Fidel Castro sayfasının kaynağını görüntüle

{{Makam sahibi bilgi kutusu
|unvan-ön           = El Comandante
|isim               = Fidel Castro
|resim              = Fidel_Castro_1950s.jpg
|resim_başlığı      = 1950'lerde Castro
|resim_büyüklüğü    = 
|makam              = [[Küba Komünist Partisi|Küba Komünist Partisi Birinci Sekreteri]]
|vekil              = [[Raúl Castro]]
|dönembaşı          = Temmuz 1961
|dönemsonu          = 19 Nisan 2011
|öncegelen          = 
|sonragelen         = [[Raúl Castro]]
|makam2             = 15. [[Küba devlet başkanı|Küba Devlet Başkanı]]
|dönembaşı2         = 2 Aralık 1976
|dönemsonu2         = 18 Şubat 2008
|başkanyardımcısı2  = [[Raúl Castro]]
|öncegelen2         = [[Osvaldo Dorticós Torrado]]
|sonragelen2        = [[Raúl Castro]]
|makam3             = 16. [[Küba başbakanı|Küba Başbakanı]]
|başkan3            = [[Manuel Urrutia Lleó]]<br>[[Osvaldo Dorticós Torrado]] <br> Kendisi
|dönembaşı3         = 16 Şubat 1959
|dönemsonu3         = 24 Şubat 2008
|öncegelen3         = [[José Miró Cardona]]
|sonragelen3        = [[Raúl Castro]]
|doğum_tarihi       = {{doğum tarihi|1926|8|13}}
|doğum_yeri         = [[Mayarí]], [[Küba]]
|ölüm_tarihi        = {{ölüm tarihi ve yaşı|2016|11|25|1926|8|13}}<ref name=ölüm>{{haber kaynağı|başlık=Küba'nın efsane lideri Fidel Castro yaşamını yitirdi|url=http://www.cumhuriyet.com.tr/haber/dunya/636194/Kuba_nin_efsane_lideri_Fidel_Castro_yasamini_yitirdi.html|erişimtarihi=26 Kasım 2016|eser=[[Cumhuriyet (gazete)|Cumhuriyet Gazetesi]]|yayıncı=cumhuriyet.com.tr|tarih=26 Kasım 2016|dil=Türkçe|arşivurl=https://web.archive.org/web/20161126133133/http://www.cumhuriyet.com.tr/haber/dunya/636194/Kuba_nin_efsane_lideri_Fidel_Castro_yasamini_yitirdi.html|arşivtarihi=26 Kasım 2016|ölüurl=hayır}}</ref>
|ölüm_yeri          = [[Havana]], [[Küba]]
|doğum_adı          = Fidel Alejandro Castro Ruz
|partisi            = [[Küba Komünist Partisi]]
|eşi                = [[Mirta Diaz-Balart]] <small>(1948–1955)</small> <br> Dalia Soto del Valle <small>(1980–2016)</small>
|çocukları          = [[Fidel Castro Díaz-Balart|Fidel Ángel Castro Diaz-Balart]] <br> [[Alina Fernández|Alina Fernández-Revuelta]] <br> Alexis Castro-Soto <br> Alejandro Castro-Soto <br> Antonio Castro-Soto <br> Angel Castro-Soto <br> Alex Castro-Soto <br> Jorge Angel Castro <br> Francisca Pupo
|ilişkiler          = 
|yaşadığı_yer       = 
|öğrenim            = [[Havana Üniversitesi]]
|meslek             = Avukat
|dini               = Yok, [[Marksist-Leninist ateizm]]
|imza               = Fidel Castro Signature.svg
|takma_adı          = 
|bağlılığı          = 
|alanı              = 
|hizmetyılları      = 
|rütbesi            = 
|birimi             = 
|kumandaettiği      = 
|savaşları          = 
|ödüller            = 
}}
'''Fidel Alejandro Castro Ruz''' <small>([[Dosya:Speaker Icon.svg|13px|]] [[Ortam:Es-Fidel Castro.ogg|söylenişi]])</small> (13 Ağustos 1926, [[Mayarí]] - 25 Kasım 2016, [[Havana]]<ref name=ölüm/>), [[Kübalı]] [[Marksist-Leninist]] [[devrimci]] ve [[Küba Devrimi]]'nin önderi. Yaşamı boyunca ve ölümünden sonra çeşitli liderler ve muhalif kesimlerce [[diktatör]] olarak da nitelendirilmiştir.<ref>{{Web kaynağı |url=http://www.bbc.com/turkce/haberler-dunya-38115663 |başlık=Arşivlenmiş kopya |erişimtarihi=26 Kasım 2016 |arşivurl=https://web.archive.org/web/20161127151823/http://www.bbc.com/turkce/haberler-dunya-38115663 |arşivtarihi=27 Kasım 2016 |ölüurl=hayır}}</ref><ref>{{Web kaynağı |url=http://m.milliyet.com.tr/trump-castro-zalim-bir-diktatordu-dunya-2351767/ |başlık=Arşivlenmiş kopya |erişimtarihi=26 Kasım 2016 |arşivurl=https://web.archive.org/web/20161127093301/http://m.milliyet.com.tr/trump-castro-zalim-bir-diktatordu-dunya-2351767/ |arşivtarihi=27 Kasım 2016 |ölüurl=hayır}}</ref><ref>{{Web kaynağı |url=http://www.sozcu.com.tr/2016/gundem/fidel-castro-kimdir-hayatini-kaybeden-fidel-castro-kac-yasindaydi-1530599/ |başlık=Arşivlenmiş kopya |erişimtarihi=26 Kasım 2016 |arşivurl=https://web.archive.org/web/20161127152102/http://www.sozcu.com.tr/2016/gundem/fidel-castro-kimdir-hayatini-kaybeden-fidel-castro-kac-yasindaydi-1530599/ |arşivtarihi=27 Kasım 2016 |ölüurl=hayır}}</ref> Devrim sonrasında, 1959-76 arasında Küba başbakanlığı, 1976-2008 arasında da Küba devlet başkanlığı yaptı. 1961 ile 2011 yılları arasında da [[Küba Komünist Partisi]] Birinci Sekreterliği görevini yürüttü. Uluslararası alanda ise 1979-1983 ve 2006-2008 yılları arasında [[Bağlantısızlar Hareketi]]'nin Genel Sekreterliğini yaptı. Lakabı İspanyolcada At anlamına gelen "El Caballo"dur.

