Jump to content

Afrika Perëndimore

Nga Wikipedia, enciklopedia e lirë

Afrika perëndimore është term i cili përdoret për përcaktimin e regjionit perëndimor në kontinentin afrikanë. Ky regjion sipas dokumenteve me të cilat punon apo e ndanë në regjione Afrikën OKB-ja ndahet nga shtatëmbdhjetë shtete afrikane njëri nga to ende është pjesë e Britanisë së Madhe.

Sipërfaqja e përgjithshme e këtij regjioni është diku 2.604.603 km² apo një e pesta e Afrikës. Elementi gjeografik qe perben uniformitetin e ketij rajoni te Afrikes, është karakteri bregdetar. Oqeani Atlantik dhe gjiri i Guinese lagin 13 nga 14 vendet qe shtrihen ne kete rajon.

Dalja ne oqeanin Atlantik ben qe ky rajon te ket nje pozite gjeografike te favorshme. Pjesen me te madhe te siperfaqes e zene ultesirat dhe pllajat. Ultesirat shtrihen gjate bregdetit duke formuar aluvionet e lumenjve. Ne pjesen veriore relievi ngrihet dhe fushat ja lene vendin krahines kordinore-malore futa xhalon dhe malet e guinese (1400m te larte). Pjesa me e madhe e Afrikes Perendimore ka klime ekuatoriale. Temperaturat e larta dhe rreshjen e shumta, kane favorizuar pyjet ekuatoriale. Ne pjesen veriore, pylli me kate ja le vendin zones se savaneve qe shtrihet ne nje pjese te Senegalit, ne ina dhe Nigeri. Rrjeti hidrografik i afrikës përendimore dallohet me numër të madhë të lumenjëve.Nyja kryesore e këtij regjioni ndodhet në malin e Guinesë.

Lumenjte me te njohur te ketij rajoni janë:Nigeri, Senegali, Gambia dhe Volta, te pasur me protenciale te medha hidroenergjitike.Në Afriken perendimore gjendet Shkretetira e Saharës

RegjionetAfrikë:
  Afrika perëndimore
Vendet Sipërfaqja
(km²)
Popullsia
(2002 llog.)
Densiteti
(për km²)
Kryeqyteti
Benin Benini 112,620 6,787,625 60.3 Porto-Novo
Burkina Faso Burkina Faso 274,200 12,603,185 46.0 Ouagadougou
Cape Verde Kepi i Gjelbër 4,033 408,760 101.4 Praia
Bregu i Fildishtë Bregu i Fildishtë 322,460 16,804,784 52.1 Abidjan, Yamoussoukro[1]
The Gambia Gambia 11,300 1,455,842 128.8 Banjul
Ghana Gana 239,460 20,244,154 84.5 Accra
Guinea Guineja 245,857 7,775,065 31.6 Conakry
Guinea-Bissau Guineja Bizare 36,120 1,345,479 37.3 Bissau
Liberia Liberia 111,370 3,288,198 29.5 Monrovia
Mali Mali 1,240,000 11,340,480 9.1 Bamako
Mauritania Mauritania 1,030,700 2,828,858 2.7 Nouakchott
Nigeri Nigeri 1,267,000 10,639,744 8.4 Niamey
Nigeria Nigeria 923,768 129,934,911 140.7 Abuja
Stampa:Country data Saint Helena Shën Helena (BM)
(së bashku me Ishujt Askension dhe Tristan da Cunha)
410 7,317 17.8 Jamestown
Senegal Senegali 196,190 10,589,571 54.0 Dakar
Sierra Leone Siera Leone 71,740 5,614,743 78.3 Freetown
Togo Togo 56,785 5,285,501 93.1 Lomé
  1. ^ Yamoussoukro kryeqyet zyrtar i Bregut Fildishtë, ndërsa Abidjan është de facto qendra e pushtetit.