PHP sayfasının kaynağını görüntüle

{{Programlama dili bilgi kutusu
 | ad                            = PHP
 | logo                          = [[Dosya:PHP-logo.svg|270px]]
 | paradigması                   = çok paradigmalı: [[zorunlu programlama|zorunlu]], [[nesne yönelimli programlama|nesne yönelimli]], [[yordamsal programlama|yordamsal]], [[yansıma (programlama)|yansıtıcı]]
 | çıkış_tarihi                  = {{Açılış tarihi ve yaşı|1995|6|8}}
 | tasarımcısı                   = [[Rasmus Lerdorf]]
 | geliştiricisi                 = PHP Grubu, [[Zend Technologies]], [https://thephp.foundation/ PHP Foundation]
 | en_son_sürüm                  = 8.3.2
 | en_son_sürüm_tarihi           = {{Açılış tarihi ve yaşı|2024|1|18}}
 | tip_sistemi                   = [[zayıf tipleme|zayıf]], [[dinamik tipleme|dinamik]], [[gradual tipleme|gradual]]
 | uygulamaları                  = [[Zend Engine]], [[Phalanger]], [[Quercus (yazılım)|Quercus]], [[Project Zero]], [[HipHop (bilişim)|HipHop]]
 | etkilendikleri                = [[C (programlama dili)|C]], [[Perl]], [[Java (programlama dili)|Java]], [[C++]], [[Tcl]]
 | etkiledikleri                 = [[Php4delphi]], [[Hack (programlama dili)|Hack]] [[JavaServer Pages|JSP]], [[ASP]]
 | programlama_dili              = [[C (programlama dili)|C]]
 | platformu                     = [[çapraz platform]]
 | lisansı                       = [[PHP Lisansı]]
 | dosya_uzantısı                = .php,.phar,.phtml,.pht,.phps
 | websitesi                     = [http://www.php.net/ www.php.net]
 }}
[[Dosya:LAMP software bundle.svg|küçükresim|upright=0.91|[[LAMP]], [[Squid(yazılım)]]]]
'''PHP''': '''H'''ypertext '''P'''reprocessor ([[Türkçe]]: ''Üstünyazı Önişlemcisi''<ref name="phphome">{{Web kaynağı |url=http://tr.php.net/ |başlık=PHP Resmî Web Sitesi |erişimtarihi=25 Eylül 2010 |arşivurl=https://web.archive.org/web/20110309031650/http://tr.php.net/ |arşivtarihi=9 Mart 2011 |ölüurl=evet }}</ref>) (Aslen: Personal Home Page - Kişisel Ana Sayfa), [[Web|internet]] için üretilmiş, [[Sunucu (bilişim)|sunucu]] taraflı, çok geniş kullanımlı, genel amaçlı, içerisine [[HTML]] gömülebilen [[Betik dili|betik]] ve [[Programlama dili|programlama]] dilidir.<ref name="phphome"/> İlk kez 1995 yılında [[Rasmus Lerdorf]] tarafından yaratılan PHP'nin geliştirilmesi bugün PHP topluluğu tarafından sürdürülmektedir. Ocak 2013 itibarıyla 244 milyondan fazla [[World Wide Web|web]] sitesi PHP ile çalışırken 2.1 milyon [[web sunucusu]]nda PHP kurulumu bulunmaktadır.<ref>{{Web kaynağı | başlık = PHP Kullanım İstatistikleri, Ocak 2013 (İngilizce) | url = http://www.php.net/usage.php | erişimtarihi = 6 Eylül 2013 | arşivurl = https://web.archive.org/web/20160531083402/http://php.net/usage.php | arşivtarihi = 31 Mayıs 2016 | ölüurl = hayır }}</ref>

PHP kodları PHP işleme modülü bulunan bir web sunucusu tarafından yorumlanır ve çıktı olarak web sayfası üretilir. Bu kodlar veriyi işlemek üzere harici bir dosyaya kaydedilerek çağırılabildiği gibi doğrudan [[HTML]] kodunun içine de gömülebilir. PHP zaman içinde bir [[komut satırı]] arayüzü sunacak şekilde evrilmiştir, [[PHP-GTK]] yardımıyla grafiksel masaüstü uygulaması geliştirmek de mümkündür.<ref>{{Web kaynağı | başlık = PHP Neler Yapabilir? (İngilizce) | url = http://www.php.net/manual/en/intro-whatcando.php | erişimtarihi = 6 Eylül 2013 | arşivurl = https://web.archive.org/web/20160602035812/http://php.net/manual/en/intro-whatcando.php | arşivtarihi = 2 Haziran 2016 | ölüurl = hayır }}</ref>

PHP özgür bir [[yazılım]] olup '''PHP Lisansı''' ile dağıtılmaktadır. Bu lisans kullanım şartları kısmında [[GNU Genel Kamu Lisansı]] ile örtüşmese de, PHP tüm web sunuculara ve hemen hemen tüm işletim sistemi ve platforma ücretsiz olarak yüklenebilir.<ref>{{Web kaynağı | başlık = GPL-Incompatible Free Software Licenses (İngilizce) | url = http://www.gnu.org/licenses/license-list.html#GPLIncompatibleLicenses | erişimtarihi = 6 Eylül 2013 | arşivurl = https://web.archive.org/web/20160528234036/http://www.gnu.org/licenses/license-list.html#GPLIncompatibleLicenses | arşivtarihi = 28 Mayıs 2016 | ölüurl = hayır }}</ref>

== Tarihçe ==
PHP'nin geliştirilmesi 1994 yılında [[Rasmus Lerdorf]]'un kişisel web sitesini yönetmek için bir takım CGI (''İngilizce'': [[Common Gateway Interface]]) [[Perl]] betikleri yazmasıyla başladı. Rasmus bu betikler yardımıyla özgeçmişini sitede görüntülüyor ve sitenin ziyaretçi trafiğini kaydediyordu. Bir süre sonra web formları ile etkileşime girebilecek, veritabanları ile iletişim kurabilecek ve daha hızlı çalışabilecek şekilde bu betikleri C ile yeniden kodladı ve bu uygulamaya '''Kişisel Ana Sayfa/Form Yorumlayıcı''' (PHP/FI, ''İngilizce: Personal Home Page/Forms Interpreter'') adını verdi. '''PHP/FI''' yardımıyla basit anlamda dinamik web siteleri oluşturmak oldukça kolaydı. Rasmus, 8 Haziran 1995 tarihinde hata ayıklama sürecini hızlandırmak ve [[kaynak kodu]] iyileştirmek üzere bir [[Usenet]] tartışma grubunda PHP/FI uygulamasını '''Personal Home Page Tools''' (''PHP Tools'') adıyla ilk kez duyurdu. 2013 yılı itibarıyla PHP içinde mevcut olan Perl benzeri değişken tanımlama, form yönetimi ve betik kodları arasına [[HTML]] kodu yerleştirebilme gibi temel özellikler bu ilk sürümde de mevcuttu. [[Sözdizimi]] genel olarak Perl'e benzese de daha kısıtlı ve basit ancak daha tutarsızdı. Bir geliştirme takımıyla aylar süren çalışma ve test aşamalarının ardından PHP/FI 2 sürümü 1997 Kasım ayında resmi olarak duyuruldu.

[[Zeev Suraski]] ve [[Andi Gutmans]] 1997 yılında [[Ayrımlayıcı (yazılım)|ayrımlayıcı'yı]] baştan yazdılar ve dilin ismini PHP: Hypertext Preprocessor olarak değiştirerek PHP 3 ün temellerini attılar. Bunu PHP 3 ün herkese açık olan test sürecinin başlaması izledi ve 1998 yılının Haziran ayında PHP 3 resmi olarak duyuruldu. Suraski ve Gutmans bu sürecin ardından PHP'nin çekirdeğini sil baştan kodlamak suretiyle 1999 yılında Zend Motorunu geliştirdiler ve İsrail'in [[Ramat Gan]] kentinde [[Zend Technologies]] isimli bir şirket kurdular.<ref>{{Web kaynağı | başlık = History of PHP (İngilizce) | url = http://tr2.php.net/manual/en/history.php.php | erişimtarihi = 6 Eylül 2013 | arşivurl = https://web.archive.org/web/20160304211841/http://tr2.php.net/manual/en/history.php.php | arşivtarihi = 4 Mart 2016 | ölüurl = evet }}</ref>

22 Mayıs 2000 tarihinde temelleri Zend Engine 1.0 ile güçlendirilmiş PHP 4 duyuruldu ve Ağustos 2008 itibarıyla 4.4.9 sürümüne ulaşana kadar aktif olarak geliştirildi.<ref>{{Web kaynağı | başlık = PHP 4 Dead, Long Live PHP 5 (İngilizce) | url = http://www.internetnews.com/dev-news/article.php/3725291 | erişimtarihi = 6 Eylül 2013 | arşivurl = https://web.archive.org/web/20160324024410/http://www.internetnews.com/dev-news/article.php/3725291 | arşivtarihi = 24 Mart 2016 | ölüurl = evet }}</ref> Bugün PHP 4'ün geliştirilmesi durdurulmuştur ve güvenlik güncellemeleri dahil olmak üzere üzerinde hiçbir iyileştirme yapılmamaktadır.