==Yaşamı==
===Gençliği===
Orta hâlli İspanyol göçmeni Ángel Castro y Argiz'in (1875-1956), aşçısı Lina Ruz González'den (Ángel Castro y Argiz'in ilk evliliğinin sona ermesinden sonra nikahlandılar) evlilik dışı doğan beş çocuğundan ikincisidir.<ref>[[Encyclopædia Britannica|Encyclopædia Britannica Fifteenth Edition]]</ref> [[İspanya]]'nın kuzeybatısındaki [[Galiçya, İspanya|Galiçya]]'da dünyaya gelen babası Ángel Castro y Argiz, [[Küba Bağımsızlık Savaşı]] sırasında Küba'ya gelen İspanyol askerlerinden biriydi. Savaş bittikten sonra adadan ayrılmış ama kısa süre sonra [[Küba]]'ya dönmüştü. Ülkenin doğusundaki Oriente ilinde (1976'da lağvedildi) başarılı bir [[şeker kamışı]] yetiştiricisi olmuştu.

Fidel Castro, [[United Fruit Company]]'nin denetimi altındaki yoksul bir yöre olan [[Mayarí]]'de yetişti. Oriente ilinin merkezi [[Santiago de Cuba|Santiago]]'daki [[Katolik]] okullarında ve [[Havana]]'daki [[Cizvit]] lisesi Belén İlahiyat Okulu'nda öğrenim gördü. 1945'te eğitime başladığı [[Havana Üniversitesi]]'nden 1950'de hukuk doktoru olarak mezun oldu.

