ผลต่างระหว่างรุ่นของ "ชิ้นส่วนอิเล็กทรอนิกส์"
ไม่มีความย่อการแก้ไข |
|||
(ไม่แสดง 23 รุ่นระหว่างกลางโดยผู้ใช้ 6 คน) | |||
บรรทัด 1: | บรรทัด 1: | ||
[[ไฟล์:Componentes.JPG|thumb|350px|ตัวอย่างชิ้นส่วนอิเล็กทรอนิกส์]] |
|||
'''ชิ้นส่วนอิเล็กทรอนิกส์''' ({{lang-en|Electronic Component}}) เป็นอุปกรณ์พื้นฐานที่แยกออกเป็นชิ้นย่อยๆเป็นเอกเทศหรือเป็นอุปกรณ์ที่มีเอกลักษณ์ทางกายภาพในระบบอิเล็กทรอนิกส์ที่ใช้ในการส่งผลกระทบต่ออิเล็กตรอนหรือสาขาที่เกี่ยวข้องกับอิเล็กตรอน |
|||
'''ชิ้นส่วนอิเล็กทรอนิกส์''' ({{langx|en|Electronic Component}}) คืออุปกรณ์หรือชิ้นส่วนใด ๆ ที่มีการทำงานที่ต้องเกี่ยวข้องกับ[[อิเล็กตรอน]]หรือ[[สนามแม่เหล็กไฟฟ้า]] อุปกรณ์เหล่านี้อาจเป็นอุปกรณ์เดี่ยวที่ทำหน้าที่เฉพาะเจาะจง (Discrete component) เช่นตัวต้านทานอันเดียวทั้งนี้อาจหมายถึงชิ้นส่วนที่ทำจาก[[สารกึ่งตัวนำ]]เพียงอย่างเดียว<ref>{{cite web | url=https://www.pcmag.com/encyclopedia/term/discrete-component | title=Definition of discrete component }}</ref><ref>{{cite book | url=https://books.google.com/books?id=UjJlDwAAQBAJ&dq=discrete+vs+integrated+circuit+cost&pg=SA1-PA6 | title=Principles of VLSI and CMOS Integrated Circuits | date=2016 | publisher=S. Chand | isbn=978-81-219-4000-9 }}</ref><ref>{{cite book | url=https://books.google.com/books?id=xll-DAAAQBAJ&q=discrete+circuit | title=Passive and Discrete Circuits: Newnes Electronics Circuits Pocket Book, Volume 2 | date=23 June 2016 | publisher=Elsevier | isbn=978-1-4832-9198-7 }}</ref> อุปกรณ์เหล่านี้ต้องนำไปต่อรวมกันถึงจะใช้งานได้ อีกรูปแบบหนึ่งคือเป็นชิ้นส่วนในระบบ[[อิเล็กทรอนิกส์]]เช่นทรานซิสเตอร์หลายล้านตัวที่รวมกันเบ็ดเสร็จใน[[แผงวงจรรวม]]หรือ[[หน่วยประมวลผลกลาง]] อุปกรณ์ประเภทนี้สามารถสร้างขึ้นมาได้หลายวิธีเช่น รวมอุปกรณ์เดี่ยวหลายตัวเป็น{{ill|วงจรรวมไฮบริด|en|Hybrid integrated circuit}} การประกอบแผง PCB หรือการสร้าง{{ill|lt=ทิคฟิล์ม|Thick-film technology|en}} {{ill|การสร้างแบบด้วยแสง|en|Photolithography}} {{ill|lt=การปลูกฟิล์มบาง|ฟิล์มบาง|en|Thin film}}เป็นต้น อุปกรณ์ทั้งสองรูปแบบคือทั้งแบบเดี่ยวและแบบวงจรรวมมักมาพร้อมกับดาตาชีท (Datasheet) เพื่อระบุรายละเอียดต่าง ๆ เช่นวิธีการใช้งาน ขีดความสามารถของตัวมัน อุปกรณ์เหล่านี้จะมีลักษณะสำคัญคือมีขั้วต่อหรือที่เรียกว่าขาซึ่งใช้ในการเชื่อมต่อกับอุปกรณ์อื่นเพื่อประกอบเป็น[[วงจรไฟฟ้า]]และนำไปใช้งานด้านต่าง ๆ เช่น [[ตัวขยายสัญญาณ|เครื่องขยาย]]หรือแอมป์ [[เครื่องรับวิทยุ]] และ[[ออสซิลเลเตอร์]] |
|||
[[ไฟล์:Componentes.JPG|thumb|ตัวอย่างชิ้นส่วนอิเล็กทรอนิกส์]] |
|||
ชิ้นส่วนอิเล็กทรอนิกส์ที่มีมากกว่าสองขั้วไฟฟ้า(ขาหรือลีดส์) เมื่อนำขาของชิ้นส่วนหลายชนิดมาบัดกรีเข้าด้วยกันบน[[แผงวงจรพิมพ์]]จะสร้างเป็นวงจรอิเล็กทรอนิกส์ (วงจรย่อย) ที่มีฟังก์ชันที่เฉพาะเจาะจง (เช่น[[เครื่องขยายสัญญาณ]], เครื่องรับสัญญาณวิทยุหรือ [[Electronic oscillator|oscillator]]) ชิ้นส่วนอิเล็กทรอนิกส์พื้นฐานอาจจะถูกเก็บในบรรจุภัณฑ์แยกชนิดกัน หรือจัดเรียงเป็นแถวหรือเครือข่ายของส่วนประกอบที่เหมือนกันหรือผสมกันภายในแพคเกจเช่น[[วงจรรวม]]เซมิคอนดักเตอร์, แผงวงจรไฟฟ้าไฮบริดหรืออุปกรณ์ฟิล์มหนา. รายการของชิ้นส่วนอิเล็กทรอนิกส์ต่อไปนี้ มุ่งเน้นไปที่ชิ้นส่วนที่แยกเป็นเอกเทศโดยถือว่าแพคเกจที่พูดถึงเป็นชิ้นส่วนเอกเทศตามนัยของมันเอง ในบทความนี้ คำว่าชิ้นส่วนและอุปกรณ์ มีความหมายเหมือนกัน |
|||
==การ |
==การจำแนกประเภท== |
||
ชิ้นส่วนอิเล็กทรอนิกส์สามารถจำแนกได้ 3 ประเภท แอกทิฟ (Active component) แพสซิฟ (Passive component) และกลไกไฟฟ้าหรืออิเล็กโทรเมคคานิคอล (Electromechanical) การแบ่งแบบฟิสิกส์แอกทิฟคืออุปกรณ์ที่จ่ายไฟฟ้าให้ตัวเองได้ แพสซิฟคืออุปกรณ์ที่ไม่จ่ายไฟให้ตัวเอง สำหรับวิศวกรรมอิเล็กทรอนิกส์และการวิเคราะห์วงจรแบ่งโดยใช้สัญญาณไฟฟ้าที่ได้จากชิ้นส่วนนั้นโดย |
|||
* '''แอกทิฟ''' ใช้พลังงานไฟฟ้า (Energy) เพื่อทำงานและเพิ่มลดกำลังไฟฟ้า (Power) ในระบบได้ |
|||
* '''แพสซิฟ''' ทำงานโดยไม่คำนึงถึงพลังงานไฟฟ้า (ยังมีประจุและความต่างศักย์อยู่) หากมีกระแสผ่านจะเพิ่มลดกำลังไฟฟ้าไม่ได้ |
|||
* '''กลไกไฟฟ้า''' ใช้กลไกเพื่อทำงานเกี่ยวกับไฟฟ้าหรือกลับกันใช้ไฟฟ้าเพื่อขับเคลื่อนกลไก |
|||
==อุปกรณ์แอกทิฟ == |
|||
ชิ้นส่วนหนึ่งชิ้นอาจจำแนกเป็นพาสซีฟ, หรือแอคทีฟหรือกลไกอิเล็กตรอน |
|||
===อุปกรณ์จากสารกึ่งตัวนำ=== |
|||
*อุปกรณ์พาสซีฟหมายถึงอุปกรณ์ที่ทำงานโดยไม่ต้องจ่ายพลังงานไฟฟ้าหรือทำงานด้วยคุณสมบัติเฉพาะทางฟิสิกซ์ของตัวเองเช่นตัวต้านทาน |
|||
*อุปกรณ์แอคทีฟหมายถึงอุปกรณ์ที่ทำงานโดยต้องจ่ายพลังงานเช่นทรานซิสเตอร์หรืออุปกรณ์ผลิตพลังงานเช่นเซลล์แสงอาทิตย์ |
|||
