Habari : Tofauti kati ya masahihisho

Content deleted Content added

Inline

Toleo la sasa la 10:49, 4 Septemba 2024

Habari (kutoka Kiarabu) ni mawasiliano ya maarifa kuhusu matukio ambayo huwasilishwa kwa watu kwa maneno ya kinywa, kwa maandishi kama vile magazeti, kwa matangazo ya masafa marefu kama vile redio au runinga, kwa intaneti n.k.

Neno hili linaweza kutumiwa pia katika sayansi kwa mawasiliano ya habari (kwa Kiingereza information, si news) kati ya seli za mwili, kwa mfano kati ya mkono na ubongo, kwa njia ya neva.

Historia ya kuripoti habari

Ukusanyaji wa habari ulipoanza, viwango vyake havikuwa vya hali ya juu vikilinganishwa na vya sasa. Ilibidi habari za kuchapishwa kuelezwa kupitia simu hadi kwenye kituo cha habari au kuletwa hapo na mwandishi, ambapo ilipigwa chapa na aidha kupelekwa kutumia huduma ya waya au kuhaririwa na kuwekwa pamoja na habari nyingine za aina moja kwa toleo maalumu.

Leo hii, neno "Mchipuko wa habari" limekuwa muhimu kwani huduma za matangazo na habari za amari (cable news) hutumia teknolojia ya satellite kuleta matukio ya sasa moja kwa moja majumbani mwa watumizi wa huduma hii. Matukio ambayo yalikuwa yanachukua masaa au siku kuwa maarifa ya kawaida katika miji au katika mataifa yanaletwa moja kwa moja kupitia redio, televisheni, simu kiini, na intaneti.

Magazeti

Miji mingi mikubwa ilikuwa na magazeti ya asubuhi na alasiri. Vyombo vya habari viliendelea kuwa na sehemu za kusambaza habari kuongezeka hadi kukaribia kupita kiasi. Hii ilisababisha magazeti za alasiri kufungwa zisipokuwa chache. Magazeti ya asubuhi yanapoteza mzunguko, kulingana na ripoti kutoka majarida yenyewe.

Kwa kawaida, habari zapaswa kuwa na taarifa tano za kawaida (nani, nini, lini, wapi, kwa nini, na pia jinsi gani?) katika tukio. Hakuna maswali ambayo yanapaswa kubaki. Magazeti kwa kawaida huandika habari nzito, kama zile zinazofungamana na uuaji, moto, vita na kadhalika. Ukitumia mfano wa piramidi uliogeuzwa habari muhimu ndizo zinazoanza. Wasomaji bizi wanaweza kusoma sana au kwa ufupi kulingana na shki yao. Stesheni za mitaa na mitandao yenye miundo lazima zichukue hadithi za habari na kuzivunja katika vipengele muhimu kutokana na vikwazo vya wakati. Chaneli za habari za amari kama Fox News, MSNBC, na CNN zina uwezo wa kuchukua faida ya hadithi, hadithi zenye umuhimu ndogo zikitolewa mhanga, na kutoa habari zinazochipuka kwa kina.

Usawa katika habari

Mashirika ya habari mara nyingi lengo lake hutarajiwa kuwa usawa; waandishi hudai kwamba wao hujaribu kufukua pande zote za suala bila upendeleo, ikilinganishwa na watangazaji au wachambuzi, ambao hutoa maoni au dhana ya binafsi. Hata hivyo, serikali kadhaa huweka baadhi ya vikwazo au huchunguza mashirika ya habari kama yana upendeleo. Kwa mfano, nchini Uingereza, mipaka huwekwa na wakala wa serikali, Ofcom (Office of Communications), ambayo ni ofisi ya Mawasiliano. Magazeti na vipindi vya matangazo ya habari nchini Marekani kwa ujumla yanatarajiwa kuepuka upendeleo isipokuwa makala yaliyodokezwa wazi. Serikali nyingi za chama kimoja zinaendesha mashirika ya habari, ambayo yanaweza kuwasilisha maoni ya serikali.