Öğrenciyken, 1947'de [[Dominik Cumhuriyeti]]'nde [[Rafael Trujillo]]'nun sağcı askerî cuntasına karşı başarısızlıkla sonuçlanan bir devrimci harekete ve 1948'de [[Bogotá]]'daki kent ayaklanmalarına katıldı. 1947'de Küba Halk Partisi'ne girdi. 1950-52 arasında avukatlık yaptıktan sonra Temsilciler Meclisi seçimleri için Küba Halk Partisi'nden adaylığını koydu. Ama 10 Mart 1952'de iktidardaki [[Carlos Prío Socarrás]] hükûmetini deviren [[Küba]]'nın eski başkanlarından General [[Fulgencio Batista]] seçimleri iptal etti.

=== Küba Devrimi ===
{{Ana|Küba Devrimi}}
1953 başlarında [[Fulgencio Batista|Batista]] diktatörlüğünü yıkmak amacıyla küçük bir grup oluşturan Castro, 26 Temmuz'da [[Santiago de Cuba|Santiago]]'daki Moncada Kışlası'na 165 arkadaşıyla birlikte bir baskın düzenledi; ama başarısızlığa uğrayarak tutuklandı. 16 Ekim 1953'te [[Santiago de Cuba|Santiago]]'daki Küba Yüksek Mahkemesi'nde yapılan yargılamada '<nowiki/>''Sayın yargıç siz beni mahkûm edin! Tarih beni haklı çıkaracaktır!''' (''La Historia Me Absolvera'') cümlesiyle biten ünlü savunmasını yaptı. Mahkeme sonunda 16 yıla mahkûm oldu. Juventud Adasında 21 ay hapis yattıktan sonra Batista'nın emriyle cezasının geriye kalan bölümü bağışlandı.

1955'te [[Küba]]'dan ayrılarak [[Meksika]]'ya geçti ve [[26 Temmuz Hareketi]] adlı yeni bir örgüt kurdu. [[İspanya İç Savaşı]]'na katılmış olan Kübalı [[Alberto Bayo]]'nun yönetiminde gerilla savaşı eğitimi gören örgüt üyeleri 2 Aralık 1956'da ''Granma'' yatıyla [[Küba]]'ya dönerek Oriente'de karaya çıktı. Burada hükûmet kuvvetleriyle girişilen çatışmalarda arkadaşlarının çoğunu yitiren Castro, aralarında kardeşi [[Raul Castro]] ve [[Ernesto Che Guevara]]'nın da bulunduğu 12 arkadaşıyla birlikte Oriente'nin güneybatısındaki Maestra Dağlarına çekildi. Bu dağlarda iki yıl boyunca Batista'nın kuvvetlerine karşı bir gerilla savaşı yürüttü. Giderek siyasi desteğini yitiren ve bir dizi askerî yenilgiye uğrayan Batista, 31 Aralık 1958'de [[Dominik Cumhuriyeti]]'ne kaçtı. Castro 1959'un ilk günlerinde [[Havana]]'ya girdi. Hukukçu Doktor Manuel Urrutia Leo devlet başkanlığına, Castro da başbakanlığa getirildi.

=== İktidar yılları ===
Castro hükûmeti, ilk olarak fiyatları ve kiraları düşürdü. Ardından köklü bir toprak reformu başlattı. 40 hektarı geçen toprak bedelleri 20 yılda ödenmek üzere kamulaştırıldı ve halk çiftlikleri olarak işletilmeye başlandı. Önceleri Castro'ya karşı çıkmakla beraber 1959'a doğru gerilla hareketini desteklemeye başlayan Küba Sosyalist Halk Partisi (PSP), Castro ile ilişkilerini geliştirerek etkili bir konum kazandı. Bu durumdan tedirgin olan [[Urrutia]]'nın toprak reformunun ertelenmesi yönündeki baskıları üzerine Castro istifa etti; ama halkın yoğun tepkisi karşısında [[Urrutia]], görevinden çekilmek zorunda kaldı. Yerine [[Osvaldo Doticos]] getirilirken Castro yeniden başbakan oldu.

