I. William: Revizyonlar arasındaki fark

[kontrol edilmiş revizyon][kontrol edilmiş revizyon]
İçerik silindi İçerik eklendi
Blcksprt (mesaj | katkılar)
Ölümü ve Sonrası: Fotoğraf güncellendi
Madrox (mesaj | katkılar)
k dz.
2. satır:
{{Kraliyet bilgi kutusu
| isim = I. William
| resim = WilliamI-lrgKing William I ('The Conqueror') from NPG.jpg
| resim_boyutu =
| başlık =
| başlık = [[Bayeux İşlemesi]]'nde Normandiya Dükü William'ın tasviri
| veraset = [[İngiltere hükümdarları listesi|İngiltere Kralıkralı]]
| hüküm_süresi = 25 Aralık 1066 - 9 Eylül 1087
| taç_giymesi = 25 Aralık 1066
| önce_gelen = [[Harold Godwinson|II. Harold]] (taçlı) [[Edgar Atheling]] (taçsız)
| sonra_gelen = [[William Rufus|II. William]]
| veraset1 = [[Normandiya DüküDükalığı|Normandiya dükü]]
| hüküm_süresi1 = 3 Temmuz 1035 - 9 Eylül 1087
| taç_giymesi1 =
| önce_gelen1 = [[I. Robert (NormandiNormandiya Düküdükü)|I. Robert]]
| sonra_gelen1 = [[Robert Curthose]]
| veliaht =
32. satır:
| dini =
}}
'''I. William'''<ref group="lower-alpha">Eski Norman; ''I.Williame'' Eski İngilizce; ''I.Willelm''</ref> ([[İngilizce]]: ''William of Normandy'', [[Fransızca]]: ''Guillaume de Normandie''; 1028?<ref name=":0">{{Kitap kaynağı|url=https://books.google.com.tr/books/about/William_the_Conqueror.html?id=ZwoXAQAAIAAJ&redir_esc=y|başlık=Bates William the Conqueror|sayfa=33|erişimtarihi=20 Kasım 2022|arşivurl=https://web.archive.org/web/20221120201754/https://books.google.com.tr/books/about/William_the_Conqueror.html?id=ZwoXAQAAIAAJ&redir_esc=y|arşivtarihi=20 Kasım 2022|ölüurl=hayır}}</ref> – 9 Eylül 1087), '''Fatih William''' (''William the Conqueror'' ve ''Guillaume le Conquérant'') ve '''Piç William'''<ref name=":1">{{Web kaynağı | url = https://www.oxforddnb.com/view/10.1093/ref:odnb/9780198614128.001.0001/odnb-9780198614128-e-29448;jsessionid=3B7360D802B2C8344316D03EAD728153 | başlık = Bates "William I" Oxford Dictionary of National Biography | arşivurl = https://web.archive.org/web/20221120201751/https://www.oxforddnb.com/view/10.1093/ref:odnb/9780198614128.001.0001/odnb-9780198614128-e-29448;jsessionid=3B7360D802B2C8344316D03EAD728153 | arşivtarihi = 20 Kasım 2022}}</ref><ref group="lower-alpha">Norman olmayan çağdaş kaynaklarda düzenli olarak bastardus (piç) olarak tanımlandı.</ref> (''William the Bastard'' ve ''Guillaume le Bâtard'') olarak bilinir. 1035-1087 yılları arasında [[Normandiya]] Dükü ve 1066-1087 yılları arasında [[İngiltere|İngiltere'nin]] ilk Norman kökenli Kralıkralı olarak görev yapmıştır.
 
[[Rollo|Rollo'nun]] soyundan gelen William, 1035'ten itibaren [[Normandiya Dükalığı|Normandiya Düküydü]]. 1060 yılına kadar tahtını güvence altına almak için bir dizi mücadelede bulundu. 1066'da [[Edward (Æthelred'in oğlu)|Günah Çıkartıcı Aziz Edward'ın]] ölümünün ardından İngiltere'yi işgal etti. [[Hastings Muharebesi]]nde, [[Harold Godwinson]]un emrindeki Anglo-Sakson kuvvetlerini yendi. Hayatının geri kalana, İngiltere ve Avrupa anakarasındaki toprakları üzerindeki hakimiyetini sağlamlaştırma mücadeleleri ve en büyük oğlu [[Robert Curthose]] ile yaşadığı olaylar damgasını vurdu.
38. satır:
William, evli olmayan Normandiya Dükü [[I. Robert]] ve metresi [[Herleva|Herleva'nın]] oğluydu. Gayrimeşru statüsü ve reşit olmaması, babasının yerine geçtikten sonra, yönetiminin ilk yıllarını kasıp kavuran kargaşa dönemi gibi, bazı zorluklara neden oldu. Çocukluğu ve ergenliği boyunca, Norman aristokrasisinin üyeleri, hem çocuk dükün kontrolü için hem de kendi çıkarları için birbirleriyle savaştı. 1047'de William bir isyanı bastırmayı başardı ve düklük üzerinde otoritesini kurmaya başladı fakat bu süreç 1060 yılına kadar sürdü. 1050'lerde [[Matilda (Flanders)|Flanders'li Matilda]] ile evlenmesi ona komşu [[Flanders kontluğu]]nda güçlü bir müttefik sağladı. William, evlendiğinde, destekçilerinin Norman kilisesinde piskopos ve başrahip olarak atanmasını sağlayabildi. Gücünü sağlamlaştırması, hedeflerini değiştirmesine izin verdi ve 1062'de komşu [[Maine kontluğu]]nun kontrolünü ele geçirdi.
 
