Jump to content

"ගුවන්විදුලිය" හි සංශෝධන අතර වෙනස්කම්

සබැඳි සංස්කරණය කරන්න
විකිපීඩියා වෙතින්
Browse history interactively
← පැරණි සංස්කරණ
Content deleted Content added
VisualWikitext
සුළු රොබෝ ඉවත් කරමින්: diq:Radyo (deleted)
සුළු Bot: Replacing category Italian inventions with ඉතාලි නව නිපැයුම්
 
(අතරමැදි සංශෝධන 10 විසින් පරිශීලක 5 පෙන්වා නැත)
1 පේළිය: 1 පේළිය:
[[File:Radio towers on Sandia Peak - closeup.jpg|thumb|upright=1.3|An [[antenna farm]] hosting various [[antenna (radio)|radio antennas]] on [[Sandia Mountains|Sandia Peak]] near [[Albuquerque, New Mexico]], US]]
'''ගුවන් විදුලිය''' යනු [[දෘශ්‍ය ආලෝකය|දෘශ්‍ය ආලෝකයට]] වඩා අඩු අගයක් දරන [[සංඛ්‍යාතය|සංඛ්‍යාත]] මගින් [[විද්‍යුත්චුම්බක විකිරණය|විද්‍යුත්චුම්බක තරංග]] මූර්ඡනය කිරීමෙන් නිදහස් අවකාශය තුලින් සංඥා [[සම්ප්‍රේෂණය_(දුරවිනැවුම)|සම්ප්‍රේෂණය]] කිරීමයි .<ref>Dictionary of Electronics By Rudolf F. Graf (1974). Page 467.</ref> විද්‍යුත් චුම්භක විකිරණ ගමන් කිරීම යනු විද්‍යුත් චුම්භක ක්ෂේත්‍ර දෝලනයන් වාතය සහ රික්තක හරහා දෝලනය වීමයි.මේ පිළිබඳ පුර්ව කල්පිතයක් වන්නේ මේ සඳහා ගමන් කිරීමට මාධ්‍යයන් අවශ්‍ය බවයි. ඊට ප්‍රදීපන ඊතර් යොදා ගත් අතර පසුව එය අසත්‍යක් බව වටහා ගැනිණි.මෙම තොරතුරු රැගෙන යන්නේ ක්‍රමානුකූලව වෙනස් වන විකිරණ තරංගවල ඇති සමහර ගුණාංග නිසා වන අතර ඒවා නම් තරංග ආයාමය, සංඛ්‍යාතය සහ කලාව වේ. රේඩියෝ තරංග විද්‍යුත් සන්නායකයක් හරහා යන විට දෝලනය වන ක්ෂේත්‍රය නිසා ප්‍රත්‍යාවර්ථ විද්‍යුත් ධාරාවක් සන්නායකයට ආරෝපණය වේ. සමය අනාවරණය කර ගෙන පරිණාමනය කිරීමෙන් ශබ්දය හා අනෙක් සංඥා විලසින් තොරතුරු රැගෙන යා හැකිය. ජේම්ස් ක්ලාක් මැක්ස්වෙල් ,ස්කොට් ජාතික විද්‍යාඥයා විසින් විද්‍යුත් චුම්බකත්වය විස්තර කරමින් මෙහි සිද්ධාන්තය පහදාදී වැඩිදියුණු කරන ලදී.ඔහු විද්‍යුතය සහ චුම්බක ක්ෂේත්‍ර එකටම එකතුවී විද්‍යුත් චුම්භක තරංග ඇතිකරන බවට ඔහු අනාවැකි පහල කළේය. හෙන්රිච් හට්ස් නැමති ජර්මන් විද්‍යාඥයාට මෙවැනි තරංග සහ රේඩියෝ සංඛ්‍යාත සොයාගන්නා ලද බවට ගෞරවය හිමිවේ. 1888 දී සිදු වූ එය ඉතා අධික සංඛ්‍යාත පරාසයක් ඇති සම්ප්‍රේෂකයක් භාවිතාකර සිදු කරන ලදී.