[[Dosya:Fidel Castro - MATS Terminal Washington 1959.jpg|upright=1.09|küçükresim|sağ|Fidel Castro, (15 Nisan 1959)]]

Bu sırada toprakların kamulaştırılmasından zarar gören [[Amerika Birleşik Devletleri|ABD]] şirketlerinin baskısıyla [[Amerika Birleşik Devletleri|ABD]] hükûmeti, [[Küba]]'ya karşı ekonomik ambargo uygulamaya başladı. Ekonomisi tek ürüne dayalı bir ülke olan [[Küba]], öteden beri ABD'ye sattığı şekeri [[Sovyetler Birliği|SSCB]]'ye satmaya başladı. [[Amerika Birleşik Devletleri|ABD]] şirketlerinin elindeki rafineriler, şeker karşılığında [[Sovyetler Birliği|SSCB]]'den alınan ham petrolü işlemeyi reddedince Castro bu rafinerileri devletleştirdi. Bu gelişme [[Amerika Birleşik Devletleri|ABD]] ile [[Küba]]'nın arasını daha da açtı. Devrimden sonra [[Amerika Birleşik Devletleri|ABD]]'ye kaçan ve [[John F. Kennedy]] yönetiminden silah ve mali destek sağlayan Kübalıların Nisan 1961'de giriştiği [[Domuzlar Körfezi Çıkarması]] başarısızlıkla sonuçlandı. Castro, çıkarmanın ardından yayımladığı Havana Bildirisi ile ilk kez [[Küba]]'nın sosyalist politikalar izleyeceğini dünyaya duyurdu. 1962'de [[Sovyetler Birliği|SSCB]]'nin Küba'ya [[balistik füze]]ler yerleştirmesi ve [[John F. Kennedy]]'nin [[Küba]]'yı deniz ablukasına almasıyla dünya bir [[nükleer savaş]]ın eşiğine geldi. Bunalım; ancak [[Amerika Birleşik Devletleri|ABD]]'nin [[Küba]]'da hükûmeti devirmek için artık girişimde bulunmayacağına söz vermesi ve [[Sovyetler Birliği|SSCB]]'nin [[Türkiye]]'deki Amerikan füze rampalarının kaldırılması karşılığında [[nükleer silah]]larını [[Küba]]'dan geri çekmeyi kabul etmesiyle atlatılabildi. Bununla birlikte [[CIA|Merkezi İstihbarat Örgütü (CIA)]] Castro'ya yönelik suikast planları hazırlamayı sürdürdü.

[[Nikita Kruşçev|Kruşçev]]'in Küba Bunalımı sırasında ödün verdiğini öne süren Castro, 1968'e değin bağımsız sosyalist bir politika izledi. [[Güney Amerika|Güney]] ve [[Orta Amerika]] ile [[Afrika]]'daki devrimleri destekleyici bir tutum aldı. Aynı dönemde [[Bağlantısızlar Hareketi]]'nin önderlerinden biri durumuna geldi. 1968'den sonra [[Sovyetler Birliği|SSCB]] ile ilişkilerin düzelmesi doğrultusunda başlayan askeri ve ekonomik yakınlaşma süreci içinde [[Sovyetler Birliği|SSCB]]'ye dönük bir dış politika izledi. 1975'te [[Angola]]'daki iç savaş sırasında [[MPLA|Angola Halk Kurtuluş Cephesi]]'ni ([[MPLA]]) desteklemek amacıyla Kübalı askerler gönderdi. Bunu [[Etiyopya]] ve başka ülkelere gönderilen Kübalı askerler izledi. 1980'lerde Küba'nın yurt dışındaki asker sayısı 40 bine ulaştı.

