Johann Georg von Hahn: Dallime mes rishikimesh
[Redaktim i kontrolluar] | [redaktim i pashqyrtuar] |
v added Category:Vdekje 1869 using HotCat |
|||
Rreshti 5: | Rreshti 5: | ||
Më [[1847]] u bë Konsull në Janinë, më [[1851]] në Syradhe prej [[1869]] konzul-gjeneral në Athinë. Hani mirret si themelues i studimeve mbi shqiptarët. Hani, gjatë hërbimit të tij si nënkonzul i Austrisë në Janinë, njohu drejtpërdrejt jetën, botën shpirtëore dhe historinë e shqiptarëve dhe të arbëreshëve të Greqisë. Hani kërkoi nëpër Shqipëri, përpos të tjerash, edhe lëndën për veprën e tij madhore në tri vëllime ''"Albanesische Studien"'' (Studime shqiptare), që u botua në vitin 1854. Aty Hani argumenton për herë të parë nga një pikëpamje multidisiplinare (historike, gjuhësore, etnografike, etj.), autoktoninë e shqiptarëve, prejardhjen ilire të shqiptarëve e prejardhjen e shqipes nga ilirishtja dhe hedh idenë e prejardhjes së përbashkët ''"tireno-pellazgjike''të ilirëve, të epirotëve e të maqedonasve, të cilët, krahas grekëve dhe romakëve, formonin një degë të veçantë e të rëndësishme të lashtë. Ai ka mbledhur material në vend, mësoi gjuhën shqipe dhe dëshmoi përkatësin e shqipes si gjuhë e familjes [[indoevropjane]]. Në anën tjetër, teza e tij, u shfrytëzua me efikasitet nga ideologët e Rilindjes Kombëtare Shqiptare, për vetëdijen kombëtare të popullit për argumentimin e së drejtës historike të shqiptarëve për autonomi e shtet të pavarur, që do të përfshinte të gjitha territoret e banuara nga shqiptarët. <ref><tt>Johan Georg Fon Hahn - Vëllimi :''"Albaneische Studie"'' - (Studime shqiptare), u botua në vitin 1854.</tt> nxjerr nga <tt>Avni K. Këpuska, "Qenësia e territorit dhe e kufijve etnikë autoktonë të Kosovës", fq.34, botimi i tretë, Prishtinë 2004</tt></ref> |
Më [[1847]] u bë Konsull në Janinë, më [[1851]] në Syradhe prej [[1869]] konzul-gjeneral në Athinë. Hani mirret si themelues i studimeve mbi shqiptarët. Hani, gjatë hërbimit të tij si nënkonzul i Austrisë në Janinë, njohu drejtpërdrejt jetën, botën shpirtëore dhe historinë e shqiptarëve dhe të arbëreshëve të Greqisë. Hani kërkoi nëpër Shqipëri, përpos të tjerash, edhe lëndën për veprën e tij madhore në tri vëllime ''"Albanesische Studien"'' (Studime shqiptare), që u botua në vitin 1854. Aty Hani argumenton për herë të parë nga një pikëpamje multidisiplinare (historike, gjuhësore, etnografike, etj.), autoktoninë e shqiptarëve, prejardhjen ilire të shqiptarëve e prejardhjen e shqipes nga ilirishtja dhe hedh idenë e prejardhjes së përbashkët ''"tireno-pellazgjike''të ilirëve, të epirotëve e të maqedonasve, të cilët, krahas grekëve dhe romakëve, formonin një degë të veçantë e të rëndësishme të lashtë. Ai ka mbledhur material në vend, mësoi gjuhën shqipe dhe dëshmoi përkatësin e shqipes si gjuhë e familjes [[indoevropjane]]. Në anën tjetër, teza e tij, u shfrytëzua me efikasitet nga ideologët e Rilindjes Kombëtare Shqiptare, për vetëdijen kombëtare të popullit për argumentimin e së drejtës historike të shqiptarëve për autonomi e shtet të pavarur, që do të përfshinte të gjitha territoret e banuara nga shqiptarët. <ref><tt>Johan Georg Fon Hahn - Vëllimi :''"Albaneische Studie"'' - (Studime shqiptare), u botua në vitin 1854.</tt> nxjerr nga <tt>Avni K. Këpuska, "Qenësia e territorit dhe e kufijve etnikë autoktonë të Kosovës", fq.34, botimi i tretë, Prishtinë 2004</tt></ref> |
||
[[Teza]] "pellazgjike" e prejardhjes së popullit shqiptar e shtruar nga Hani hulumtohet edhe më tej nga studiuesit e historisë dhe studiuesit tjerë. Për këtë qëllim arkeologët, filologët, antropologët, etnologët dhe historianët në Shqipëri, Austri, Gjermani, Kroaci, Bosnjë e Hercegovinë, Slloveni, e posaçërisht në Kosovë po studjoinë intesivisht dhe me metoda të reja, në mënyrë sistematike. <ref><tt>Qëndrimet dhe punimet e arkeologëve shqiptarë:<br> - Muzafer Korkuti në referatin ''"A propos de la formation de l'ethice illyrienne"'', Tiranë 1972.<br> - Selim Islami - Hasan Ceka: ''Nouvelles donnes sur l'antiquite illyrienne en Albanie,'' Studia Albanica 1/1964. nr. 1. fq. 91. etj.</tt> nxjerr nga <tt>Avni K. Këpuska, "QENËSIA E TERRITORIT DHE E KUFIJVE ETNIKË AUTOKTONË TË KOSOVËS", fq.34, botimi i tretë, Prishtinë 2004</tt></ref> |
[[Teza]] "pellazgjike" e prejardhjes së popullit shqiptar e shtruar nga Hani hulumtohet edhe më tej nga studiuesit e historisë dhe studiuesit tjerë. Për këtë qëllim arkeologët, filologët, antropologët, etnologët dhe historianët në Shqipëri, Austri, Gjermani, Kroaci, Bosnjë e Hercegovinë, Slloveni, e posaçërisht në Kosovë po studjoinë intesivisht dhe me metoda të reja, në mënyrë sistematike. <ref><tt>Qëndrimet dhe punimet e arkeologëve shqiptarë:<br> - Muzafer Korkuti në referatin ''"A propos de la formation de l'ethice illyrienne"'', Tiranë 1972.<br> - Selim Islami - Hasan Ceka: ''Nouvelles donnes sur l'antiquite illyrienne en Albanie,'' Studia Albanica 1/1964. nr. 1. fq. 91. etj.</tt> nxjerr nga <tt>Avni K. Këpuska, "QENËSIA E TERRITORIT DHE E KUFIJVE ETNIKË AUTOKTONË TË KOSOVËS", fq.34, botimi i tretë, Prishtinë 2004</tt></ref> |
||
== Vepra== |
== Vepra== |
Versioni i datës 25 nëntor 2017 18:01
Johann Georg von Hahn (1811– 23 shtator 1869 në Jena) ishte diplomat austriak dhe albanolog.