'''ගුවන් විදුලිය''' හෙවත් '''රෙදෙවුම'''<ref>Radio (verb) - Radially flow; අරෙන් + දෙවයි > අරදෙවයි > රදෙවයි (පෙර සර ලොපයෙන්) > රෙදෙවයි (පසු සර හා සැමැයීමෙන්), රෙදෙවනුයේ > රෙදෙව්ව (උවාරණය)</ref> යනු [[දෘශ්‍ය ආලෝකය|දෘශ්‍ය ආලෝකයට]] වඩා අඩු අගයක් දරන [[සංඛ්‍යාතය|සංඛ්‍යාත]] මගින් [[විද්‍යුත්චුම්බක විකිරණය|විද්‍යුත්චුම්බක තරංග]] මූර්ඡනය කිරීමෙන් නිදහස් අවකාශය තුලින් සංඥා [[සම්ප්‍රේෂණය_(දුරවිනැවුම)|සම්ප්‍රේෂණය]] කිරීමයි .<ref>Dictionary of Electronics By Rudolf F. Graf (1974). Page 467.</ref> විද්‍යුත් චුම්භක විකිරණ ගමන් කිරීම යනු විද්‍යුත් චුම්භක ක්ෂේත්‍ර දෝලනයන් වාතය සහ රික්තක හරහා දෝලනය වීමයි.මේ පිළිබඳ පුර්ව කල්පිතයක් වන්නේ මේ සඳහා ගමන් කිරීමට මාධ්‍යයන් අවශ්‍ය බවයි. ඊට ප්‍රදීපන ඊතර් යොදා ගත් අතර පසුව එය අසත්‍යක් බව වටහා ගැනිණි.මෙම තොරතුරු රැගෙන යන්නේ ක්‍රමානුකූලව වෙනස් වන විකිරණ තරංගවල ඇති සමහර ගුණාංග නිසා වන අතර ඒවා නම් තරංග ආයාමය, සංඛ්‍යාතය සහ කලාව වේ. රේඩියෝ තරංග විද්‍යුත් සන්නායකයක් හරහා යන විට දෝලනය වන ක්ෂේත්‍රය නිසා ප්‍රත්‍යාවර්ථ විද්‍යුත් ධාරාවක් සන්නායකයට ආරෝපණය වේ. සමය අනාවරණය කර ගෙන පරිණාමනය කිරීමෙන් ශබ්දය හා අනෙක් සංඥා විලසින් තොරතුරු රැගෙන යා හැකිය. ජේම්ස් ක්ලාක් මැක්ස්වෙල් ,ස්කොට් ජාතික විද්‍යාඥයා විසින් විද්‍යුත් චුම්බකත්වය විස්තර කරමින් මෙහි සිද්ධාන්තය පහදාදී වැඩිදියුණු කරන ලදී.ඔහු විද්‍යුතය සහ චුම්බක ක්ෂේත්‍ර එකටම එකතුවී විද්‍යුත් චුම්භක තරංග ඇතිකරන බවට ඔහු අනාවැකි පහල කළේය. හෙන්රිච් හට්ස් නැමති ජර්මන් විද්‍යාඥයාට මෙවැනි තරංග සහ රේඩියෝ සංඛ්‍යාත සොයාගන්නා ලද බවට ගෞරවය හිමිවේ. 1888 දී සිදු වූ එය ඉතා අධික සංඛ්‍යාත පරාසයක් ඇති සම්ප්‍රේෂකයක් භාවිතාකර සිදු කරන ලදී.
[[Image:The PVR.jpg|thumb|right|250px]]
[[Image:The PVR.jpg|thumb|right|250px]]
1893දී නිකොලා ටෙස්ලා ප්‍රථම වතාවට රැහැන් රහිත සංඥා හුවමාරු ක්‍රම ප්‍රායෝගික බව පෙන්වා දුනි.ගුග්ලිමෝ මාර්කෝනි නැමැති ඉතාලි ජාතික නව සොයාගැනීමට ප්‍රථම ඔහු විසින් වාණිජ ක්‍රියාකාරීත්වය ඇති ගුවන් විදුලි පණිවුඩ හුවමාරුව සොයාගන්නා ලදී. 1895 දී ඉතාලියේ ඔහු ප්‍රථම සංඥා හුවමාරු ක්‍රමය භාවිතා කළ බව පැවසේ.
1893දී නිකොලා ටෙස්ලා ප්‍රථම වතාවට රැහැන් රහිත සංඥා හුවමාරු ක්‍රම ප්‍රායෝගික බව පෙන්වා දුනි.ගුග්ලිමෝ මාර්කෝනි නැමැති ඉතාලි ජාතික නව සොයාගැනීමට ප්‍රථම ඔහු විසින් වාණිජ ක්‍රියාකාරීත්වය ඇති ගුවන් විදුලි පණිවුඩ හුවමාරුව සොයාගන්නා ලදී. 1895 දී ඉතාලියේ ඔහු ප්‍රථම සංඥා හුවමාරු ක්‍රමය භාවිතා කළ බව පැවසේ.