1961'de Küba Sosyalist Halk Partisi ile birleşme sonucu ortaya çıkan Birleşmiş Sosyalist Devrim Partisi'nin (1965'ten sonra [[Küba Komünist Partisi]]) genel sekreterliğini üstlenen Castro, ülke içinde çok yönlü ve kapsamlı politikalar uygulamaya başladı. Okuma yazma seferberliği sonunda okuryazarlık oranı %90'ın üzerine çıktı. Yeni okullar açılarak eğitim olanakları yaygınlaştırıldı. Zenginlik kaynaklarının, ulusal gelirin ve sağlık hizmetlerinin dağılımında köklü değişiklikler gerçekleştirildi. İşsizlik büyük ölçüde ortadan kaldırılırken herkese çalışma yükümlülüğü getirildi. Bütün bunlara karşın tek ürüne dayalı (şeker) Küba ekonomisini dönüştürme yönündeki çabalar başarılı sonuçlar vermediğinden 1970'lerin ortasından başlayarak önemli sıkıntılar yaşanmaya başladı. Bu nedenle [[Sovyetler Birliği|SSCB]]'nin mali desteği büyük önem kazandı.[[Sovyetler Birliği|SSCB]]'nin Küba üzerindeki kuvvetli etkisinin bir başka sonucu da [[Che Guevara|Ernesto Che Guavara]]'nın [[Sovyetler Birliği|SSCB]]'nin uluslararası çıkarlarına aykırı bir şekilde giriştiği bir takım eylemlerinin engellenmesi olmuştur. [[Sovyetler Birliği|SSCB]]'nin yoğun baskılarından bunalan [[Che Guevara|Che]], [[Küba]]'da daha fazla kalmayı gereksiz görerek çeşitli uluslararası eylemlere girişmiş ve bu süreç onun [[Bolivya]]'da öldürülmesiyle son bulmuştur.

[[Küba]]'da 1959'dan sonra ilk kez yerel seçimlerin yapıldığı ve devlet yapısında yeni düzenlemelerin geliştirildiği 1976'da Devlet Konseyi ve Bakanlar Kurulu başkanlığını üstlenen Castro, güçlü ve merkezi bürokrasiye dayanarak toplumsal ve ekonomik yaşamdaki yönlendirici rolünü sürdürdü. Devlet ve parti organlarında eski mücadele arkadaşlarına ağırlık verdi. Silahlı kuvvetlerden sorumlu devlet bakanı olan kardeşi [[Raul Castro]], giderek ikinci adam konumu kazandı. [[Sovyetler Birliği|SSCB]] ve [[Doğu Avrupa]]'nın sosyalist ülkelerinde 1980'lerin sonlarında ortaya çıkan [[demokratikleşme]] ve [[piyasa ekonomisi]]ne yönelme süreci karşısında Küba yönetimi, sosyalizmin [[Marksist-Leninist]] yorumuna bağlılığını sürdürdü. 1989'da Fidel Castro'nun yakın çevresindeki ordu komutanlarının karıştığı yolsuzlukların ortaya çıkarılması yönetimi ciddi biçimde sarstı. Öte yandan [[Sovyetler Birliği|SSCB]]'yle ticaret hacminin gitgide küçülmesi ve Sovyet yardımlarının ortadan kalkması kısa sürede Küba ekonomisi üzerindeki etkilerini göstermeye başladı.