1050'lerde ve 1060'ların başında William, kuzeni ve çocukluk arkadaşı olan ve bir varisi bulunmayan İngiltere Kralıkralı [[Edward (Æthelred'in oğlu)|Edward'ın]] tahtının varislerinden biriydi. Edward'ın Ocak 1066'da ölüm döşeğindeyken kral olarak adlandırdığı güçlü İngiliz kontu [[Harold Godwinson]] da dahil olmak üzere başka potansiyel varislerde vardı. Edward'ın daha önce kendisine tahtı söz verdiğini ve Harold'ın iddiasını desteklemek için yemin ettiğini savunan William, büyük bir filo kurdu ve Eylül 1066'da İngiltere'yi işgal etti. 14 Ekim 1066'da Hastings Muharebesi'nde Harold'un ordusunu kesin bir şekilde mağlup etti ve Harold'u öldürdü. İngiltere'deki otoritesini sağlamlaştırmak için yaptığı seferlerin ardından William, 1066 Noel Günü Londra'da kral olarak taç giydi. Normandiya'ya dönmeden önce 1067'nin başlarında İngiltere'nin yönetimi için düzenlemeler yaptı. Bunu birkaç başarısız isyan izledi, William'ın hakimiyeti 1075'e kadar İngiltere'de sağlamdı ve saltanatının büyük bir bölümünü kıta Avrupa'sında geçirmesine olanak sağladı.
 
William'ın son yıllarına kıta Avrupası'ndaki topraklarında yaşadığı sorunlar, oğlu Robert'la yaşanan sorunlar ve İngiltere'nin Danimarkalılar tarafından işgal edilme tehdidi damgasını vurdu. 1086'da, İngiltere'deki tüm arazilerin Fetih öncesi ve o anki mevcut sahipleriyle birlikte listeleyen bir belge olan [[Domesday Book|''Domesday Book''<nowiki/>'un]] derlenmesini emretti. Kuzey Fransa'da bir sefere liderlik ederken Eylül 1087'de öldü ve [[Caen|Caen'e]] gömüldü. İngiltere'deki saltanatı, kalelerin inşası, topraklara yeni bir Norman soyluluğunun yerleştirilmesi ve İngiliz din adamlarının düzenindeki değişiklikle damgasını vurdu. Çeşitli etki alanlarını tek bir imparatorluğa entegre etmeye çalışmadı, her bir parçayı ayrı ayrı yönetmeye devam etti. Ölümünden sonra toprakları bölündü: Normandiya Dükalığı oğlu [[Robert Curthose|Robert]] geçerken; İngiltere tahtı hayatta kalan ikinci oğlu [[II. William|William Rufus'a]] kaldı.
 
== Arka plan ==
Vikingler ilk olarak VIII. yüzyılın sonlarında günümüzde Normandiya denen bölgeye saldırmaya başladı. 911 yılında [[Saint-Clair-sur-Epte Antlaşması]]'yla beraber Batı Frank Kralıkralı III.Charles, Rouen kontluğunu resmi olarak Viking lideri Rollo'ya verdi. Rouen çevresindeki topraklar, daha sonra Normandiya düklüğünün toprakları haline geldi.<ref>{{Kitap kaynağı|url=https://books.google.com.tr/books/about/Early_Medieval_Europe_300_1000.html?id=8t01HAAACAAJ&redir_esc=y|başlık=Collins Early Medieval Europe|sayfalar=376-377|erişimtarihi=20 Kasım 2022|arşivurl=https://web.archive.org/web/20221120201753/https://books.google.com.tr/books/about/Early_Medieval_Europe_300_1000.html?id=8t01HAAACAAJ&redir_esc=y|arşivtarihi=20 Kasım 2022|ölüurl=hayır}}</ref> Normandiya, X. yüzyılın sonunda İngiltere'ye yönelik İskandinav saldırıları yeniden başladığında bir üs olarak kullanılmış olabilir, bu da İngiltere ile Normandiya arasındaki ilişkileri daha da kötüleştirmiş olabilir.<ref>{{Kitap kaynağı|url=https://books.google.com.tr/books/about/Athelred_the_Unready.html?id=3EMHHtK4V1EC&redir_esc=y|başlık=Williams Æthelred the Unready|sayfalar=42-43|erişimtarihi=20 Kasım 2022|arşivurl=https://web.archive.org/web/20221120201751/https://books.google.com.tr/books/about/Athelred_the_Unready.html?id=3EMHHtK4V1EC&redir_esc=y|arşivtarihi=20 Kasım 2022|ölüurl=hayır}}</ref> Durumu düzeltmek için İngiliz Kralıkralı [[Æthelred|Tedariksiz Æthelred]] 1002'de Normandiya Dükü [[II. Richard (anlam ayrımı)|II. Richard'ın]] kız kardeşi [[Emma|Emma'yla]] evlendi.<ref>{{Kitap kaynağı|url=https://books.google.com.tr/books/about/Athelred_the_Unready.html?id=3EMHHtK4V1EC&redir_esc=y|başlık=Williams Æthelred the Unready|sayfalar=54-55|erişimtarihi=20 Kasım 2022|arşivurl=https://web.archive.org/web/20221120201751/https://books.google.com.tr/books/about/Athelred_the_Unready.html?id=3EMHHtK4V1EC&redir_esc=y|arşivtarihi=20 Kasım 2022|ölüurl=hayır}}</ref>
 
İngiltere'ye Danimarka saldırıları devam etti ve Æthelred, Richard'dan yardım istedi.1013'te Danimarka Kralıkralı [[Sweyn|I.Sweyn]], Æthelred ve ailesini İngiltere'den sürdüğünde Normandiya'ya sığındılar. Sweyn'in 1014'teki ölümü, Æthelred'in ülkesine dönmesine olanak sağladı, ancak Sweyn'in oğlu [[Knut (İngiltere kralı)|Knut]], Æthelred'in dönüşüne karşı koydu. Æthelred 1016'da beklenmedik bir şekilde öldü ve Knut İngiltere kralı oldu. Æthelred ve Emma'nın iki oğlu [[Edward (Æthelred'in oğlu)|Edward]] ve [[Alfred]], Normandiya'ya sürgüne giderken anneleri Emma, Knut'un eşi oldu.<ref>{{Kitap kaynağı|url=https://books.google.com.tr/books/about/The_Norman_Conquest.html?id=KwEDngEACAAJ&redir_esc=y|başlık=Huscroft Norman Conquest|sayfalar=80-83|erişimtarihi=20 Kasım 2022|arşivurl=https://web.archive.org/web/20221120201754/https://books.google.com.tr/books/about/The_Norman_Conquest.html?id=KwEDngEACAAJ&redir_esc=y|arşivtarihi=20 Kasım 2022|ölüurl=hayır}}</ref> Knut'un 1035'te ölümünden sonra İngiliz tahtı ilk karısından olan oğlu [[I. Harold|Harold'a]] geçerken, Emma'dan olan oğlu [[Hardeknud]]Danimarka'da kral oldu. Bu dönemde İngiltere'de istikrarsızlık vardı. Alfred, 1036'da annesini ziyaret etmek ve belki de Harold'a meydan okumak için İngiltere'ye döndü. Bir hikâye, Alfred'in buradaki ölümünde Wessex'li Earl Godwin'i suçluyor ancak diğerleri Harold'ı suçluyor. Emma, 1040'ta Harold'ın ölümünün ardından Hardeknud kral olana kadar [[Flandre|Flanders'a]] sürgüne gönderildi. Edward, Hardeknud'un Haziran 1042'de ölümünden sonra kral ilan edildi.<ref>{{Kitap kaynağı|url=https://books.google.com.tr/books/about/The_Norman_Conquest.html?id=KwEDngEACAAJ&redir_esc=y|başlık=Huscroft Norman Conquest|sayfalar=83-85|erişimtarihi=20 Kasım 2022|arşivurl=https://web.archive.org/web/20221120201754/https://books.google.com.tr/books/about/The_Norman_Conquest.html?id=KwEDngEACAAJ&redir_esc=y|arşivtarihi=20 Kasım 2022|ölüurl=hayır}}</ref><ref group="lower-alpha">Tarihçi Poitiers'li William, Edward'ın tahtı ele geçirmesini Dük William'ın çabalarından kaynaklandığını iddia etse de, William o zamanlar kendi düklüğünde fiilen güçsüz olduğundan, bu pek olası değildir.</ref>
 