13 Temmuz 2004 tarihinde yeni Zend Engine II ile güçlendirilmiş PHP 5 yayınlandı. PHP 5, [[nesneye yönelik programlama]] için çok daha fazla olanak sağlıyor, PHP Veri Nesneleri (PDO) eklentisi yardımıyla veritabanlarına erişim için oldukça tutarlı ve hızlı bir arayüz yanında performansa yönelik çok sayıda iyileştirme barındırıyordu.<ref>{{Web kaynağı | başlık = Why PHP 5 Rocks (İngilizce) | url = http://www.onlamp.com/pub/a/php/2004/07/15/UpgradePHP5.html | erişimtarihi = 6 Eylül 2013 | arşivurl = https://web.archive.org/web/20160331232050/http://www.onlamp.com/pub/a/php/2004/07/15/UpgradePHP5.html | arşivtarihi = 31 Mart 2016 | ölüurl = hayır }}</ref> 2008 yılında PHP 4 ün tutarlı sürümünün yayınlanması durduruldu ve PHP 5 geliştirilmesi devam eden tek tutarlı sürüm oldu. PHP [[duruk içselleştirim]] (''İngilizce: Late static binding'') özelliği barındırmıyordu ancak 5.3 sürümü ile bu önemli eksik giderildi.<ref>{{Web kaynağı | başlık = Late Static Binding In PHP (İngilizce) | url = http://digitalsandwich.com/archives/53-Late-Static-Binding-in-PHP.html | erişimtarihi = 6 Eylül 2013 | arşivurl = https://web.archive.org/web/20131204045117/http://digitalsandwich.com/archives/53-late-static-binding-in-php.html | arşivtarihi = 4 Aralık 2013 | ölüurl = evet }}</ref>

== Sürüm geçmişi ==
{| class="wikitable" border="1"
|-
!
! Anlamı
|-
| style="background:salmon;" | Kırmızı
| Artık desteklenmeyen sürüm
|-
| style="background:khaki;" | Sarı
| Yalnızca güvenlik düzeltmeleri alan sürüm
|-
| style="background:#a0e75a;" | Yeşil
| Aktif olarak desteklenen sürüm
|-
| style="background:skyBlue;" | Mavi
| Gelecek sürüm ya da [[BETA]], [[ALFA]] sürüm
|}

<!-- RELEASE HISTORY -->
{| class="wikitable" border="1"
|-
! Ana Sürüm !! Ek Sürüm !! Yayın Tarihi !! Notlar
|-
!1
| style="background:salmon;" | 1.0.0
|{{Kayma|1995-06-08}}
| "Personal Home Page Tools (Kişisel Anasayfa Araçları)" olarak anılıyordu ve kısaltımı "PHP" idi.
|-
!2
| style="background:salmon;" | 2.0.0
|{{Kayma|1997-11-01}}
|[[Yaratıcı]]sı ve [[geliştirici]]si "en hızlı ve en sade araç" olarak, [[Web sayfası|web sayfaları]] için geliştirdi.
|-
!3
| style="background:salmon;" | 3.0.0
|{{Kayma|1998-06-06}}
|Sürüm kişisellikten, kurumsallığa geçti. [[Zeev Suraski]] ve [[Andi Gutmans]] tekrar basit dil bilgisini yazdı.
|-
!rowspan="7"|4
| style="background:salmon;" | 4.0.0
|{{Kayma|2000-05-22}}
|Daha ileri seviye dil bilgisi eklendi / Zend Motoru denilen dil bilgisi denetleyicisi getirildi.
|-
| style="background:salmon;" | 4.1.0
|{{Kayma|2001-12-10}}
| 'Süper globaller' tanıştırıldı. (<code>$_GET</code>, <code>$_POST</code>, <code>$_SESSION</code>, <code>$_SERVER</code> vb...)
|-
| style="background:salmon;" | 4.2.0
|{{Kayma|2002-04-22}}
|register_globals öntanımlı olarak engellendi.
|-
| style="background:salmon;" | 4.3.0
|{{Kayma|2002-12-27}}
|[[Command-line interface|CLI]] tanıştırıldı, [[Common Gateway Interface|CGI]] ekleri yapıldı.
|-
| style="background:salmon;" | 4.4.0
|{{Kayma|2005-07-11}}
|<code>phpize</code> ve <code>php-config</code> betikleri için eklenmeler yapıldı.
|-
| style="background:salmon;" | 4.4.8
|{{Kayma|2008-01-03}}
|Çoğu güvenlik sorunları ve hatalar düzeltildi. Son kalıcı PHP 4 sürümü oldu. Gerekli ise, güvenlik güncellemeleri 2008-08-08 e kadar sürdü.
|-
| style="background:salmon;" | 4.4.9
|{{Kayma|2008-08-07}}
|Daha fazla açık onarıldı. PHP 4 serileri için son sürüm oldu.
|-
!rowspan="14"|5
| style="background:salmon;" | 5.0.0
|{{Kayma|2004-07-13}}
|Zend Motoru II ile yeni obje modelleri geliştirildi.
|-
| style="background:salmon;" | 5.1.0
|{{Kayma|2005-11-24}}
|Eklenen değişkenler ile performans artışı gözlemlendi.
|-
| style="background:salmon;" | 5.2.0
|{{Kayma|2006-11-02}}
|Filtreleme öntenımlı olarak iptal edildi.
|-
| style="background:salmon;" | 5.2.11
|{{Kayma|2009-09-16}}
|Hata ve güvenlik sorunları çözüldü.
|-
| style="background:salmon;" | 5.2.12
|{{Kayma|2009-02-25}}
|Güvenlik ve veritabanı iletişimi güçlendirildi. 60 adet hata düzeltildi.
|-
| style="background:salmon;" | 5.2.13
|{{Kayma|2010-07-22}}
|Hatalar düzeltildi.
|-
| style="background:salmon;" | 5.2.14
|{{Kayma|2010-12-17}}
|Hatalar düzeltildi. PHP 5.2.x sürümleri geliştirilmesi durduruldu.
|-
| style="background:salmon;" | 5.3.0
|{{Kayma|2009-06-30}}
|[[Namespace]] desteği, Atlama kodları ([[goto]] ile limitlendi), Yerli PHP arşivlemesi (phar), [[Microsoft Windows|Windows]] desteği arttırıldı, sqlite3 geliştirildi, fileinfo, mime_magic yerine daha iyi bir [[MIME]] desteği için getirildi, uluslararası olarak "''ereg''" kod yapısı iptal edildi.
|-
| style="background:salmon;" | 5.3.1
|{{Kayma|2009-11-19}}
|100'den fazla hata düzeltildi, bazı küçük sorunlar da düzeltildi.
|-
| style="background:salmon;" | 5.3.2
|{{Kayma|2010-03-04}}
|Çok geniş bir hata düzeltimi yapıldı.
|-
| style="background:salmon;" | 5.3.3
|{{Kayma|2010-07-22}}
|Başlıca hata ve güvenlik sorunları onarıldı. [http://php-fpm.com FPM]{{Ölü bağlantı}}
|-
| style="background:salmon;" | 5.4
|{{Kayma|2012-03-01}}
|Trait desteği geldi, diziler için kısa sözdizimi desteği geldi. Register_globals, safe_mode, allow_call_time_pass_reference konfigürasyon değerleri session_register(), session_unregister() ve session_is_registered() metotları ile birlikte kaldırıldı. Dahili web sunucu desteği eklendi. Bellek kullanımı düşürüldü, mevcut fonksiyonelite üzerinde performansı artıran çok sayıda iyileştirme yapıldı.
|-
| style="background:salmon;" | 5.5
|{{Kayma|2013-06-20}}
|Yeni makine kodu önbellekleme eklentisi (Zend Optimizer+) geldi. GD resim işleme kütüphanesine yeni fonksiyonlar eklendi. Parola şifreleme işlemlerini kolaylaştırmak ve daha üst seviyede güvenlik sunmak üzere password_hash() ve password_verify() metotları geldi. try {} catch() {} sözdizimine diğer üst seviye dillerde bulunan finally bloğu eklendi.
|-
| style="background:salmon;" | 5.6
|{{Kayma|2014-08-28}}
|Belirsiz sayıda parametre alan fonksiyonlar (variadic functions), sabitlere (const) numerik işlemlerle (+, -, * ...) tanım yapabilme, üs alma operatörü (**) eklendi.
|-
! rowspan="5" |7
| style="background:salmon;" | 7.0
|2015-12-03
|[[Zend Engine|Zend Engine 3.0]] ile önceki sürümlere göre performansı önemli derecede arttırıldı.<ref>{{Web kaynağı |url=http://blog.teamtreehouse.com/5-new-features-php-7 |başlık=Arşivlenmiş kopya |erişimtarihi=6 Mart 2016 |arşivurl=https://web.archive.org/web/20160414004511/http://blog.teamtreehouse.com/5-new-features-php-7 |arşivtarihi=14 Nisan 2016 |ölüurl=evet }}</ref> [[?? Operatörü]], <code><=></code> üç yollu karşılaştırma operatörü ve anonymous sınıflar eklendi. [[Unicode]] desteği geldi. 
|-
| style="background:salmon;" | 7.1
|2016-12-01
|[[:en:Void type|Void tipi]] eklendi, sınıf sabitlerini (const) [[kapsülleme]], boşaltılabilir (nullable) tip, birden fazla hata (exception handling) yakalayabilme.<ref>{{Web kaynağı | başlık = PHP 7.1 New features | url = http://php.net/manual/en/migration71.new-features.php | yayıncı = php.net | arşivurl = https://web.archive.org/web/20170414172440/http://php.net/manual/en/migration71.new-features.php | arşivtarihi = 14 Nisan 2017 | erişimtarihi = 4 Mayıs 2017 | ölüurl = hayır }}</ref>
|
|-
| style="background:salmon" | 7.2
| 2017-11-30
|[[:en:Object Type|Object tipi]] eklendi, abstract metodlar artık override edilebiliyor.<ref>{{Web kaynağı | başlık = PHP 7.2 New features | url = http://php.net/manual/tr/migration72.new-features.php | yayıncı = php.net | arşivurl = https://web.archive.org/web/20180809125831/http://php.net/manual/tr/migration72.new-features.php | arşivtarihi = 9 Ağustos 2018 | erişimtarihi = 10 Ağustos 2018 | ölüurl = hayır }}</ref>
|
|-
| style="background:salmon" | 7.3
| 2018-12-06
|is_countable fonsiyonu, Esnek Heredoc ve Nowdoc Sözdizimleri<ref>{{Web kaynağı | başlık = PHP 7.3 New features | url = https://www.php.net/manual/tr/migration73.new-features.php | yayıncı = php.net | arşivurl = https://web.archive.org/web/20200112013714/https://www.php.net/manual/tr/migration73.new-features.php | arşivtarihi = 12 Ocak 2020 | erişimtarihi = 14 Ocak 2020 | ölüurl = hayır }}</ref>
|
|-
| style="background:salmon" | 7.4
| 2019-11-28
| Ok fonksiyon, önyükleme, sınıflarda tip özelliği, geliştirilmiş tip varyansları, dizilerde dağıtma operatoru, null işaretleme operatörü<ref>{{Web kaynağı | başlık = PHP 7.4 New features | url = https://www.php.net/manual/tr/migration73.new-features.php | yayıncı = php.net | arşivurl = https://web.archive.org/web/20200112013714/https://www.php.net/manual/tr/migration74.new-features.php | arşivtarihi = 12 Ocak 2020 | erişimtarihi = 14 Ocak 2020 | ölüurl = hayır }}</ref>
|
|-
! rowspan="6" row |8
| style="background:salmon" | 8.0
| 2020-12-3
| İsimli parametreler, ''union'' türleri, nitelikler, ''constructor'' nitelik promosyonu, ''nullsafe'' operatörü, ''match'' ifadesi, JIT(''Just in Time''), ''static'' türünde değer döndürme, ''mixed'' türü, ''throw'' ifadesi, nesnelerde ''::class'' sözdizimi, ''try-catch'' sözdiziminin hata değişkeni belirtmeden kullanımı, parametre listelerinin sonunda virgül kullanımı, ''string'' değişkenlerde otomatik ''Stringable'' arayüze geçiş, ''str_contains()'' fonksiyonu, ''str_starts_with()'' ve ''str_ends_with()'' fonksiyonları, ''string'' birleştirme önceliği.<ref>{{Web kaynağı |url=https://wiki.php.net/todo/php80 |başlık=Arşivlenmiş kopya |erişimtarihi=17 Mayıs 2020 |arşivurl=https://web.archive.org/web/20200518191108/https://wiki.php.net/todo/php80 |arşivtarihi=18 Mayıs 2020 |ölüurl=evet }}</ref><ref>{{Web kaynağı |url=https://stitcher.io/blog/new-in-php-8 |başlık=Arşivlenmiş kopya |erişimtarihi=17 Mayıs 2020 |arşivurl=https://web.archive.org/web/20200519211012/https://stitcher.io/blog/new-in-php-8 |arşivtarihi=19 Mayıs 2020 |ölüurl=evet }}</ref>
|-
| style="background:salmon" | 8.0.1
|2021-01-07
|Bazı hatalar giderildi.<ref>{{Web kaynağı | url = https://www.php.net/ChangeLog-8.php#8.0.1 | başlık = PHP: PHP 8 ChangeLog | erişimtarihi = 20 Şubat 2021 | çalışma = www.php.net | arşivurl = https://web.archive.org/web/20201125151732/https://www.php.net/ChangeLog-8.php#8.0.1 | arşivtarihi = 25 Kasım 2020}}</ref>
|-
| style="background:salmon" | 8.0.2
|2021-02-04
|Bazı hatalar giderildi.<ref>{{Web kaynağı | url = https://www.php.net/ChangeLog-8.php#8.0.2 | başlık = PHP: PHP 8 ChangeLog | erişimtarihi = 20 Şubat 2021 | çalışma = www.php.net | arşivurl = https://web.archive.org/web/20201125151732/https://www.php.net/ChangeLog-8.php#8.0.2 | arşivtarihi = 25 Kasım 2020}}</ref>
|-
| style="background:khaki" |8.1.0
|2021-11-25<ref>{{Web kaynağı | url = https://www.php.net/ChangeLog-8.php#8.1.0 | başlık = PHP: PHP 8 ChangeLog | erişimtarihi = 2 Haziran 2023 | çalışma = www.php.net | arşivurl = https://web.archive.org/web/20201125151732/https://www.php.net/ChangeLog-8.php#8.1.0 | arşivtarihi = 25 Kasım 2020}}</ref>
|Sayılama (İngilizce: enum) desteği eklendi.<ref>{{Web kaynağı | url = https://www.php.net/releases/8.1/en.php | başlık = PHP: PHP 8.1.0 Release Announcement | erişimtarihi = 2 Haziran 2023 | dil = İngilizce | çalışma = www.php.net | arşivurl = https://web.archive.org/web/20211125195313/https://www.php.net/releases/8.1/en.php | arşivtarihi = 25 Kasım 2021}}</ref>
|-
| style="background:#a0e75a" |8.2.0
|2022-12-08<ref>{{Web kaynağı | url = https://www.php.net/ChangeLog-8.php#8.2.0 | başlık = PHP: PHP 8 ChangeLog | erişimtarihi = 2 Haziran 2023 | çalışma = www.php.net | arşivurl = https://web.archive.org/web/20201125151732/https://www.php.net/ChangeLog-8.php#8.2.0 | arşivtarihi = 25 Kasım 2020}}</ref>
|Sadece okunabilir sınıflar (İngilizce: Readonly classes) eklendi.<ref>{{Web kaynağı | url = https://www.php.net/releases/8.2/en.php | başlık = PHP: PHP 8.2.0 Release Announcement | erişimtarihi = 2 Haziran 2023 | dil = İngilizce | çalışma = www.php.net | arşivurl = https://web.archive.org/web/20221208122237/https://www.php.net/releases/8.2/en.php | arşivtarihi = 8 Aralık 2022}}</ref>
|-
| style="background:#a0e75a" |8.3.2
|2024-01-18<ref>{{Web kaynağı|url=https://www.php.net/releases/8.3/en.php|başlık=PHP: PHP 8.3.0 Release Announcement|erişimtarihi=28 Ocak 2024|arşivurl=https://web.archive.org/web/20240207003246/https://www.php.net/releases/8.3/en.php|arşivtarihi=7 Şubat 2024|ölüurl=hayır}}</ref>
|Sınıf sabitlerinin açıkça yazılması, salt okunur özelliklerin derinlemesine klonlanması ve rastgelelik işlevine yapılan eklemeler gibi birçok yeni özellik içerir. Her zaman olduğu gibi performans iyileştirmeleri, hata düzeltmeleri ve genel temizlik de içeriyor.
|}