*อุปกรณ์กลไกอิเล็กตรอนหมายถึงอุปกรณ์ที่ทำงานโดยการใช้การเคลื่อนไหว เช่นคริสตัล(สั่นเพื่อผลิตความถี่), สวิทช์(ปิด/เปิด) |
|||
==อุปกรณ์ Active== |
|||
===สารกึ่งตัวนำ=== |
|||
====ไดโอด==== |
====ไดโอด==== |
||
ยอมให้กระแสไฟฟ้าไหลผ่านได้ในทิศทางเดียว |
ยอมให้กระแสไฟฟ้าไหลผ่านได้ในทิศทางเดียว |
||
*[[ไดโอด]] - ให้กระแสไหลผ่านทางเดียว ใช้ทำวงจรเรียงกระแส |
*[[ไดโอด]] - ให้กระแสไหลผ่านทางเดียว ใช้ทำวงจรเรียงกระแส |
||
*[[ |
*[[ไดโอดแบบชอตต์กี|ชอตต์กีไดโอด]] - ไดโอดความเร็วสูง เมื่อกระแสไหลมีแรงดันตกคร่อมต่ำ |
||
*[[ซีเนอร์ไดโอด]] - |
*[[ซีเนอร์ไดโอด]] - ให้กระแสไหลย้อนกลับเมื่อถึงความดันค่าหนึ่ง |
||
*[[ไดโอดลดแรงดันไฟฟ้าชั่วคราว]] Transient voltage suppression diode |
*[[ไดโอดลดแรงดันไฟฟ้าชั่วคราว]] Transient voltage suppression diode - มีแบบขั้วเดียวและสองขั้ว ใช้ลดสัญญาณยอดแหลมของความต่างศักย์ |
||
*[[วาแรกเตอร์]] |
*[[วาแรกเตอร์|วาแรกเตอร์ไดโอด]] - ไดโอดที่มีความจุไฟฟ้ากระแสสลับแปรผันกับแรงดันไฟฟ้ากระแสตรง |
||
*[[ไดโอด |
*[[ไดโอดเปล่งแสง]] (LED) - ไดโอดที่ปล่อยแสงออกมา |
||
*[[เลเซอร์ไดโอด]] - เลเซอร์เซมิคอนดักเตอร์ |
*[[เลเซอร์ไดโอด|ไดโอดผลิตเลเซอร์]] - เลเซอร์เซมิคอนดักเตอร์ |
||
*[[ |
*[[ไดโอดพลังแสง]] - ให้กระแสผ่านเป็นสัดส่วนกับแสงที่ตกกระทบ |
||
**[[โฟ |
**[[โฟโตไดโอดแบบถล่ม]] (Avalanche photodiode) - โฟโต้ไดโอดที่ผ่านกระแสแบบถล่ม |
||
**[[เซลล์แสงอาทิตย์]] |
**[[เซลล์แสงอาทิตย์]] - สร้างพลังงานจากแสง |
||
*[[ได |
*[[ไดแอก]] (Diode for Alternating Current) – ใช้จุดชนวน SCR ([[ตัวเรียงกระแสควบคุมชนิดซิลิคอน]]) |
||
*[[ไดโอดกระแสคงที่]] |
*[[ไดโอดกระแสคงที่]] |
||
*[[ทันเนลไดโอด]] |
|||
*[[เพวเทียคูลเลอร์]] Peltier cooler – สารกึ่งตัวนำถ่ายเทความร้อน ใช้แทน heat sink |
*[[เพวเทียคูลเลอร์]] Peltier cooler – สารกึ่งตัวนำถ่ายเทความร้อน ใช้แทน heat sink |
||
บรรทัด 55: | บรรทัด 52: | ||
**IGBT (Insulated-gate bipolar transistor) |
**IGBT (Insulated-gate bipolar transistor) |
||
====วงจรรวม==== |
|||
*แบบ[[ดิจิทัล]] |
|||
====แผงวงจรรวม==== |
|||
**[[ลอจิกเกต]] |
|||
**[[ไมโครคอนโทรลเลอร์]] |
|||
*[[ดิจิทัล]] |
|||
*[[แอนะล็อก]] |
*แบบ[[แอนะล็อก]] |
||
**[[Hall effect sensor]] - ตรวจจับสนามแม่เหล็ก |
**[[Hall effect sensor]] - ตรวจจับสนามแม่เหล็ก |
||
**[[Current sensor]] - ตรวจจับกระแสที่ไหลผ่าน |
**[[Current sensor]] - ตรวจจับกระแสที่ไหลผ่าน |
||
====อุปกรณ์ |
====อุปกรณ์ที่ตั้งโปรแกรมได้==== |
||
*[[PLD|ลอจิกเกตตั้งโปรแกรมได้]] |
|||
**[[FPGA|field programmable gate array]] |
|||
*ออปโตอิเล็กทรอนิกส์ |
|||
**[[Complex programmable logic device]] |
|||
*[[Field-programmable analog array]] |
|||
====อุปกรณ์อิเล็กทรอนิกส์เชิงแสง==== |
|||
*[[ออปโตอิเล็กทรอนิกส์]] |
|||
*Opto-Isolator, Opto-Coupler, Photo-Coupler - Photodiode, BJT, JFET, SCR, TRIAC *Zero-crossing TRIAC, Open collector IC, CMOS IC, solid state relay (SSR) |
*Opto-Isolator, Opto-Coupler, Photo-Coupler - Photodiode, BJT, JFET, SCR, TRIAC *Zero-crossing TRIAC, Open collector IC, CMOS IC, solid state relay (SSR) |
||
*Opto switch, Opto interupter, Optical switch, Optical Interupter, Photo switch, photo Interupter |
*Opto switch, Opto interupter, Optical switch, Optical Interupter, Photo switch, photo Interupter |
||
* |
*[[การแสดงผลแบบไดโอดเปล่งแสง|จอ LED]] - จอแสดงผลเจ็ดเซกเมนท์ จอแสดงผลสิบหกเซกเมนท์ จอแสดงผลดอทเมทริกซ์ |
||
===เทคโนโลยีจอแสดงผล=== |
|||
*หลอดใส้ (หลอดไฟกระพริบ) |
|||
*จอแสดงผลเรืองแสง (Vacuum fluorescent display, VFD) (อักขระ สร้างล่วงหน้า, 7 เซกเมนท์, ดาวกระจาย) |
|||
*หลอดภาพรังสีคาโทด (Cathode Ray Tube, CRT) (dot matrix scan, รัศมีสแกน (เช่นเรดาร์), การสแกนโดยพลการ (เช่นสโคป)) (ขาวดำและสี) |
|||
*จอแอลซีดี (อักขระสร้างล่วงหน้า, dot matrix) (พาสซีฟ, TFT) (สีหรือขาวดำ) |
|||
*นีออน (เอกเทศ, 7 segment) |
|||
*ไฟแอลอีดี (เอกเทศ, 7 segment, จอแสดงผลดาวกระจาย, dot matrix) |
|||
*ตัวบ่งชี้การกระพือ (แบบตัวเลข, ข้อความพิมพ์ไว้ล่วงหน้า) |
|||
*จอแสดงผลพลาสม่า (dot matrix) |
|||
ที่เลิกใช้แล้ว |
|||
*หลอดใส้แสดงตัวเลข 7 segment (minitron) |
|||
*หลอดนิกซื่ |
|||
*Dekatron (หลอดเรืองแสง) |
|||
*หลอดตาแมว |
|||
*Penetron (2 สีดูผ่านจอ CRT) |
|||
===ใช้สร้างภาพหรือแสง=== |
|||
===หลอดสูญญากาศ (วาล์ว)=== |
|||
====ที่ยังมีใช้อยู่==== |
|||
*[[หลอดไส้]] |
|||
*[[หลอดสูญญากาศเรืองแสง]] (VFD) |
|||
*[[หลอดรังสีแคโทด]] (CRT) |
|||
*[[จอภาพผลึกเหลว]] (LCD) |
|||
**LCD ทรานซิสเตอร์แบบฟิล์มบาง (TFT LCD) |
|||
*หลอด[[นีออน]] |
|||
*[[แอลอีดี]] |
|||
*จอแผ่นพับ (Split-flap display) |
|||
*[[จอพลาสมา]] |
|||