=== Sağlık durumu, görevden ayrılışı ve ölümü ===
Fidel Castro 31 Temmuz 2006 tarihinde sağlık problemleri nedeniyle<ref>[[WikiLeaks]] tarafından açıklanan ve [[Amerika Birleşik Devletleri diplomatik belge sızıntısı]] olarak bilinen belgelere göre Castro, [[Holguín]] ile [[Havana]] arasında uçakla seyahat ederken rahatsızlanmış ve uçak zorunlu iniş yapmak durumunda kalmıştır. Bölgeye getirilen uzman doktorlar Castro'ya ilk müdahaleyi yapmıştır [http://www.elpais.com/articulo/internacional/Castro/rechazo/ser/operado/primera/hemorragia/avion/elpepuint/20101215elpepuint_20/Tes 15 Aralık 2010 tarihli] {{Webarşiv|url=https://web.archive.org/web/20101216050441/http://www.elpais.com/articulo/internacional/Castro/rechazo/ser/operado/primera/hemorragia/avion/elpepuint/20101215elpepuint_20/Tes |tarih=16 Aralık 2010 }} [[El Pais]] haberi {{Es}} 16 Aralık 2010 tarihinde erişilmiştir</ref> yetkilerini geçici olarak başkan yardımcısı ve kardeşi [[Raúl Castro]]'ya devretti.<ref>{{Web kaynağı |url=http://www.plenglish.com/article.asp?ID=%7BAC5B0F2B-D66D-4892-84F4-7403BC61ED4C%7D)&language=EN |başlık=Prensa Latina - Latin American News Agency |erişimtarihi=1 Ağustos 2006 |arşivurl=https://web.archive.org/web/20070927191043/http://www.plenglish.com/article.asp?ID=%7BAC5B0F2B-D66D-4892-84F4-7403BC61ED4C%7D)&language=EN |arşivtarihi=27 Eylül 2007 |ölüurl=hayır}}</ref> 19 Şubat 2008'de de, bir açıklama yaparak, 1976 yılından beri yürütmekte olduğu Küba'nın en yüksek yönetim organı olan Devlet Konseyi Başkanlığı görevini bıraktığını açıklamıştır.<ref>{{Web kaynağı |url=http://www.milliyet.com.tr/2008/02/19/son/sondun12.asp?prm=0,429993569 |başlık=Konuyla ilgili gazete haberi |erişimtarihi=19 Şubat 2008 |arşivurl=https://web.archive.org/web/20090321160852/http://www.milliyet.com.tr/2008/02/19/son/sondun12.asp?prm=0,429993569 |arşivtarihi=21 Mart 2009 |ölüurl=hayır}}</ref> Görevden ayrıldıktan sonra ''Yoldaş Fidel'in düşünceleri'' adıyla yazdığı makalelerde gündemdeki önemli olayları yorumlamıştır.<ref>[http://www.plturkce.org/index.php?yazi_id=4431 Prensa Latina'da çıkan yazısı] {{Webarşiv|url=https://web.archive.org/web/20140803133315/http://www.plturkce.org/index.php?yazi_id=4431 |tarih=3 Ağustos 2014 }}, 6 Haziran 2010 tarihinde erişilmiştir</ref><ref>[http://haber.sol.org.tr/dunyadan/fidel-o-gemiyi-sen-batirdin-haberi-29304 İlgili soL haberi] {{Webarşiv|url=https://web.archive.org/web/20100607153216/http://haber.sol.org.tr/dunyadan/fidel-o-gemiyi-sen-batirdin-haberi-29304 |tarih=7 Haziran 2010 }}, 6 Haziran 2010 tarihinde erişilmiştir</ref> 25 Kasım 2016 tarihinde Fidel Castro, uzun süredir muzdarip olduğu çoklu organ yetmezliğine yenik düşerek ölmüştür. Vasiyeti üzerine cenazesi 27 Kasım'da yakılmıştır.<ref>{{haber kaynağı|başlık=Cuba's Fidel Castro, former president, dies aged 90|url=http://www.bbc.com/news/world-latin-america-38114953|erişimtarihi=26 Kasım 2016|eser=[[BBC]]|yayıncı=bbc.com|tarih=26 Kasım 2016|dil=İngilizce|arşivurl=https://web.archive.org/web/20180703031214/https://www.bbc.com/news/world-latin-america-38114953|arşivtarihi=3 Temmuz 2018|ölüurl=hayır}}</ref>

== İdeolojisi ==
Castro, kendini bir "Sosyalist, [[Marksizm|Marksist]] ve [[Leninizm|Leninist]]" olarak tanımladı. Bir Marksist olarak, Küba'yı yabancı emperyalizm etkisindeki kapitalist bir devletten sosyalist topluma çevirmeyi amaçlıyordu.