== Erken Yaşam ==
60. satır:
[[Dosya:Tree of William I struggle for Normandy.svg|küçükresim|upright=3.4|William'ın aile ilişkilerini gösteren diyagram. Altlarında "---" olan isimler William'ın muhalifleri, "+++" olan isimler William'ın destekçileriydi. Bazı akrabalar zamanla taraf değiştirdi ve her iki sembolle işaretlendi.]]
 
William, gayri meşru doğumu ve küçük yaşı da dahil olmak üzere dük olurken çeşitli zorluklarla karşılaştı: belgeler, o sırada ya yedi ya da sekiz yaşında olduğunu gösteriyor.<ref>{{Kitap kaynağı|url=https://books.google.com.tr/books/about/William_the_Conqueror.html?id=ZwoXAQAAIAAJ&redir_esc=y|başlık=Bates William the Conqueror|sayfa=36|erişimtarihi=20 Kasım 2022|arşivurl=https://web.archive.org/web/20221120201754/https://books.google.com.tr/books/about/William_the_Conqueror.html?id=ZwoXAQAAIAAJ&redir_esc=y|arşivtarihi=20 Kasım 2022|ölüurl=hayır}}</ref><ref>{{Kitap kaynağı|url=https://books.google.com.tr/books/about/William_the_Conqueror.html?id=svxXytTx6PYC&redir_esc=y|başlık=Douglas William the Conqueror|sayfa=37|erişimtarihi=20 Kasım 2022|arşivurl=https://web.archive.org/web/20221120201751/https://books.google.com.tr/books/about/William_the_Conqueror.html?id=svxXytTx6PYC&redir_esc=y|arşivtarihi=20 Kasım 2022|ölüurl=hayır}}</ref><ref group="lower-alpha">Gayrimeşruluğun kilise ve toplum tarafından nasıl görüldüğü bu dönemde bir değişim geçiriyordu. Gregoryen reformunun etkisi altındaki Kilise, evlilik dışı cinsel ilişki günahı sonucu doğan herhangi bir çocuğu lekelediği görüşündeydi, ancak William'ın yaşamı boyunca soylular Kilise'nin bakış açısını tamamen benimsememişlerdi. 1135'e gelindiğinde, William'ın oğlu İngiltere Kralıkralı I. Henry'nin oğlu Gloucester'lı Robert'ın gayri meşru doğumu, Henry İngiliz soylularından bir miktar destek almasına rağmen meşru erkek varisleri olmadan öldüğünde Robert'ın kral olarak halefini engellemek için yeterliydi.</ref> Büyük amcası Başpiskopos Robert'ın yanı sıra Fransa Kralıkralı [[I. Henri (Frank kralı)|I. Henry'nin]] desteğini alarak babasının yerine geçmesi sağlandı.<ref name="books.google.com.tr">{{Kitap kaynağı|url=https://books.google.com.tr/books/about/William_the_Conqueror.html?id=svxXytTx6PYC&redir_esc=y|başlık=Douglas William the Conqueror|sayfalar=38-39|erişimtarihi=20 Kasım 2022|arşivurl=https://web.archive.org/web/20221120201751/https://books.google.com.tr/books/about/William_the_Conqueror.html?id=svxXytTx6PYC&redir_esc=y|arşivtarihi=20 Kasım 2022|ölüurl=hayır}}</ref> Sürgündeki İngiliz prenslerine 1036'da İngiltere'ye dönme girişimlerinde verilen destekle, yeni dükün koruyucularına babasının politikalarını sürdürmeye çalıştığını gösterdi.<ref name=":1" /> Başpiskopos Robert'ın Mart 1037'de ölümü William'a ana destekçilerinden birini kaybettirdi. Normandiya'daki koşullar hızla kaosa sürüklendi.<ref name="books.google.com.tr"/> Dükalıktaki kaos 1047 yılına kadar sürdü ve genç dükün kontrolü, iktidar için mücadele edenlerin önceliklerinden biri oldu.<ref>{{Kitap kaynağı|başlık=Douglas William the Conqueror|sayfa=51}}</ref> İlk başta, Dük'ün velayeti Bretonya'lı Alan'a aitti, ancak Alan 1039'un sonlarında veya Ekim 1040'ta öldüğünde, Brionne'lu Gilbert, William'ın sorumluluğunu üstlendi. Gilbert aylar içinde öldürüldü ve başka bir koruyucu olan Turchetil de Gilbert'in ölümü sırasında öldürüldü.<ref>{{Kitap kaynağı|başlık=Douglas William the Conqueror|sayfa=40}}</ref> Yine bir başka koruyucu Osbern, 1040'ların başında William'ın odasında dük uyurken öldürüldü. William'ın dayısı Walter'ın ara sıra genç dükü köylülerin evlerinde saklamak zorunda kaldığı söylendi,<ref>{{Kitap kaynağı|başlık=Bates William the Conqueror|sayfa=37}}</ref> ancak bu hikâye [[Orderic Vitalis]] tarafından bir uydurma olabilir. Tarihçi [[Eleanor Searle]], William'ın daha sonra kariyerinde önemli hale gelen üç kuzeniyle büyüdüğünü tahmin ediyor. Bunlar; [[William fitzOsbern]], [[Roger de Beaumont]] ve [[Montgomery'li Roger|Montgomery'li Roger'dir]].<ref>{{Kitap kaynağı|url=https://books.google.com.tr/books/about/Predatory_Kinship_and_the_Creation_of_No.html?id=fMFlQgAACAAJ&redir_esc=y|başlık=Searle Predatory Kinship|sayfalar=196-198|erişimtarihi=20 Kasım 2022|arşivurl=https://web.archive.org/web/20221120201755/https://books.google.com.tr/books/about/Predatory_Kinship_and_the_Creation_of_No.html?id=fMFlQgAACAAJ&redir_esc=y|arşivtarihi=20 Kasım 2022|ölüurl=hayır}}</ref> Norman soylularının çoğu, William'ın reşit olmadığı sırada kendi özel savaşlarına ve kan davalarına girse de, vikontlar hala dükün gücünü kabul ediyor ve dini hiyerarşi William'ı destekliyordu.<ref>{{Kitap kaynağı|başlık=Douglas William the Conqueror|sayfalar=42-43}}</ref>
 