*[[จอโอแอลอีดี]] (OLED) |
|||
*[[ไมโครแอลอีดี]] (MicroLED) |
|||
====ที่เลิกใช้แล้ว==== |
|||
*นัมมิตรอน (Numitron) |
|||
*หลอดนิกซ์ซี (Nixie tube) |
|||
*เดคาตรอน (Dekatron) |
|||
*หลอดตาแมว (Magic eye tube) |
|||
<gallery class="center"> |
|||
Light Bulb 3.jpg|หลอดไส้ |
|||
Vacuum fluorescent display.JPG|ตัวอย่างจอ VFD |
|||
Lissajous-Figur 1 zu 3 (Oszilloskop).jpg|ตัวอย่างจอ CRT |
|||
LCDneg.jpg|จอ LCD ที่โดนโพลาไรส์ |
|||
Light Emitting Polymer display partially failed.jpg|ตัวอย่างจอ LED |
|||
Split-flap display.jpg|จอแผ่นพับ |
|||
</gallery> |
|||
===หลอดสูญญากาศ=== |
|||
บนพื้นฐานของการนำกระแสผ่านสูญญากาศ (ดู[[หลอดสูญญากาศ]]) |
บนพื้นฐานของการนำกระแสผ่านสูญญากาศ (ดู[[หลอดสูญญากาศ]]) |
||
บรรทัด 116: | บรรทัด 124: | ||
*X-ray tube – ผลิต x-rays |
*X-ray tube – ผลิต x-rays |
||
===ตัวคายประจุ=== |
|||
===อุปกรณ์ discharge=== |
|||
*หลอดระบายแก๊ส |
*หลอดระบายแก๊ส |
||
บรรทัด 139: | บรรทัด 147: | ||
*Physically carrying electrons - ตัวผลิตไฟฟ้าแบบ Van de Graaff หรือจากแรงเสียดทาน |
*Physically carrying electrons - ตัวผลิตไฟฟ้าแบบ Van de Graaff หรือจากแรงเสียดทาน |
||
==อุปกรณ์ |
==อุปกรณ์แพสซิฟ== |
||
===ตัวต้านทาน=== |
|||
*[[ตัวต้านทาน]] |
|||
**[[ตัวต้านทานกำลัง]] - ตัวต้านทานขนาดใหญ่ กระจายความร้อนที่เกิดได้อย่างปลอดภัย |
|||
**DIP (Dual in-line package) ตัวต้านทานรวมหลายขา |
|||
*ตัวต้านทานปรับค่าได้ |
|||
**[[รีโอสแตต]] (Rheostat) - ตัวต้านทานที่ปรับค่าได้สองขา (มักจะใช้สำหรับงานพลังงานสูง) |
|||
**[[โพเทนชิออมิเตอร์]] - ตัวต้านทานปรับค่าได้สามขา (ตัวแบ่งแรงดันปรับค่าได้) |
|||
**ทริมเมอร์ (Trim pot) - โพเทนชิออมิเตอร์ขนาดเล็ก มักจะสำหรับการปรับค่าภายในวงจร |
|||
**[[เทอร์มิสเตอร์]] - ตัวต้านทานที่ไวต่ออุณหภูมิ |
|||
**[[ฮิวมิสเตอร์]] - ความต้านทานเปลี่ยนตามความชื้น |
|||
**[[วาริสเตอร์|แวริสเตอร์]] ยอมให้กระแสไหลผ่านเมื่อถึงแรงดันไฟฟ้าค่าหนึ่ง |
|||
**[[เมมริสเตอร์]] |
|||
**[[โฟโตรีซิสเตอร์]] (Photoresistor) |
|||
*[[ตัวสร้างความร้อน]] (heater) - อุปกรณ์ให้ความร้อน |
|||
*[[ลวดความต้านทาน]] ลวด[[นิโครม]] - ลวดทำจากวัสดุที่มีความต้านทานสูงใช้ให้ความร้อน |
|||
===ตัว |
===ตัวเก็บประจุ=== |
||
ความต้านทานเป็นสัดส่วนโดยตรงกับแรงดันไฟฟ้า (กฎของโอห์ม) และผกผันกับกระแส |
|||
*[[ตัวต้านทาน]] - ค่าคงที่ |
|||
**[[ตัวต้านทานกำลัง]] - ขนาดใหญ่ กระจายความร้อนที่เกิดได้อย่างปลอดภัย |
|||
**SIP หรือ DIP เครือข่ายต้านทาน - อาเรย์ของตัวต้านทานในหนึ่งแพคเกจ |
|||
*[[ตัวต้านทานปรับค่า]] |
|||
**[[รีโอสตัท]] (Rheostat) - ตัวต้านทานตัวแปรสองขา (มักจะสำหรับการใช้พลังงานสูง) |
|||
**[[โปเทนฉิโอมิเตอร์]] (Potentiometer) - ตัวต้านทานปรับค่าสามขา (ตัวแบ่งแรงดันปรับค่า) |
|||
**โปเทนจิ๋ว - โปเทนฉิโอมิเตอร์ขนาดเล็ก มักจะสำหรับการปรับภายใน |
|||
*ตัวสร้างความร้อน - ใช้อุปกรณ์ที่ให้ความร้อน |
|||
*ลวดความต้านทาน, ลวดนิโครม (nichrome) - ลวดทำจากวัสดุต้านทานสูงมักจะใช้เป็นอุปกรณ์ที่ให้ความร้อน |
|||
*[[เทอร์มิสเตอร์]] - ความต้านทานเปลี่ยนตามอุณหภูมิ |
|||
*[[ฮิวมิสเตอร์]] Humistor - ความต้านทานเปลี่ยนตามความชื้น |
|||
*[[วาริสเตอร์]] Varistor, ความต้านทานเปลี่ยนตามแรงดันไฟฟ้า, |
|||
*MOV - ผ่านกระแสเมื่อแรงดันที่มากเกินไป |
|||
===ตัวเก็บประจุ (Capacitor)=== |
|||
[[ไฟล์:Verschiedene Kondensatoren 2.JPG|thumb|ตัวเก็บประจุที่แตกต่างกันสำหรับวงจรอิเล็กทรอนิกส์]] |
[[ไฟล์:Verschiedene Kondensatoren 2.JPG|thumb|ตัวเก็บประจุที่แตกต่างกันสำหรับวงจรอิเล็กทรอนิกส์]] |
||
ตัวเก็บประจุจะเก็บและปล่อยประจุไฟฟ้า ใช้สำหรับกรองสายส่งพลังงานไฟฟ้า, ปรับวงจรเรโซแนนซ์, และการปิดกั้นแรงดันไฟฟ้า DC ที่ไหลในวงจร AC ในงานอื่นๆอีกมากมาย |
ตัวเก็บประจุจะเก็บและปล่อยประจุไฟฟ้า ใช้สำหรับกรองสายส่งพลังงานไฟฟ้า, ปรับวงจรเรโซแนนซ์, และการปิดกั้นแรงดันไฟฟ้า DC ที่ไหลในวงจร AC และในงานอื่นๆอีกมากมาย |
||
*[[ตัวเก็บประจุ]] |
*[[ตัวเก็บประจุ]] |
||
**ตัวเก็บประจุในวงจรรวม |
|||
**Integrated capacitors |
|||
***MIS capacitor ทำจากชั้นของโลหะและฉนวนและสารกึ่งตัวนำ (metal+insulator+semiconductor) |
|||
***MIS capacitor |
|||
***Trench capacitor |
***Trench capacitor |
||
**ตัวเก็บประจุค่าคงที่ |
|||
**Fixed capacitors |
|||
***Ceramic capacitor |
***Ceramic capacitor |
||
***Film capacitor |
***Film capacitor |
||
บรรทัด 175: | บรรทัด 180: | ||
****Tantalum electrolytic capacitor |
****Tantalum electrolytic capacitor |
||
****Niobium electrolytic capacitor |
****Niobium electrolytic capacitor |
||
***Polymer capacitor |
****Polymer capacitor, OS-CON |
||
***[[ตัวเก็บประจุยิ่งยวด]] (Electric double-layer capacitor) |
|||