== Ek bilgiler ==
PHP, özellikle [[MySQL]] veritabanıyla birlikte ve [[Linux]] işletim sistemi altında iyi bir performans sergilemektedir. [[C]]/[[C++]] diline olan benzerliği nedeniyle bu dili önceden bilenlerin PHP öğrenmesi oldukça kolaydır. Kolay öğrenilmesi ve hızlı performansı nedeniyle [[Facebook]], [[YouTube]], [[Yahoo]], [[Wikipedia]] ve [[OGame]] gibi dünyaca ünlü sitelerin yazımında kullanılmasına rağmen, kodların kolay anlaşılabilmesi açısından ve birden fazla programcı tarafından sürekli geliştirilmesi gerekli büyük projelerde [[Java (programlama dili)|Java']]nın kullanılması daha uygun görülmektedir. Ancak sadece web tabanlı yazılımın geliştirilmesi söz konusu olduğunda [[Java (programlama dili)|Java']]ya göre öğrenilmesinin daha kolay olması nedeniyle genellikle PHP tercih edilmektedir. PHP, web tasarımında önemli kolaylıklar sağlasa da 2005'te [[Google]] in [[AJAX]] kullanmaya başlamasından sonra tek başına öğrenilmesi yeterli olmamakta ve [[AJAX]]'ı öğrenmek için gerekli [[JavaScript]], [[XML]], [[HTML]], (ve [[CSS]]) ile birlikte bir bütün oluşturabilmektedir.

== Geliştiriciler ==
{| class="wikitable"
|-
!colspan=6|Önemli PHP Geliştiricileri
|-
|align=center| [[Dosya:Rasmus Lerdorf cropped.jpg|150x150px]]
|align=center| [[Dosya:Andi Gutmans 1.jpg|150x150px]]
|align=center| [[Dosya:Zeev Suraski 2005 cropped.jpg|150x150px]]
|-
| style="text-align:center; width:16%;"| [[Rasmus Lerdorf]]
| style="text-align:center; width:16%;"| [[Andi Gutmans]]
| style="text-align:center; width:16%;"| [[Zeev Suraski]]
|-
|width=16%| Danimarka asıllı [[Kanada]]lı, [[programcı]]. PHP'nin mucidi ve [[geliştirici]]si. Aynı zamanda [[Apache HTTP Sunucusu]] [[proje]]sinin başlamasını sağladı. [[Joomla!]] gibi [[GNU]] PHP [[proje]]lerin [[güvenlik|güvenliğini]] kontrol ediyor.
|width=16%| [[İsrail]] asıllı [[programcı]]. PHP'nin gelişmesinde çok [[büyük]] [[emek|emeği]] olmuştur. Aynı zamanda [[Zend Engine|Zend Motoru]] hakkındaki [[çalışma]]ları çok önemlidir.
|width=16%| [[İsrail]] asıllı [[programcı]]. [[Zend Engine|Zend Motoru]]nu icat etti. PHP için bir [[betik]] [[motor]]u ve [[aktif]] [[derleyici]] oluşturdu.
|}

== Program dizimi ==
Aşağıdaki [[Merhaba dünya programı|örnek programda]] HTML içerisine gömülü PHP kodunu görebilirsiniz.

