Şirvanşahlar Devleti: Revizyonlar arasındaki fark

Antik dönemde Şirvan adına rastlanmamaktadır. Bu isim sadece [[Sasaniler]] döneminden bilinmektedir. Şirvan, bir vilayet gibi 7. yüzyılın birinci yarısında [[Şabran]] ve [[Gilgil]] nehirleri arasında Sasaniler tarafından oluşturulmuştur. Sasani hükümdarı [[I. Hüsrev]] kuzey sınırlarını korumak için sınır boyunda bulunan ayrı eyaletlere akrabalarından valiler tayin etti. Şah unvanı verilmiş bu valiler arasında diğerleri ile birlikte Şirvanşahlar'ın da isimleri yer almaktadır. Şirvan ve Derbend Araplar tarafından ele geçirildiğinde bölgede Şehriyar ya da Şehrveraz unvanlı bir hükümdar bulunmaktaydı. Şirvan’ın ele geçirilmesinin ardından burada hüküm süren Arap asıllı Beni Şeyban aşiretinden müslüman Şirvanşahlar’ın ilki Yezîd b. Mezyed b. Zâide eş-Şeybâni, [[Harun Reşid]] tarafından 787 yılında Ermeniye valiliğine getirilmiştir. Bir yıl sonra bu görevinden alınan Yezid bin Şeybani' nin El Cezire'de ki isyanı bastırmasından dolayı Şirvan' ın da içerisinde olduğu bölgeye 799 yılında vali tayin edilmesiyle Arap kökenli "Mezyedî" Şirvanşahlar bölgeye iyice hakim olmaya başlamıştır. Yezid bin Şeybani' nin soyundan Şirvan eyaletine vali tayin edilen Heysem bin Hâlid, 861 yılında Abbâsî Halifesi [[Mütevekkil (Abbasi)|Mütevekkil]]’ in öldürülmesi sonrasındaki karışıklıklar sırasında Şirvanşah unvanıyla bağımsızlığını ilan etti.<ref name= "şirvanşahlar">{{Web kaynağı |url=http://www.islamansiklopedisi.info/dia/ayrmetin.php?idno=390212 |başlık="ŞİRVANŞAHLAR" İslam Ansiklopedisi, cilt: 39, sayfa: 211-213, Yıl: 2010 |erişimtarihi=5 Aralık 2015 |arşivurl=https://web.archive.org/web/20151208073630/http://www.islamansiklopedisi.info/dia/ayrmetin.php?idno=390212 |arşivtarihi=8 Aralık 2015 |ölüurl=hayır }}</ref>