***OS-CON |
|||
****Nanoionic supercapacitor |
|||
***Electric double-layer capacitor |
|||
****Lithium-ion capacitor |
|||
***Nanoionic supercapacitor |
|||
***Lithium-ion capacitor |
|||
***Mica capacitor |
***Mica capacitor |
||
***Vacuum capacitor |
***Vacuum capacitor |
||
บรรทัด 186: | บรรทัด 190: | ||
***Trimmer capacitor – ตัวเก็บประจุตัวเล็กๆใช้ในการปรับความถี่ภายในวงจรหลัก |
***Trimmer capacitor – ตัวเก็บประจุตัวเล็กๆใช้ในการปรับความถี่ภายในวงจรหลัก |
||
***Vacuum variable capacitor |
***Vacuum variable capacitor |
||
**ตัวเก็บประจุสำหรับการใช้งานพิเศษ |
|||
**Capacitors for special applications |
|||
***Power capacitor |
***Power capacitor |
||
***Safety capacitor |
***Safety capacitor |
||
บรรทัด 195: | บรรทัด 199: | ||
***Reservoir capacitor |
***Reservoir capacitor |
||
**Capacitor network (array) |
**Capacitor network (array) |
||
*Varicap diode – AC capacitance เปลี่ยนตาม DC voltage |
*Varicap diode – AC capacitance จะเปลี่ยนตาม DC voltage |
||
=== |
===ตัวเหนี่ยวนำ=== |
||
[[ไฟล์:Cable end.JPG|thumb|right|ferrite bead ที่ปลายของ [[Mini USB]] cable]] |
|||
[[ไฟล์:Ferrite bead no shell.jpg|thumb|right|ferrite bead ที่เปลือกหุ้มพลาสติกถูกถอดออก]] |
|||
*[[ขดลวดแม่เหล็กไฟฟ้า|อินดักเตอร์]] Inductor [[ตัวเหนี่ยวนำ]], coil, choke |
|||
[[ไฟล์:Two inductors (437342545).jpg|thumb|ตัวเหนี่ยวนำ RF ที่พันอยู่บน ferrite bead และ ferrite bead แบบวางบนแผ่น PCB]] |
|||
*Variable inductor |
|||
[[ไฟล์:A collection of Snap-On - Clamp-on ferrite beads.jpg|thumb|ferrite bead แบบ snap-on/clamp-on หลายแบบ]] |
|||
*Saturable Inductor |
|||
*[[ขดลวดแม่เหล็กไฟฟ้า]], [[ตัวเหนี่ยวนำ]] เช่น coil, choke |
|||
*[[หม้อแปลงไฟฟ้า|Transformer]] |
|||
*ตัวเหนี่ยวนำปรับค่าได้ |
|||
*Magnetic amplifier (toroid) |
|||
*ตัวเหนี่ยวนำอิ่มตัว |
|||
*[[หม้อแปลงไฟฟ้า]] |
|||
*ตัวขยายสัญญาณด้วยแม่เหล็ก (แบบห่วงยาง) |
|||
*ferrite impedances, beads |
*ferrite impedances, beads |
||
*[[มอเตอร์ |
*[[มอเตอร์]]/[[เครื่องกำเนิดไฟฟ้า]] |
||
*[[ขดลวดแม่เหล็กไฟฟ้า|Solenoid]] |
*[[ขดลวดแม่เหล็กไฟฟ้า|Solenoid]] |
||
*ลำโพงและไมโครโฟน |
*ลำโพงและไมโครโฟน |
||
=== เมมริสเตอร์ === |
|||
===เครือข่าย=== |
|||
ส่วนประกอบไฟฟ้าที่ผ่านประจุเป็นสัดส่วนกับแรงแม่เหล็กหรือสนามแม่เหล็ก และมันก็สามารถที่จะจดจำสถานะต้านทานก่อนหน้านี้ มันถึงได้มีชื่อว่าความจำบวกตัวต้านทาน (memory+resistor) |
|||
ส่วนประกอบที่ใช้มากกว่าหนึ่งชนิดของอุปกรณ์พาสซีฟ : |
|||
*Memristor |
|||
*RC เครือข่าย - รูปแบบ RC วงจรที่ใช้ในการ snubbers |
|||
*LC เครือข่าย - รูปแบบวงจรที่ใช้ในหม้อแปลงปรับได้และตัวกรองการรบกวนจากคลื่นวิทยุ ( RFI) |
|||
===วงจรข่าย=== |
|||
===ทรานสดิวเซอร์, ตัวเซ็นเซอร์, ตัวตรวจจับ=== |
|||
อุปกรณ์ที่เกิดจากการประกอบชิ้นส่วนแพสซิฟหลายตัว |
|||
*วงจรข่ายอาร์ซี (RC): สร้างจากวงจร RC (ตัวต้านทานกับตัวเก็บประจุ) ใช้ใน RC สนับเบอร์ |
|||
*วงจรข่ายอาร์ซี (LC): สร้างจากวงจร LC (ตัวเหนี่ยวนำกับตัวเก็บประจุ) ใช้ใน หม้อแปลงปรับได้ และ RFI ฟิลเตอร์ |
|||
===ตัวแปรสัญญาณ ตัวรับรู้ เครื่องตรวจหา=== |
|||
[[ตัวแปรสัญญาณ]] แปลงการเปลี่ยนแปลงทางกายภาพใดๆเป็นสัญญาณทางไฟฟ้าหรือกลับกัน |
[[ตัวแปรสัญญาณ]] แปลงการเปลี่ยนแปลงทางกายภาพใดๆเป็นสัญญาณทางไฟฟ้าหรือกลับกัน |
||
บรรทัด 237: | บรรทัด 247: | ||
**Thermocouple, thermopile - ลวดที่สร้างแรงดันไฟฟ้าที่เป็นสัดส่วนกับอุณหภูมิเดลต้า |
**Thermocouple, thermopile - ลวดที่สร้างแรงดันไฟฟ้าที่เป็นสัดส่วนกับอุณหภูมิเดลต้า |
||
**[[เทอร์มิสเตอร์]] - ตัวต้านทานที่มีความต้านทานการเปลี่ยนแปลงตามอุณหภูมิ, ขึ้น PTC หรือลง NTC |
**[[เทอร์มิสเตอร์]] - ตัวต้านทานที่มีความต้านทานการเปลี่ยนแปลงตามอุณหภูมิ, ขึ้น PTC หรือลง NTC |
||
**เครื่องตรวจจับอุณหภูมิความต้านทาน ({{ |
**เครื่องตรวจจับอุณหภูมิความต้านทาน ({{langx|en|Resistance Temperature Detector}}) หรือ RTD - ลวดที่มีความต้านทานเปลี่ยนแปลงตามอุณหภูมิ |
||
**bolometer - อุปกรณ์สำหรับวัดพลังงานของรังสีแม่เหล็กไฟฟ้าที่ตกกระทบ |
**bolometer - อุปกรณ์สำหรับวัดพลังงานของรังสีแม่เหล็กไฟฟ้าที่ตกกระทบ |
||
**Thermal Cutoff - สวิทช์ที่เปิดหรือปิดเมื่ออุณหภูมิเกิน |
**Thermal Cutoff - สวิทช์ที่เปิดหรือปิดเมื่ออุณหภูมิเกิน |
||
บรรทัด 245: | บรรทัด 255: | ||
**ไฮโกรมิเตอร์ |
**ไฮโกรมิเตอร์ |
||
*แม่เหล็กไฟฟ้า, แสงสว่าง |
*แม่เหล็กไฟฟ้า, แสงสว่าง |
||
**Photo resistor - ตัวต้านทานขึ้นอยู่กับแสง ({{ |
**Photo resistor - ตัวต้านทานขึ้นอยู่กับแสง ({{langx|en|Light dependent resistor}}) หรือ LDR |
||
