Pokŏż zdrzōdło Alfabet polski ślōnskij gŏdki

{{NowOrt}}
{{Redakcyjŏ|Włŏsne badania i wnioski.}}
'''Alfabet polski ślōnskij gŏdki''' (''Alfabet polski ślónskij godki'') – jedyn ze szrajbōnkōw dlŏ [[Ślůnsko godka|ślōnskij gŏdki]], kery je używany ôd dŏwna, skuli tego, iże nojwiyncyj [[Ślůnzoki|Ślōnzokōw]] miyszkŏ we [[Polska|Polsce]], kaj uczōm sie we polskich szkołŏch a abecadło, co nojlepij znajōm to je [[polske abecadło]].

== Kōntrowersyjŏ ==
Pisanie we tym szrajbōnku je moc prōblymatyczne, bo bp. '''ź''' idzie pisać jak ź abo zi, co dŏwŏ problymy we słowach typu ''[[zicherka]]''. Je Je tyż ryzyko zatracyniŏ wymŏwy ślōnskij - niy mŏ jednyj metody na zapisanie ů, bp. Słowo „Ślůnsk” pisze sie ''Ślonsk'', ''Ślónsk'', ''Ślunsk'' abo nawet ''Śląsk'' (nosowego ''o'' we ślōnskij gŏdce niy ma).

Podobnie je tyż ze [[prelabializacyjŏ|prelabializacyjōm]] – we słowie „ôrganizacyjŏ” pisze sie ło – ''łogranizacyjo'', co niy mo cweka bez to, że łōmane je prawidło ô ł jako nastympcy l welaryzowanego. Alfabet polski dlŏ ślōnskij gŏdki je krytykowany ôd zwolynnikōw nowych szrajbōnkōw{{fakt}}.

== Abecadło ==
Abecadło ślōnske we wersyji polskij ôparte je na [[Łaćińske abecadło|łacińskim abecadle]]. Abecadło skłŏdŏ sie ze 30 buchsztabōw:
{| style="font-family:Arial Unicode MS; font-size:1.4em; border-color:#000000; border-width:1px; border-style:solid; border-collapse:collapse; background-color:#F8F8EF"
| style="width:3em; text-align:center; padding: 3px;" |[[A|A a]]
| style="width:3em; text-align:center; padding: 3px;" |[[B|B b]]
| style="width:3em; text-align:center; padding: 3px;" |[[C|C c]]
| style="width:3em; text-align:center; padding: 3px;" |[[Ć|Ć ć]]
| style="width:3em; text-align:center; padding: 3px;" |[[D|D d]]
| style="width:3em; text-align:center; padding: 3px;" |[[E|E e]]
|-
| style="width:3em; text-align:center; padding: 3px;" |[[F|F f]]
| style="width:3em; text-align:center; padding: 3px;" |[[G|G g]]
| style="width:3em; text-align:center; padding: 3px;" |[[H|H h]]
| style="width:3em; text-align:center; padding: 3px;" |[[I|I i]]
| style="width:3em; text-align:center; padding: 3px;" |[[J|J j]]
| style="width:3em; text-align:center; padding: 3px;" |[[K|K k]]
|-
| style="width:3em; text-align:center; padding: 3px;" |[[L|L l]]
| style="width:3em; text-align:center; padding: 3px;" |[[Ł|Ł ł]]
| style="width:3em; text-align:center; padding: 3px;" |[[M|M m]]
| style="width:3em; text-align:center; padding: 3px;" |[[N|N n]]
| style="width:3em; text-align:center; padding: 3px;" |[[Ń|Ń ń]]
| style="width:3em; text-align:center; padding: 3px;" |[[O|O o]]
|-
| style="width:3em; text-align:center; padding: 3px;" |[[Ó|Ó ó]]
| style="width:3em; text-align:center; padding: 3px;" |[[P|P p]]
| style="width:3em; text-align:center; padding: 3px;" |[[R|R r]]
| style="width:3em; text-align:center; padding: 3px;" |[[S|S s]]
| style="width:3em; text-align:center; padding: 3px;" |[[Ś|Ś ś]]
| style="width:3em; text-align:center; padding: 3px;" |[[T|T t]]
|-
| style="width:3em; text-align:center; padding: 3px;" |[[U|U u]]
| style="width:3em; text-align:center; padding: 3px;" |[[W|W w]]
| style="width:3em; text-align:center; padding: 3px;" |[[Y|Y y]]
| style="width:3em; text-align:center; padding: 3px;" |[[Z|Z z]]
| style="width:3em; text-align:center; padding: 3px;" |[[Ź|Ź ź]]
| style="width:3em; text-align:center; padding: 3px;" |[[Ż|Ż ż]]
|}