Hata katika hali ambazo usawa hutarajiwa, ni vigumu kupata usawa, na waandishi wa binafsi wa habari wanaweza kuwa na upendeleo wao, au kuangukia shinikizo la biashara au la siasa. Vivyo hivyo, usawa wa mashirika ya habari zinazomilikiwa na mashirika ya conglomerate zaweza kushukiwa katika mwanga wa asili ya motisha kwa vikundi vya habari kuripoti katika njia yenye nia ya kuendeleza maslahi ya kifedha ya conglomerate. Watu binafsi na mashirika ambayo ripoti ya habari imelengwa kwao wanaweza kutumia mbinu za usimamizi wa habari kujaribu kufanya hisia nzuri. Kwa sababu kila mtu ana mtazamo fulani, inatambulika kwamba hakuwezi kuwa na usawa katika kuripoti habari.

Karama ya habari

Karama ya habari hufafanuliwa kama masuala kuwa na manufaa ya kutosha kwa umma au hadhira maalumu kuhakikisha umakini wa watazamaji.

Watu wa kawaida si wa karama ya habari hadi wakutane ana kwa ana na hali isiyo ya kawaida au janga. Habari hii hugawanyisha umma katika makundi mawili; wale wachache ambao maisha yao ni ya karama ya habari na umati wa watu ambao huzaliwa, huishi na kufa bila vyombo vya habari kuwatambua hata kidogo. Daima habari hupitia masuala ambayo huvutia umakini wa watu na hutofautiana na maisha yao ya kawaida. Habari hii hutumiwa kwa uepushaji na kwa hiyo matukio ya kawaida si ya karama ya habari. Hata suala liwe upendo, uzazi, hali ya hewa, au uhalifu, ladha ya waandishi wa habari hukimbilia hali isiyo ya kawaida, ya ajabu.

Suala na karama ya habari ya hadithi inategemea na hadhira, kwani wao huamua ni nini linawafanya wawe au wasiwe na nia. Wakazi wakizidi, habari ya kuripotiwa ya kimataifa pia yaongezeka, kwani kuna maslahi mapana mbalimbali yanaohusika katika uteuzi wake.

Ni sehemu ya habari tu ambayo huonyesha jumla ya maendeleo duniani.

Vituo vya televisheni vya kutoa habari

Kituo	Nchi	Lugha	Ilianzishwa	Tovuti
KTN LEO	Eacu	Kiswahili	2017	[1] Ilihifadhiwa 10 Desemba 2016 kwenye Wayback Machine.
Al Jazeera		Kiarabu		Live Stream http://oklivetv.com/al-jazeera-arabic-live/
ERITV	Eritrea	Kiarabu, Kiamhari, Kitigrinya	2017	http://www.eri.tv/
Tele-Tchad	Tchad	Kiarabu, Kihausa	2017	[2] Ilihifadhiwa 2 Januari 2017 kwenye Wayback Machine.
A24 news channel	Pan-African		2008	http://www.africawebtv.com/utv-ghana-online/ Ilihifadhiwa 8 Januari 2017 kwenye Wayback Machine. Africa Media
KBC	Eacu	Kiswahili	2016	KBC
Africa Black Tv	Eacu	Kiswahili, Kiarabu, Pijini(EN), Camfrancangle(FR), Kireno	2016	[3]
Rwanda TV	Rwanda	Kifaransa, Kiswahili, Kinyarwanda	2017	http://rba.co.rw/tv
Nyota TV	Congo Zaire	Kifaransa, Kiswahili	2016	http://www.nyota.net/category/videos/journal-tv/ Ilihifadhiwa 21 Desemba 2016 kwenye Wayback Machine.
ZBC	Zimbabwe	Kiingereza, Kiswahili, Kishona	2016	http://www.zbc.co.zw/

Tazama pia

Marejeo

Stephens, Mitchell. "The History of News - 3 Ed" Oxford University Press, New York, 2007.