[[Dosya:Colonne Vimont.jpg|küçükresim|left|Val-ès-Dunes Muharebesi alanındaki sütun.]]
90. satır:
 
== İngiltere ve Kıta Avrupası'ndaki sorunlar ==
1051'de İngiltere'nin çocuksuz Kralıkralı Edward, halefi olarak William'ı seçmiş görünüyor.<ref name=":6">{{Web kaynağı | url = https://www.oxforddnb.com/view/10.1093/ref:odnb/9780198614128.001.0001/odnb-9780198614128-e-1430 | başlık = Barlow "Edward" Oxford Dictionary of National Biography | arşivurl = https://web.archive.org/web/20221120211806/https://www.oxforddnb.com/view/10.1093/ref:odnb/9780198614128.001.0001/odnb-9780198614128-e-1430 | arşivtarihi = 20 Kasım 2022}}</ref> William, Edward'ın dayısı Normandiya Dükü II. Richard'ın torunuydu.<ref name=":6" />
 
[[Dosya:Tree of William's struggle for England.svg|küçükresim|upright=3.4|1066'da İngiliz tahtına hak iddia edenlerin ve mücadeleye katılan diğerlerinin aile ilişkileri. İngiltere kralları '''kalın''' harflerle gösterilmiştir.]]
110. satır:
[[Dosya:Norman-conquest-1066.svg|küçükresim|1066'daki bazı olayların yerleri.]]
 
Harold, 6 Ocak 1066'da Edward'ın yeni Norman tarzı Westminster Abbey'inde taç giydi, ancak töreni kimin gerçekleştirdiği konusunda bazı tartışmalar var. İngiliz kaynakları töreni York Başpiskoposu Ealdred'in gerçekleştirdiğini iddia ederken, Norman kaynakları taç giyme töreninin papalık tarafından kanonik olmayan bir başpiskopos olarak kabul edilen Stigand tarafından gerçekleştirildiğini belirtiyor.<ref>{{Kitap kaynağı|başlık=Huscroft Norman Conquest|sayfalar=115-116}}</ref> Belki de sürgündeki kardeşi Tostig de dahil olmak üzere başka adaylar olduğu için Harold'ın taht iddiası tamamen güvenli değildi.<ref>{{Kitap kaynağı|başlık=Huscroft Ruling England|sayfalar=11-12}}</ref><ref group="lower-alpha">Ætheling Edgar başka bir davacıydı, ancak Edgar gençti, muhtemelen 1066'da sadece 14 yaşındaydı.</ref> Norveç Kralıkralı [[Harald Hardrada|Harald Hardrada'nın]] da, yaklaşık 1040 yılında Hardeknud ile Magnus veya Hardeknud'un varisi olmadan ölmesi durumunda diğerinin yerine geçeceğine dair bir anlaşma yapan Kral I. Magnus'un amcası ve varisi olarak tahta çıkma iddiası vardı.<ref name=":9">{{Kitap kaynağı|başlık=Huscroft Norman Conquest|sayfalar=118-119}}</ref> Son aday, beklenen istilasına karşı Kral Harold Godwinson'ın hazırlıklarını yaptığı Normandiyalı William'dı.<ref name=":10">{{Kitap kaynağı|başlık=Huscroft Ruling England|sayfalar=12-13}}</ref> Harold'ın erkek kardeşi Tostig, Mayıs 1066'da İngiltere'nin güney kıyılarında keşif saldırıları yaptı ve Flanders'li Baldwin tarafından hazırlanan bir filoyu kullanarak [[Wight Adası|Wight adasına]] indi. Tostig çok az yerel destek almış gibi görünüyor ve Lincolnshire'a ve Humber Nehri yakınlarına yapılan başka baskınlar fazla başarılı olamadı, bu yüzden bir süre kaldığı İskoçya'ya çekildi. Norman yazar Jumièges'li William'a göre, William bu arada Kral Harold Godwinson'a bir elçilik heyeti göndererek Harold'a William'ın iddiasını destekleme yeminini hatırlattı, ancak bu elçilik heyetinin gerçekten gidip gitmediği belli değil. Harold, William'ın beklenen işgal kuvvetini püskürtmek için bir ordu ve filo topladı. Yazın büyük bir bölümünde İngiliz Kanalı boyunca asker ve gemiler konuşlandırdı.<ref name=":10" />
 
'''William'ın hazırlıkları'''
116. satır:
[[Dosya:BayeuxTapestryScene37.jpg|left|küçükresim|Bayeux İşlemesinden Normanlar'ın İngiltere'yi işgal etmeye hazırlandıklarını gösteren sahne.]]
 
