Gjuha katalane
Gjuha katalane | |
---|---|
Rajoni | Europa |
Folës amtare | L1 (gjuhë e parë) : 4.100.000 milionë (2012) L2 (gjuhë e dytë): 5.100.000 milionë Total: 9.200.000 milionë |
Familje gjuhësore | Gjuhët indo-evropiane
|
Statusi zyrtar | |
Gjuhë zyrtare në | Spani dhe Andorrë |
Kodet gjuhësore | |
ISO 639-1 | ca |
ISO 639-2 | (B) cat (T) |
ISO 639-3 | – |
Territoret ku Katalanishtja është zyrtare Territoret ku Katalanishtja flitet por nuk është zyrtare Territoret ku Katalanishtja nuk është folur historikisht por është zyrtare |
Gjuha katalane ose Katalançe (Katalanisht: català), e njohur në Komunitetin Valencian dhe Carche si Valenciane, është gjuhë që i takon familjes së gjuhëve romane. Përkrah gjuhës spanjolle, gjuha katalane është gjuhë zyrtare në Andorrë, flitet edhe në Ishujt Baleare dhe në Valencia. Ka status gjysëm-zyrtar në komunën italiane të Algheros dhe flitet në departamentin Pyrénées-Orientales si dhe në rripin lindor të Aragonit dhe zonën Carche në Murcia. Territoret katalanishtfolëse shpesh thirren Països Catalans (Vendet Katalane).
Gjuha evoluoi nga Latinishtja vulgare në kohërat mesjetare rreth Pirenejve lindorë. Spanja e shekullit të XIX-të pa një rilindje letrare katalanase, e cila kulminoi në fillimin e viteve 1900.
Etimologjia
[Redakto | Redakto nëpërmjet kodit]Fjala katalanisht rrjedh nga emri territorial i Katalonjës, vetë me etimologji të diskutueshme. Teoria kryesore sugjeron se Catalunya ( Latinisht Gathia Launia ) rrjedh nga emri Gothia ose Gauthia ("Vendi i gotëve"), pasi origjina e kontëve, zotërve dhe njerëzve katalanas u gjet në marshin e Gothias, prej nga Gothland > Gothlandia > Gothalania > Katalonia rrjedhin teorikisht . [1] [2]