Viungo vya nje

News media by country katika Open Directory Project

@@ Mstari 1: / Mstari 1: @@
-'''Habari''' ni mawasiliano ya maarifa kuhusu matukio ambayo huwasilishwa kwa [[maandishi]], [[matangazo]], [[mtandao wa internet]], au [[kwa neno la kinywa]] kwa watazamaji wa nafsi ya tatu au molekuli.
+'''Habari''' (kutoka [[Kiarabu]]) ni mawasiliano ya maarifa kuhusu matukio ambayo huwasilishwa kwa watu kwa maneno ya [[kinywa]], kwa [[maandishi]] kama vile [[magazeti]], kwa [[matangazo]] ya masafa marefu kama vile [[redio]] au [[runinga]], kwa [[intaneti]] n.k.
+Neno hili linaweza kutumiwa pia katika [[sayansi]] kwa mawasiliano ya habari (kwa [[Kiingereza]] ''information'', si ''news'') kati ya [[seli]] za [[mwili]], kwa mfano kati ya [[mkono]] na [[ubongo]], kwa njia ya [[neva]].
-== Asili ya Jina ==
-Nadharia moja ni kwamba ''habari'' ilitengenezwa kwa matumizi maalum ya wingi wa neno ''mpya '' katika karne ya 14. [[Katikati]] mwa [[Kiingereza]], neno sawa na hilo lilikuwa ''newes,'' ''[[Wiktionary:nouvelles|Nouvelles]]'' kwa lugha ya Kifaransa na ''Neues'' kwa lugha ya Kijerumani. Kiasi fulani ya endeleo sawa na hilo hupatikana angalau katika [[lugha]] tatu za [[Kislavoni]] ([[Kicheki]], [[Kislovakia]] na [[Kipolishi]]), ambapo kunalo neno ''[[Wiktionary:noviny|noviny]]'' ( "news"), iliyoendelezwa kutoka neno ''[[Wiktionary:nový|nový]]'' ( "mwezi").
-A [[watu Asili]] kimakosa anapendekeza kuwa ni [[kifupi mwelekeo]] wa [[Kardinali]] s: ''kaskazini, mashariki na magharibi,'' na ''kusini.'' <ref> [http://www.worldwidewords.org/qa/qa-new2.htm World Wide Maneno]</ref>
 == Historia ya kuripoti habari ==
-Ukusanyaji wa habari ulipoanza, viwango vyake havikuwa vya hali ya juu vikilinganishwa na vya sasa. Ilbidi habari za kuchapishwa kuelezwa kupitia simu hadi kwenye kituo cha habari au kuletwa hapo na [[mwandishi,]] ambapo ilipigwa chapa na aidha kupelekwa kutumia huduma ya waya au [[kuhaririwa na]] [[kuwekwa pamoja na habari zingine za aina moja]] kwa toleo maalum. Leo hii, neno "[[Mchipuko wa habari]]" limekuwa muhimu kwani huduma za matangazo na habari za amari (cable news) hutumia teknolojia ya [[satellite]] kuleta matukio ya sasa moja kwa moja majumbani mwa watumizi wa huduma hii. Matukio ambayo yalikuwa yanachukua masaa au siku kuwa maarifa ya kawaida katika miji au katika mataifa yanaletwa moja kwa moja kupitia redio, [[televisheni]], [[simu kiini]] s, na [[Internet]].
+Ukusanyaji wa habari ulipoanza, viwango vyake havikuwa vya hali ya juu vikilinganishwa na vya sasa. Ilibidi habari za kuchapishwa kuelezwa kupitia [[simu]] hadi kwenye kituo cha habari au kuletwa hapo na [[mwandishi]], ambapo [[Uchapishaji|ilipigwa chapa]] na aidha kupelekwa kutumia huduma ya [[waya]] au kuhaririwa na kuwekwa pamoja na habari nyingine za aina moja kwa toleo maalumu.