<syntaxhighlight lang="php">
<!DOCTYPE html>
<html>
    <head>
        <title>PHP Testi</title>
    </head>
    <body>
        <?php echo '<p>Merhaba Dünya</p>'; ?>
    </body>
</html>
</syntaxhighlight>

Unutmayın ki PHP kodunun HTML içerisinde gömülü olması zorunlu değildir. Benzeri bir [[Merhaba dünya programı|program]] aşağıdaki gibi yazılabilir.

<syntaxhighlight lang="php">
 <?='Merhaba Dünya'?>
</syntaxhighlight>

PHP yorumlayıcısı yalnızca sınırlayıcıları içindeki PHP kodunu yürütür. Sınırlayıcıları dışındaki hiçbir şey PHP tarafından işlenmez, ancak PHP olmayan metin hala PHP kodunda açıklanan kontrol yapılarına tabidir. En yaygın sınırlayıcılar PHP bölümlerini açmak için <syntaxhighlight lang="PHP" inline=""><?php</syntaxhighlight>ve kapamak için <syntaxhighlight lang="PHP" inline="">?></syntaxhighlight>kullanılır.<syntaxhighlight lang="PHP" inline=""><?</syntaxhighlight> kısaltılmış şeklide vardır. Bu kısa ayraç, komut dosyalarının taşınabilirliğini azaltır çünkü yerel PHP yapılandırmasında bunlara yönelik destek devre dışı bırakılabilir ve bu nedenle önerilmez.<ref name="rfc-shortags" /><ref name="basic syntax">{{web kaynağı|url=https://www.php.net/manual/en/language.basic-syntax.php|başlık=PHP: Basic syntax|erişimtarihi=22 Şubat 2008|yayımcı=The PHP Group|arşivurl=https://web.archive.org/web/20080227233632/http://www.php.net/manual/en/language.basic-syntax.php|arşivtarihi=27 Şubat 2008|ölüurl=hayır}}</ref> Buna karşılık, echo short <syntaxhighlight lang="PHP" inline=""><?=</syntaxhighlight>etiketine karşı hiçbir öneri yoktur.<ref>{{Web kaynağı|erişimtarihi=3 Ocak 2016|url=https://github.com/php-fig/fig-standards/blob/master/accepted/PSR-1-basic-coding-standard.md|başlık=Basic Coding Standard|yayımcı=PHP Framework Interoperability Group|arşivurl=https://web.archive.org/web/20160121022218/https://github.com/php-fig/fig-standards/blob/master/accepted/PSR-1-basic-coding-standard.md|arşivtarihi=21 Ocak 2016|ölüurl=hayır}}</ref>

PHP 5.4.0'dan önce, <syntaxhighlight lang="php" inline="">echo</syntaxhighlight> için bu kısa sözdizimi yalnızca <code>short_open_tag</code> yapılandırma ayarı etkinleştirildiğinde çalışırdı; PHP 5.4.0 ve sonraki sürümlerde ise her zaman kullanılabilir.<ref name="rfc-shortags">{{Web kaynağı |url=http://wiki.php.net/rfc/shortags |başlık=PHP: rfc:shortags |website=php.net |tarih=3 Nisan 2008 |erişimtarihi=8 Mayıs 2014 |arşivurl=https://web.archive.org/web/20140704094033/https://wiki.php.net/rfc/shortags |arşivtarihi=4 Temmuz 2014 |ölüurl=hayır }}</ref><ref>{{Web kaynağı |url=https://www.php.net/echo |başlık=echo{{snd}} Manual |website=php.net |erişimtarihi=17 Şubat 2014 |arşivurl=https://web.archive.org/web/20131219123658/http://php.net/echo |arşivtarihi=19 Aralık 2013 |ölüurl=hayır }}</ref><ref>{{Web kaynağı |url=https://www.php.net/manual/en/ini.core.php#ini.short-open-tag |başlık=Description of core php.ini directives{{snd}} Manual |website=php.net |tarih=17 Mart 2002 |erişimtarihi=17 Şubat 2014 |arşivurl=https://web.archive.org/web/20140223122018/http://www.php.net/manual/en/ini.core.php#ini.short-open-tag |arşivtarihi=23 Şubat 2014 |ölüurl=hayır }}</ref>

Tüm bu sınırlayıcıların amacı, PHP kodunu [[JavaScript]] kodu veya HTML işaretlemesi gibi PHP dışı içerikten ayırmaktır.<ref>{{Web kaynağı|erişimtarihi=25 Şubat 2008|url=https://www.php.net/manual/en/tutorial.firstpage.php|başlık=Your first PHP-enabled page|yayımcı=The PHP Group|arşivurl=https://web.archive.org/web/20080228053414/http://www.php.net/manual/en/tutorial.firstpage.php|arşivtarihi=28 Şubat 2008|ölüurl=hayır}}</ref>

Yani PHP'de yazılmış en kısa [[Merhaba dünya programı|"Merhaba, Dünya!" programı]] şöyledir:
<syntaxhighlight lang="html+php">
<?='Merhaba Dünya!';
</syntaxhighlight>

[[XHTML]] ve diğer [[XML]] belgelerindeki ilk sınırlayıcı biçimi olan <syntaxhighlight lang="PHP" inline><?php</syntaxhighlight> ve <syntaxhighlight lang="PHP" inline>?></syntaxhighlight>, doğru biçimde oluşturulmuş XML işleme talimatları oluşturur.<ref>{{web kaynağı | url = http://www.w3.org/TR/2008/REC-xml-20081126/#sec-pi | başlık = Processing Instructions | iş = Extensible Markup Language (XML) 1.0 (Beşinci Sürüm) | yayımcı = W3C | tarih = 26 Kasım 2008 | soyadı = Bray | ad = Tim | erişimtarihi = 18 Haziran 2009 | arşivurl = https://web.archive.org/web/20090401070153/http://www.w3.org/TR/2008/REC-xml-20081126/#sec-pi | arşivtarihi = 1 Nisan 2009 | ölüurl = hayır }}</ref> Bu, sunucu tarafındaki dosyadaki PHP kodu ve diğer işaretlemelerin ortaya çıkan karışımının kendisinin iyi biçimlendirilmiş XML olduğu anlamına gelir.

Değişkenler [[Dolar simgesi|dolar sembolü]]yle öneklenir ve bir türün önceden belirtilmesi gerekmez. PHP 5, işlevlerin parametrelerini belirli bir sınıfın, dizilerin, arayüzlerin veya geri çağırma işlevlerinin nesneleri olmaya zorlamalarına izin veren tür bildirimlerini tanıttı. Ancak, PHP 7'den önce, tür bildirimleri tam sayılar veya dizeler gibi skaler türlerle kullanılamazdı.<ref name="scalar-types" />

Aşağıda PHP değişkenlerinin nasıl bildirildiği ve başlatıldığına dair bir örnek verilmiştir.

<syntaxhighlight lang="php">
<?php
$name = 'John'; // bildirilen ve başlatılan dize türündeki değişken
$age = 18; // bildirilen ve başlatılan tamsayı türündeki değişken
$height = 5.3; // bildirilen ve başlatılan çift türündeki değişken
echo $name . ' is ' . $height . "m tall\n"; // değişkenleri ve dizeleri birleştirme
echo "$name is $age years old."; // değişkenleri dizeye ekleme
?>
</syntaxhighlight>

Fonksiyon ve sınıf adlarının aksine, değişken adları büyük/küçük harfe duyarlıdır. Hem çift tırnaklı ("") hem de her iki metin dizesi (heredoc), bir değişkenin değerini dizeye ekleme olanağı sağlar.<ref>{{web kaynağı|erişimtarihi=16 Mart 2008|url=https://www.php.net/manual/en/language.variables.php|başlık=Variables|yayımcı=The PHP Group|arşivurl=https://web.archive.org/web/20080306003447/http://www.php.net/manual/en/language.variables.php|arşivtarihi=6 Mart 2008|ölüurl=hayır}}</ref> PHP, serbest biçimli bir dil gibi yeni satırları [[Beyaz boşluk karakteri|beyazboşluk]] olarak ele alır ve ifadeler noktalı virgülle sonlandırılır.<ref>{{web kaynağı|erişimtarihi=16 Mart 2008|url=https://www.php.net/basic-syntax.instruction-separation|başlık=Instruction separation|yayımcı=The PHP Group|arşivurl=https://web.archive.org/web/20080517113011/http://www.php.net/basic-syntax.instruction-separation|arşivtarihi=17 Mayıs 2008|ölüurl=hayır}}</ref>

PHP'de üç tür yorum sözdizimi vardır: <syntaxhighlight lang="PHP" inline>/* */</syntaxhighlight> blok ve satır içi yorumları işaretler; <syntaxhighlight lang="PHP" inline>//</syntaxhighlight> veya <syntaxhighlight lang="PHP" inline>#</syntaxhighlight> tek satırlık yorumlar için kullanılır.<ref>{{web kaynağı|erişimtarihi=16 Mart 2008|url=https://www.php.net/manual/en/language.basic-syntax.comments.php|başlık=Comments|yayımcı=The PHP Group|arşivurl=https://web.archive.org/web/20080308095428/http://www.php.net/manual/en/language.basic-syntax.comments.php|arşivtarihi=8 Mart 2008|ölüurl=hayır}}</ref> <code>echo</code> ifadesi, PHP'nin metin çıktısı için sağladığı çeşitli olanaklardan biridir.