Poitiers'li William, Dük William tarafından toplanan bir konseyi anlatır; burada yazar, William'ın soyluları ve destekçileri arasında İngiltere'nin işgalini riske atıp atmayacağına dair büyük bir tartışmanın hesabını verir. Muhtemelen bir tür resmi toplantı yapılmış olsa da, dük o zamana kadar soyluları üzerinde kontrol kurduğundan ve toplananların çoğu ganimetlerden paylarını almak için endişeli olacağından, İngiltere'nin fethi için herhangi bir tartışmanın gerçekleşmesi olası değildir.<ref>{{Kitap kaynağı|başlık=Bates William the Conqueror|sayfalar=79-81}}</ref> Poitiers'li William ayrıca dükün, bir papalık sancağıyla birlikte Papa II. Alexander'ın fetih için onayını aldığını anlatır. Yazar ayrıca dükün Kutsal Roma İmparatoru IV. Henry ve Danimarka Kralıkralı II. Sweyn'in desteğini aldığını iddia etti. Ancak Henry hâlâ reşit değildi ve Sweyn'in Harold'ı destekleme olasılığı daha yüksekti, o da Sweyn'e Norveç kralına karşı yardım edebilirdi, bu yüzden bu iddialara dikkatle yaklaşılmalıdır. Papa, başarılı olduktan sonra fetih için papalık onayı vermiş olsa da, başka hiçbir kaynak işgalden önce papalık desteğini iddia etmiyor.<ref group="lower-alpha">Bayeux İşlemesi, William'ın güçleri tarafından taşınan bir papalık sancağını tasvir edebilir, ancak bu şekilde adlandırılmamıştır.</ref><ref name="ReferenceD">{{Kitap kaynağı|başlık=Huscroft Norman Conquest|sayfalar=120-123}}</ref> William'ın yaptığı kefareti ve sonraki papaların açıklamalarını içeren işgalden sonraki olaylar, papalık onayı iddiasına ikinci derece destek veriyor. Norman işleriyle başa çıkmak için William, sefer süresince Normandiya'yı karısına bıraktı.<ref name=":1" />
 
Yaz boyunca William, Normandiya'da bir ordu ve bir işgal filosu topladı. Jumièges'li William'ın düklük filosunun 3.000 gemiden oluştuğu iddiası açıkça bir abartı olsa da, muhtemelen büyüktü ve çoğunlukla sıfırdan inşa edilmişti. Poitiers'li William ve Jumièges'li William, filonun nerede inşa edildiği konusunda hemfikir olmasalar da, ikisi de filonun sonunda [[Valery-sur-Somme]]'den yola çıktığı konusunda hemfikirdir.<ref group="lower-alpha">Poitiers, filonun Dives Nehri'nin ağzında inşa edildiğini belirtirken, Jumièges, Saint-Valery-sur-Somme'de inşa edildiğini belirtir.</ref> Filo, William'ın kendi toprakları olan Normandiya ve Maine'den gelen birliklere ek olarak, Bretonya, kuzeydoğu Fransa ve Flanders'dan çok sayıda paralı asker, müttefik ve gönüllü ile Avrupa'nın diğer bölgelerinden daha küçük sayıları içeren bir işgal gücü taşıyordu. Ordu ve filo Ağustos başında hazır olmasına rağmen, ters rüzgarlar gemileri Eylül sonuna kadar Normandiya'da tuttu. Harold'ın kuvvetlerinin kıyı boyunca konuşlandırıldığını ortaya çıkaran İngiltere'den gelen istihbarat raporları da dahil olmak üzere William'ın gecikmesinin muhtemelen başka nedenleri vardı. William, rakipsiz bir iniş yapana kadar işgali ertelemeyi tercih ederdi.<ref name="ReferenceD"/> Harold yaz boyunca kuvvetlerini tetikte tuttu, ancak hasat mevsiminin gelmesiyle 8 Eylül'de ordusunu dağıttı.<ref name=":11">{{Kitap kaynağı|başlık=Carpenter Struggle for Mastery|sayfa=72}}</ref>
161. satır:
Sweyn İngiltere'den ayrılacağına söz vermiş olmasına rağmen, 1070'in başlarında Humber ve East Anglia boyunca Ely Adası'na baskın düzenleyerek geri döndü ve burada yerel bir thegn olan Wake'e katıldı. Wake'ın güçleri, yakalayıp yağmaladıkları Peterborough Manastırı'na saldırdı.William, 1070 yılında Sweyn ve filosunun ayrılmasını sağlamayı başardı<ref>{{Kitap kaynağı|başlık=Douglas William the Conqueror|sayfalar=221-222}}</ref> ve bu Le Mans kasabasının 1069'da ayaklandığı Maine'deki sorunlarla başa çıkmak için Normandiya'ya dönmesine izin verdi. Bir başka endişe de Flanders Kontu VI. Baldwin'in Temmuz 1070'te ölümüydü dul eşi Richilde, iki küçük oğulları Arnulf ve Baldwin için naiplik yaptığı için bir krize yol açtı. Ancak buna Baldwin'in erkek kardeşi Robert itiraz etti. Richilde, Normandiya'da bulunan William fitzOsbern'e evlenme teklif etti ve fitzOsbern kabul etti. Ancak Şubat 1071'de [[Cassel Savaşı|Cassel Savaşı'nda]] öldürüldükten sonra Robert kont oldu. Kral William'ın kıtadaki gücüne karşıydı, bu nedenle Cassel Savaşı, William'a önemli bir destekçiye mal olmanın yanı sıra kuzey Fransa'daki güç dengesini alt üst etti.<ref>{{Kitap kaynağı|başlık=Douglas William the Conqueror|sayfalar=223-225}}</ref>
 
