Çeçenler: Revizyonlar arasındaki fark

[kontrol edilmemiş revizyon][kontrol edilmiş revizyon]
İçerik silindi İçerik eklendi
Where did you get that from? That’s nonsense
Etiketler: Elle geri alma Geri alındı Mobil değişiklik Mobil ağ değişikliği
Osoce (mesaj | katkılar)
Fotoğraf değiştirildi
 
(12 kullanıcı tarafından yapılan 13 ara revizyon gösterilmiyor)
2. satır:
|grup=Çeçenler
|resim=
Chechense. Match. a wedding match. George Kennan. 1870-1886.jpg
[[Dosya:Sheikh Mansur 140-190 for collage.jpg|100px]] [[Dosya:Kunta-haji 140-190 for collage.jpg|100px]] [[Dosya:Tapa Tchermoeff 140-190 for collage.jpg|100px]] [[Dosya:Milana Terloeva 140-190 for collage.jpg|100px]] [[Dosya:Khanpasha Nuradilov 140-190 for collage.jpg|100px]] [[Dosya:Pyotr Zakharov-Chechenets 140-190 for collage.jpg|100px]]
|başlık =Bir grup Çeçen erkek, 1870
|toplam nüfus= 1.7 milyon
|bölge1 = {{bayrakülke|Rusya}}
43. satır:
|bölge19 = {{bayrakülke|Ukrayna}}
|nüfus19 = 2,877<ref>{{Web kaynağı | url = http://2001.ukrcensus.gov.ua/eng/results/general/nationality/ | başlık = About number and composition population of Ukraine by data All-Ukrainian census of the population 2001 | çalışma = Ukraine Census 2001 | yayıncı = State Statistics Committee of Ukraine | erişimtarihi = 17 Ocak 2012 | arşivurl = https://web.archive.org/web/20160304195805/http://2001.ukrcensus.gov.ua/eng/results/general/nationality | arşivtarihi = 4 Mart 2016 | ölüurl =evet}}</ref>
|dinler= '''Çoğunluk:'''<br />[[İslam]] ([[Şafiilik|Şafii]] [[Sünnilik]])<br />'''Azınlık:'''<br />[[Hristiyanlık]], [[dinsizlik]]
|din= genellikle [[Sünni İslam]] [[İslam]]
|dildiller= [[Çeçence]]
|ilgili etnik gurplar= [[Nahlar]] ([[İnguşlar]], [[Batslar]], [[Kistler]])
}}
'''Çeçenler''' ({{Dil|ce|Hохчи|dil_adı=e}} ''Nohçi''), [[Kafkasya]]’nın kuzeydoğu kesiminde, Sunja ve Argun ırmakları civarında yaşayan yerli [[Kafkasya halkları|Kafkasya halkı]]. Kendilerini ''Nohçi'' (tekil ''Nohçi'' veya ''Nohço'') olarak adlandırırlar. Bu ad, Çeçenlerin ''Nohçmekhahoi'' adlı kabilesinden ve bu kabilenin topraklarından gelir.
 
== Adın kökeni ==
70. satır:
3. Tuş-Kist (Batsoy)
 
Edebi Çeçence orta ova diyalekti üzerinde gelişmiştir. Çeçenler tarihlerinin çeşitli dönemlerinde [[Gürcü alfabesi|Gürcü]], [[Arap alfabesiharfleri|Arap]] ve [[Latin alfabesiharfleri|Latin]] alfabelerini kullanmışlar; 2008 itibarıyla resmi olarak [[Kiril]] alfabesi kullanılmaktadır. Vainah endoetnimi 20. yüzyılın başında ortaya çıkmadan önce geleneksel olarak, dilbilimciler hem İnguşça ve hem de Batsça'yı Çeçence'nin lehçeleri olarak kabul etmişlerdir.<ref>{{Web kaynağı | tarih = | diğerleri = V. A. Shnirel'man. Byt' alanami. Intellektualy i politika na Severnom Kavkaze v XX veke. | başlık = But after their unification in 1934 into a single Chechen-Ingush Autonomous Region (Chechen-Ingush Autonomous Soviet Socialist Republic since 1936), the authorities did their best to ensure the merger of the Chechens and Ingush into a single people, for which a new name was created "Veinakhs / Vainakhs". In the 1960s-1980s. this identity was actively introduced into the consciousness of the Chechens and Ingush and gradually gained more and more popularity. | url = https://www.klex.ru/pbz | ölüurl = hayır | arşivurl = https://web.archive.org/web/20210118174034/https://www.klex.ru/pbz | arşivtarihi = 18 Ocak 2021 | erişimtarihi = | website = | sayfa = 279}}</ref><ref>{{Web kaynağı | soyadı = | ad = | tarih = | başlık = Yazyki i narechiya Rossiyskoy Imperii, Statisticheskiy atlas Rossii A.F. Marksa, prilozheniye 14, Sankt-Peterburg, 1907 god. | url = http://hisdoc.ru/editions/24571/ | ölüurl = hayır | arşivurl = https://web.archive.org/web/20171210091927/http://hisdoc.ru/editions/24571/ | arşivtarihi = 10 Aralık 2017 | erişimtarihi = | website = }}</ref><ref>{{Web kaynağı | soyadı = | ad = | başlık = Kavkazskiy tolmach: (perevodchik s russkogo na glavnѣyshiye kavkazskiye yazyki) | url = https://books.google.com/books?id=_gs1HK14VFgC&pg=PA680 | ölüurl = hayır | arşivurl = https://web.archive.org/web/20210428224127/https://books.google.com/books?id=_gs1HK14VFgC&pg=PA680 | arşivtarihi = 28 Nisan 2021 | erişimtarihi = | website = | yıl = 1891 | sayfa = 681 | arşivengelli = evet }}</ref><ref>{{Web kaynağı | soyadı = | ad = | tarih = | başlık = N. YA. Marr. Izbrannyye raboty | url = http://apsnyteka.org/489-marr_izbrannye_raboty.html | ölüurl = hayır | arşivurl = https://web.archive.org/web/20141211004658/http://apsnyteka.org/489-marr_izbrannye_raboty.html | arşivtarihi = 11 Aralık 2014 | erişimtarihi = | website = }}</ref>
 
Anavatanlarında yaşayan Çeçenlerin çoğu İnguşça'yı kolaylıkla anlayabilir. İki dil tam olarak karşılıklı anlaşılabilir değildir ancak bir süre dili dinledikten sonra Çeçenler için İnguş dilinin anlaşılması ve öğrenmesi kolaydır. 1989'da, Çeçenlerin %73.4'ü [[Rusça]] konuşuyordu<ref>Mikhailov, Valentin. ''Chechnya and Tatarstan''</ref> ancak bu rakam savaşlardan kaynaklanan çok sayıda nedenden dolayı (uygun eğitim eksikliği, dil öğrenmeyi reddetme ve Çeçen diasporasının çeşitli nedenlerle kitlesel olarak dağılması dahil) azaldı. Diasporadaki Çeçenler genellikle yaşadıkları ülkenin dilini ([[İngilizce]], [[Fransızca]], [[Almanca]], [[Arapça]], [[Lehçe]], [[Gürcüce]], [[Türkçe]] vb.) konuşurlar.
103. satır:
 
== Kaynakça ==
{{Kaynakçakaynakça}}
 
<!--kategori-->