 1.
|{{sabit}} 1.
|}

== Ayrıca bakınız ==
* [[Bolşevik Parti Marşı]]

== Notlar ==
{{Not listesi}}
==Kaynakça==
{{Kaynakça}}

{{SSCB konuları}}
{{Sovyetler Birliği Komünist Partisi Kongreleri}}
{{Vladimir Lenin |durum=collapsed}}

{{Otorite kontrolü}}

[[Kategori:Sovyetler Birliği Komünist Partisi| ]]
[[Kategori:Sovyetler Birliği]]