สุสานจิ๋นซีฮ่องเต้
สุสานจิ๋นซีฮ่องเต้ คือมหาสุสานของจักรพรรดิจีนแห่งราชวงศ์จิ๋น (ฉินสือหวงตี้) ถูกค้นพบโดยชาวนาในหมู่บ้านซีหยังชื่อ หยังจื้อฟา ณ เชิงเขาหลีซัน เมืองซีอาน มณฑลส่านซี ในขณะที่ขุดดินเพื่อทำบ่อน้ำในบริเวณเชิงเขาที่ห่างจากตัว เมืองซีอาน ประเทศจีน ไปเป็นระยะทางประมาณ 35 กิโลเมตร ในระหว่างที่ขุดก็บังเอิญพบกับซากของทหารดินเผาหัวม้า ที่มีอายุมากกว่า 2 พันปี ซึ่งในการขุดพบโดยบังเอิญของหยังจื้อฟา ถือเป็นการขุดค้นพบครั้งประวัติศาสตร์ในวันที่ 29 มีนาคม ค.ศ.1974 ในปัจจุบันรัฐบาลของสาธารณรัฐประชาธิปไตยประชาชนจีน มีการขุดค้นพบวัตถุโบราณภายในบริเวณสุสานจิ๋นซี ที่เป็นกองทัพหุ่นทหารดินเผา สรรพาวุธ รถม้าและม้าศึก จำนวนทั้งสิ้นกว่า 7,400 ชิ้น ในบริเวณพื้นที่หลุมสุสาน 25,000 กว่าตารางเมตร และมีการคาดคะเนว่าอาณาเขตของสุสานจักรพรรดิจิ๋นซีจะมีพื้นที่กว่า 2,180 ตารางกิโลเมตร โครงสร้างและสถาปัตยกรรมโดยรวมของสุสาน มีขนาดพื้นที่เป็นรูปสี่เหลี่ยมผืนผ้า ความลึกเฉลี่ย 35 เมตร กว้าง 145 เมตร และ ยาว 170 เมตร สำหรับห้องบรรจุพระบรมศพของจักรพรรดิจิ๋นซี อยู่จุดกึ่งกลางของสุสาน มีความสูง 15 เมตร มีขนาดพื้นที่และความใหญ่โตมโหราฬราวกับสนามฟุตบอล
สุสานจิ๋นซีฮ่องเต้ นับเป็น 1 ใน 8 สิ่งมหัศจรรย์ของโลก ถูกคัดให้เป็นมรดกโลกทางวัฒนธรรมในปี ค.ศ. 1987 ตั้งอยู่ตำบลหลินถง เมืองซีอัน มณฑลส่านซี ประเทศจีน เริ่มก่อสร้างในสมัยจักรพรรดิฉินสือหวงตี้หรือจิ๋นซีฮ่องเต้ ใช้ระยะเวลาก่อสร้างประมาณ 37 ปี ตั้งแต่ปี 246 - 208 ก่อนคริสตกาล มีอาณาเขตพื้นที่ของสุสาน 120,750 ตารางเมตร ห่างจากเมืองซีอันไปในทางทิศตะวันออกประมาณ 35 กิโลเมตร ซึ่งอาณาเขตพื้นที่ของสุสานรวมทั้งสิ้น 2,180 ตารางกิโลเมตร ถูกแบ่งออกเป็นพระราชฐานชั้นในและพระราชฐานชั้นนอก ภายในสุสานใช้บรรจุพระศพของฉินสือหวงตี้ ทรัพย์สมบัติต่าง ๆ ตลอดจนกองกำลังทหาร นางสนมและนางกำนัล รถม้าและขุนพลทหารจำนวนมาก เพื่อเป็นตัวแทนของข้าราชบริพานในการร่วมเดินทางไปยังปรโลกของจักพรรดิจิ๋นซี
โครงสร้างและสถาปัตยกรรมภายในสุสานจิ๋นซีฮ่องเต้นั้น ในส่วนที่ก่อสร้างจากหินยังคงได้รับการปิดผนึกอย่างดีโดยคงสภาพเดิมเอาไว้ และไม่เคยผ่านการขุดและรื้อทำลายมาก่อน โดยโครงสร้างของสุสานดังกล่าว มีรูปแบบโครงสร้างและการจัดสร้างที่มีความสลับซับซ้อน ขนาดของสุสานมีขนาดมหึมา ยิ่งใหญ่สมเกียรติของจักรพรรดิจีนผู้รวบรวมประเทศจีนให้เป็นปึกแผ่น สมกับที่เป็นมหาสุสานของมหาจักรพรรดิในรอบพันปีแห่งดินแดนที่ได้ชื่อว่ามังกร
ประวัติสุสาน
เมืองซีอัน เป็นนครแห่งวัฒนธรรมอันมีชื่อเสียงลือเลื่องทางภาคตะวันตกเฉียงเหนือของจัน ซีอันในประวัติศาสตร์เคยเป็นเมืองหลวงและราชธานีของราชวงศ์จีนมาร่วมกว่า 10 ราชวงศ์ เป็นระยะเวลาพันกว่าปี เคยเป็นแหล่งการต่อสู้ของชาวนาในหลายครั้งในการก่อตั้งอำนาจรัฐ ปัจจุบันเมืองซีอันยังคงหลงเหลือร่องรอยของโบราณสถานและโบราณวัตถุให้พบเห็นได้ทั่วไป และในปีเ ค.ศ. 1978 หรือประมาณ 26 ปีที่ผ่านมา ได้มีการขุดพบหลุมฝังรูปปั้นดินเผา รูปปั้นทหารและม้าในสมัยราชวงศ์จิ๋นขนาดใหญ่ ภายในหมู่บ้านซีหยาง เชิงเขาหลีซาน