===สายอากาศ=== |
|||
===เสาอากาศ=== |
|||
เสาอากาศใช้ส่งหรือรับคลื่นวิทยุ |
เสาอากาศใช้ส่งหรือรับคลื่นวิทยุ |
||
*Elemental dipole |
*Elemental dipole |
||
บรรทัด 257: | บรรทัด 267: | ||
*Biconical |
*Biconical |
||
*Feedhorn |
*Feedhorn |
||
===ชุดประกอบและมอดูล=== |
|||
===ส่วนประกอบ, โมดูล=== |
|||
อุปกรณ์ที่เกิดจากหลายชิ้นส่วนประกอบกันโดยอุปกรณ์นี้นำไปต่อใช้ในวงจรอีกที |
|||
*[[ออสซิลเลเตอร์]] |
|||
*อุปกรณ์แสดงผล |
|||
*Oscillator |
|||
**จอ LCD |
|||
*Display devices |
|||
**[[โวลต์มิเตอร์]] |
|||
*Liquid crystal display (LCD) |
|||
*[[วงจรกรอง]] (filter) |
|||
*Digital voltmeters |
|||
===อุปกรณ์ช่วยทำต้นแบบ=== |
|||
*Filter |
|||
*ตัวพันลวดต่อวงจร (Wire-wrap) |
|||
*Prototyping aids[edit] |
|||
*[[โพรโทบอร์ด|แผงวงจรทดลอง]] (Breadboard) |
|||
*Wire-wrap |
|||
*Breadboard |
|||
==เครื่องกลไฟฟ้า== |
==เครื่องกลไฟฟ้า== |
||
===อุปกรณ์ไพอีโซอิเล็กทริกและเรโซเนเตอร์=== |
|||
===อุปกรณ์ piezoelectric คริสตัล resonators=== |
|||
ส่วนประกอบแบบ Passive ที่ใช้ผลของ piezoelectric |
ส่วนประกอบแบบ Passive ที่ใช้ผลของ piezoelectric |
||
บรรทัด 283: | บรรทัด 291: | ||
**สำหรับ buzzers Piezo และไมโครโฟน, ดูทรานสดิวเซอร์คลาสข้างล่าง |
**สำหรับ buzzers Piezo และไมโครโฟน, ดูทรานสดิวเซอร์คลาสข้างล่าง |
||
[[ไฟล์:SchemaPiezo.gif|thumb|แสดง Piezoelecticity Effect]] |
[[ไฟล์:SchemaPiezo.gif|thumb|แสดง Piezoelecticity Effect]] |
||
===ขั้ว |
===ขั้วต่อและหัวต่อ=== |
||
อุปกรณ์ที่ใช้สำหรับการเชื่อมต่อไฟฟ้า |
อุปกรณ์ที่ใช้สำหรับการเชื่อมต่อไฟฟ้า |
||
บรรทัด 292: | บรรทัด 300: | ||
*Pin header connector สำหรับ ribbon cable |
*Pin header connector สำหรับ ribbon cable |
||
===สายเคเบิล=== |
===สายเคเบิลชุดประกอบ=== |
||
สายเคเบิลที่มีหัวต่อหรือขั้วไฟฟ้าที่ปลายสาย |
สายเคเบิลที่มีหัวต่อหรือขั้วไฟฟ้าที่ปลายสาย |
||
บรรทัด 300: | บรรทัด 308: | ||
2 different tactile switches |
2 different tactile switches |
||
=== |
===สวิตช์=== |
||
อุปกรณ์ที่ให้กระแสผ่านเมื่อ "ปิด" หรือ ไม่ให้ผ่านเมื่อ "เปิด" |
อุปกรณ์ที่ให้กระแสผ่านเมื่อ "ปิด" หรือ ไม่ให้ผ่านเมื่อ "เปิด" |
||
บรรทัด 364: | บรรทัด 372: | ||
==อ้างอิง== |
==อ้างอิง== |
||
{{รายการอ้างอิง}} |
{{รายการอ้างอิง}} |
||
{{ชิ้นส่วน |
{{ชิ้นส่วนอิเล็กทรอนิกส์}} |
||
{{คอมมอนส์-หมวดหมู่|Electronic Component}} |
{{คอมมอนส์-หมวดหมู่|Electronic Component}} |
||
รุ่นแก้ไขปัจจุบันเมื่อ 15:52, 3 ธันวาคม 2567
ชิ้นส่วนอิเล็กทรอนิกส์ (อังกฤษ: Electronic Component) คืออุปกรณ์หรือชิ้นส่วนใด ๆ ที่มีการทำงานที่ต้องเกี่ยวข้องกับอิเล็กตรอนหรือสนามแม่เหล็กไฟฟ้า อุปกรณ์เหล่านี้อาจเป็นอุปกรณ์เดี่ยวที่ทำหน้าที่เฉพาะเจาะจง (Discrete component) เช่นตัวต้านทานอันเดียวทั้งนี้อาจหมายถึงชิ้นส่วนที่ทำจากสารกึ่งตัวนำเพียงอย่างเดียว[1][2][3] อุปกรณ์เหล่านี้ต้องนำไปต่อรวมกันถึงจะใช้งานได้ อีกรูปแบบหนึ่งคือเป็นชิ้นส่วนในระบบอิเล็กทรอนิกส์เช่นทรานซิสเตอร์หลายล้านตัวที่รวมกันเบ็ดเสร็จในแผงวงจรรวมหรือหน่วยประมวลผลกลาง อุปกรณ์ประเภทนี้สามารถสร้างขึ้นมาได้หลายวิธีเช่น รวมอุปกรณ์เดี่ยวหลายตัวเป็นวงจรรวมไฮบริด การประกอบแผง PCB หรือการสร้างทิคฟิล์ม การสร้างแบบด้วยแสง การปลูกฟิล์มบาง เป็นต้น อุปกรณ์ทั้งสองรูปแบบคือทั้งแบบเดี่ยวและแบบวงจรรวมมักมาพร้อมกับดาตาชีท (Datasheet) เพื่อระบุรายละเอียดต่าง ๆ เช่นวิธีการใช้งาน ขีดความสามารถของตัวมัน อุปกรณ์เหล่านี้จะมีลักษณะสำคัญคือมีขั้วต่อหรือที่เรียกว่าขาซึ่งใช้ในการเชื่อมต่อกับอุปกรณ์อื่นเพื่อประกอบเป็นวงจรไฟฟ้าและนำไปใช้งานด้านต่าง ๆ เช่น เครื่องขยายหรือแอมป์ เครื่องรับวิทยุ และออสซิลเลเตอร์
การจำแนกประเภท
[แก้]ชิ้นส่วนอิเล็กทรอนิกส์สามารถจำแนกได้ 3 ประเภท แอกทิฟ (Active component) แพสซิฟ (Passive component) และกลไกไฟฟ้าหรืออิเล็กโทรเมคคานิคอล (Electromechanical) การแบ่งแบบฟิสิกส์แอกทิฟคืออุปกรณ์ที่จ่ายไฟฟ้าให้ตัวเองได้ แพสซิฟคืออุปกรณ์ที่ไม่จ่ายไฟให้ตัวเอง สำหรับวิศวกรรมอิเล็กทรอนิกส์และการวิเคราะห์วงจรแบ่งโดยใช้สัญญาณไฟฟ้าที่ได้จากชิ้นส่วนนั้นโดย
- แอกทิฟ ใช้พลังงานไฟฟ้า (Energy) เพื่อทำงานและเพิ่มลดกำลังไฟฟ้า (Power) ในระบบได้
- แพสซิฟ ทำงานโดยไม่คำนึงถึงพลังงานไฟฟ้า (ยังมีประจุและความต่างศักย์อยู่) หากมีกระแสผ่านจะเพิ่มลดกำลังไฟฟ้าไม่ได้
- กลไกไฟฟ้า ใช้กลไกเพื่อทำงานเกี่ยวกับไฟฟ้าหรือกลับกันใช้ไฟฟ้าเพื่อขับเคลื่อนกลไก
อุปกรณ์แอกทิฟ
[แก้]อุปกรณ์จากสารกึ่งตัวนำ
[แก้]ไดโอด
[แก้]ยอมให้กระแสไฟฟ้าไหลผ่านได้ในทิศทางเดียว
- ไดโอด - ให้กระแสไหลผ่านทางเดียว ใช้ทำวงจรเรียงกระแส
- ชอตต์กีไดโอด - ไดโอดความเร็วสูง เมื่อกระแสไหลมีแรงดันตกคร่อมต่ำ
- ซีเนอร์ไดโอด - ให้กระแสไหลย้อนกลับเมื่อถึงความดันค่าหนึ่ง
