Jump to content

Shimon Peres

Nga Wikipedia, enciklopedia e lirë
Stefan Löfven
Presidenti i 9-të i Izraelit
Në detyrë
15 korrik 2007 – 24 korrik 2014
Paraprirë ngaMoshe Katsav
Pasuar ngaReuven Rivlin
Kryeminstri i 8-të i Izraelit
Në detyrë
4 qershor 1995 – 18 qershor 1996
Paraprirë ngaYitzhak Rabin
Pasuar ngaBenxhamin Netanjahu
Minsitër i Finacave
Në detyrë
22 dhjetor 1988 – 15 mars 1990
Paraprirë ngaMoshe Nissim
Pasuar ngaYitzhak Shamir
Minsitër i Transportit
Në detyrë
1 shtator 1970 – 10 mars 1974
Paraprirë ngaEzer Weizman
Pasuar ngaAharon Yariv
Të dhëna vetjake
U lind më2 gusht 1923
Vishnjeve, Bjellorusia
Vdiq më28 shtator 2016
Ramat Gan, Izrael
Bashkëshortja/etSonja Gelman (1945–2011)
FëmijëtZvia
Yoni
Chemi

Shimon Peres (Hebraishtja: שמעון פרס‎‎; 2 gusht 1923 – 28 shtator 2016) ishte president i 9-të Izraelit nga viti 2007 deri në vitin 2014. Ai ishte dy herë kryeministër i shtetit dhe ishte anëtarë i 12 kabineteve gjatë karrierës së tij politike për 66 vjetë.[1] Ai ishte ish-kryeministri i parë i cili u zgjodh si president i shtetit. Gjatë mbarimit të tij si president në vitin 2014, ai ishte presidenti më i vjetër në botë. Në jetën e tij private, ai është marrur me poezi, ku disa prej poezive janë bërë këngë.[2]

Shimon Peres lindi më 2 gusht 1923[3][4] në Wiszniew, Poloni (tani e quajtur si Vishnjeva, Bjellorusi). Familja e tij kanë folur hebraishten, Jiddish dhe rusishten, Shimoni ka mësuar polonishten në shkollë. Përveç hebraishtes, ai ka mësuar edhe gjuhën angleze dhe gjuhën frënge.[5]

Të gjithë të afërmit e Shimonit janë vrarë në Wiszniew gjatë Holokaustit,[6] e shumë prej tyre përfshirë edhe Rabbi Meltzer janë djegur të gjallë në sinagogën e qytetit.[7]

Në vitin 1945, Shimoni u martua me Sonja Gelman. Ata kishin tre fëmijë.[8]

Në fillim të viteve 50-ta, ai shkoi në SHBA ku atje studioi gjuhën angleze, eknominë dhe filozofinë në The New School dhe Universitetin e Nju Jorkut dhe avancoi menaxhimin në Universitetin e Harvardit.

Më 13 shtator 2016, Shimoni pati infarkt në tru dhe u shtrua në spital në qendrën mjekësor të Shebës. Më 27 shtator 2016, mjekët kanë thënë se Shimoni pati lëndime të rënda në tru dhe dështim organi.[9] Pas dy jave në spital, Shimoni vdiq më 28 shtator 2016.[10][11][9][12]

  1. ^ Amiram Barkat. "Presidency rounds off 66-year career". Haaretz. Arkivuar nga origjinali më 4 shtator 2007. Marrë më 28 shtator 2016. {{cite web}}: Mungon ose është bosh parametri |language= (Ndihmë!)
  2. ^ Poems turn to song as ex-;eader turns 86
  3. ^ "Shimon Peres". The Knesset's internet site. Marrë më 28 gusht 2008. {{cite web}}: Mungon ose është bosh parametri |language= (Ndihmë!)
  4. ^ "Shimon Peres:The Eighth Prime Minister". Prime Minister of Israel's internet site. Marrë më 28 gusht 2008. {{cite web}}: Mungon ose është bosh parametri |language= (Ndihmë!)
  5. ^ "Knesset Member, Shimon Peres". Knesset. Marrë më 13 shkurt 2008. {{cite web}}: Mungon ose është bosh parametri |language= (Ndihmë!)
  6. ^ "Peres to German MPs: Hunt down remaining Nazi war criminals". Haaretz. 27 janar 2010. Marrë më 27 janar 2010. {{cite web}}: Mungon ose është bosh parametri |language= (Ndihmë!)
  7. ^ "Address by Peres to German Bundestag". Mfa.gov.il. 27 janar 2010. Marrë më 12 qershor 2014. {{cite web}}: Mungon ose është bosh parametri |language= (Ndihmë!)
  8. ^ "Sonia Peres regains consciousness". Ynetnews. 25 maj 2007. Marrë më 25 maj 2007. {{cite web}}: Mungon ose është bosh parametri |language= (Ndihmë!)
  9. ^ a b Wohlgelernter, Elli (28 shtator 2016). "Shimon Peres, former president and veteran Israeli statesman, dies at 93". Jerusalem Post. Marrë më 28 shtator 2016. {{cite web}}: Mungon ose është bosh parametri |language= (Ndihmë!)
  10. ^ Levine, Daniel S. (27 shtator 2016). "Shimon Peres Dead: How Did the Former Israeli Prime Minister Die?". Heavy. Marrë më 28 shtator 2016. {{cite web}}: Mungon ose është bosh parametri |language= (Ndihmë!)
  11. ^ Wootliff, Raoul (28 shtator 2016). "Shimon Peres, the last of Israel's founding fathers, dies at 93". The Times of Israel. Marrë më 28 shtator 2016. {{cite news}}: Mungon ose është bosh parametri |language= (Ndihmë!)
  12. ^ Beaumont, Peter (28 shtator 2016). "Former Israeli leader Shimon Peres dies aged 93". The Guardian. Marrë më 28 shtator 2016. {{cite news}}: Mungon ose është bosh parametri |language= (Ndihmë!)