+Leo hii, neno "[[Mchipuko wa habari]]" limekuwa muhimu kwani huduma za matangazo na habari za amari (cable news) hutumia [[teknolojia]] ya [[satellite]] kuleta matukio ya sasa moja kwa moja majumbani mwa watumizi wa huduma hii. Matukio ambayo yalikuwa yanachukua masaa au siku kuwa maarifa ya kawaida katika [[miji]] au katika [[Taifa|mataifa]] yanaletwa moja kwa moja kupitia redio, [[televisheni]], [[simu kiini]], na intaneti.
 == Magazeti ==
-Miji mengi makubwa yalikuwa na magazeti ya asubuhi na alasiri. Vyombo vya habari viliendelea kuwa na sehemu za kusambaza habari kuogezeka hadi kukaribia kupita kiasi.Hii ilisababisha magazeti za alasiri kufungwa zisipokuwa chache. Magazeti ya asubuhi yanapoteza mzunguko, kulingana na ripoti kutoka majarida wenyewe.
+Miji mingi mikubwa ilikuwa na [[magazeti]] ya [[asubuhi]] na [[alasiri]]. [[Vyombo vya habari]] viliendelea kuwa na sehemu za kusambaza habari kuongezeka hadi kukaribia kupita kiasi. Hii ilisababisha magazeti za alasiri kufungwa zisipokuwa chache. Magazeti ya asubuhi yanapoteza mzunguko, kulingana na ripoti kutoka majarida yenyewe.
-Kwa kawaida, habari zapaswa kuwa na vitu tano vya kawaida (nani, nini, wakati gani, wapi, kwa nini, na pia jinsi gani) katika tukio. Hakuna maswali ambayo yanapaswa kubaki. Magazeti kwa kawaida huandika habari zenye hadithi nzito, kama zile zinazofungamana na uuaji, moto, vita, na kadhalika. [[Ukitumia mfano wa piramidi uliogeuzwa]]habari muhimu ndizo zinazoanza. Wasomaji bizi wanaweza kusoma sana au kwa ufupi kulingana na shki yao. Stesheni za mitaa na mitandao yenye miundo lazima zichukua hadithi za habari na kuzivunja katika vipengele muhimu kutokana na vikwazo vya wakati. Chaneli za habari za amari kama [[Fox News]], [[MSNBC]], na [[CNN]] zina uwezo wa kuchukua faida ya hadithi, hadithi zenye umuhimu ndogo zikitolewa mhanga, na kutoa habari zinazochipuka kwa kina.
+Kwa kawaida, habari zapaswa kuwa na taarifa [[tano]] za kawaida (nani, nini, lini, wapi, kwa nini, na pia jinsi gani?) katika tukio. Hakuna maswali ambayo yanapaswa kubaki. Magazeti kwa kawaida huandika habari nzito, kama zile zinazofungamana na [[uuaji]], [[moto]], [[vita]] na kadhalika. Ukitumia mfano wa [[piramidi]] uliogeuzwa habari muhimu ndizo zinazoanza. Wasomaji bizi wanaweza kusoma sana au kwa ufupi kulingana na shki yao. [[Stesheni]] za [[mtaa|mitaa]] na mitandao yenye miundo lazima zichukue hadithi za habari na kuzivunja katika vipengele muhimu kutokana na vikwazo vya wakati. Chaneli za habari za amari kama [[Fox News]], [[MSNBC]], na [[CNN]] zina uwezo wa kuchukua faida ya hadithi, hadithi zenye umuhimu ndogo zikitolewa mhanga, na kutoa habari zinazochipuka kwa kina.
 == Usawa katika habari ==