- ไดโอดลดแรงดันไฟฟ้าชั่วคราว Transient voltage suppression diode - มีแบบขั้วเดียวและสองขั้ว ใช้ลดสัญญาณยอดแหลมของความต่างศักย์
- วาแรกเตอร์ไดโอด - ไดโอดที่มีความจุไฟฟ้ากระแสสลับแปรผันกับแรงดันไฟฟ้ากระแสตรง
- ไดโอดเปล่งแสง (LED) - ไดโอดที่ปล่อยแสงออกมา
- ไดโอดผลิตเลเซอร์ - เลเซอร์เซมิคอนดักเตอร์
- ไดโอดพลังแสง - ให้กระแสผ่านเป็นสัดส่วนกับแสงที่ตกกระทบ
- โฟโตไดโอดแบบถล่ม (Avalanche photodiode) - โฟโต้ไดโอดที่ผ่านกระแสแบบถล่ม
- เซลล์แสงอาทิตย์ - สร้างพลังงานจากแสง
- ไดแอก (Diode for Alternating Current) – ใช้จุดชนวน SCR (ตัวเรียงกระแสควบคุมชนิดซิลิคอน)
- ไดโอดกระแสคงที่
- ทันเนลไดโอด
- เพวเทียคูลเลอร์ Peltier cooler – สารกึ่งตัวนำถ่ายเทความร้อน ใช้แทน heat sink
ทรานซิสเตอร์
[แก้]ทรานซิสเตอร์ถือว่าเป็นสิ่งประดิษฐ์ของศตวรรษที่ยี่สิบที่ทำให้วงจรอิเล็กทรอนิกส์เปลี่ยนไปตลอดกาล ทรานซิสเตอร์เป็นอุปกรณ์สารกึ่งตัวนำที่ใช้ในการขยายสัญญาณและเปิดปิดสัญญาณอิเล็กทรอนิกส์และพลังงานไฟฟ้า
- ทรานซิสเตอร์
- ทรานซิสเตอร์สองขั้ว (Bipolar Junction Transistor) - ใช้ 2 ขั้วของกระแสคืออิเล็กตรอน(ลบ Negative)และโฮล(บวก Positive) - NPN หรือ PNP
- โฟโต้ทรานซิสเตอร์ - ทำงานเมื่อถูกแสง
- ทรานซิสเตอร์ดาร์ลิงตัน - ต่อทรานซิสเตอร์แบบ NPN หรือ แบบ PNP สองตัวคู่กัน
- โฟโต้ดาร์ลิงตัน - ทำงานด้วยแสง
- Sziklai pair - เหมือนทรานซิสเตอร์ดาร์ลิงตัน แต่ผสม PNP กับ NPN
- ทรานซิสเตอร์สนามไฟฟ้า (Field-effect Transistor,FET) unipolar ใช้ขั้วเดียว N หรือ P ทำงานเนื่องจากผลของสนามไฟฟ้า
- JFET (Junction Field-Effect Transistor) – N-CHANNEL or P-CHANNEL
- MOSFET (Metal Oxide Semiconductor FET)
- MESFET (MEtal Semiconductor FET)
- HEMT (High electron mobility transistor)
- ทายริสเตอร์ ชื่อทั่วไปของ SCR
- ตัวเรียงกระแสควบคุมชนิดซิลิคอน Silicon-controlled Rectifier (SCR, ชื่อทางการค้า) - ผ่านกระแสเมื่อมีแรงดันไฟฟ้าที่ประตูเพียงพอ
- TRIAC (triode สำหรับกระแสสลับ) - ทายริสเตอร์สองทิศทาง
- Unijunction transistor (UJT)
- Programmable Unijunction transistor (PUT)
- SIT (Static induction transistor)
- SITh (Static induction thyristor
- Composite transistors
- IGBT (Insulated-gate bipolar transistor)
วงจรรวม
[แก้]- แบบดิจิทัล
- แบบแอนะล็อก
- Hall effect sensor - ตรวจจับสนามแม่เหล็ก
- Current sensor - ตรวจจับกระแสที่ไหลผ่าน
อุปกรณ์ที่ตั้งโปรแกรมได้
[แก้]อุปกรณ์อิเล็กทรอนิกส์เชิงแสง
[แก้]- ออปโตอิเล็กทรอนิกส์
- Opto-Isolator, Opto-Coupler, Photo-Coupler - Photodiode, BJT, JFET, SCR, TRIAC *Zero-crossing TRIAC, Open collector IC, CMOS IC, solid state relay (SSR)
- Opto switch, Opto interupter, Optical switch, Optical Interupter, Photo switch, photo Interupter
- จอ LED - จอแสดงผลเจ็ดเซกเมนท์ จอแสดงผลสิบหกเซกเมนท์ จอแสดงผลดอทเมทริกซ์
ใช้สร้างภาพหรือแสง
[แก้]ที่ยังมีใช้อยู่
[แก้]- หลอดไส้
- หลอดสูญญากาศเรืองแสง (VFD)
- หลอดรังสีแคโทด (CRT)
- จอภาพผลึกเหลว (LCD)
- LCD ทรานซิสเตอร์แบบฟิล์มบาง (TFT LCD)
- หลอดนีออน
- แอลอีดี
- จอแผ่นพับ (Split-flap display)
- จอพลาสมา
- จอโอแอลอีดี (OLED)
- ไมโครแอลอีดี (MicroLED)
ที่เลิกใช้แล้ว
[แก้]- นัมมิตรอน (Numitron)
- หลอดนิกซ์ซี (Nixie tube)
- เดคาตรอน (Dekatron)
- หลอดตาแมว (Magic eye tube)
-
หลอดไส้
-
ตัวอย่างจอ VFD
-
ตัวอย่างจอ CRT
-
จอ LCD ที่โดนโพลาไรส์
-
ตัวอย่างจอ LED
-
จอแผ่นพับ
หลอดสูญญากาศ
[แก้]บนพื้นฐานของการนำกระแสผ่านสูญญากาศ (ดูหลอดสูญญากาศ)
- ไดโอดหรือหลอดเรียงกระแส
หลอดขยาย
- Triode
- Tetrode
- Pentode
- Hexode
- Pentagrid
- Octode
- Microwave tubes
- Klystron
- Magnetron
- Traveling-wave tube
ตัวตรวจจับแสงหรือปล่อยแสง
- Phototube or Photodiode – เทียบเท่ากับโฟโต้ไดโอดสารกึ่งตัวนำ
- Photomultiplier tube – Phototube ที่มี gain ภายใน
- Cathode ray tube (CRT) หรือจอภาพโทรทัศน์
- Vacuum fluorescent display (VFD) – จอแสดงผลสมัยใหม่ขนาดเล็กไม่ใช้การสแกน
- Magic eye tube – จอ CRT ขนาดเล็กนำมาใช้เป็นเครื่องวัดการหาสถานีวิทยุ (ล้าสมัย)
- X-ray tube – ผลิต x-rays
ตัวคายประจุ
[แก้]- หลอดระบายแก๊ส
เลิกใช้
- rectifier ปรอทอาร์ค
- หลอดควบคุมแรงดันไฟฟ้า
- หลอดนิกซี่
- Thyratron
- Ignitron
แหล่งพลังงาน
[แก้]แหล่งที่มาของพลังงานไฟฟ้า:
- แบตเตอรี่ - แบบกรดหรือด่างแอลคาไลน์
- เซลล์เชื้อเพลิง - เครื่องกำเนิดไฟฟ้าด้วยปฏิกิริยาเคมีไฟฟ้า
- แหล่งจ่ายไฟ - ปกติจะต่อเข้ากับสายเมน
- เซลล์โฟโต้โวลตาอิค - สร้างกระแสไฟฟ้าจากแสง
- เครื่องกำเนิดไฟฟ้าจากอุณหภูมิ - สร้างกระแสไฟฟ้าจากการไล่ระดับอุณหภูมิ
- เครื่องกำเนิดไฟฟ้า - แหล่งพลังงานไฟฟ้าจากพลังงานกล
- ความดัน Piezoelectric - สร้างกระแสไฟฟ้าจากแรงกดลงบนสารบางชนิดเช่นคริสตัล
- Physically carrying electrons - ตัวผลิตไฟฟ้าแบบ Van de Graaff หรือจากแรงเสียดทาน
