กบฏทูฟ่า ชู่จีเหนิง

บทความนี้เกี่ยวกับกบฏที่เกิดขึ้นในรัชสมัยของสุมาเอี๋ยนแห่งราชวงศ์จิ้น สำหรับกบฏที่เกิดขึ้นในบริเวณภูมิภาคเดียวกันในยุคราชวงศ์ฮั่นตะวันออก ดูที่ กบฏเลียงจิ๋ว

กบฏทูฟ่า ชู่จีเหนิง
วันที่ ป. กรกฎาคม ค.ศ. 270 – มกราคมหรือกุมภาพันธ์ ค.ศ. 280 สถานที่ มณฑลกานซู่และเขตปกครองตนเองซินเจียงอุยกูร์ ประเทศจีน ผล ราชวงศ์จิ้นชนะ
คู่สงคราม
ราชวงศ์จิ้นตะวันตก	เซียนเปย์, เกี๋ยง, ตี และกบฏชนเผ่าอื่น ๆ กบฏในเมืองตุนหฺวาง
ผู้บังคับบัญชาและผู้นำ
เฮาเหลก  † ซู ยฺหวี ฉือ เจี้ยน คันห่อง  † ซือหม่า จฺวิ้น บุนเอ๋ง หม่า สฺวิน เอียวหัว  † หม่า หลง	ทูฟ่า ชู่จีเหนิง  † ผู้นำชนเผ่าต่าง ๆ ลิ่งหู เฟิง ลิ่งหู หง  †
กำลัง
3,500 (หม่า หลง)	200,000+

กบฏทูฟ่า ชู่จีเหนิง หรือ กบฏมณฑลฉินโจวและเลียงจิ๋ว (จีน: 秦涼之變) เป็นกบฏชนเผ่าที่ต่อต้านราชวงศ์จิ้นตะวันตกตั้งแต่ประมาณเดือนกรกฎาคม ค.ศ. 270 ถึงต้นปี ค.ศ. 280 ในยุคสามก๊กของจีน กบฏนำโดยทูฟ่า ชู่จีเหนิงผู้นำชนเผ่าเซียนเปย์ โดยมีชนเผ่าอื่น ๆ อีกหลายชนเผ่าเข้าร่วมด้วย เช่นเกี๋ยงและตีซึ่งอาศัยอยู่ทางตะวันตกเฉียงเหนือของจีน การก่อกบฏกินเวลานานเกือบทศวรรษและมาถึงจุดสูงสุดในปี ค.ศ. 279 เมื่อทัพกบฏยึดมณฑลเลียงจิ๋วได้ แต่ช่วงปลายปีเดียวกันนั้น การก่อกบฏก็สิ้นสุดลงเมื่อทัพราชวงศ์จิ้นเอาชนะทูฟ่า ชู่จีเหนิงได้อย่างเด็ดขาดและสยบเหล่าชนเผ่าทั้งหลาย

บรรณานุกรม

• เฉิ่น เยฺว (493 ). ซ่งชู.
• ฝาง เสฺวียนหลิง (648). จิ้นชู.
• ซือหม่า กวาง (1084). จือจื้อทงเจี้ยน.