-[[Mashirika ya habari]] mara nyingi lengo lao hutarajiwa kuwa [[usawa]]; waandishi hudai kwamba wao hujaribu kufukua pande zote za suala bila mapendeleo, ikilinganishwa na watangazaji au wachambuzi, ambao hutoa [[maoni]] au dhana ya kibinafsi. Hata hivyo, serikali kadhaa huweka baadhi ya vikwazo au huchunguza mashirika ya habari kama yana mapendeleo. Kwa mfano, nchini [[Uingereza]], mipaka huwekwa na wakala wa serikali, [[Ofcom (Office of Communications)]], ambayo ni ofisi ya Mawasiliano. Magazeti na vipindi vya matangazo ya habari nchini [[Marekani]] kwa ujumla yanatarajiwa kuepuka mapendeleo isipokuwa makala yaliyodokezwa wazi. Serikali nyingi zenye chama moja zinaendesha mashirika ya habari, ambayo yanaweza kuwasilisha maoni ya serikali.
+[[Mashirika ya habari]] mara nyingi lengo lake hutarajiwa kuwa [[usawa]]; waandishi hudai kwamba wao hujaribu kufukua pande zote za suala bila upendeleo, ikilinganishwa na watangazaji au wachambuzi, ambao hutoa [[maoni]] au dhana ya binafsi. Hata hivyo, [[serikali]] kadhaa huweka baadhi ya vikwazo au huchunguza mashirika ya habari kama yana upendeleo. Kwa mfano, nchini [[Uingereza]], mipaka huwekwa na [[wakala]] wa serikali, [[Ofcom (Office of Communications)]], ambayo ni [[ofisi]] ya Mawasiliano. Magazeti na vipindi vya matangazo ya habari nchini [[Marekani]] kwa ujumla yanatarajiwa kuepuka upendeleo isipokuwa [[makala]] yaliyodokezwa wazi. Serikali nyingi za [[chama kimoja]] zinaendesha mashirika ya habari, ambayo yanaweza kuwasilisha maoni ya serikali.
-Hata katika hali ambazo usawa hutarajiwa, ni vigumu kupata usawa, na waandishi wa kibinafsi wa habari wanaweza kuwa na mapendeleo ya kibinafsi, au kuangukia katika shinikizo la kibiashara au kisiasa. Vivyo hivyo, usawa wa mashirika ya habari zinazomilikiwa na mashirika ya conglomerate zaweza kushukiwa katika mwanga wa asili ya motisha kwa vikundi vya habari kuripoti katika njia yenye nia ya kuendeleza maslahi ya kifedha ya conglomerate. Watu binafsi na mashirika ambayo ripoti ya habari imelengwa kwao wanaweza kutumia mbinu za [[usimamizi wa habari]] kujaribu kufanya hisia nzuri. Kwa sababu kila mtu ana mtazamo fulani, inatambulika kwamba hakuwezi kuwa na usawa katika kuripoti habari.
+Hata katika hali ambazo [[usawa]] hutarajiwa, ni vigumu kupata usawa, na waandishi wa binafsi wa habari wanaweza kuwa na upendeleo wao, au kuangukia shinikizo la [[biashara]] au la [[siasa]]. Vivyo hivyo, usawa wa mashirika ya habari zinazomilikiwa na mashirika ya conglomerate zaweza kushukiwa katika [[mwanga]] wa asili ya motisha kwa vikundi vya habari kuripoti katika njia yenye nia ya kuendeleza maslahi ya kifedha ya conglomerate. Watu binafsi na mashirika ambayo ripoti ya habari imelengwa kwao wanaweza kutumia mbinu za [[usimamizi wa habari]] kujaribu kufanya hisia nzuri. Kwa sababu kila mtu ana mtazamo fulani, inatambulika kwamba hakuwezi kuwa na usawa katika kuripoti habari.