อุปกรณ์แพสซิฟ
[แก้]ตัวต้านทาน
[แก้]- ตัวต้านทาน
- ตัวต้านทานกำลัง - ตัวต้านทานขนาดใหญ่ กระจายความร้อนที่เกิดได้อย่างปลอดภัย
- DIP (Dual in-line package) ตัวต้านทานรวมหลายขา
- ตัวต้านทานปรับค่าได้
- รีโอสแตต (Rheostat) - ตัวต้านทานที่ปรับค่าได้สองขา (มักจะใช้สำหรับงานพลังงานสูง)
- โพเทนชิออมิเตอร์ - ตัวต้านทานปรับค่าได้สามขา (ตัวแบ่งแรงดันปรับค่าได้)
- ทริมเมอร์ (Trim pot) - โพเทนชิออมิเตอร์ขนาดเล็ก มักจะสำหรับการปรับค่าภายในวงจร
- เทอร์มิสเตอร์ - ตัวต้านทานที่ไวต่ออุณหภูมิ
- ฮิวมิสเตอร์ - ความต้านทานเปลี่ยนตามความชื้น
- แวริสเตอร์ ยอมให้กระแสไหลผ่านเมื่อถึงแรงดันไฟฟ้าค่าหนึ่ง
- เมมริสเตอร์
- โฟโตรีซิสเตอร์ (Photoresistor)
- ตัวสร้างความร้อน (heater) - อุปกรณ์ให้ความร้อน
- ลวดความต้านทาน ลวดนิโครม - ลวดทำจากวัสดุที่มีความต้านทานสูงใช้ให้ความร้อน
ตัวเก็บประจุ
[แก้]ตัวเก็บประจุจะเก็บและปล่อยประจุไฟฟ้า ใช้สำหรับกรองสายส่งพลังงานไฟฟ้า, ปรับวงจรเรโซแนนซ์, และการปิดกั้นแรงดันไฟฟ้า DC ที่ไหลในวงจร AC และในงานอื่นๆอีกมากมาย
- ตัวเก็บประจุ
- ตัวเก็บประจุในวงจรรวม
- MIS capacitor ทำจากชั้นของโลหะและฉนวนและสารกึ่งตัวนำ (metal+insulator+semiconductor)
- Trench capacitor
- ตัวเก็บประจุค่าคงที่
- Ceramic capacitor
- Film capacitor
- Electrolytic capacitor
- Aluminum electrolytic capacitor
- Tantalum electrolytic capacitor
- Niobium electrolytic capacitor
- Polymer capacitor, OS-CON
- ตัวเก็บประจุยิ่งยวด (Electric double-layer capacitor)
- Nanoionic supercapacitor
- Lithium-ion capacitor
- Mica capacitor
- Vacuum capacitor
- Variable capacitor – สามารถปรับค่า capacitance ได้
- Tuning capacitor – ใช้ปรับความถี่หาสถานีของวิทยุ หรือปรับความถี่ของวงจรออสซิลเลเตอร์ หรือวงจรปรับแต่งความถี่
- Trimmer capacitor – ตัวเก็บประจุตัวเล็กๆใช้ในการปรับความถี่ภายในวงจรหลัก
- Vacuum variable capacitor
- ตัวเก็บประจุสำหรับการใช้งานพิเศษ
- Power capacitor
- Safety capacitor
- Filter capacitor
- Light-emitting capacitor
- Motor capacitor
- Photoflash capacitor
- Reservoir capacitor
- Capacitor network (array)
- ตัวเก็บประจุในวงจรรวม
- Varicap diode – AC capacitance จะเปลี่ยนตาม DC voltage
ตัวเหนี่ยวนำ
[แก้]- ขดลวดแม่เหล็กไฟฟ้า, ตัวเหนี่ยวนำ เช่น coil, choke
- ตัวเหนี่ยวนำปรับค่าได้
- ตัวเหนี่ยวนำอิ่มตัว
- หม้อแปลงไฟฟ้า
- ตัวขยายสัญญาณด้วยแม่เหล็ก (แบบห่วงยาง)
- ferrite impedances, beads
- มอเตอร์/เครื่องกำเนิดไฟฟ้า
- Solenoid
- ลำโพงและไมโครโฟน
เมมริสเตอร์
[แก้]ส่วนประกอบไฟฟ้าที่ผ่านประจุเป็นสัดส่วนกับแรงแม่เหล็กหรือสนามแม่เหล็ก และมันก็สามารถที่จะจดจำสถานะต้านทานก่อนหน้านี้ มันถึงได้มีชื่อว่าความจำบวกตัวต้านทาน (memory+resistor)
- Memristor
วงจรข่าย
[แก้]อุปกรณ์ที่เกิดจากการประกอบชิ้นส่วนแพสซิฟหลายตัว
- วงจรข่ายอาร์ซี (RC): สร้างจากวงจร RC (ตัวต้านทานกับตัวเก็บประจุ) ใช้ใน RC สนับเบอร์
- วงจรข่ายอาร์ซี (LC): สร้างจากวงจร LC (ตัวเหนี่ยวนำกับตัวเก็บประจุ) ใช้ใน หม้อแปลงปรับได้ และ RFI ฟิลเตอร์
ตัวแปรสัญญาณ ตัวรับรู้ เครื่องตรวจหา
[แก้]ตัวแปรสัญญาณ แปลงการเปลี่ยนแปลงทางกายภาพใดๆเป็นสัญญาณทางไฟฟ้าหรือกลับกัน
ตัวเซ็นเซอร์ (หรือตัวตรวจจับ) เป็นทรานสดิวเซอร์ที่ตอบสนองต่อสภาพแวดล้อมโดยการเปลี่ยนสมบัติทางไฟฟ้าหรือโดยการสร้างสัญญาณไฟฟ้า
ทรานสดิวเซอร์ที่อยู่ในรายการต่อไปนี้เป็นชิ้นส่วนอิเล็กทรอนิกส์เดี่ยวๆ (ตรงข้ามกับชุดสมบูรณ์) และเป็นอุปกรณ์พาสซีฟ (ดูอุปกรณ์กึ่งตัวนำและหลอดสำหรับอุปกรณ์แอคทีฟ) เฉพาะที่พบมากที่สุดอยู่ในรายการข้างล่างนี้
- เสียงออดิโอ (ดูอุปกรณ์ piezoelectric ด้วย)
- ตำแหน่ง, การเคลื่อนไหว
- Linear variable differential transformer (LVDT) - แม่เหล็ก - ตรวจจับตำแหน่งเชิงเส้น
- Rotary encoder, Shaft Encoder - ออฟติคอล, แม่เหล็ก, ความต้านทานหรือสวิทช์ - ตรวจสอบมุมที่แน่นอนหรือมุมที่สัมพันธ์กันหรือความเร็วในการหมุน
- Inclinometer - Capacitive - ตรวจจับมุมเมื่อเทียบกับแรงโน้มถ่วง
- เซ็นเซอร์การเคลื่อนไหว, เซ็นเซอร์สั่นสะเทือน
- เครื่องวัดการไหล - ตรวจจับการไหลของของเหลวหรือก๊าซ
- แรง, แรงบิด
- Strain gauge - Piezoelectric หรือความต้านทาน - ตรวจสอบการบีบ, การยืด, การบิด
- Accelerometer - Piezoelectric - ตรวจจับความเร่ง, แรงโน้มถ่วง
- อุณหภูมิ
- Thermocouple, thermopile - ลวดที่สร้างแรงดันไฟฟ้าที่เป็นสัดส่วนกับอุณหภูมิเดลต้า
- เทอร์มิสเตอร์ - ตัวต้านทานที่มีความต้านทานการเปลี่ยนแปลงตามอุณหภูมิ, ขึ้น PTC หรือลง NTC
- เครื่องตรวจจับอุณหภูมิความต้านทาน (อังกฤษ: Resistance Temperature Detector) หรือ RTD - ลวดที่มีความต้านทานเปลี่ยนแปลงตามอุณหภูมิ
- bolometer - อุปกรณ์สำหรับวัดพลังงานของรังสีแม่เหล็กไฟฟ้าที่ตกกระทบ