== Kullanım ==
[[Dosya:LAMP software bundle.svg|küçükresim|upright=1.82|LAMP yazılım paketine genel bir bakış, burada [[Squid (yazılım)|Squid]] ile birlikte gösterilmektedir]] PHP, özellikle sunucu taraflı web geliştirmeye uygun genel amaçlı bir kodlama dilidir; bu durumda PHP genellikle bir web sunucusunda çalışır. İstenen dosyadaki herhangi bir PHP kodu, genellikle dinamik web sayfası içeriği veya web sitelerinde veya başka yerlerde kullanılan dinamik görüntüler oluşturmak için PHP çalışma zamanı tarafından yürütülür.<ref>{{Web kaynağı |url=https://php.net/manual/en/book.image.php |başlık=PHP Manual Image Processing and GD; |yayıncı=php.net |erişimtarihi=9 Nisan 2011 |arşivurl=https://web.archive.org/web/20110410100110/http://php.net/manual/en/book.image.php |arşivtarihi=10 Nisan 2011 |ölüurl=hayır }}</ref> Ayrıca [[komut satırı]] komut dosyaları oluşturma ve istemci tarafı [[Grafiksel kullanıcı arayüzü|grafik kullanıcı arabirimi]] (GUI) uygulamaları için de kullanılabilir. PHP çoğu web sunucusuna, birçok [[işletim sistemi]]ne ve [[Bilgi işlem platformu|platform]]a dağıtılabilir ve birçok [[ilişkisel veritabanı]] yönetim sistemi (RDBMS) ile kullanılabilir. Çoğu [[Barındırma hizmeti|web barındırma]] sağlayıcısı müşterileri tarafından kullanılmak üzere PHP'yi destekler. Ücretsiz olarak mevcuttur ve PHP Grubu, kullanıcıların kendi kullanımları için oluşturmaları, özelleştirmeleri ve genişletmeleri için eksiksiz kaynak kodu sağlar.<ref name="foundations">{{Web kaynağı|erişimtarihi=25 Şubat 2008|url=http://www.onlamp.com/pub/a/php/2001/05/03/php_foundations.html|başlık=Embedding PHP in HTML|yayıncı=O'Reilly|tarih=3 Mayıs 2001|arşivtarihi=19 Şubat 2008|arşivurl=https://web.archive.org/web/20080219180226/http://www.onlamp.com/pub/a/php/2001/05/03/php_foundations.html|ölüurl=evet}}</ref>

[[Dosya:Scheme dynamic page en.svg|küçükresim|sağ|upright=1.82|Dinamik web sayfası: sunucu tarafı komut dosyası oluşturma örneği (PHP ve MySQL)]]

Başlangıçta dinamik [[web sayfası|web sayfa]]ları oluşturmak için tasarlanan PHP, artık esas olarak sunucu tarafı komut dosyası yazmaya odaklanmaktadır<ref>{{Web kaynağı|url=http://webmaster.iu.edu/PHPlanguage/index.shtml|başlık=PHP Server-Side Scripting Language|yayıncı=[[Indiana University]]|erişimtarihi=25 Şubat 2008|tarih=4 Nisan 2007|arşivurl=https://web.archive.org/web/20160121223739/http://webmaster.iu.edu/tools-and-guides/programming-languages/php.phtml|arşivtarihi=21 Ocak 2016}}</ref> ve [[Python]], [[Microsoft]]'un [[ASP.NET]], [[Sun Microsystems]]'in [[JavaServer Pages]],<ref>{{Web kaynağı|url=http://java.sun.com/products/jsp/jspservlet.html|başlık=JavaServer Pages Technology&nbsp;— JavaServer Pages Comparing Methods for Server-Side Dynamic Content White Paper|yayıncı=Sun Microsystems|erişimtarihi=25 Şubat 2008|arşivurl=https://web.archive.org/web/20080202180552/http://java.sun.com/products/jsp/jspservlet.html|arşivtarihi=2 Şubat 2008|ölüurl=hayır}}</ref> ve <code>mod_perl</code> gibi web sunucusundan istemciye dinamik içerik sağlayan diğer sunucu tarafı komut dosyası dillerine benzer.

PHP ayrıca hızlı uygulama geliştirmeyi (RAD) teşvik etmek için yapı taşları ve tasarım yapısı sağlayan birçok [[Yazılım iskeleti|yazılım çerçevesi]]nin geliştirilmesini de kendine çekmiştir. Bunlardan bazıları PRADO, [[CakePHP]], [[Symfony]], [[CodeIgniter]], [[Laravel]], Yii Framework, [[Phalcon]] ve Laminas'tır ve diğer [[Web uygulama iskeleti|web çerçeve]]lerine benzer özellikler sunar.

[[LAMP]] mimarisi, web uygulamalarını dağıtma yolu olarak web endüstrisinde popüler oldu.<ref>{{Web kaynağı|url=http://www.ibm.com/developerworks/library/os-5waystunelamp/index.html|başlık=Five simple ways to tune your LAMP application|website=[[IBM]]|tarih=25 Ocak 2011|erişimtarihi=7 Şubat 2024|arşivurl=https://web.archive.org/web/20210228183828/https://www.ibm.com/developerworks/library/os-5waystunelamp/index.html|arşivtarihi=28 Şubat 2021|ölüurl=hayır}}</ref> PHP, bu pakette [[Linux]], [[Apache HTTP Sunucusu|Apache]] ve [[MySQL]] ile birlikte ''P'' olarak çok kullanılır ancak P aynı zamanda [[Python]], [[Perl]] veya üçünün bir karışımını da ifade edebilir. Benzer paketler, [[LAMP|WAMP]] ve MAMP, [[Microsoft Windows|Windows]] ve [[macOS]] için de vardır ve ilk harf ilgili işletim sistemini temsil eder. Hem PHP hem de Apache, macOS temel kurulumunun bir parçası olarak sağlansa da, bu paketlerin kullanıcıları, daha kolay güncel tutulabilecek daha basit bir kurulum mekanizması aramaktadır.

Belirli ve daha gelişmiş kullanım senaryoları için PHP, [[C (programlama dili)|C]] veya [[C++]] dilinde özel uzantılar yazmak için iyi tanımlanmış ve belgelenmiş bir yol sunar.<ref>{{Web kaynağı
| url = http://www.php.net/manual/en/internals2.structure.php
| başlık = PHP at the core: Extension structure
| erişimtarihi = 22 Eylül 2013
| website = PHP.net
| arşivurl = https://web.archive.org/web/20130926082102/http://www.php.net/manual/en/internals2.structure.php
| arşivtarihi = 26 Eylül 2013
| ölüurl = evet
}}</ref><ref>{{Web kaynağı
| url = http://www.php.net/manual/en/internals2.counter.php
| başlık = PHP at the core: The "counter" Extension&nbsp;– A Continuing Example
| erişimtarihi = 22 Eylül 2013
| website = PHP.net
| arşivurl = https://web.archive.org/web/20130926082106/http://www.php.net/manual/en/internals2.counter.php
| arşivtarihi = 26 Eylül 2013
| ölüurl = hayır
}}</ref><ref>{{Web kaynağı
| url = http://devzone.zend.com/303/extension-writing-part-i-introduction-to-php-and-zend/
|başlık= Extension Writing Part I: Introduction to PHP and Zend
|tarih=1 Mart 2005|erişimtarihi=22 Eylül 2013|yayıncı= [[Zend Technologies]]
|arşivurl= https://web.archive.org/web/20130924233638/http://devzone.zend.com/303/extension-writing-part-i-introduction-to-php-and-zend/
|arşivtarihi=24 Eylül 2013|ölüurl=evet}}</ref><ref>{{Web kaynağı
| url = http://devzone.zend.com/317/extension-writing-part-ii-parameters-arrays-and-zvals/
|başlık= Extension Writing Part II: Parameters, Arrays, and ZVALs
|tarih=6 Haziran 2005|erişimtarihi=22 Eylül 2013|yayıncı= [[Zend Technologies]]
|arşivurl= https://web.archive.org/web/20130926091658/http://devzone.zend.com/317/extension-writing-part-ii-parameters-arrays-and-zvals/
|arşivtarihi=26 Eylül 2013|ölüurl=evet}}</ref><ref>{{Web kaynağı
| url = http://devzone.zend.com/318/extension-writing-part-ii-parameters-arrays-and-zvals-continued/
|başlık= Extension Writing Part II: Parameters, Arrays, and ZVALs (continued)
|tarih=6 Haziran 2005|erişimtarihi=22 Eylül 2013|yayıncı= [[Zend Technologies]]
|arşivurl= https://web.archive.org/web/20130926091655/http://devzone.zend.com/318/extension-writing-part-ii-parameters-arrays-and-zvals-continued/
|arşivtarihi=26 Eylül 2013|ölüurl=evet}}</ref><ref>{{Web kaynağı
| url = http://devzone.zend.com/446/extension-writing-part-iii-resources/
|başlık= Extension Writing Part III: Resources
|tarih=12 Mayıs 2006|erişimtarihi=22 Eylül 2013|yayıncı= [[Zend Technologies]]
|arşivurl= https://web.archive.org/web/20130926091645/http://devzone.zend.com/446/extension-writing-part-iii-resources/
|arşivtarihi=26 Eylül 2013|ölüurl=evet}}</ref><ref>{{Web kaynağı
| url = http://devzone.zend.com/1435/wrapping-c-classes-in-a-php-extension/
|başlık= Wrapping C++ Classes in a PHP Extension
|tarih=22 Nisan 2009|erişimtarihi=22 Eylül 2013|yayıncı= [[Zend Technologies]]
|arşivurl= https://web.archive.org/web/20130920011549/http://devzone.zend.com/1435/wrapping-c-classes-in-a-php-extension/
|arşivtarihi=20 Eylül 2013|ölüurl=evet}}</ref> Uzantılar, dilin kendisini ek [[Kütüphane (bilgisayar bilimi)|kitaplıklar]] biçiminde genişletmenin yanı sıra, kritik olduğu durumlarda yürütme hızını artırma yolunu sağlar ve gerçek bir derlenmiş dil kullanarak iyileştirmelere yer vardır.<ref>{{Web kaynağı | url = https://stackoverflow.com/q/1110682 | başlık = Extending PHP with C++? | erişimtarihi = 22 Eylül 2013 | yayıncı = [[Stack Overflow]] | arşivurl = https://web.archive.org/web/20130927183326/https://stackoverflow.com/q/1110682 | arşivtarihi = 27 Eylül 2013}}</ref><ref>{{Web kaynağı | url = https://stackoverflow.com/q/1502244 | başlık = How can I use C++ code to interact with PHP? | erişimtarihi = 22 Eylül 2013 | yayıncı = [[Stack Overflow]] | arşivengelli = evet}}</ref> PHP ayrıca kendisini diğer yazılım projelerine dahil etmek için iyi tanımlanmış yollar sunar. Bu şekilde PHP, başka bir proje için dahili bir [[Betik dili|kodlama dili]] olarak kolayca kullanılabilir ve aynı zamanda projenin belirli dahili [[Veri yapısı|veri yapı]]larıyla sıkı bir arayüz sağlar.<ref>{{Kitap kaynağı
|başlık= Extending and Embedding PHP
|ad= Sara |soyadı= Golemon
|yıl= 2006
|yayıncı= Sams | isbn = 978-0-672-32704-9
}}</ref> PHP, çekirdek dil düzeyinde çoklu [[iş parçacığı]] desteğinin bulunmaması nedeniyle karışık eleştiriler aldı, ancak iş parçacıklarını kullanmak "pthreads" [[PEAR|PECL]] uzantısı tarafından mümkün kılındı.<ref>{{Web kaynağı
| url = https://bugs.php.net/bug.php?id=46919
| başlık = Request #46919: Multithreading
| erişimtarihi = 22 Eylül 2013
| website = PHP.net
| arşivurl = https://web.archive.org/web/20130927160848/https://bugs.php.net/bug.php?id=46919
| arşivtarihi = 27 Eylül 2013
| ölüurl = hayır
}}</ref><ref>{{Web kaynağı
| url = http://www.php.net/manual/en/intro.pthreads.php
| başlık = pthreads: Introduction (PHP Manual)
| erişimtarihi = 22 Eylül 2013
| website = PHP.net
| arşivurl = https://web.archive.org/web/20130927160737/http://www.php.net/manual/en/intro.pthreads.php
| arşivtarihi = 27 Eylül 2013
| ölüurl = hayır
}}</ref><ref>{{Web kaynağı |url=https://pecl.php.net/package/pthreads |başlık=PECL :: Package :: pthreads |website=pecl.php.net |erişimtarihi=9 Şubat 2014 |arşivurl=https://web.archive.org/web/20140326102835/http://pecl.php.net/package/pthreads |arşivtarihi=26 Mart 2014 |ölüurl=hayır }}</ref>