-== Karama ya Habari ==
+== Karama ya habari ==
-Karama ya habari hufafanuliwa kama maswala kuwa na manufaa ya kutosha kwa umma au hadhira maalumu kuhakikisha umakini wa watazamaji.
+[[Karama]] ya habari hufafanuliwa kama masuala kuwa na manufaa ya kutosha kwa [[umma]] au [[hadhira]] maalumu kuhakikisha umakini wa watazamaji.
-Watu wa kawaida si wa karama ya habari hadi wakutane ana kwa ana na hali isiyo ya kawaida au janga. Habari hii hugawanyisha umma katika makundi mawili; wale wachache ambao maisha yao ni ya karama ya habari na umati wa watu ambao huzaliwa, huishi maisha yao na kufa bila vyombo vya habari kuwatambua hata kidogo. Daima habari hupitia maswala ambayo huvutia makini ya watu na hutofautiana na maisha yao ya kawaida. Habari hii hutumiwa kwa uepushaji na kwa hiyo matukio ya kawaida si ya karama ya habari. Hata swala liwe upendo,kuzaliwa, hali ya hewa, au uhalifu, ladha ya waandishi wa habari hukimbilia hali isiyo ya kawaida, ya ajabu.
+Watu wa kawaida si wa karama ya habari hadi wakutane ana kwa ana na hali isiyo ya kawaida au janga. Habari hii hugawanyisha umma katika makundi mawili; wale wachache ambao [[maisha]] yao ni ya karama ya habari na [[umati]] wa watu ambao huzaliwa, huishi na kufa bila vyombo vya habari kuwatambua hata kidogo. Daima habari hupitia masuala ambayo huvutia umakini wa watu na hutofautiana na maisha yao ya kawaida. Habari hii hutumiwa kwa uepushaji na kwa hiyo matukio ya kawaida si ya karama ya habari. Hata suala liwe [[upendo]], [[uzazi]], [[hali ya hewa]], au [[uhalifu]], ladha ya waandishi wa habari hukimbilia hali isiyo ya kawaida, ya ajabu.
-Swala na karama ya habari ya hadithi inategemea na hadhira, kwani wao huamua ni nini linawafanya wawe au wasiwe na nia. Wakaazi wakizidi, habari ya kuripotiwa ya kimataifa pia yaongezeka, kwani kuna maslahi mapana mbalimbali yanaohusika katika uteuzi wake.
+Suala na karama ya habari ya hadithi inategemea na hadhira, kwani wao huamua ni nini linawafanya wawe au wasiwe na nia. Wakazi wakizidi, habari ya kuripotiwa ya kimataifa pia yaongezeka, kwani kuna maslahi mapana mbalimbali yanaohusika katika uteuzi wake.
-Ni sehemu ya habari tu ambayo huonyesha jumla [[ya maendeleo duniani]].
+Ni sehemu ya habari tu ambayo huonyesha jumla ya [[maendeleo]] [[duniani]].
+== Vituo vya televisheni vya kutoa habari ==
+{| class="wikitable sortable"
+!Kituo
+!Nchi
+!Lugha
+!Ilianzishwa
+!Tovuti
+|-
+| [[KTN LEO|KTN LEO]] || [[Eacu]] || [[Kiswahili]] || 2017 ||
+[http://www.standardmedia.co.ke/ktnhome/video/category/2/ktn-leo] {{Wayback|url=http://www.standardmedia.co.ke/ktnhome/video/category/2/ktn-leo |date=20161210164634 }}
+|-
+| [[Al Jazeera]] ||  || [[Kiarabu]] || || Live Stream http://oklivetv.com/al-jazeera-arabic-live/