1071'de William, kuzeydeki son isyanı bastırdı. Earl Edwin kendi adamları tarafından ihanete uğradı ve öldürüldü, William ise Wake ve Morcar'ın saklandığı Ely'yi kontrol altına almak için bir geçit inşa etti. Hereward kaçtı, ancak Morcar yakalandı, kontluğundan mahrum bırakıldı ve hapsedildi. 1072'de William, yakın zamanda İngiltere'nin kuzeyini işgal etmiş olan Malcolm'u yenerek İskoçya'yı işgal etti. William ve Malcolm, Abernethy Antlaşması'nı imzalayarak barışı kabul ettiler ve Malcolm muhtemelen oğlu Duncan'ı barış için rehin olarak bıraktı. Belki de anlaşmanın bir başka şartı, Edgar Ætheling'in Malcolm'un sarayından atılmasıydı.<ref>{{Kitap kaynağı|başlık=Bates William the Conqueror|sayfalar=107-109}}</ref> William daha sonra dikkatini Normandiya'ya çevirdi ve 1073'ün başlarında Anjou Kontu Fulk le Rechin'in Maine işgaliyle başa çıkmak için Normandiya'ya döndü. Hızlı bir seferle William, Le Mans'ı Fulk'un elinden aldı ve seferi 30 Mart 1073'e kadar tamamladı. Bu, William'ın gücünü kuzey Fransa'da daha güvenli hale getirdi, ancak yeni Flanders kontu, Ætheling Edgar'ı sarayına kabul etti. Robert ayrıca üvey kız kardeşi Bertha ile Norman gücüne karşı çıkan Fransa Kralıkralı I. Philip'i evlendirdi.<ref>{{Kitap kaynağı|başlık=Douglas William the Conqueror|sayfalar=228-229}}</ref>
 
William, ordusunu 1073'te terhis etmek için İngiltere'ye döndü, ancak hızla 1074'ün tamamını geçirdiği Normandiya'ya döndü.<ref name="ReferenceF">{{Kitap kaynağı|başlık=Bates William the Conqueror|sayfa=111}}</ref> İngiltere'yi Richard fitzGilbert<ref name=":17">{{Kitap kaynağı|başlık=Bates William the Conqueror|sayfa=112}}</ref> ve William de Warenne ile Lanfranc dahil olmak üzere destekçilerinin ellerine bıraktı.<ref name=":19">{{Kitap kaynağı|başlık=Douglas William the Conqueror|sayfalar=231-233}}</ref> William'ın bir yıl boyunca İngiltere'den ayrılması, krallık üzerindeki kontrolünün güvende olduğunu hissettiğinin bir işaretiydi.<ref name=":17" /> William Normandiya'dayken Edgar Ætheling, Flanders'dan İskoçya'ya döndü. William'ın gücüne karşı çıkanlar için bir odak noktası arayan Fransız kralı, daha sonra Edgar'a, William'a karşı stratejik bir avantaj sağlayacak olan, Kanal üzerindeki Montreuil-sur-Mer kalesinin verilmesini önerdi.<ref name="ReferenceG">{{Kitap kaynağı|başlık=Douglas William the Conqueror|sayfalar=230-231}}</ref> Ancak Edgar, kısa bir süre sonra William'a boyun eğmek zorunda kaldı ve William'ın sarayına döndü.<ref name="ReferenceF"/><ref group="lower-alpha">Edgar, güney İtalya'daki Norman prensliğine gittiği 1086 yılına kadar William'ın sarayında kaldı.</ref> Philip, bu girişimde engellenmesine rağmen, dikkatini Bretonya'ya çevirerek 1075'te bir isyana yol açtı.<ref name="ReferenceG"/>
173. satır:
 
=== Yurt içi ve yurt dışı sıkıntıları ===
Earl Ralph, Dol'daki kalenin kontrolünü ele geçirdi ve Eylül 1076'da William, Bretonya'ya ilerledi ve kaleyi kuşattı. Fransa Kralıkralı Philip daha sonra kuşatmayı kaldırdı ve William'ı 1076'da [[Dol Savaşı|Dol Savaşı'nda]] yenerek onu Normandiya'ya geri çekilmeye zorladı. Bu, William'ın savaşlardaki ilk yenilgisi olmasına rağmen, bir şeyleri değiştirmek için çok az şey yaptı. Maine'e yapılan bir Angevin saldırısı, 1076'nın sonlarında veya 1077'de yenildi ve başarısız saldırıda Kont Fulk le Rechin yaralandı. Amiens Kontu Simon de Crépy'nin bir manastırda emekli olması daha ciddiydi. Bir keşiş olmadan önce Simon, Vexin kontluğunu Kral Philip'e devretti. Vexin, Normandiya ile Fransız kralının toprakları arasında bir tampon devletti ve Simon, William'ın bir destekçisiydi.<ref group="lower-alpha">Simon, William'ın bir destekçisi olmasına rağmen, Vexin aslında Kral Philip'in derebeyliği altındaydı, bu yüzden Philip, Simon bir keşiş olduğunda kontluğun kontrolünü ele geçirdi.</ref> William, 1077'de Philip ile barışmayı başardı ve 1077'nin sonlarında veya 1078'in başlarında Kont Fulk ile bir ateşkes sağladı.<ref>{{Kitap kaynağı|başlık=Bates William the Conqueror|sayfalar=183-184}}</ref>
 
1077'nin sonlarında veya 1078'in başlarında William ile en büyük oğlu Robert arasında sorunlar başladı. Orderic Vitalis, bunu Robert ile iki küçük kardeşi William ve Henry arasındaki bir tartışmayla başladığını tanımlasa da, tartışmanın William ve Henry'nin Robert'a su atmasıyla başladığına dair bir hikâye de dahil, Robert'ın kendini güçsüz hissetmesi çok daha muhtemel. Orderic, daha önce Maine ve Normandiya'nın kontrolünü talep ettiğini ve reddedildiğini anlatıyor. 1077 veya 1078'deki sorun, Robert'ın çoğu William'ın destekçilerinin oğulları olan bir grup genç adamla birlikte Normandiya'dan ayrılmasıyla sonuçlandı. Bunların arasında Belleme'li Robert, William de Breteuil ve Richard fitzGilbert'in oğlu Roger da vardı.Bu genç adam çetesi, Normandiya'ya baskın yapmak için ilerledikleri Remalard'daki kaleye gitti. Akıncılar, William'ın kıtadaki düşmanlarının çoğu tarafından desteklendi.<ref>{{Kitap kaynağı|başlık=Bates William the Conqueror|sayfalar=185-186}}</ref> William hemen isyancılara saldırdı ve onları Remalard'dan kovdu, ancak Kral Philip onlara yeni destekçilerin katıldığı Gerberoi'deki kaleyi verdi. William daha sonra Ocak 1079'da Gerberoi'yi kuşattı. Üç hafta sonra, kuşatma altındaki kuvvetler kaleden çıktı ve kuşatıcıları gafil avlamayı başardı. William, Robert tarafından attan indirildi ve yalnızca bir İngiliz, kendisi de öldürülen Wigod'un oğlu Toki tarafından ölümden kurtarıldı.<ref>{{Kitap kaynağı|başlık=Douglas and Greenaway,|sayfa=158}}</ref> William'ın güçleri kuşatmayı kaldırmak zorunda kaldı ve kral Rouen'e döndü. 12 Nisan 1080'de William ve Robert bir uzlaşmaya vardılar ve William bir kez daha Robert'ın öldüğünde Normandiya'yı alacağını onayladı.<ref>{{Kitap kaynağı|başlık=Douglas William the Conqueror|sayfalar=238-239}}</ref>
179. satır:
[[Dosya:Williams dominions 1087.jpg|küçükresim|upright=1.2|1087'de William'ın topraklarını gösteren harita (açık pembe alanlar William tarafından kontrol ediliyordu).]]
 