PHP için bir komut satırı arayüzü, php-cli ve iki [[ActiveX]] Windows Komut Dosyası Ana Bilgisayarı komut dosyası oluşturma motoru üretildi.

=== Popülerlik ve kullanım istatistikleri ===
PHP, [[MediaWiki]],<ref name=":0">{{Web kaynağı|url=http://www.mediawiki.org/w/index.php?title=Manual:Installation_requirements&oldid=299556#PHP|başlık=Manual:Installation requirements#PHP|erişimtarihi=26 Şubat 2010|tarih=25 Ocak 2010|yayıncı=MediaWiki|alıntı=PHP is the programming language in which MediaWiki is written [...]|arşivurl=https://web.archive.org/web/20100527004333/http://www.mediawiki.org/w/index.php?title=Manual:Installation_requirements&oldid=299556#PHP|arşivtarihi=27 Mayıs 2010|ölüurl=hayır}}</ref> [[WordPress]],<ref name=":1">{{Web kaynağı|url=http://wordpress.org/about/|başlık=About WordPress|erişimtarihi=26 Şubat 2010|alıntı=WordPress was [...] built on PHP|arşivurl=https://web.archive.org/web/20220518070213/https://wordpress.org/about/|arşivtarihi=18 Mayıs 2022|ölüurl=hayır}}</ref> [[Joomla!]],<ref name=":2">{{Web kaynağı|url=http://www.joomla.org/about-joomla.html|başlık=Joomla!&nbsp;— Content Management System to build websites & apps|ad=Alex|soyadı=Kempkens|erişimtarihi=7 Şubat 2024|arşivurl=https://web.archive.org/web/20240206062846/https://www.joomla.org/about-joomla.html|arşivtarihi=6 Şubat 2024|ölüurl=hayır}}</ref> [[Drupal]],<ref name=":3">{{Web kaynağı|url=http://drupal.org/node/176052|başlık=PHP and Drupal|erişimtarihi=13 Haziran 2010|tarih=16 Eylül 2007|yayıncı=Drupal.org|arşivurl=https://web.archive.org/web/20100208205523/http://drupal.org/node/176052|arşivtarihi=8 Şubat 2010|ölüurl=hayır}}</ref> [[Moodle]],<ref name=":4">{{Web kaynağı|url=http://docs.moodle.org/en/About_Moodle|başlık=About|erişimtarihi=20 Aralık 2009|yayıncı=Moodle.org|arşivurl=https://web.archive.org/web/20100111055644/http://docs.moodle.org/en/About_Moodle|arşivtarihi=11 Ocak 2010|ölüurl=hayır}}</ref> eZ Publish, eZ Platform ve SilverStripe dahil olmak üzere Web içerik yönetim sistemlerinde kullanılır.<ref>{{Web kaynağı|başlık=Server requirements of SilverStripe|url=http://doc.silverstripe.org/framework/en/installation/server-requirements|ölüurl=evet|arşivurl=https://web.archive.org/web/20141128063118/http://doc.silverstripe.org/framework/en/installation/server-requirements|arşivtarihi=28 Kasım 2014|erişimtarihi=13 Ekim 2014|alıntı=SilverStripe requires PHP&nbsp;5.3.2+}}</ref>

{{Pasta grafiği
 |radius = 160
<!-- PHP version 8 (23.9%) -->
 |value1 = 0.19 <!-- Formula: Version 8.3 is used by 0.8% of all the websites who use PHP version 8, so 23.9 / 100 * 0.8 = 0.19 -->
 |label1 = PHP 8.3
 |color1 = #66FF66

 |value2 = 3.80
 |label2 = PHP 8.2
 |color2 = #D4F4B4

 |value3 = 9.34
 |label3 = PHP 8.1
 |color3 = #FEF8C6

 |value4 = 10.59
 |label4 = PHP 8.0
 |color4 = #FDB3AB

<!-- PHP version 7 (58.8%) -->
 |value5 = 39.93 <!-- Formula: Version 7.4 is used by 67.9% of all the websites who use PHP version 7, so 58.8 / 100 * 67.9 = 39.93 -->
 |label5 = PHP 7.4
 |color5 = red

 |value6 = 8.11
 |label6 = PHP 7.3
 |color6 = mediumvioletred

 |value7 = 5.82
 |label7 = PHP 7.2
 |color7 = palevioletred

 |value8 = 2.59
 |label8 = PHP 7.1
 |color8 = indianred

 |value9 = 2.35
 |label9 = PHP 7.0
 |color9 = darkred

 |value10 = 9.23
 |label10 = PHP 5.6
 |color10 = lightgrey

 |value11 = 2.65
 |label11 = PHP 5.5
 |color11 = darkgrey

 |value12 = 2.55
 |label12 = PHP 5.4
 |color12 = grey

 |value13 = 1.44
 |label13 = PHP 5.3
 |color13 = slategrey

 |value14 = 1.18
 |label14 = PHP 5.2
 |color14 = darkslategrey

 |value15 = 0.07
 |label15 = PHP 5.1
 |color15 = dimgrey

 |value16 = 0.02
 |label16 = PHP 5.0
 |color16 = SaddleBrown

 |value21 = 0.2
 |label21 = PHP 4.x
 |color21 = black
 |caption = 28 Ocak 2024'teki PHP sürümlerinin kullanım payı<ref name="PHP Usage Stats" /><ref>{{Web kaynağı | url = https://w3techs.com/technologies/details/pl-php/4 | başlık = Usage Statistics and Market Share of PHP Version 4 for Websites, January 2024 | website = w3techs.com | arşivengelli = evet}}</ref><ref name="5 for Websites">{{Web kaynağı | url = https://w3techs.com/technologies/details/pl-php/5 | başlık = Usage Statistics and Market Share of PHP Version 5 for Websites, January 2024 | website = w3techs.com | arşivengelli = evet}}</ref><ref>{{Web kaynağı | url = https://w3techs.com/technologies/details/pl-php/7 | başlık = Usage Statistics and Market Share of PHP Version 7 for Websites, January 2024 | website = w3techs.com | arşivengelli = evet}}</ref><ref>{{Web kaynağı | url = https://w3techs.com/technologies/details/pl-php/8 | başlık = Usage Statistics and Market Share of PHP Version 8 for Websites, January 2024 | website = w3techs.com | arşivengelli = evet}}</ref>
}}

Ocak 2013 itibarıyla PHP 240 milyondan fazla [[İnternet sitesi|web sitesi]]nde kullanılmış (örneklenenlerin %39'u) ve 2,1 milyon [[web sunucusu]]na kurulmuştur.<ref>{{Web kaynağı|url=http://news.netcraft.com/archives/2013/01/31/php-just-grows-grows.html|başlık=PHP just grows & grows|tarih=31 Ocak 2013|erişimtarihi=1 Nisan 2013|yazar=Ide, Andy|arşivurl=https://web.archive.org/web/20130420191906/http://news.netcraft.com/archives/2013/01/31/php-just-grows-grows.html|arşivtarihi=20 Nisan 2013|ölüurl=hayır}}</ref>