==Kişisel hayatı==
Castro yoğun çalışma saatleriyle tanınıyordu, genellikle sadece 3 ya da 4'te yatıyordu.{{sfn|Coltman|2003|p=219}} Bu erken saatleri yabancı diplomatlarla tanışmayı, yorgun olacaklarına ve müzakerelerde üstünlük kazanabileceğine inanarak tercih etti.{{sfn|Quirk|1993|p=11}} [[Ernest Hemingway]]'i en sevdiği yazar olarak tanımlar{{sfn|Bourne|1986|p=204}} ve okumayı severdi, ancak müzikle ilgilenmedi.{{sfn|Coltman|2003|p=224}} Bir spor hayranı olarak zamanının çoğunu formda kalmaya çalışarak düzenli egzersiz yaparak geçirdi.{{sfn|Coltman|2003|p=224}} Gastronomi, şarap ve viskilere büyük ilgi gösterdi. Castro'nun ömrü boyunca silah sevgisi vardı{{sfn|Quirk|1993|pp=10, 255}} ve şehirden ziyade kırsal kesimde yaşamayı severdi.{{sfn|Quirk|1993|p=5}}

Fidel Castro'nun dini inançları tartışma konusu olmuştur; doğduğunda vaftiz edildi ve bir Roma Katoliği olarak büyüdü, ama kendini [[ateist]] olarak tanımladı. Ayrıca [[Mukaddes Kitab]]ın kadınlara ve Afrikalılara yönelik baskıyı haklı çıkarmak için kullanımını eleştirdi,{{sfn|Castro|Ramonet|2009|pp=40–41}} ancak [[Hristiyanlık|Hristiyanlığın]] dünyaya "etik değerler" ve "sosyal adalet duygusu" veren "çok insancıl kurallar" sergilediğini belirtti. "Eğer insanlar bana din dersi olarak değil, toplumsal vizyon açısından Hristiyan diyorlarsa, ben bir Hristiyan olduğumu beyan ederim" şeklinde konuştu.{{sfn|Castro|Ramonet|2009|p=156}} Ayrıca İsa Mesih'in bir komünist olduğu fikrini desteklemiştir.{{sfn|Quirk|1993|p=695}}

== Eserleri ==
* Fidel Castro, "Devrim İçin Savaşmayana Komünist Denmez", Yar Yayınları, ISBN 9757530381
* Fidel Castro, "Sosyalizmi Kuracağız", Belge Yayınları, ISBN 975-344-021-9
* Fidel Castro, "Fidel Diyor ki: Vamos Bien / İyi Gidiyoruz", Nazım Kitaplığı, ISBN 975-8271-92-X
* Fidel Castro, "Dünya Bunalımı", Onur Yayınları, Ankara, Mayıs 1987, çev. Öner Ünalan.

== Hakkındaki kitaplar ==
* ''Fidel Castro'', Doğan Kitapçılık, İgnacio Ramonet, ISBN 975-293-502-8
* ''Angola Savaşı ve Ochoa Davası: Bu aksiliği bir zafere dönüştüreceğiz'', İvme Yayınları, 1991, derleyen Mete Deniz.
* ''Küba Uzak Değil'' Dursun Özden; Belge yayınları, 1997, İstanbul.
* ''Devrim İçin Savaşmayana Komünist Denmez'', Yar Yayınları, 1977, İstanbul.
* ''Fidel Castro Konuşuyor'', Yar Yayınları, 2008, İstanbul.
* ''Selam Sana Fidel'', Nicolás Guillén Batista, Çeviren: Celil Denktaş, Yazılama Yayınevi, 2021<ref>[https://yazilama.com/kitap/selam-sana-fidel/ Kitap hakkında yayınevinin sayfası] {{Webarşiv|url=https://web.archive.org/web/20211125071820/https://yazilama.com/kitap/selam-sana-fidel/ |tarih=25 Kasım 2021 }} 25 Kasım 2021 tarihinde erişilmiştir</ref>