William'ın Gerberoi'deki yenilgisinin haberi, kuzey İngiltere'de zorluklara yol açtı. Ağustos ve Eylül 1079'da İskoç Kralıkralı Malcolm, Tweed Nehri'nin güneyine baskın düzenledi ve neredeyse bir ay süren bir baskında Tees Nehri ile Tweed arasındaki araziyi harap etti. Norman'ın tepkisinin olmaması, Northumbrialıların huzursuz olmasına neden olmuş gibi görünüyor ve 1080 baharında, Durham Piskoposu ve Northumbria Kontu William Walcher'ın yönetimine isyan ettiler. Walcher 14 Mayıs 1080'de öldürüldü ve kral, isyanla başa çıkması için üvey kardeşi Odo'yu gönderdi.<ref name=":21">{{Kitap kaynağı|başlık=Douglas William the Conqueror|sayfalar=240-241}}</ref> William, Temmuz 1080'de Normandiya'dan ayrıldı<ref name=":22">{{Kitap kaynağı|başlık=Bates William the Conqueror|sayfalar=188}}</ref> ve sonbaharda oğlu Robert, İskoçlara karşı bir sefere gönderildi. Robert, Lothian'a baskın düzenledi ve Malcolm'u İngiltere'ye dönerken Newcastle upon Tyne'da bir tahkimat inşa ederek şartları kabul etmeye zorladı.<ref name=":21" /> Kral, 1080 Noeli için Gloucester'da ve 1081'de Whitsun için Winchester'daydı ve her iki durumda da tacını törenle takıyordu. Bu dönemde İngiltere'ye bir papalık elçiliği geldi ve William'ın İngiltere için papalığa sadakat göstermesini istedi, bu talebi reddetti.<ref name=":22" /> William ayrıca 1081'de Galler'i ziyaret etti, ancak İngiliz ve Galler kaynakları ziyaretin kesin amacı konusunda farklılık gösteriyor. [[Anglo-Sakson Kroniği]], bunun askeri bir sefer olduğunu belirtiyor, ancak Galli kaynaklar bunu Aziz David onuruna St Davids'e bir hac olarak kaydediyor.William'ın biyografisini yazan David Bates, önceki açıklamanın daha olası olduğunu savunuyor ve Galler'de güç dengesinin yakın zamanda değiştiğini ve William'ın Norman gücünü genişletmek için değişen koşullardan yararlanmak isteyeceğini açıklıyor. 1081'in sonunda William, Maine'deki karışıklıklarla uğraşmak üzere Normandiya'ya geri döndü. Maine'e bir keşif gezisine liderlik etmesine rağmen, sonuç bunun yerine bir papalık elçisi tarafından düzenlenen müzakere edilmiş bir anlaşmaydı.<ref>{{Kitap kaynağı|başlık=Bates William the Conqueror|sayfa=189}}</ref>
 
=== Son Yılları ===
William'ın 1082 ile 1084 arasındaki eylemlerinin kaynakları yetersizdir. Tarihçi David Bates'e göre, bu muhtemelen kayda değer çok az şey olduğu ve William Normandiya'da olduğu için Anglo-Sakson Kroniğinin kaydedeceği hiçbir şey olmadığı anlamına geliyor.<ref>{{Kitap kaynağı|başlık=Bates William the Conqueror|sayfa=122}}</ref> 1082'de William üvey kardeşi Odo'nun tutuklanmasını emretti. Hiçbir çağdaş yazar üvey kardeşler arasındaki tartışmaya neyin sebep olduğunu kaydetmediğinden, kesin nedenler belirsizdir. Orderic Vitalis daha sonra Odo'nun papa olma özlemleri olduğunu kaydetti. Orderic ayrıca Odo'nun William'ın bazı vasallarını güney İtalya'nın işgalinde Odo'ya katılmaya ikna etmeye çalıştığını da anlattı. Bu, William'ın müsamaha göstermeyeceği, kralın vasalları üzerindeki yetkisini tahrif etmek olarak kabul edilirdi. Odo, William'ın saltanatının geri kalanında hapiste kalmasına rağmen, topraklarına el konulmadı. William'ın oğlu Robert, Fransız kralının desteğiyle bir kez daha isyan ettiğinde, 1083'te daha fazla zorluk yaşandı. Bir başka darbe de Kraliçe Matilda'nın 2 Kasım 1083'te ölümü oldu. William her zaman karısına yakın olarak tanımlandı ve onun ölümü onun sorunlarını daha da artırırdı.<ref>{{Kitap kaynağı|başlık=Douglas William the Conqueror|sayfalar=243-244}}</ref>
 
Maine, muhtemelen 1084'te Hubert de Beaumont-au-Maine'in isyanıyla zor olmaya devam etti. Hubert, Sainte-Suzanne'deki kalesinde William'ın güçleri tarafından en az iki yıl kuşatıldı, ancak sonunda kralla barıştı ve lehine iade edildi. William'ın 1084 ve 1085'teki hareketleri belirsiz - 1084 Paskalyasında Normandiya'daydı, ancak o yıl İngiltere'nin Danimarka Kralıkralı IV. Knut'un işgaline karşı savunması için değerlendirilen vergiyi toplamak için İngiltere'de bulunmuş olabilir. İngiliz ve Norman kuvvetleri 1085 boyunca ve 1086'ya kadar tetikte kalmasına rağmen, işgal tehdidi Knut'un Temmuz 1086'da ölümüyle sona erdi.<ref>{{Kitap kaynağı|başlık=Bates William the Conqueror|sayfalar=196-198}}</ref>
 
