Jump to content

Kathmandu

Nga Wikipedia, enciklopedia e lirë
The printable version is no longer supported and may have rendering errors. Please update your browser bookmarks and please use the default browser print function instead.
Kathmandu
काठमाडौँ
Qytet
Sipas akrepave të orës nga lart: Pamje nga Kathmandu, Tundikhel,Soyambhunath, Tempulli Pashupatinath, Ghantaghar
Parimet: 
Zotësia ime, krenaria ime, Kathmandu im
Popullsia
 • Gjithsej1.442.300
Faqja zyrtarekathmandu.gov.np

Kathmandu (Nepalisht: काठमाडौँ, shqiptimi në nepalisht: ˈkaʈʰmaɳɖu) është kryeqyteti dhe qyteti më i madh i Nepalit, me një popullsi prej rreth 1 milion. Njihet gjithashtu si qyteti i tempujve. Qyteti qëndron në një lartësi prej afërsisht 1,400 metrash mbi nivelin e detit në Luginën Kathmandu në formë tasi në Nepalin qendror. Lugina u quajt historikisht "Nepala Mandala" dhe ka qenë shtëpia e Neuarëve, një civilizim urban kozmopolit në ultësirën e Himalajeve. Qyteti ishte kryeqyteti mbretëror i Mbretërisë së Nepalit dhe pret pallate, mansione dhe kopshte të aristokracisë nepaleze. Ajo ka qenë shtëpia e selisë qendrore të Shoqatës së Azisë Jugore për Bashkëpunim Rajonal (SAARC) që nga viti 1985. Sot, është selia e qeverisë së republikës nepaleze, e themeluar në vitin 2008, dhe është pjesë e Provincës Bagmati.

Kathmandu është dhe ka qenë për shumë vite qendra e historisë, artit, kulturës dhe ekonomisë së Nepalit. Ka një popullsi multi-etnike brenda një shumice Hindu dhe Budiste. Festat fetare dhe kulturore përbëjnë një pjesë kryesore të jetës së njerëzve që banojnë në Kathmandu. Turizmi është një pjesë e rëndësishme e ekonomisë në qytet. Qyteti konsiderohet si portë hyrëse në Himalajet Nepaleze dhe është shtëpia e disa vendeve të [[Vende të trashëgimisë botërore|Trashëgimisë Botërore[[: Sheshi Durbar, Swayambhunath, Boudhanath dhe Pashupatinath.

Zonat historike të Kathmandu u dëmtuan rëndë nga një tërmet me madhësi 7.8 në prill 2015. Disa nga ndërtesat janë restauruar ndërsa disa mbeten në procesin e rindërtimit.

Gjeografia

Kathmandu është në pjesën veriperëndimore të Luginës së Kathmandu në veri të lumit Bagmati dhe mbulon një sipërfaqe prej 50.7 km<sup2. Lartësia mesatare është 1,400 metra mbi nivelin e detit.[1] Kathmandu ndahet nga tetë lumenj, lumi kryesor i luginës, Bagmati dhe degët e tij, nga të cilat mbizotërojnë Bishnumati, Dhobi Khola, Manohara Khola, Hanumante Khola dhe Tukucha Khola. Malet nga burojnë këta lumenj janë në kufijtë e lartësive prej 1,500–3,000 metra, dhe kanë kalime që sigurojnë hyrje nga dhe në Kathmandu dhe luginën e saj. Një kanal antik rrodhi dikur nga kodra Nagarjuna përmes Balaju në Kathmandu; ky kanal tani është zhdukur.

Kathmandu dhe qytetet fqinje përbëhen nga lagje, të cilat përdoren mjaft gjerësisht dhe më të njohura midis vendasve. Sidoqoftë, administrativisht qyteti është i ndarë në 32 lagje, të numëruara nga 1 në 32. Më parë, kishte 35 lagje që e bënin atë qytet metropolitane me numrin më të madh të lagjeve.[2]

Binjakëzimet

Kathmandu binjakëzohet me:

Referime

  1. ^ "Kathmandu Metropolitan City Office – Introduction" (në anglisht). Kathmandu Metropolitan City Office. Arkivuar nga origjinali më 23 qershor 2012. Marrë më 14 gusht 2014.
  2. ^ "Kathmandu Metropolitan City Office - Ward No. 16" (në anglisht). 22 qershor 2012. Arkivuar nga origjinali më 22 qershor 2012.