İldenizliler: Revizyonlar arasındaki fark
| [inceleme bekliyor] | [inceleme bekliyor] |
İçerik silindi İçerik eklendi
Şemsettin Eldeniz soyundan gelen yegane aileyiz (Türkmenistan'daki akrabalarımız dışında). İldenizliler, Eldeguz vb. telaffuzların tarihsel gerçeklikle başlantısı olmayıp yöresel şivelerle oluşması söz konusudur. Azerice'de tek telaffuz vardır ve bu da Şemsettin Eldeniz'dir. Etiketler: Görsel Düzenleyici Mobil değişiklik Mobil ağ değişikliği |
k bkz. |
||
100. satır:
{{İran tarihi}}
'''Eldenizler'''<ref name="ASE">{{ASE|4|5|Eldənizlər}}</ref> '''Azerbaycan Atabeyleri''' [''[[Azerice]]'': '''''Eldənizlər] -''''' 1136-1225'te [[Azerbaycan|Azerbaycan'ı]], [[Doğu Anadolu Bölgesi|Doğu Anadolu'yu]], Kuzey [[Irak|Irak'ı]], [[İran|İran'ı]] ve [[Cibal|Cibal'ı]] yöneten tarihi bir devlet. Hanedanlığın kuruluşu [[Kıpçaklar|Kıpçak]] asıllı [[Şemseddin Eldeniz]] ile bağlantılıdır. Böylece [[Arran (Kafkasya)|Arran'ı]] Sultan Mesud'dan ikta olarak alan Eldeniz, gücünü kısa sürede tüm [[Azerbaycan|Azerbaycan'a]] yaydı. Eldeniz, oğulluğu Arslanşah'ı 1160 yılında hükümdar yaptıktan sonra [[Irak Selçukluları|Irak Selçuklu Devleti'nde]] fiilen iktidarı ele geçirdi. Şemseddin Eldeniz döneminde Azerbaycan atabeylerinin toprakları [[Arran (Kafkasya)|Arran]], [[Azerbaycan]], [[Şirvan (bölge)|Şirvan]], [[Cibal]], [[Hemedan]], [[Gilan (eyalet)|Gilan]], [[Mazenderan (eyalet)|Mazenderan]], [[İsfahan]], [[Rey, İran|Rey]], [[Musul]], [[Kirmanşah (şehir)|Kirman]], [[Fars (eyalet)|Fars]], [[Huzistan (eyalet)|Huzistan]], Ahlat, [[Erzurum]] ve [[Meraga]]
Hanedanın güçlenmesi [[Muhammed Cihan Pehlevan]] dönemi ile ilgilidir. Sultan Arslanşah'ın 1175 yılında ölümünden sonra 7 yaşındaki oğlu III. Toğrul'u iktidara getiren Cihan Pehlevan, kendisini atabey ilan etti ve Şemseddin Eldeniz gibi asıl gücü eline aldı.<ref>Antoine Constant. ''L'Azerbaïdjan'', Karthala Editions, 2002, ISBN 2-84586-144-3, p. 96</ref> Merkezi hükûmete karşı çıkan isyanlar Atabey [[Muhammed Cihan Pehlevan]] tarafından bastırıldı ve komşu hanedanlarla dostane ilişkiler kuruldu. Cihan Pehlevan dönemi düzen dönemi olduğundan, İldenizler yönetimindeki topraklarda kültürel alanlar gelişmiştir. Eldenizler'in başkenti üzerine konuşulmuş atabey zamanında [[Nahçıvan (şehir)|Nahçıvan'dan]] [[Hemedan|Hemedan'a]] taşınmıştır.<ref>Houtsma, M. T. ''E. J. Brill's First Encyclopaedia of Islam, 1913–1936'', BRILL, 1987, ISBN 90-04-08265-4, p. 1053</ref>
| |||