28 Ocak 2024 tarihi itibarıyla (PHP 8.3'ün yayınlanmasından 2 ay sonra), dilin belirlenebildiği web sitelerinin %76,5'inde sunucu tarafı programlama dili olarak PHP kullanılmaktadır; PHP 7, dilin en çok kullanılan sürümüdür; PHP kullanan web sitelerinin %58,8'i bu sürümü kullanırken, %23,9'u PHP 8 ve %17,1'i PHP 5 kullanmaktadır.<ref name="PHP Usage Stats">{{Web kaynağı | başlık = Usage statistics of PHP for websites | url = https://w3techs.com/technologies/details/pl-php | website = W3Techs – World Wide Web Technology Surveys | yayıncı = W3Techs | erişimtarihi = 28 Ocak 2024 | arşivengelli = evet}}</ref>

== <span id="REGISTER-GLOBALS">Güvenlik</span> ==
2019'da Ulusal Güvenlik Açığı [[Veritabanı]] tarafından listelenen tüm güvenlik açıklarının %11'i PHP ile bağlantılıydı.<ref name="CVE">{{Web kaynağı | url=https://nvd.nist.gov/vuln/search/statistics?form_type=Basic&results_type=statistics&query=PHP&queryType=phrase&search_type=all | başlık=National Vulnerability Database (NVD) Search Vulnerabilities Statistics | erişimtarihi=22 Kasım 2019 | arşivurl=https://web.archive.org/web/20201024060701/https://nvd.nist.gov/vuln/search/statistics?form_type=Basic&results_type=statistics&query=PHP&queryType=phrase&search_type=all | arşivtarihi=24 Ekim 2020 | ölüurl=hayır }}</ref> Tarihsel olarak, 1996'dan bu yana bu veritabanıında listelenen tüm güvenlik açıklarının yaklaşık %30'u PHP ile bağlantılıdır. Dilin kendisinin veya çekirdek kitaplıklarının teknik güvenlik kusurları sık görülen bir durum değildir (2009'da 22, toplamın yaklaşık %1'i, ancak PHP listelenen programların yaklaşık %20'si için geçerlidir).<ref name="PHP-related vulnerabilities on the National Vulnerability Database">{{Web kaynağı|url=http://www.coelho.net/php_cve.html|başlık=PHP-related vulnerabilities on the National Vulnerability Database|tarih=5 Temmuz 2012|erişimtarihi=1 Nisan 2013|arşivurl=https://web.archive.org/web/20090628173101/http://www.coelho.net/php_cve.html|arşivtarihi=28 Haziran 2009|ölüurl=hayır}}</ref> Programcıların hata yaptığını kabul eden bazı diller, birçok soruna neden olan girdi doğrulama eksikliğini otomatik olarak tespit etmek için hata kontrolü içerir. Böyle bir özellik PHP için geliştirilmektedir,<ref>{{Web kaynağı|url=https://wiki.php.net/rfc/taint|başlık=PHP: rfc:taint|website=wiki.php.net|erişimtarihi=7 Şubat 2024|arşivurl=https://web.archive.org/web/20240206175702/https://wiki.php.net/rfc/taint|arşivtarihi=6 Şubat 2024|ölüurl=hayır}}</ref> ancak bunun bir sürüme dahil edilmesi geçmişte birkaç kez reddedilmiştir.<ref>{{Web kaynağı
| url=http://derickrethans.nl/files/meeting-notes.html#sand-boxing-or-taint-mode
| başlık=Developer Meeting Notes, Nov. 2005
| erişimtarihi=7 Şubat 2024
| arşivurl=https://web.archive.org/web/20230716115332/https://derickrethans.nl/files/meeting-notes.html#sand-boxing-or-taint-mode
| arşivtarihi=16 Temmuz 2023
| ölüurl=hayır
}}</ref><ref>{{Web kaynağı
|url = http://devzone.zend.com/article/2798-Zend-Weekly-Summaries-Issue-368#Heading1
|başlık= Taint mode decision, November 2007
|ölüurl=evet|arşivurl= https://web.archive.org/web/20090226124957/http://devzone.zend.com/article/2798-Zend-Weekly-Summaries-Issue-368#Heading1
|arşivtarihi=26 Şubat 2009}}</ref>

Web barındırma ortamları için özel olarak tasarlanmış Suhosin ve Hardening-Patch gibi gelişmiş koruma yamaları bulunmaktadır.<ref>{{Web kaynağı
|başlık=Hardened-PHP Project
| url=http://www.hardened-php.net
|tarih=15 Ağustos 2008|erişimtarihi=22 Ağustos 2019|arşivurl=https://web.archive.org/web/20190224012812/http://www.hardened-php.net/
|arşivtarihi=24 Şubat 2019|ölüurl=evet}}</ref>

Geçmişte, PHP'nin eski sürümlerinde bazı yapılandırma parametreleri ve bu tür çalışma zamanı ayarları için varsayılan değerler vardı, bu da bazı PHP uygulamalarını güvenlik sorunlarına açık hale getiriyordu. Bunlar arasında <code>magic_quotes_gpc</code> ve <code>register_globals</code><ref name="register-globals">{{Web kaynağı
|url= https://php.net/manual/en/security.globals.php
|başlık= Security: Using Register Globals
|iş= PHP Manual
|erişimtarihi= 22 Eylül 2013
|yayıncı= PHP.net
|arşivurl= https://web.archive.org/web/20130927161000/http://php.net/manual/en/security.globals.php
|arşivtarihi= 27 Eylül 2013
|ölüurl= hayır
}}</ref> yapılandırma direktifleri en iyi bilinenleriydi; ikincisi, herhangi bir [[URL]] parametresinin PHP değişkenleri haline gelmesini sağladı ve bir saldırganın herhangi bir başlatılmamış global değişkenin değerini ayarlamasına ve bir PHP betiğinin yürütülmesine müdahale etmesine izin vererek ciddi güvenlik açıklarına yol açtı. "magic quotes" ve "register globals" ayarları desteği PHP 5.3.0'dan beri kullanımdan kaldırılmış ve PHP 5.4.0'dan silinmiştir.<ref name="magic-quotes">{{Web kaynağı
|url= http://www.php.net/manual/en/security.magicquotes.php
|başlık= Magic Quotes
|iş= PHP Manual
|erişimtarihi= 17 Ocak 2014
|yayıncı= PHP.net
|arşivurl= https://web.archive.org/web/20140208000607/http://www.php.net/manual/en/security.magicquotes.php
|arşivtarihi= 8 Şubat 2014
|ölüurl= hayır
}}</ref>

Çalışma zamanı ayarları olası güvenlik açığına başka bir örnek, yüklenen dosyaların depolandığı dizin için PHP yürütmesinin devre dışı bırakılmamasından (örneğin <code>engine</code> yapılandırma direktifi kullanılarak)<ref>{{Web kaynağı
|url= http://www.php.net/manual/en/apache.configuration.php#ini.engine
|başlık= 'engine' configuration directive
|iş= PHP: Runtime Configuration
|erişimtarihi= 13 Şubat 2014
|yayıncı= PHP.net
|arşivurl= https://web.archive.org/web/20140209194824/http://www.php.net/manual/en/apache.configuration.php#ini.engine
|arşivtarihi= 9 Şubat 2014
|ölüurl= hayır
}}</ref> kaynaklanır. Bunun etkinleştirilmesi, yüklenen dosyalara yerleştirilmiş kötü amaçlı kodun yürütülmesine neden olabilir.<ref>{{Web kaynağı
| url = http://devzone.zend.com/1008/php-security-exploit-with-gif-images/
|başlık= PHP Security Exploit With GIF Images
|tarih=22 Haziran 2007|erişimtarihi=22 Eylül 2013|arşivurl= https://web.archive.org/web/20130927162421/http://devzone.zend.com/1008/php-security-exploit-with-gif-images/
|arşivtarihi=27 Eylül 2013|ölüurl=evet}}</ref><ref>{{Web kaynağı
|url= http://www.phpclasses.org/blog/post/67-PHP-security-exploit-with-GIF-images.html
|başlık= PHP security exploit with GIF images
|tarih= 20 Haziran 2007
|erişimtarihi= 22 Eylül 2013
|yayıncı= PHP Classes blog
|arşivurl= https://web.archive.org/web/20130922103638/http://www.phpclasses.org/blog/post/67-PHP-security-exploit-with-GIF-images.html
|arşivtarihi= 22 Eylül 2013
|ölüurl= hayır
}}</ref><ref>{{Web kaynağı
|url = http://ha.ckers.org/blog/20070604/passing-malicious-php-through-getimagesize/
|başlık= Passing Malicious PHP Through getimagesize()
|tarih=4 Haziran 2007|erişimtarihi=22 Eylül 2013|ölüurl=evet|arşivurl= https://web.archive.org/web/20130921222424/http://ha.ckers.org/blog/20070604/passing-malicious-php-through-getimagesize
|arşivtarihi=21 Eylül 2013}}</ref> En iyi uygulama, görüntü dizinini web sunucusunun kullanabileceği belge kökünün dışına yerleştirmek ve onu bir aracı komut dosyası aracılığıyla sunmak veya yüklenen dosyaları saklayan dizin için PHP yürütmesini devre dışı bırakmaktır.