- Thermal Cutoff - สวิทช์ที่เปิดหรือปิดเมื่ออุณหภูมิเกิน
- สนามแม่เหล็ก (ดู Hall Effect ในเซมิคอนดักเตอร์)
- Magnetometer เกาส์มิเตอร์
- ความชื้น
- ไฮโกรมิเตอร์
- แม่เหล็กไฟฟ้า, แสงสว่าง
- Photo resistor - ตัวต้านทานขึ้นอยู่กับแสง (อังกฤษ: Light dependent resistor) หรือ LDR
สายอากาศ
[แก้]เสาอากาศใช้ส่งหรือรับคลื่นวิทยุ
- Elemental dipole
- Yagi
- Phased array
- Loop antenna
- Parabolic dish
- Log-periodic dipole array
- Biconical
- Feedhorn
ชุดประกอบและมอดูล
[แก้]อุปกรณ์ที่เกิดจากหลายชิ้นส่วนประกอบกันโดยอุปกรณ์นี้นำไปต่อใช้ในวงจรอีกที
- ออสซิลเลเตอร์
- อุปกรณ์แสดงผล
- จอ LCD
- โวลต์มิเตอร์
- วงจรกรอง (filter)
อุปกรณ์ช่วยทำต้นแบบ
[แก้]- ตัวพันลวดต่อวงจร (Wire-wrap)
- แผงวงจรทดลอง (Breadboard)
เครื่องกลไฟฟ้า
[แก้]อุปกรณ์ไพอีโซอิเล็กทริกและเรโซเนเตอร์
[แก้]ส่วนประกอบแบบ Passive ที่ใช้ผลของ piezoelectric
- ส่วนประกอบที่ใช้ผลของ piezoelectric ในการสร้างหรือกรองความถี่สูง
- คริสตัล - คริสตัลเซรามิกที่ใช้ในการสร้างความถี่ได้อย่างแม่นยำ (ดูคลาสโมดูลด้านล่างสำหรับ oscillator ที่สมบูรณ์)
- เซรามิกเรโซเนเตอร์ - เป็นผลึกเซรามิกที่ใช้ในการสร้างความถี่กึ่งแม่นยำ
- ตัวกรองเซรามิก - เป็นผลึกเซรามิกที่ใช้ในการกรองแถบความถี่เช่นในเครื่องรับวิทยุ
- ตัวกรองพื้นผิวอะคูสติกคลื่น (Surface Acoustic Wave, SAW)
- ส่วนประกอบที่ใช้ผลเป็นทรานสดิวเซอร์เครื่องกล
- มอเตอร์อัลตราโซนิก - มอเตอร์ไฟฟ้าที่ใช้ผล piezoelectric
- สำหรับ buzzers Piezo และไมโครโฟน, ดูทรานสดิวเซอร์คลาสข้างล่าง
ขั้วต่อและหัวต่อ
[แก้]อุปกรณ์ที่ใช้สำหรับการเชื่อมต่อไฟฟ้า
- Terminal ขั้วไฟฟ้า
- Connector หัวต่อ
- Socket เต้าเสียบ
- Screw terminal, Terminal Blocks
- Pin header connector สำหรับ ribbon cable
สายเคเบิลชุดประกอบ
[แก้]สายเคเบิลที่มีหัวต่อหรือขั้วไฟฟ้าที่ปลายสาย
- สายไฟ - power cord
- สายแพทช์ - patch cord
- สายทดสอบ - test lead
2 different tactile switches
สวิตช์
[แก้]อุปกรณ์ที่ให้กระแสผ่านเมื่อ "ปิด" หรือ ไม่ให้ผ่านเมื่อ "เปิด"
- สวิทช์ - สวิทช์ที่ดำเนินการด้วยตนเอง
- คำอธิบายของไฟฟ้า: SPST, SPDT, DPST, DPDT, NPNT (ทั่วไป)
- เทคโนโลยี: สวิทช์เลื่อน, toggle สวิตช์, Rocker สวิทช์, Rotary สวิทช์, Push button สวิทช์
- Keypad - อาร์เรย์ของ push button สวิทช์
- DIP สวิทช์ - อาร์เรย์ขนาดเล็กของสวิทช์สำหรับการตั้งค่าภายใน
- Footswitch – Foot-operated switch
- Knife switch – สวิทช์ที่ตัวนำไม่ได้ห่อหุ้ม
- Micro switch – ทำงานด้วยการดีดด้วยนิ้ว
- Limit switch – ทำงานเมื่อการเคลื่อนที่ถึงตำแหน่งที่ไกลสุดแล้ว
- Mercury switch – สวิทช์ที่ตรวจสอบการเอียง
- Centrifugal switch – สวิทช์ที่ตรวจสอบแรงหนีศูนย์เนื่องจากการหมุน
- Relay – สวิทช์ที่ทำงานด้วยกระแสไฟฟ้า (เครื่องกล, ดู Solid State Relay ด้านล่างด้วย)
- Reed switch – ทำงานด้วยแรงแม่เหล็ก
- Thermostat – ทำงานด้วยอุณหภูมิ
- Humidistat – ทำงานด้วยความชื้น
- Circuit Breaker – สวิทช์จะเปิดเนื่องจากกระแสเกิน หรือเป็นฟิวส์ที่รีเซทได้
อุปกรณ์ป้องกัน
[แก้]อุปกรณ์แบบพาสซีฟที่ใช้ป้องกันวงจรจากกระแสหรือแรงดันไฟฟ้ามากเกินไป:
- ฟิวส์ - ป้องกันกระแสเกิน ใช้งานได้เพียงครั้งเดียว
- Circuit Breaker - ฟิวส์ที่รีเซทได้ ในรูปแบบของสวิทช์กลไก
- ฟิวส์รีเซทได้ หรือ PolySwitch - ตัดวงจรโดยใช้อุปกรณ์โซลิดสเตท
- อุปกรณ์ป้องกันการผิดปกติของกราวด์หรือกระแสตกค้าง - ตัวตัดวงจรที่มีความไวต่อกระแสไฟผ่านไปที่พื้นดิน
- เมทัลออกไซด์วาริสเตอร์ (MOV), ตัวซับกระแสกระชาก, TVS - การป้องกันแรงดันเกิน
- ตัวจำกัดกระแสต่อเนื่อง - ป้องกันการกระชากกระแสสูง
- หลอดระบายประจุด้วยแก๊ส - Gas discharge tube ป้องกันไฟฟ้าแรงสูงกระชาก
- ประกายข้ามช่องว่าง - Spark gap ขั้วไฟฟ้าที่มีช่องว่างให้แรงดันไฟฟ้าสูงกระโดดข้าม
- สายล่อฟ้า - spark gap ที่ใช้ในการป้องกันฟ้าผ่า
ส่วนประกอบเครื่องกล
[แก้]- Enclosure (ไฟฟ้า) - ภาชนะปิดผนึก เช่น enclosure ที่ใส่หัวต่อของสายใยแก้วนำแสง
- Heat Sink
- พัดลม
- แผงวงจรพิมพ์
- โคมไฟ
- Waveguide
- memristor
เลิกใช้
- เครื่องขยายคาร์บอน (ดูไมโครโฟนคาร์บอนที่ใช้เป็นเครื่องขยายสัญญาณ)
- คาร์บอนโค้ง (อุปกรณ์ความต้านทานเชิงลบ)
- เครื่องปั่นไฟ (เครื่องกำเนิด RF โบราณ)
สัญลักษณ์มาตรฐาน
[แก้]ใน circuit diagram อุปกรณ์อีเล็กทรอนิกส์ถูกกำหนดให้ใช้สัญลักษณ์ที่เป็นมาตรฐานแทนตัวของอุปกรณ์นั้นๆ
ดูเพิ่ม
[แก้]- Circuit design
- Circuit diagram
- Electrical element
- Electronic components' Datasheets
- IEEE 315-1975
อ้างอิง
[แก้]- ↑ "Definition of discrete component".
- ↑ Principles of VLSI and CMOS Integrated Circuits. S. Chand. 2016. ISBN 978-81-219-4000-9.
- ↑ Passive and Discrete Circuits: Newnes Electronics Circuits Pocket Book, Volume 2. Elsevier. 23 June 2016. ISBN 978-1-4832-9198-7.