== Kral olarak William ==
236. satır:
# [[Robert Curthose|Robert]] 1051 ile 1054 arası doğmuş, 10 Şubat 1134 günü ölmüştür.<ref name=Douglas393>Douglas ''William the Conqueror'' pp. 393–395</ref> Normandiya Dükü, Conversano Dükü Brindisili Geoffrey'nin kızı (ve [[Robert Guiscard]]'ın büyük yeğeni) Conversanolı Sybilla ile evlenmiştir.<ref name=RobertDNB>Thompson "Robert, duke of Normandy" ''Oxford Dictionary of National Biography''</ref>
# [[Richard (I. William'ın oğlu)|Richard]] 1056'dan önce doğmuş, yaklaşık 1075 yılında ölmüştür.<ref name=Douglas393/>
# [[William Rufus|William]] 1056 ile 1060 arası doğmuş, 2 Ağustos 1100 günü ölmüştür.<ref name=Douglas393/> İngiltere Kralıkralı, New Forest'ta öldürüldü.<ref name=RufusDNB>Barlow "William II" ''Oxford Dictionary of National Biography''</ref>
# [[I. Henry|Henry]] 1068 sonlarında doğmuş, 1 Aralık 1135 günü ölmüştür.<ref name=Douglas393/> İngiltere Kralıkralı, İskoçya kralı [[III. Malcolm (İskoçya)|III. Malcolm]]'un kızı Matilda ile evlenmiştir. İkinci karısı Louvain'li Adeliza'dır.<ref name=Handbook35/>
# [[Adeliza]] (ya da Adelida,<ref name=Adelida /> Adelaide<ref name=Handbook35>Fryde, et al., ''Handbook of British Chronology'', p. 35</ref>) 1113'ten önce ölmüştür, Harold Godwinson ile nişanlandığı yazılmıştır, muhtemelen Préaux'da Saint Léger rahibesi.<ref name=Adelida>Van Houts "Adelida" ''Oxford Dictionary of National Biography''</ref>
# [[Normandiyalı Cecilia|Cecilia]] (ya da Cecily) 1066'dan önce doğdu, 1127'de öldü, Caen'de Sainte-Trinité Manastırı'nda baş rahibe.<ref name=Douglas393/>
243. satır:
# [[Normandiyalı Konstans|Konstans]] 1090 yılında öldü, Brittany Dükü IV. Alan ile evlendi.<ref name=Douglas393/>
# [[Adela (Blois Kontesi)|Adela]] 1137 yılında öldü, [[Stephen (Blois kontu)|Blois Kontu Stephen]] ile evlendi.<ref name=Douglas393/>
# (varlığı şüphelidir) Agatha, León ve Castile Kralıkralı VI. Alfonso'nun nişanlısı.{{efn|William of Poitiers, İber krallarının iki erkek kardeşinin William'ın kızının eline rakip olduğunu ve aralarında anlaşmazlığa yol açtığını söyler.<ref name=Salazar>Salazar y Acha "Contribución al estudio" ''Anales de la Real Academia'' pp. 307–308</ref> Bazı tarihçiler bunları Kastilya'dan II. Sancho II ve Galiçya'dan kardeşi II. García II ve gelin, Sancho'nun İberyalı olmayan bir isim taşıyan belgelenmiş eşi Alberta olarak tanımlanmıştır.<ref name=Reilly>Reilly ''Kingdom of Leon-Castile Under Alfonso VI'' p. 47</ref> Crépy Kontu Simon'ın anonim ''vita''{{'}}sı rakip olarak León'dan VI. Alfonso ile Robert Guiscard'ı rakip olarak gösterirken, William of Malmesbury ve [[Orderic Vitalis]] William'ın bir kızının "Galiçya kralı" Alfonso ile nişanlandığını ancak kralın evlenme gerçekleşmeden öldüğünü söyler. ''Historia Ecclesiastica'' adlı eserinde Orderic onu özellikle "Harold'ın eski nişanlısı" Agatha olarak adlandırır.<ref name=Salazar/><ref name=Reilly/> Bu, Orderic'in Gesta Normannorum Ducum'da Harold'ın nişanlısı yerine William'ın kızı Adelidis olarak yaptığı daha önceki eklemeler ile çelişir.<ref name=Adelida/> VI. Alfonso'nun karmaşık evlilik tarihinin günümüz açıklamaları, William'ın Agatha adında bir kızı ile nişanlandığını kabul eder.<ref name=Salazar/><ref name=Reilly/><ref>Canal Sánchez-Pagín "Jimena Muñoz" ''Anuario de Estudios Medievales'' pp. 12–14</ref> Douglas, Agatha'yı bilinen kızı Adeliza'ya karışmış bir referans olarak reddetmiştir.<ref name=Douglas393/> Elisabeth van Houts çekimserdir, şöyle ki Adeliza'nın rahibe olmadan önce nişanlanma olasılığına açık, fakat aynı zamanda Agatha'nın William'ın ayrı bir kızı olabileceğini kabul eder.<ref name=Adelida/>}}
 
William'ın gayrimeşru çocuğu olduğuna dair hiçbir kanıtı yoktur.<ref name=Bastards59>Given-Wilson and Curteis ''Royal Bastards'' p. 59</ref>
261. satır:
{{sıra kutusu
| önce = [[Edgar Atheling]]
| başlık= [[Dosya:Royal arms of England.svg|50px]] <br> [[İngiltere hükümdarları listesi|İngiltere Kralıkralı]]
| yıllar= 25 Aralık 1066 - 9 Eylül 1087
| sonra= [[William Rufus|II. William]]}}
{{sıra kutusu
| önce = [[I. Robert (Normandi Dükü)|I. Robert]]
| başlık= [[Dosya:Arms of William the Conqueror (1066-1087).svg|50px]] <br> [[Normandiya Dükalığı|Normandiya dükü]]
| başlık= Normandiya Dükü
| yıllar= 3 Temmuz 1035 - 9 Eylül 1087
| sonra= [[Robert Curthose]]}}