Jeta
Lindi më 11 korrik 1811 në Frankfurt am Main. Më 1847 u bë Konsull në Janinë, më 1851 në Syradhe prej 1869 konzul-gjeneral në Athinë. Hani mirret si themelues i studimeve mbi shqiptarët. Hani, gjatë hërbimit të tij si nënkonzul i Austrisë në Janinë, njohu drejtpërdrejt jetën, botën shpirtëore dhe historinë e shqiptarëve dhe të arbëreshëve të Greqisë. Hani kërkoi nëpër Shqipëri, përpos të tjerash, edhe lëndën për veprën e tij madhore në tri vëllime "Albanesische Studien" (Studime shqiptare), që u botua në vitin 1854. Aty Hani argumenton për herë të parë nga një pikëpamje multidisiplinare (historike, gjuhësore, etnografike, etj.), autoktoninë e shqiptarëve, prejardhjen ilire të shqiptarëve e prejardhjen e shqipes nga ilirishtja dhe hedh idenë e prejardhjes së përbashkët "tireno-pellazgjiketë ilirëve, të epirotëve e të maqedonasve, të cilët, krahas grekëve dhe romakëve, formonin një degë të veçantë e të rëndësishme të lashtë. Ai ka mbledhur material në vend, mësoi gjuhën shqipe dhe dëshmoi përkatësin e shqipes si gjuhë e familjes indoevropjane. Në anën tjetër, teza e tij, u shfrytëzua me efikasitet nga ideologët e Rilindjes Kombëtare Shqiptare, për vetëdijen kombëtare të popullit për argumentimin e së drejtës historike të shqiptarëve për autonomi e shtet të pavarur, që do të përfshinte të gjitha territoret e banuara nga shqiptarët. [1]
Teza "pellazgjike" e prejardhjes së popullit shqiptar e shtruar nga Hani hulumtohet edhe më tej nga studiuesit e historisë dhe studiuesit tjerë. Për këtë qëllim arkeologët, filologët, antropologët, etnologët dhe historianët në Shqipëri, Austri, Gjermani, Kroaci, Bosnjë e Hercegovinë, Slloveni, e posaçërisht në Kosovë po studjoinë intesivisht dhe me metoda të reja, në mënyrë sistematike. [2]
Vepra
- "Albanesische Studien", Bd. 1-3, Jena 1854, (Studime shqiptare), ribotuar nga Dion.Karavias, Athen 1981
- "Griechische und albanesische Märchen", Bd. 1-2, Leipzig 1864, München/Berlin 1918 (Përralla greke dhe shqiptare)
- "Reise durch die Gebiete von Drin und Wardar", Wien 1867 (Udhëtimi nëpër trojet e Drinit e të Vardarit)
Mirënjohjet
- Gerhard Grimm, "Johann Georg von Hahn (1811-1869) - Leben und Werk", Wiesbaden 1964 (J.G. von Hahn - VEPRA)
Burime
- ^ Johan Georg Fon Hahn - Vëllimi :"Albaneische Studie" - (Studime shqiptare), u botua në vitin 1854. nxjerr nga Avni K. Këpuska, "Qenësia e territorit dhe e kufijve etnikë autoktonë të Kosovës", fq.34, botimi i tretë, Prishtinë 2004
- ^ Qëndrimet dhe punimet e arkeologëve shqiptarë:
- Muzafer Korkuti në referatin "A propos de la formation de l'ethice illyrienne", Tiranë 1972.
- Selim Islami - Hasan Ceka: Nouvelles donnes sur l'antiquite illyrienne en Albanie, Studia Albanica 1/1964. nr. 1. fq. 91. etj. nxjerr nga Avni K. Këpuska, "QENËSIA E TERRITORIT DHE E KUFIJVE ETNIKË AUTOKTONË TË KOSOVËS", fq.34, botimi i tretë, Prishtinë 2004
Lidhje të jashtme
- Tekste mbi/për Hanin në Biblioteken Kombëtare Gjermane - në gjermanisht