Vikipedi:Sürüm kontrolü
Sürüm kontrolü, MediaWiki yazılımının FlaggedRevs eklentisinin uygulamaya sokulmasının kabulü ile birlikte 2011 yılının Şubat ayında Türkçe Vikipedi'de yürürlüğe giren bir uygulamadır. Devriye kullanıcı grubundaki deneyimli kullanıcıların madde sürümlerini "görüldü" şeklinde işaretlemesi ile okuyucuya maddenin durumu konusunda daha fazla bildirimde bulunulmaktadır.
25 Aralık 2024 günü Greenwich Ortalama Zamanına göre saat 01:27 itibarıyla Türkçe Vikipedi'nin sürüm kontrolü yapan 456 devriyesi vardır.[1]
Maddelerin kontrol durumu, sayfanın sağ üst köşesinde görüntülenmektedir ancak bu durum, sadece güncel sürümün incelemeden geçmediği durumlarda geçerlidir. Eğer herhangi bir işaret görülmüyorsa, en güncel sürümün incelendiği anlaşılmaktadır. İlgili işaretler şu şekildedir:
- … görüntülenen madde sürümü görüldü ya da onaylandı ibaresi ile işaretlenmemiştir.
- … görüntülenen madde sürümü görüldü ibaresi ile işaretlenmiştir. Bu, deneyimli bir Vikipedi kullanıcısının yeni sayfa sürümünü gözden geçirdiği ve maddeye belirgin bir şekilde zarar verme amacı taşıyan, yani vandalizm olarak nitelendirilebilecek herhangi bir bulguya rastlamadığı anlamına gelmektedir. Maddedeki bilgilerin doğruluğu burada etken bir faktör değildir.
Maddelerin bu şekilde işaretlenmiş olması, içeriğin doğruluğunun garantisi değildir. Maddelerin içerik kalitesi ile ilgili olarak (Seçkin Madde), (Kaliteli Madde) ve (Konuşan Vikipedi) gibi farklı simgeler mevcuttur.
Uygulama
Manuel ve otomatik kontroller
Devriyelerin maddelerin özel bir bölümü aracılığıyla sürümleri "görüldü" olarak işaretlemesi ya da bu işaretleri kaldırması mümkündür. Sürümler, aşağıdaki durumlarda da "otomatik olarak kontrol edildi" ibaresiyle işaretlenmektedir:
- Devriye tarafından yeni bir madde oluşturulduğunda,
- Devriye, incelenen bir madde sürümü üzerinde değişiklik yaptığında
- Maddeler "geri döndür" işlevi ile incelenen bir sürüme geri alındığında
- Maddeler devriyeler tarafından taşındığında
- Diğer kullanıcıların bir sayfada değişiklik yapıp aynen geri aldıkları durumlarda onay bekleyen sayfadaki son değişiklikler için "geri döndür" işlevi kullanıldığında
Sayfaların görüntülenmesi
İncelenen sürümlerin görüntülenmesi, oturum açmamış kullanıcılar için farklı bir şekle sahiptir. Anonim kullanıcılar, sayfaların incelenen en son sürümünü görmekte, sayfanın sağ üst köşesinde ise bu duruma ilişkin bir hatırlatma sunulmaktadır. Madde içeriği güncel sürümü korumakta; tek etki maddenin görüntülenme şeklinde olmaktadır. Kayıtlı kullanıcılarda ise maddelerin en güncel sürümleri görüntülenmekte ve normalde olduğu gibi bekleyen değişikliklerle ilgili bir hatırlatma yapılmaktadır.
Yardımcı araçlar
Kontrol esnasında yardımcı olabilecek bazı araçlar aşağıdadır:
Kullanıcılar
Genel bilgiler
Vikipedi'deki önlem niteliğindeki uygulamalar, çeşitli kullanıcı grupları ve bu grupların bu uygulamalar kapsamındaki seçenekleri aşağıdaki tabloda gösterilmiştir:
Anonim, Yeni | Otomatik onaylanmış, Onaylanmış | Beyaz liste, Bot | Devriye | Hizmetliler | Kullanım yerleri | |
---|---|---|---|---|---|---|
Koruma yok | değişiklik yapabilir | Vikipedi önekli sayfaların çoğunluğu | ||||
Sürüm kontrolü | değişiklik yapabilir; değişiklikler devriye kontrolünden sonra görünür; |
değişiklik yapabilir; değişiklikler hemen görünür (önceden bekleyen sürüm yoksa) |
değişiklik yapabilir; değişiklikler hemen görünür; bekleyen değişiklikleri kontrol edebilir |
Madde, Şablon, Dosya, Portal ve Yardım ad alanlarındaki sayfaların tamamı | ||
Yarı koruma | değişiklik yapamaz | değişiklik yapabilir; değişiklikler hemen görünür; kontrol gerekmez |
Anonim ve yeni kullanıcıların yüksek düzeyde vandalizmine ya da değişiklik savaşına maruz kalan sayfalar | |||
Tam koruma | değişiklik yapamaz | değişiklik yapabilir; değişiklikler hemen görünür; kontrol gerekmez |
Otomatik onaylı kullanıcıların sürekli vandalizmine ya da değişiklik savaşına maruz kalan sayfalar ile bazı önemli şablonlar |
Beyaz liste üyeliği ve devriyelik
Beyaz liste üyeliği ve devriyelik, sürüm kontrolü uygulamasıyla gelen kullanıcı gruplarıdır ve aralarında hiyerarşik bir ilişki bulunmamaktadır. Bu kullanıcı gruplarına üyeliği hakkında fikir birliğine varılan kullanıcılara, ilgili üyelik hizmetliler tarafından manuel olarak tanımlanır.
Buradan başvuru yapan ve kabul edilen beyaz liste üyeleri, değişikliklerinin kontrolü otomatik olarak gerçekleşen ve vandal olmadığı bilinen/varsayılan güvenilir kullanıcılardır. Son 48 saat içinde etkinlik göstermiş, en az 50 değişikliği bulunan beyaz liste adayları sıralı olarak burada görülebilir.
Devriyeler ise, başkalarının değişikliklerini kontrol eden kullanıcılardır. Devriyeler, vandalizm ile savaşmaya yardımcı olacak haklara sahip olan kullanıcılardır. Devriye olmak için, Vikipedi:Vandalizm politikasına ve vandalizm olarak tanımlanan davranışların açıklandığı diğer politika ve yönergelere hâkim olunması gerekmektedir.
Vikipedi'de değişiklik yapabilmek için bu iki gruba üye olmak gibi bir şart olmadığının unutulmaması gerekir. Vikipedi'de herkes değişiklik yapabilir.
Kullanıcı şablonları
Devriye ve beyaz liste üyeleri, kullanıcı sayfalarında Babil olarak aşağıdaki kullanıcı şablonlarını kullanabilirler.
Kullanımı | Görüntü | ||
---|---|---|---|
{{Kullanıcı devriye}} |
| ||
{{Kullanıcı devriye2}} |
| ||
{{Kullanıcı beyaz liste}} |
|
Kayıtlar
Sürüm kontrolü ile ilgili kayıtların listesi aşağıda verilmiştir.