== ඉතිහාසය ==
;අධෝසටහන්
{{ඡේදය පුළුල් කරන්න|date=ජූනි 2024}}
{{ආශ්‍රලැයිස්තුව|2}}
===ශ්‍රී ලංකාවට ගුවන් විදුලියේ සම්ප්‍රාප්තිය ===
බ්‍රිතාන්‍ය යටත් විජිත සමයේ දී ශ්‍රී ලංකාවට මුලින්ම ගුවන් විදුලිය පිළිබඳව අත්දැකීම් ලැබුණේ 1910 දක්වා ඈතට දිවයයි.
මුලින්ම දකුණු ආසියාතික ආධුනික යා රේඩියෝ සංගමය ලෙස පීඨ වූ සංගමයක් මගින් මේ මූලාරම්භය සිදුවිය.


== අමතර අවධානයට ==
[[af:Radio]]
{{Portal|Radio}}
[[am:ራዲዮ]]
* [[Electromagnetic radiation and health]]
[[an:Radio (medio de comunicación)]]
* [[Internet radio]]
[[ang:Ūtƿeorp]]
* {{annotated link|List of radios}}
[[ar:مذياع]]
[[arc:ܦܪܣ ܩܠܐ]]
* [[Outline of radio]]
[[ast:Radio (mediu de comunicación)]]
* [[Radio quiet zone]]

[[az:Radio]]
== මූලාශ්‍ර ==
[[bat-smg:Radėjs]]
{{Reflist}}
[[be:Радыё]]

[[be-x-old:Радыё]]
==General references==
[[bg:Радио]]
* [https://books.google.com/books?id=vaUGlb_Gd18C&q=radio+basic+text Basic Radio Principles and Technology – Elsevier Science]
[[bn:বেতার]]
* [https://books.google.com/books?id=203BJeFu5qQC&q=cover+of+The+Electronics+of+Radio+The+Electronics+of+Radio+by+David+Rutledge The Electronics of Radio – Cambridge University Press]
[[br:Skingomz]]
* [https://books.google.com/books?id=C8fxDAAAQBAJ&q=radio+textbook Radio Systems Engineering – Cambridge University Press]
[[bs:Radio]]
* [https://books.google.com/books?id=m5DIroWLw2EC&q=Radio-Electronic+Transmission+Fundamentals Radio-Electronic Transmission Fundamentals – SciTech Publishing]
[[ca:Ràdio]]
* [https://books.google.com/books?id=l-AgBQAAQBAJ&dq=radio++textbook+many+kinds+of+modulation&pg=PA183 Analog Electronics, Analog Circuitry Explained – Elsevier Science]
[[cr:ᑳᔭᒦᒪᑲᐦᒡ]]

[[cs:Rozhlas]]
== භාහිර සබැඳි ==
[[cv:Радио]]
{{Commons and category|Radio|Radio}}
[[cy:Radio]]
{{Wikiquote}}
[[da:Radio]]
* {{Merriam-Webster|Radio}}
[[de:Hörfunk]]

[[el:Ραδιόφωνο]]
{{Morse code}}
[[en:Radio]]
{{Telecommunications}}
[[eo:Radiofonio]]
{{Audio broadcasting}}
[[es:Radiocomunicación]]
{{Radio spectrum}}
[[et:Raadio]]
{{Media culture}}
[[eu:Irrati (hedabidea)]]

[[fa:رادیو]]
{{Authority control}}
[[fi:Radio]]