+|-
+| [[ERITV]] || [[Eritrea]] ||[[Kiarabu]], [[Kiamhari]], [[Kitigrinya]] || 2017 || http://www.eri.tv/
+|-
+| [[Tele-Tchad]] || [[Tchad]] ||[[Kiarabu]], [[Kihausa]]||2017 ||[http://www.centraltv.fr/tchad-television/tele-tchad] {{Wayback|url=http://www.centraltv.fr/tchad-television/tele-tchad |date=20170102081753 }}
+|-
+| [[A24 news channel]] || [[Pan-African]] || || 2008 || http://www.africawebtv.com/utv-ghana-online/ {{Wayback|url=http://www.africawebtv.com/utv-ghana-online/ |date=20170108071308 }} Africa Media
+|-
+| [[Kenya Broadcasting Corporation|KBC]] || [[Eacu]] || [[Kiswahili]] || 2016 ||
+* [http://www.kbc.co.ke/ KBC]
+|-
+| [[Africa Black Tv]] || [[Eacu]] || [[Kiswahili]], Kiarabu,  Pijini(EN), Camfrancangle(FR), Kireno  || 2016 ||
+[http://int.search.tb.ask.com/search/video.jhtml?searchfor=Africa+Black+Tv++-++Habalileo&n=&qs=&ss=sub&st=site&tpr=sbt&ts=1479561394206]
+|-
+| [[Rwanda TV]] || [[Rwanda]] || [[Kifaransa]], [[Kiswahili]], Kinyarwanda || 2017 || http://rba.co.rw/tv
+|-
+| [[Nyota TV]] || [[Congo Zaire]] || [[Kifaransa]], [[Kiswahili]] || 2016 || http://www.nyota.net/category/videos/journal-tv/ {{Wayback|url=http://www.nyota.net/category/videos/journal-tv/ |date=20161221032020 }}
+|-
+| [[Zimbabwe Broadcasting Corporation|ZBC]] || [[Zimbabwe]] || Kiingereza, [[Kiswahili]], [[Kishona]] || 2016 || http://www.zbc.co.zw/
+|-
+|}
 == Tazama pia ==
@@ Mstari 46: / Mstari 78: @@
 [[Jamii:Habari]]
-[[af:Nuus]]
-[[ar:أخبار]]
-[[arc:ܛܐܒܐ]]
-[[be:Навіны]]
-[[be-x-old:Навіны]]
-[[bg:Новини]]
-[[bn:সংবাদ]]
-[[ca:Notícia]]
-[[ceb:Balita]]
-[[ckb:ھەواڵەکان]]
-[[cs:Zpravodajství]]
-[[cv:Хыпарсем]]
-[[cy:Newyddion]]
-[[de:Nachrichten]]
-[[en:News]]
-[[eo:Novaĵo]]
-[[es:Noticia]]
-[[eu:Albiste]]
-[[fa:خبر]]
-[[fi:Uutinen]]
-[[fiu-vro:Miä sünnüs]]
-[[fo:Núverandi hendingar]]
-[[fr:Actualité]]
-[[fy:Nijs]]
-[[he:אקטואליה]]
-[[hi:समाचार]]
-[[hu:Hír]]
-[[id:Berita]]
-[[ilo:Damdamag]]
-[[is:Frétt]]
-[[it:Notizia]]
-[[ja:ニュース]]
-[[jv:Pawarta]]
-[[ka:ახალი ამბები]]
-[[ko:뉴스]]
-[[la:Nuntius]]
-[[lb:Aktualitéit]]
-[[li:In 't nuujs]]
-[[lo:Current events]]
-[[lt:Naujienos]]
-[[lv:Ziņas]]
-[[mg:Current events]]
-[[mn:Мэдээ]]
-[[mr:बातमी]]
-[[ms:Berita]]
-[[na:Imwin]]
-[[nl:Nieuws]]
-[[nn:Nyhende]]
-[[no:Nyhet]]
-[[oc:Actualitat]]
-[[om:News]]
-[[or:ସମ୍ବାଦ]]
-[[pap:Eventonan aktual]]
-[[pl:Wiadomość]]
-[[pt:Jornalismo#Notícia]]
-[[ro:Știre]]
-[[roa-rup:Evenimente di tora]]
-[[ru:Новости]]
-[[scn:Nutizzi]]
-[[simple:News]]
-[[sr:Вест]]
-[[sv:Nyhet]]
-[[ta:செய்தி]]
-[[te:వార్త (న్యూస్)]]
-[[tg:Ахбор]]
-[[th:ข่าว]]
-[[tl:Balita]]
-[[tr:Haber]]
-[[uk:Новини]]
-[[ur:خبریں]]
-[[vi:Tin tức]]
-[[vo:Jenots nuik]]
-[[wa:Wikinoveles]]
-[[yi:נייעס]]
-[[zh:新闻]]
-[[zh-min-nan:Sin-bûn]]
-[[zh-yue:新聞]]