== Kaynakça ==
{{kaynakça|2}}

== Dış bağlantılar ==
{{commons|Fidel Castro}}
{{vikisöz|Fidel Castro}}
* [https://arsiv.sol.org.tr/index.php?yazino=28624 Fidel Castro Devlet Başkanlığı Görevinden Ayrıldığını Açıkladı - soL] {{Webarşiv|url=https://web.archive.org/web/20201023215948/https://arsiv.sol.org.tr/index.php?yazino=28624 |tarih=23 Ekim 2020 }} 
* [http://www.plturkce.org/index.php?yazi_id=648 Fidel Castro'nun Küba halkına kutlama mesajı (30 Aralık 2006) - Prensa Latina Türkçe] {{Webarşiv|url=https://web.archive.org/web/20070927084227/http://www.plturkce.org/index.php?yazi_id=648 |tarih=27 Eylül 2007 }} 
* [http://www.plturkce.org/index.php?yazi_id=326 Fidel Castro'nun 80. yaş günü mesajı - Prensa Latina Türkçe] {{Webarşiv|url=https://web.archive.org/web/20070927082511/http://www.plturkce.org/index.php?yazi_id=326 |tarih=27 Eylül 2007 }}

{{KKP liderleri}}

{{Küba Devrimi süreci (1953-1962)}}
{{Küba devlet başkanları}}
{{Che Guevara}}
{{Otorite kontrolü}}

{{DEFAULTSORT:Castro, Fidel}}
[[Kategori:1926 doğumlular]]
[[Kategori:2016 yılında ölenler]]
[[Kategori:Fidel Castro| ]]
[[Kategori:Sovyetler Birliği kahramanları]]
[[Kategori:Lenin Nişanı sahipleri]]
[[Kategori:Ekim Devrimi Nişanı sahipleri]]
[[Kategori:20. yüzyıl liderleri]]
[[Kategori:Küba Komünist Partisi Birinci sekreteri]]
[[Kategori:Küba devlet başkanları]]
[[Kategori:Kübalı askerler]]
[[Kategori:Kübalı devrimciler]]
[[Kategori:Kübalı komünistler]]
[[Kategori:Kübalı ateistler]]
[[Kategori:İspanyol asıllı Kübalılar]]
[[Kategori:Bağlantısızlar Hareketi Genel Sekreterleri]]
[[Kategori:Komünist liderler]]
[[Kategori:Darbe ile iktidara gelenler]]
[[Kategori:Marksist yazarlar]]
[[Kategori:Antifaşistler]]
[[Kategori:Soğuk Savaş'ta liderler]]
[[Kategori:Küba Devrimi'nde kişiler]]
[[Kategori:Amerika Birleşik Devletleri-Küba ilişkileri]]
[[Kategori:Eski Roma Katolikleri]]
[[Kategori:Kübalı bakanlar]]
[[Kategori:Lenin Barış Ödülü sahipleri]]
[[Kategori:Klement Gottwald Nişanı sahipleri]]
[[Kategori:Antirevizyonistler]]
[[Kategori:Aztek Kartalı Nişanı sahipleri]]
[[Kategori:Konfüçyüs Barış Ödülü sahipleri]]
[[Kategori:Beyaz Aslan Nişanı sahipleri]]
[[Kategori:Karl Marx Nişanı sahipleri]]
[[Kategori:Liyakat Nişanı (Jamaika) sahipleri]]
[[Kategori:Kübalı isyancılar]]
[[Kategori:Kübalı avukatlar]]
[[Kategori:Castro ailesi]]
[[Kategori:Apartheid karşıtı aktivistler]]
[[Kategori:20. yüzyıl ateistleri]]
[[Kategori:Antikapitalistler]]
[[Kategori:Anti emperyalizm]]
[[Kategori:Sovyetler Birliği işbirlikçileri]]
[[Kategori:Sovyetler Birliği yabancı kahramanları]]
[[Kategori:Siyasî parti kurucuları]]
[[Kategori:Georgi Dimitrov Nişanı sahipleri]]
[[Kategori:Ateist siyasetçiler]]
[[Kategori:Ateist devlet başkanları]]