Лайк
Тугмаи "Like" - функсияи нармафзори коммуникатсионӣ мебошад, ки барои шабакаҳои иҷтимоӣ, блогҳо, форумҳои интернетӣ, хидматрасонии шабакаҳои иҷтимоӣ, сайтҳои хабарӣ пешбинӣ шудааст, ки барои ифодаи муносибати корбарон ба мундариҷаи муайян истифода мешавад. Ҳамин тариқ, барои иҷтимоӣ кардани вебсайт тугмаи "Лайк" лозим аст: объекти бо он нишондодашуда дар графи иҷтимоӣ ҷойгир карда мешавад ва бо дигар гиреҳҳои граф ҳамкорӣ мекунад (масалан, дӯстони корбар).[1] Номҳои дигари тугма "Лайк", "Ба ман маъқул шуданд", "Класс!", "+1" ("Плюс як"), "Лайк", "Сурф" ва ғ. Дар Интернети Русия барои нишон додани арзёбии мусбии мундариҷа ҳангоми бо истифода аз ин тугма, аксар вақт феъли like истифода мешавад, ки аз номи англисии он Like сохта шудааст, худи ҳамон баҳои мусбӣ "Лайк" номида мешавад. Баъзан сайтҳо тугмаи "Дӯст надоштан"-ро низ доранд (ё тугмаи дигаре бо ном ва ҳадафи монанд) барои изҳори норозигӣ ба мундариҷа ё унсури веб саҳифа. Аксар вақт, тугмаи "Like" қобилияти мубодилаи пайванд ба сафҳаи ба шумо писандро дар шабакаи иҷтимоӣ, блог ва ғайраҳоро муттаҳид мекунад. Ҳама тугмаҳои иҷтимоӣ шакли маъмултарини пайгирии унсурҳо мебошанд. Онҳо ба соҳибони шабакаҳои бузурги иҷтимоӣ имкон медиҳанд, ки боздидҳоро тақрибан дар ҳама саҳифаҳои Интернет пайгирӣ кунанд, ҳатто агар меҳмон корбари шабакаи иҷтимоӣ набошад. Тавре ки равоншинос профессор Брюс Ҳуд қайд кард, ҳар як пахшкунии тугмаи "Лайк" ё муодили он бо озод шудани эндорфин ҳамроҳӣ карда, ҳисси қаноатмандиро ба вуҷуд меорад.
.svg)
Таърих
вироишБарои нахустин бор патент барои тугма бо чунин функсия аз ҷониби барномасози ҳолландӣ Ван дер Меер дар соли 1998 пешниҳод карда шуд. Дар шабакаи иҷтимоии Surfbook, ки ӯ эҷод кардааст, механизми интиқоли маълумот аз сайтҳои шахси сеюм ҳангоми пахш кардани тугма ба саҳифаи рӯзномаи шахсии корбар вуҷуд дошт. Моҳи апрели соли 2010 чунин тугма бо номи "Like" дар шабакаи иҷтимоии Facebook пайдо шуд. Дар моҳи феврали соли 2013, Rembrandt Social Media, ворисони Ван дер Мээр, ширкати амрикоиро барои вайрон кардани патентҳои 15 сол пеш ба додгоҳ кашиданд. Дар моҳи июни соли 2014, Facebook манфиатҳои худро дар додгоҳ бомуваффақият ҳимоя кард. Шабакаи иҷтимоии "ВКонтакте" ба истифодаи тугмаи "Лайк" аз 20 сентябри соли 2010 шурӯъ кард. Тугма рамзи дилшакл дорад ва онро дар зери сабтҳо, файлҳо, акс, видео ва қайдҳо ҷойгир кардан мумкин аст. Нисбати дигар шабакаҳои иҷтимоӣ, функсияи "Like"-и ВКонтакте бо функсияи "Ба дӯстон бигӯед" (дар шакли аломати қайд дар равзанаи поп-ап) ҳамроҳ карда шудааст. Вақте, ки шумо тугмаро пахш мекунед, паёми ишорашуда дар лентаи корбар ва дар лентаи ахбори одамони пайрави ӯ пайдо мешавад (аз соли 2018 инҷониб функсияҳо ҷудо карда шудаанд, аммо ҳангоми ба дӯстон гуфтан ба ин монанд гузошта мешавад). Инчунин, тугма барои илова кардани мавод ба "Замимаҳоям" истифода мешавад. Дар шабакаи иҷтимоии "Одноклассники" тугма на "Лайк", балки "Класс" номида мешавад. Аксҳо ҳамчун "Класс" ва ҳам аз рӯи рейтингҳо (аз 1 то 5+) баҳогузорӣ карда мешаванд ва 5+ тақрибан 50 рубли русӣ арзиш доранд. Аз моҳи октябри соли 2015, Facebook дар баъзе кишварҳо иваз кардани Like-ро бо функсияи нави "Reaction" санҷида истодааст, ки ба корбарон роҳҳои бештари изҳори муносибати худро ба мундариҷа фароҳам меорад ва ба онҳо имкон медиҳад, ки сояҳои дақиқи эмотсионалии арзёбиро интихоб кунанд.
Масъалаи бехатарӣ
вироишАксар вақт, тугмаи "Лайк" ё шабеҳи онро соҳибони сайтҳои тарафи сеюм ҳамчун виҷети васоити ахбори омма ворид мекунанд, ки метавонад боиси пайгирии амалҳои корбарон бо мақсади дақиқтар нишон додани таблиғот ва ифшои маълумоти шахсӣ гардад, ки онро бисёриҳо вайронкунии амнияти Интернет ва вайрон кардани принсипи махфияти маълумоти шахсӣ ҳисоб мекунанд. Маълумот дар бораи сайтҳои ташрифоварда ба ширкатҳое дастрас мегардад, ки тугмаҳои иҷтимоии онҳо дар саҳифа ҷойгир карда шудаанд. Боздидҳои пайгирӣ на танҳо барои корбарони шабакаҳои иҷтимоӣ, балки дар маҷмӯъ барои ҳама меҳмонон гузаронида мешаванд.
Тугмаи "Лайк" дар YouTube
вироишДар соли 2010, дар доираи тарҳрезии васеътари хидмат, YouTube аз системаи рейтингии ситора ба тугмаҳои "Лайк ва Нохуш" (Like/Dislike) гузашт. Тибқи системаи қаблӣ, корбарон метавонистанд видеоҳоро дар миқёси аз 1 то 5 ситора баҳогузорӣ кунанд; Кормандони YouTube изҳор доштанд, ки ин тағирот истифодаи оддии системаро инъикос мекунад, зеро рейтингҳои 2, 3 ва 4-ситораҳо аксар вақт истифода намешаванд. Дар соли 2012, YouTube як муддати кӯтоҳ бо иваз кардани тугмаҳои Like ва Dislike бо тугмаи Google+ +1 таҷриба гузаронд. Дар соли 2019, пас аз вокуниши YouTube Rewind 2018, YouTube ҳоло имконоти мубориза бо "издиҳоми нохушро" баррасӣ мекунад, аз ҷумла як варианти комилан нест кардани тугмаи нохушро. Ин видео аз ҳама нохуштарин дар Ютуб аст, ки аз "Бэйби"-и Ҷастин Бибер мегузарад.
Ҷолиб
вироишАз соли 2017, корбарони "ВКонтакте" ҳар рӯз беш аз як миллиард маротиба тугмаи Like-ро истифода мебаранд.