"Tolyšə əlifbo" səhifon mijono tavut

Content deleted Content added

Inline

Versijə 20:37, 23 Dekabr 2024

Tolyšə əlifbo — əlifbo bo tolyšə zyvoni nyvyštejro. Tolyšə zyvoniro əlifbo cand kərə yštə grafikə sistemi ovaxtəše. Ysət bo tolyšə zyvoni latynə əlifbo əsosədə umumi əlifbo pegətə byə de kom Tolyšə Vikipedijən nyvyštə bejdə.

Ysətnə tolyšə əlifbo

#	Hərf	Hərfi nom (tolyši)	Hərfi tələffuz (tolyši)	#	Hərf	Hərfi nom (tolyši)	Hərfi tələffuz (tolyši)	#	Hərf	Hərfi nom (tolyši)	Hərfi tələffuz (tolyši)
1	Aa	a	a	11	Žž	že	ž	21	Rr	er	r
2	Bb	be	be	12	Hh	he	h	22	Ss	es	s
3	Cc	ce	ce	13	Ii	i	i	23	Tt	te	t
4	Čč	če	če	14	Jj	je	j	24	Šš	še	š
5	Gg	ge	g	15	Kk	ka	k	25	Uu	u	u
6	Ǧǧ	ǧe	ǧ	16	Ll	el	l	26	Ff	ef	f
7	Dd	d	de	17	Mm	em	m	27	Vv	ve	v
8	Ee	e	e	18	Nn	en	n	28	Yy	y	y
9	Əə	ə	ə	19	Oo	o	o	29	Xx	xe	x
10	Zz	ze	z	20	Pp	pe	p

Taryx

Avestə u Islami əlifbo

Ǧədimijədə u mijonə əsronədə tolyšon əčdodon Avestə əlifbo oko dojdəbin jaanki Islam dini ome bəpeštə ərəbi əlifbo^[1] əsosədə nyvyštəbin.

Latynə əlifbo

Latynə əlifbo əsosədə SSRI vaxtonədə 1929 sori oxojədə əlifbo soxtə be^[2]. Ym əlifbo soxtejə məšhurə tolyšə xodimon ištirok kardejdəbin, ym əlifbo tosə 1938 sori oko dojdəbin u əv žygo be^[3]:

A a	B v	S s	Ç ç	D d	E e	Ə ə	F f	G g	Ƣ ƣ
H h	I i	J j	L l	M m	N n	O o	P p	Q q	R r
S s	Ş ş	T t	U u	V v	X x	Z z	Ƶ ƶ	Ь ь

1990 soronku cumcyko Azərbojčonə Respublikə bə latyn əlifbo ovašte bo tolyšə zyvoni azərbojčoni tyrkə zyvoni əlifbo əsosədə bo tolyšə zyvoni əlifbo bekardyšone bə məjdon^[4]:

A a	B b	S s	Ç ç	D d	E e	Ə ə	F f	Ğ ğ	H h
X x	I ı	İ i	J j	K k	Q q	L l	M m	N n	O o
P p	R r	S s	Ş ş	T t	Ü ü	V v	Y y	Z z

Kirili əlifbo

Tolyšə kirilə əlifbo^[5] oko doə bejdəbe tolyšə ružnomon cap kardejədə, nymunə: «Tolyš», «Talyšskij vestnik», «Šəvnyšt». Elminə əsəron komon Tolyši Millijə Akademijə xəbonədə cap bejdən de kirili əlifbo cap bin.

A a	B b	V v	Q q	Ğ ğ	D d	E e	Ə ə	J j	Z z
İ i	I ı	J j	K k	L l	M m	N n	O o	P p	R r
S s	T t	Y ü	F f	X x	H h	Ç ç	C c	Ş ş

Səvonon

↑ Daniel Paul. A comparative dialectal description of Iranian Taleshi. A thesis submitted to the University of Manchester for the degree of PhD in the Faculty of Humanities. — Manchester, 2011. — 466 p.
↑ Alfavit Oktяbrя. İtoqi vvedeniя novoqo alfavita sredi narodov RSFSR. — M., 1934. — S. 156—160.
↑ Z. Əhmədzadə, M. Nəsirli. Əlifbe. — Boqu: Azərneşr, 1935. — 80 s. — 6000 эkz.
↑ N. Məmmədov, Ş. Ağayev. Əlifba. — Bakı: Maarif, 1996. — S. 66. — 87 s.
↑ Talışsko-russkiй slovarь/Tolışə-ürüsə lüğət", M., 1976

[1] Daniel Paul. A comparative dialectal description of Iranian Taleshi. A thesis submitted to the University of Manchester for the degree of PhD in the Faculty of Humanities. — Manchester, 2011. — 466 p.

[2] Alfavit Oktяbrя. İtoqi vvedeniя novoqo alfavita sredi narodov RSFSR. — M., 1934. — S. 156—160.

[3] Z. Əhmədzadə, M. Nəsirli. Əlifbe. — Boqu: Azərneşr, 1935. — 80 s. — 6000 эkz.

[Әlifba-4] N. Məmmədov, Ş. Ağayev. Əlifba. — Bakı: Maarif, 1996. — S. 66. — 87 s.

[5] Talışsko-russkiй slovarь/Tolışə-ürüsə lüğət", M., 1976

[1]

[2]

[3]

[4]

[5]

@@ Sətyr 46: / Sətyr 46: @@
 |}
-soronku cumcyko Azərbojčonə Respublikə bə latyn əlifbo ovašte bo tolyšə zyvoni azərbojčoni tyrkə zyvoni əlifbo əsosədə bo tolyšə zyvoni əlifbo bekardyšone bə məjdon<ref name="Әlifba">{{книга|автор=N. Mәmmәdov, Ş. Ağayev|заглавие=Әlifba|ссылка=http://www.ebooks.az/view/87RVA0Cd.pdf|место=Bakı|издательство=Maarif|год=1996|страницы=66|страниц=87|тираж=15000|archive-date=2020-11-26|archive-url=https://web.archive.org/web/20201126045014/http://www.ebooks.az/view/87RVA0Cd.pdf}}</ref>:
+soronku cumcyko Azərbojčonə Respublikə bə latyn əlifbo ovašte bo tolyšə zyvoni azərbojčoni tyrkə zyvoni əlifbo əsosədə bo tolyšə zyvoni əlifbo bekardyšone bə məjdon<ref name="Әlifba">''N. Mәmmәdov, Ş. Ağayev.'' Әlifba. — Bakı: Maarif, 1996. — S. 66. — 87 s.</ref>:
 {| class=standard cellpadding=5 style="font-size: 1.3em; line-height: 2.5em; text-align: center;"
 | style=«width:3em;» |A a