Përsosmëria
Përsosmëria apo e përkryera është gjendja e të qënurit i përsosur në çdo pikëpamje, pa gabime apo të meta. Ky emërtim përdoret sot për të përshkruar një fushë të gjerë konceptesh të ndryshëm. Historikisht këto koncepte janë përvetësuar nga shumë disiplina, veçanërisht nga matematika, fizika, kimia, etika, estetika, ontologjia dhe teologjia.
Histori
[Redakto | Redakto nëpërmjet kodit]Përkufizimi më i lashtë i "përsosmërisë", mjaft i saktë dhe kthjellues i paqartësive të konceptit, është bërë nga Aristoteli. Në librin e tij "Delta e metafizikës", ai vëren tre kuptime të emërtimit, apo më mirë tre hije të një kuptimi, por sidoqoftë tre koncepte të ndryshme.
E përsosur është:
- çka është e plotë - çka përmban të gjitha pjesët e nevojshme (e kërkuara);
- çka është aq e mirë saqë asgjë e ngjashme (e njëjtë) nuk mund të jetë më e mirë (se ajo);
- çka ka arritur qëllimin e saj (tij).
Koncepti i parë është përmbledhur shumë mirë me të dytin. Mes dy të parëve dhe të tretit, megjithatë, lind një dualitet në koncept. Ky dualitet (dyzim) është shprehur nga Tomas Akuini, në Summa Theologiae, ku ai shquan një përsosmëri të dyfishtë: kur një send (gjë) është i përsosur në vetvete - siç ai thotë, në thelbin e vet; dhe kur ai i shërben (përmbush) përsosmërisht qëllimit të tij.
Përsosmëria në fizikë dhe kimi
[Redakto | Redakto nëpërmjet kodit]Përsosmëria morale
[Redakto | Redakto nëpërmjet kodit]Përsosmëria estetike
[Redakto | Redakto nëpërmjet kodit]Përsosmëria teologjike dhe ontologjike
[Redakto | Redakto nëpërmjet kodit]Thënie
[Redakto | Redakto nëpërmjet kodit]- "Jini pra të përsosur, ashtu siç Ati juaj në qiell është i përsosur". Bibla
- "Kjo është përsosmëria e vërtetë e njeriut, të zbulojë papërsosmërinë e tij". Shën Agostini