Mapag-isa
Ang mapag-isa ay isang indibiduwal na hindi humahanap, o nanadya na umiiwas, makihalubilo sa ibang tao. Maaari itong maging pangkalahatang asal o pansitwasyon lamang (i.e. sa trabaho). May maraming potensiyal na dahilan para sa itong nais para sa pag-iisa. Mga sadyang dahilan ay sumaklaw ng introbersiyon, mistisismo, espiritualidad, relihiyon, o personal na sitwasyon. Samantala di-sinasadyang dahilan ay sumaklaw ng mahiya o maging balat-sibuyas. Mayroong higit sa uri na mapag-isa, at ang tao na tinatawag mapag-isa ay madalas ginugusto ang sosyal na interaksyon sa ibang mga tao pero, kundangan introbersiyon kaniya, madalas hinahangad ang mag-isa.
Terminolohiya
[baguhin | baguhin ang wikitext]Maginagamit ang modernong termino na mapag-isa sa konteksto ng paniniwala na "ang tao ay sosyal na animal (ζῶον κοινωνικόν)" (Aristoteles) at hindi sumasali na tao ay kakatuwa. Gayunman, mapag-isa ay minsan na inilalarawan bilang positibong katangian kasi, sa ilang tingin, ipinapahiwatig ang kasarinlan at responsobilidad. Sabay-sabay, madalas na nahihiwatigan ang mapag-isa bilang misantropo, at inaatupag ang mga bunga ng ganyang tingin, halimbawa, tawagin abnoy.
Balangkas
[baguhin | baguhin ang wikitext]May ibat'ibang uri ng mga mapag-isa, na sumasaklaw ng mga indibiduwal na basta minamabuti ang pag-iisa at mininong sosyal na pakikipag-ugnayan. Sumasaklaw ang unang uri ng mga indibiduwal na pinupuwersahan sa pag-iisa dahil sa di-pagkatanggap (na totoo o dama) ng lipunan. Madalas na dumanas ang itong indibiduwal ng pangungulila. Sumasaklaw ang pangalawang uri ng mga indibiduwal na minamabuti ang sosyal na pakikipag-ugnayan, pero puwede gumugol ng matagal na oras sa pag-iisa nang walang pakiramdam ng pangungulila.
Hindi nararamdaman ng pangatlong uri ang pangungulila kapag nag-iisa, kahit man lang sa paghahambing sa naturang dalawang uri. Gayunman, ito ay panlahat na balangkas, at maraming mapag-isa ay dadanas ng bawa't-isang dimensiyon sa huli.
Posibleng mga katangian
[baguhin | baguhin ang wikitext]Kapag ipinahayag nais para sa pag-iisa, hindi laging tumatanggi ang mapag-isa ng ugnayan pantao puspusan. Ang karaniwang halimbawa ay tao na umiiwas ng alinmang ugnayan sa mga katrabaho, higit ang kinakailangan para tumupad ng mga responsibilidad sa trabaho o paaralan, lalo na para praktikal na mga dahilan bilang pag-iwas ng komplikasyon ng niyang buhay di-personal, pero ding nagiging napakakarismatiko habang sosyal na pagtitipon sa ibang mga tao (sa labas ng trahabo o paaralan)—o vice versa.
Ang lathalaing ito na tungkol sa Sosyolohiya ay isang usbong. Makatutulong ka sa Wikipedia sa pagpapalawig nito.