Ayrıca, paylaşılan bir web barındırma ortamında PHP uzantılarının dinamik yüklenmesini etkinleştirmek (<code>enable_dl</code> yapılandırma yönergesi aracılığıyla)<ref>{{Web kaynağı
|url= http://www.php.net/manual/en/info.configuration.php#ini.enable-dl
|başlık= 'enable_dl' configuration directive
|iş= PHP: Runtime Configuration
|erişimtarihi= 13 Şubat 2014
|yayıncı= PHP.net
|arşivurl= https://web.archive.org/web/20140209194658/http://www.php.net/manual/en/info.configuration.php#ini.enable-dl
|arşivtarihi= 9 Şubat 2014
|ölüurl= hayır
}}</ref> güvenlik sorunlarına yol açabilir.<ref>{{Web kaynağı
|url= https://php.net/manual/en/function.dl.php
|başlık= PHP function reference: dl()
|erişimtarihi= 22 Eylül 2013
|yayıncı= PHP.net
|arşivurl= https://web.archive.org/web/20130926170656/http://php.net//manual/en/function.dl.php
|arşivtarihi= 26 Eylül 2013
|ölüurl= hayır
}}</ref><ref>{{Web kaynağı
|url= http://www.webhostingtalk.com/showthread.php?t=514779
|başlık= My host won't fix their Trojan
|erişimtarihi= 22 Eylül 2013
|yayıncı= WebHosting Talk
|arşivurl= https://web.archive.org/web/20130928065710/http://www.webhostingtalk.com/showthread.php?t=514779
|arşivtarihi= 28 Eylül 2013
|ölüurl= hayır
}}</ref>

Bazen programcının amacına aykırı olarak farklı değerlerin eşit olarak değerlendirilmesine neden olan ima edilen tip dönüşümleri güvenlik sorunlarına yol açabilir. Örneğin, {{kayma|1=<code>'0e1234' == '0'</code>}} karşılaştırmasının sonucu <code>true</code> 'dur çünkü sayı olarak ayrıştırılabilen dizeler sayılara dönüştürülür. Bu durumda, ilk karşılaştırılan değer sıfır olan ({{val|0|e=1234}}) değerli [[bilimsel gösterim]] olarak kabul edilir. Bunun gibi hatalar [[MD5]] [[Anahtar türetme fonksiyonu|şifre karmaları]] karşılaştırıldığında [[Simple Machines Forum]],<ref>{{Web kaynağı|url=http://raz0r.name/vulnerabilities/simple-machines-forum/|başlık=Simple Machines Forum <= 2.0.3 Admin Password Reset|yazar=Raz0r|tarih=25 Ocak 2013|erişimtarihi=7 Şubat 2024|arşivurl=https://web.archive.org/web/20231203064644/https://raz0r.name/vulnerabilities/simple-machines-forum/|arşivtarihi=3 Aralık 2023|ölüurl=hayır}}</ref> [[TYPO3]]<ref>{{Web kaynağı|url=http://blog.nibblesec.org/2010/12/typo3-sa-2010-020-typo3-sa-2010-022.html|başlık=TYPO3-SA-2010-020, TYPO3-SA-2010-022 EXPLAINED|yazar=Nibble Security|erişimtarihi=7 Şubat 2024|arşivurl=https://web.archive.org/web/20110104060956/http://blog.nibblesec.org/2010/12/typo3-sa-2010-020-typo3-sa-2010-022.html|arşivtarihi=4 Ocak 2011|ölüurl=hayır}}</ref> ve [[phpBB]]<ref>{{Web kaynağı |url=http://ahack.ru/articles/cryptographic-security-and-php-applications.htm |başlık=Криптостойкость и небезопасное сравнение |website=Ahack.ru |dil=ru |erişimtarihi=7 Şubat 2024 |arşivurl=https://web.archive.org/web/20140702045800/http://ahack.ru/articles/cryptographic-security-and-php-applications.htm |arşivtarihi=2 Temmuz 2014 |ölüurl=hayır }}</ref>'de kimlik doğrulama açıklarına neden oldu. Önerilen yol, [https://secure.php.net/hash_equals hash_equals()] ([[zamanlama saldırısı]] güvenliği için), <code>strcmp</code> veya kimlik operatörünü (<code>===</code>) kullanmaktır çünkü {{kayma|1=<code>'0e1234' === '0'</code>}} <code>false</code> ile sonuçlanır.<ref>{{Web kaynağı |url=https://www.php.net/manual/en/language.operators.comparison.php |başlık=Comparison operators |yayıncı=PHP.net |erişimtarihi=7 Şubat 2024 |arşivurl=https://web.archive.org/web/20240208063558/https://www.php.net/manual/en/language.operators.comparison.php |arşivtarihi=8 Şubat 2024 |ölüurl=hayır }}</ref>

[[Zone-H]] tarafından yayınlanan 170.000'den fazla [[web sitesi tahrifatı]]nı kapsayan 2013 analizinde en sık kullanılan teknik (%53), çoğunlukla PHP dil yapılarının <code>include</code>, <code>require</code> ve <code>allow_url_fopen</code>'ın güvensiz kullanımıyla ilgili olan dosya ekleme güvenlik açığından yararlanılmasıydı.<ref>{{Web kaynağı | url=https://ipsec.pl/web-application-security/most-common-attacks-web-applications.html |başlık=Most common attacks on web applications |yayıncı=IPSec.pl |tarih=2013 |erişimtarihi=15 Nisan 2015|ad=Pawel |soyadı=Krawczyk |arşivurl=https://web.archive.org/web/20150415150236/https://ipsec.pl/web-application-security/most-common-attacks-web-applications.html |arşivtarihi=15 Nisan 2015|ölüurl=evet}}</ref><ref>{{Web kaynağı |url=https://ipsec.pl/application-security/2013/so-what-are-most-critical-application-flaws-new-owasp-top-10.html |başlık=So what are the "most critical" application flaws? On new OWASP Top 10 |yayıncı=IPSec.pl |tarih=2013 |erişimtarihi=15 Nisan 2015 |ad=Pawel |soyadı=Krawczyk |arşivurl=https://web.archive.org/web/20150415153150/https://ipsec.pl/application-security/2013/so-what-are-most-critical-application-flaws-new-owasp-top-10.html |arşivtarihi=15 Nisan 2015 |ölüurl=hayır }}</ref>

23 Aralık 2023 itibarıyla (PHP 8.3 sürümünden 1 ay sonra) W3Techs, PHP kullanan web sitelerinin %85,9'unun 8.0 veya daha eski sürümleri kullandığını (bunlar artık PHP Geliştirme Ekibi tarafından desteklenmemektedir) bildirmektedir.<ref>{{Web kaynağı | url = https://w3techs.com/technologies/details/pl-php/all/all | başlık = Usage Statistics and Market Share of PHP for Websites, December 2023 | website = w3techs.com | erişimtarihi = 23 Aralık 2020 | arşivengelli = evet}}</ref>

23 Aralık 2023 itibarıyla Sürüm 5 hâlâ tüm web sitelerinin %13,6'sı tarafından kullanılmaktadır.<ref name="5 for Websites"/> PHP 8.1 veya sonraki sürümlere geçiş yapılması ve <code>rand()</code><ref>{{Web kaynağı | url=https://php.net/rand | başlık=PHP: Rand - Manual | erişimtarihi=7 Şubat 2024 | arşivurl=https://web.archive.org/web/20240205073140/https://www.php.net/rand | arşivtarihi=5 Şubat 2024 | ölüurl=hayır }}</ref> veya <code>mt_rand()</code>,<ref>{{Web kaynağı | url=https://php.net/mt_rand | başlık=PHP: Mt_rand - Manual | erişimtarihi=7 Şubat 2024 | arşivurl=https://web.archive.org/web/20240207200446/https://www.php.net/mt_rand | arşivtarihi=7 Şubat 2024 | ölüurl=hayır }}</ref>, yerine <code>random_int()</code><ref>{{Web kaynağı | url=https://php.net/random_int | başlık=PHP: Random_int - Manual | erişimtarihi=7 Şubat 2024 | arşivurl=https://web.archive.org/web/20231223225957/https://www.php.net/random_int | arşivtarihi=23 Aralık 2023 | ölüurl=hayır }}</ref> kullanılması önemle tavsiye edilmektedir çünkü bu işlevler kriptografik açıdan güvensizdir. PHP entropi kaynakları üzerinden gerçekleştirilebilecek iki saldırı vardır: "tohum saldırısı" ve "durum kurtarma saldırısı". Mevcut [[Grafik işlem birimi|GPU]] teknolojileriyle bir saldırgan, 250 [[Amerika Birleşik Devletleri|ABD]] doları tutarındaki GPU ile saniyede 2{{sup|30}}'a kadar MD5 hesaplaması gerçekleştirebilirken, ek 500 ABD doları tutarındaki GPU ile 2{{sup|32}}'ye kadar hesaplamaya ulaşabilir.<ref>{{Web kaynağı|url=https://www.readkong.com/page/i-forgot-your-password-randomness-attacks-against-php-2199669|başlık=I Forgot Your Password: Randomness Attacks Against PHP Applications|website=www.readkong.com|erişimtarihi=7 Şubat 2024|arşivurl=https://web.archive.org/web/20230716094403/https://www.readkong.com/page/i-forgot-your-password-randomness-attacks-against-php-2199669|arşivtarihi=16 Temmuz 2023|ölüurl=hayır}}</ref>

"[[Doğum günü akını]]" ile birlikte bu durum ciddi güvenlik açıklarına yol açabilir.

== Ayrıca bakınız ==
{{Vikikitap|PHP}}
* [[PHP Lisansı]]
* [[PHP Framework]]
* [[PHP Veri Nesneleri (PDO)|PHP Veri Nesneleri: PDO]]
* [[Yorumlanan programlama dili|Yorumlanan Programlama Dili]]
* [[HTML]]
* [[MySQL]]

== Kaynakça ==
{{Kaynakça}}

== Dış bağlantılar ==
* [http://www.php.net PHP Ana Sayfa]*{{Webarşiv|url=https://web.archive.org/web/20110309031650/http://tr.php.net/ |tarih=9 Mart 2011 }}

{{PHP}}
{{Web Teknolojileri}}
{{Tümleşik geliştirme ortamı}}
{{Programlama dilleri}}
{{Otorite kontrolü}}

[[Kategori:PHP programlama dili| ]]
[[Kategori:Fonksiyonel programlama dilleri]]
[[Kategori:Metin tabanlı programlama dilleri]]
[[Kategori:1995 yazılımları]]
[[Kategori:İnternet terimleri]]
[[Kategori:Dosya uzantıları]]
[[Kategori:Dinamik tipli programlama dilleri]]
[[Kategori:Nesne tabanlı programlama dilleri]]