[[fiu-vro:Raadio]]
[[ප්‍රවර්ගය:ගුවන්විදුලිය| ]]
[[fo:Útvarp]]
[[ප්‍රවර්ගය:බ්‍රිතාන්‍ය නව නිපැයුම්]]
[[fr:Radiodiffusion]]
[[ප්‍රවර්ගය:ඉතාලි නව නිපැයුම්]]
[[fy:Radio]]
[[Category:Media formats]]
[[ga:Raidió]]
[[Category:Promotion and marketing communications]]
[[gan:無線電]]
[[ප්‍රවර්ගය:යටිතල පහසුකම්]]
[[gd:Rèidio]]
[[ප්‍රවර්ගය:සන්නිවේදනය]]
[[gl:Radio (medio de comunicación)]]
[[gv:Radio]]
[[he:רדיו]]
[[hi:रेडियो]]
[[hr:Radio]]
[[hu:Rádió]]
[[hy:Ռադիո]]
[[ia:Radiodiffusion]]
[[id:Radio]]
[[ie:Radio]]
[[io:Radio]]
[[is:Útvarp]]
[[it:Emittente radiofonica]]
[[ja:ラジオ]]
[[jv:Radhio]]
[[ka:რადიო]]
[[kk:Радио]]
[[km:វិទ្យុ]]
[[kn:ರೇಡಿಯೋ]]
[[ko:라디오]]
[[ku:Radyo]]
[[ky:Радио]]
[[la:Radiophonia]]
[[lad:Radio]]
[[lt:Radijas]]
[[lv:Radio]]
[[mg:Radiô]]
[[mk:Радио]]
[[ml:റേഡിയോ]]
[[mn:Радио]]
[[ms:Radio]]
[[mwl:Rádio (quemunicaçon)]]
[[ne:रेडियो]]
[[nl:Radio]]
[[nn:Radio]]
[[no:Radio]]
[[oc:Ràdio]]
[[pdc:Reedio]]
[[pl:Radio]]
[[pnb:ریڈیو]]
[[ps:راډيو]]
[[pt:Rádio (comunicação)]]
[[qu:Ankichiy]]
[[ro:Radio]]
[[roa-tara:Radio]]
[[ru:Радио]]
[[rue:Радіо]]
[[sa:रेडियो]]
[[sah:Радио]]
[[sco:Radio]]
[[sh:Radio]]
[[simple:Radio]]
[[sk:Rozhlas]]
[[sl:Radio]]
[[sm:Letiō]]
[[sq:Radio]]
[[sr:Радио]]
[[stq:Radio]]
[[su:Radio]]
[[sv:Radio]]
[[sw:Redio]]
[[ta:வானொலி]]
[[te:రేడియో]]
[[tg:Радио]]
[[tl:Radyo]]
[[tr:Radyo]]
[[uk:Радіо]]
[[ur:مشعہ]]
[[uz:Radio]]
[[vec:Radio]]
[[vi:Radio]]
[[war:Radyo]]
[[wo:Ceññeer-mbej]]
[[xal:Радио]]
[[yi:ראדיא]]
[[zh:无线电]]
[[zh-min-nan:La-jí-oh]]
[[zh-yue:無線電]]

05:55, 23 ජූනි 2024 වන විට නවතම සංශෝධනය

An antenna farm hosting various radio antennas on Sandia Peak near Albuquerque, New Mexico, US

