ไทยเชื้อสายจาม
ชาวไทยเชื้อสายจาม เป็นชื่อเรียกกลุ่มชาติพันธุ์กลุ่มหนึ่งในตระกูลมาลาโย-โพลินีเชียนอาศัยอยู่ในเขตประเทศเวียดนามในปัจจุบัน นับถือศาสนาพราหมณ์-ฮินดู ศาสนาพุทธ ส่วนในกัมฟูชานับถือ ศาสนาอิสลาม มีภาษาพูดที่สื่อภาษากันได้กับภาษามลายูปัตตานีและภาษามลายูกลาง เข้ามาในประเทศไทยด้วยสาเหตุต่าง ๆ ในช่วงหลังจากเสียกรุงวิชัย เมืองหลวงของจามปา คือ
- ชาวจามกลุ่มแรกปรากฏช่วงตอนต้นกรุงศรีอยุธยา ในปี พ.ศ. 1991 จากการอพยพมาจากตอนเหนือของลาวและเวียดนาม หรือ อาจจะมาจากเกาะบอร์เนียว เข้าอยู่เมืองชุมพร ก่อนปี พ.ศ. 1997 ในแผ่นดิน สมเด็จพระบรมไตรโลกนาถ ชาวจาม เป็นทหารชั้นดี ราชสำนักอยุธยาใช้ในการรบ การเดินเรือ และการค้าทางทะเล หรือการขยายอาณานิคมของอาณาจักรอยุธยาลงทางไต้ ชาวจามเข้าตีเมืองชุมพร จากราชอานาจักรนครศรีธรรมราชได้ จึงได้ปกครองดินแดนแทบนี้ (คอคอดกระ) จะเห็นว่า "ออกญาเคาะงะ" เจ้าเมืองชุมพร เป็นภาษาจาม และกวาดต้อนชาวเมืองพงสาลี และชาวเมืองแถง (เดียนเบียนฟู) เป็นพลเมือง ประกอบอาชีพเกษตรกรรม และเป็นเมืองท่าค้าขายสำคัญตั้งแต่นั้นมา
- ถูกกวาดต้อนมาจากกัมพูชา ในสมัยพระบาทสมเด็จพระนั่งเกล้าเจ้าอยู่หัว ช่วงที่ญวนทำสงครามกับเขมร เข้ามาอยู่ครั้งแรกที่ ตำบลน้ำเชี่ยว แห่งเดียว
- อพยพหนีการบีบบังคับทางด้านศาสนาของฝรั่งเศสที่ยึดเมืองเขมรในขณะนั้น ในสมัยต้นพระบาทสมเด็จพระจุลจอมเกล้าเจ้าอยู่หัว เรียกตัวเองว่า แขกจาม หรือ จามปา แขกจามกลุ่มนี้เดินทางด้วยเรือมาเป็นกลุ่ม ต่อมาแยกไปตั้งถิ่นฐานเป็นสามแห่ง
- กลุ่มหนึ่ง เดินทางลัดเลาะชายฝั่งจนถึงบริเวณปากอ่าวลำคลองท่าตะเภาและปากอ่าวคลองน้ำเชี่ยว แยกเข้าสู่คลองน้ำเชี่ยว ได้แก่ชาวไทยมุสลิม ตำบลน้ำเชี่ยว อำเภอแหลมงอบในปัจจุบัน
- อีกกลุ่มหนึ่ง เดินทางไปจนถึงปากน้ำจังหวัดระยอง ขึ้นที่ระยอง และ กลุ่มที่สาม ร่องเรือไปถึงกรุงเทพฯ กลุ่มนี้ รัชกาลที่ 5 ทรงทราบ โปรดให้จัดที่พระราชทานให้อยู่ที่บ้านครัว เรียกว่า กลุ่มบ้านครัว หรือ แขกบ้านครัว ในปัจจุบันนี้
ชาวมุสลิมที่เข้ามาตามลำคลองน้ำเชี่ยว ได้มาตั้งบ้านเรือนอยู่บริเวณป่าชายเลน ซึ่งมีชาวไทยอาศัยอยู่ก่อนแล้ว ได้สร้างบ้านเรือนขึ้นง่าย ๆ เมื่อสร้างที่พักแล้วได้ร่วมกันสร้างสุเหร่าเพื่อใช้ประกอบพิธีทางศาสนา โดยใช้ไม้โกงกาง มาปักเป็นเขต 4 ต้น หลังคามุงด้วยใบปรงนำมาสานเป็นตับเหมือนตับจาก มุงกันแดดกันฝน ต่อมาเมื่อตั้งหลักแหล่งแน่นอนแล้วได้ต่อเติมสุเหร่าให้มีสภาพดีขึ้นจนถึงปัจจุบัน โดยมิได้เคลื่อนย้ายจากที่ตั้งเดิมแต่อย่างใด ส่วนมุสลิมที่บ้านเนินตาแมว บ้านปลายคลอง อำเภอเมืองตราด นั้น เป็นมุสลิมที่เกิดจากการแต่งงานกับคนไทยและได้มีการย้ายข้ามศาสนากลายเป็นกลุ่มมุสลิมที่ใหญ่ขึ้น
ชาวไทยเชื้อสายจามที่มีชื่อเสียง
- หลวงปรีชาชาญสมุทร (ซอ โสตะจินดา) - อดีตผู้บังคับการเรือรบหลวงมกุฎราชกุมาร
- พระพลสิทธิ์ธวาณัฐ (แอ) - ต้นตระกูลไอศนาวิน
- หลวงสาครยุทธวิชัย - ต้นตระกูลหัสตานนท์
- หลวงสมบูรณ์ยุทธวิชา
อ้างอิง
- คณะกรรมการฝ่ายประมวลเอกสารและจดหมายเหตุ, 2542:24-25