A tyż dwanŏście wieloznakōw:
* '''[[ch]]'''
* '''[[cz]]'''
* '''[[dz]]'''
* '''[[dź]]'''
* '''[[dż]]'''
* '''[[rz]]'''
* '''[[sz]]'''
* '''[[ci]]'''
* '''[[ni]]'''
* '''[[si]]'''
* '''[[zi]]'''
* '''[[dzi]]'''

== Użycie ==
We tym alfabecie je atoli połowa Ślōnskich strōn internetowych we Polsce<ref>http://dyktando.ôrg/index.php?id=ôrtografia</ref> a tyż i cajtōngōw. Używała go m.in. [[Anna Myszyńska]], kerŏ napisała we nim trzi tōmy rozprŏwek: ''[[Śląskie rozprawianie]]'' (1999), ''[[Śląskie rozprawianie: z okolic Białej, Głogówka i Krapkowic]]'' (2006), ''[[Śląskie rozprawianie: z powiatów Prudnik, Koźle i Krapkowice]]'' (2007)<ref>{{Cytuj |autōr = |tytuł = Biografia – Anna Myszyńska |data = |ôpublikowany = gckbiala.pl |url = http://gckbiala.pl/download/attachment/1357/biografia-anna-myszynska.pdf}}</ref>.

== Bajszpil tekstu ==
{{Cytat|Mój chop nie był ślązołk i mój foter i siostra skuli tego cierpieli, a jednak w mroźny dzień stycznia 1960 roku w śniegu siedli na koło, choć mieli już wtedy 72 lata, jechali na banał do [[Dobry (ôpolske wojywōdztwo)|Dobrego]] i przyjechali do [[Bjoło (mjasto)|Białej]] na nasz ślub kościelny. Byli krom świadków jedyny naszyj gościał, bo wesela my nie robiyli. Nie dostali ekstra kolorowego zaproszenia, złotymi literoma zapisany, nie przywieźli wielkiego bukietu kwiołtków, abo geszenku, przywieźli coś wiałcyj. Przywieźli siebie i błogosławieństwo. Druga strona też była tolerancyjnoł i bysztimt też cierpiała, ale starszy brat mojego boł noł za świadka. Przyjechał z drugiej strony, z [[Nysa|Nysy]] do Białej tą samą bimelbaną co foter, jyno w [[Prudnik|Prudniku]] musioł se przesiadać. Po ślubie i małyj fajerze nieskoro na wieczór mody państwo tzn. Bogdan i joł, łodkludziyli my łobu chopów na banał. Kożdyjechołwe swoja strona, a my dwaj łostali i wiedzieli, iż coby se nie stało, na łobie rodziny możemy liczyć w biedzie.|[[Anna Myszyńska]]: „Tolerancja”|Tygodnik Prudnicki, R. 15, nr 24 (707), 2004<ref>{{Cytuj |autōr =  |tytuł = Tygodnik Prudnicki : gazeta lokalna gmin [...]. R. 15, nr 24 (707). |data = 2004-06-16 |data dostympu = 2021-03-18 |s = 15 |ôpublikowany = FBC |url = https://fbc.pionier.net.pl/details/nnv9t1m |jynzyk = pl}}</ref>}}

{{Przipisy}}

{{Szrajbōnki ślōnskij gŏdki}}

[[Kategoryjo:Szrajbůngi ślůnskij godki]]