ගුවන් විදුලිය හෙවත් රෙදෙවුම[1] යනු දෘශ්‍ය ආලෝකයට වඩා අඩු අගයක් දරන සංඛ්‍යාත මගින් විද්‍යුත්චුම්බක තරංග මූර්ඡනය කිරීමෙන් නිදහස් අවකාශය තුලින් සංඥා සම්ප්‍රේෂණය කිරීමයි .[2] විද්‍යුත් චුම්භක විකිරණ ගමන් කිරීම යනු විද්‍යුත් චුම්භක ක්ෂේත්‍ර දෝලනයන් වාතය සහ රික්තක හරහා දෝලනය වීමයි.මේ පිළිබඳ පුර්ව කල්පිතයක් වන්නේ මේ සඳහා ගමන් කිරීමට මාධ්‍යයන් අවශ්‍ය බවයි. ඊට ප්‍රදීපන ඊතර් යොදා ගත් අතර පසුව එය අසත්‍යක් බව වටහා ගැනිණි.මෙම තොරතුරු රැගෙන යන්නේ ක්‍රමානුකූලව වෙනස් වන විකිරණ තරංගවල ඇති සමහර ගුණාංග නිසා වන අතර ඒවා නම් තරංග ආයාමය, සංඛ්‍යාතය සහ කලාව වේ. රේඩියෝ තරංග විද්‍යුත් සන්නායකයක් හරහා යන විට දෝලනය වන ක්ෂේත්‍රය නිසා ප්‍රත්‍යාවර්ථ විද්‍යුත් ධාරාවක් සන්නායකයට ආරෝපණය වේ. සමය අනාවරණය කර ගෙන පරිණාමනය කිරීමෙන් ශබ්දය හා අනෙක් සංඥා විලසින් තොරතුරු රැගෙන යා හැකිය. ජේම්ස් ක්ලාක් මැක්ස්වෙල් ,ස්කොට් ජාතික විද්‍යාඥයා විසින් විද්‍යුත් චුම්බකත්වය විස්තර කරමින් මෙහි සිද්ධාන්තය පහදාදී වැඩිදියුණු කරන ලදී.ඔහු විද්‍යුතය සහ චුම්බක ක්ෂේත්‍ර එකටම එකතුවී විද්‍යුත් චුම්භක තරංග ඇතිකරන බවට ඔහු අනාවැකි පහල කළේය. හෙන්රිච් හට්ස් නැමති ජර්මන් විද්‍යාඥයාට මෙවැනි තරංග සහ රේඩියෝ සංඛ්‍යාත සොයාගන්නා ලද බවට ගෞරවය හිමිවේ. 1888 දී සිදු වූ එය ඉතා අධික සංඛ්‍යාත පරාසයක් ඇති සම්ප්‍රේෂකයක් භාවිතාකර සිදු කරන ලදී.

1893දී නිකොලා ටෙස්ලා ප්‍රථම වතාවට රැහැන් රහිත සංඥා හුවමාරු ක්‍රම ප්‍රායෝගික බව පෙන්වා දුනි.ගුග්ලිමෝ මාර්කෝනි නැමැති ඉතාලි ජාතික නව සොයාගැනීමට ප්‍රථම ඔහු විසින් වාණිජ ක්‍රියාකාරීත්වය ඇති ගුවන් විදුලි පණිවුඩ හුවමාරුව සොයාගන්නා ලදී. 1895 දී ඉතාලියේ ඔහු ප්‍රථම සංඥා හුවමාරු ක්‍රමය භාවිතා කළ බව පැවසේ.

ඉතිහාසය

[සංස්කරණය]

ශ්‍රී ලංකාවට ගුවන් විදුලියේ සම්ප්‍රාප්තිය

[සංස්කරණය]

බ්‍රිතාන්‍ය යටත් විජිත සමයේ දී ශ්‍රී ලංකාවට මුලින්ම ගුවන් විදුලිය පිළිබඳව අත්දැකීම් ලැබුණේ 1910 දක්වා ඈතට දිවයයි. මුලින්ම දකුණු ආසියාතික ආධුනික යා රේඩියෝ සංගමය ලෙස පීඨ වූ සංගමයක් මගින් මේ මූලාරම්භය සිදුවිය.

අමතර අවධානයට

[සංස්කරණය]

මූලාශ්‍ර

[සංස්කරණය]
  1. ^ Radio (verb) - Radially flow; අරෙන් + දෙවයි > අරදෙවයි > රදෙවයි (පෙර සර ලොපයෙන්) > රෙදෙවයි (පසු සර හා සැමැයීමෙන්), රෙදෙවනුයේ > රෙදෙව්ව (උවාරණය)
  2. ^ Dictionary of Electronics By Rudolf F. Graf (1974). Page 467.

General references

[සංස්කරණය]

භාහිර සබැඳි

[සංස්කරණය]
විකිමීඩියා කොමන්ස් මේ සම්බන්ධයෙන් අදාළ මාධ්‍ය ඇත:
විකිඋද්ධෘත සතුව පහත තේමාව සම්බන්ධයෙන් උද්ධෘත එකතුවක් ඇත:
  • "Radio". Merriam-Webster Dictionary.
"https://si.wikipedia.org/w/index.php?title=ගුවන්විදුලිය&oldid=682169" වෙතින් සම්ප්‍රවේශනය කෙරිණි