Tasguri taɣzurant n izrfan n ufgan: Amzaray ngr tunɣilin

Zɣ Wikipedia
Aller à la navigation Aller à la recherche
Contenu supprimé Contenu ajouté
AyourAchtouk (msawal | tidrawin)
Aucun résumé des modifications
AyourAchtouk (msawal | tidrawin)
Aucun résumé des modifications
Azrirg 1 : Azrirg 1 :
[[Afaylu:Eleanor Roosevelt UDHR.jpg|thumb]]
{{Amgrad icqqan}}[[Afaylu:Eleanor Roosevelt UDHR.jpg|thumb]]
'''Tasguri taɣzurant n izrfan n ufgan''' nɣ Lbriḥ amaḍlan n izrfan ufgan (s [[Tutlayt Tanglizt|tanglizt]]: Univrsal Dclaration of Human Riɣts, s [[Tutlayt Tafransist|tfransist]]: Déclaration univrsll ds droits d l'homm,s [[Tutlayt Taɛrabt|taɛrabt]]: الإعلان العالمي لحقوق الإنسان) tga yan amla agraɣlan nɣ zɛma iga win middn kullutn n umaḍal, llan gis krad id mraw n imlan ar sawaln f izrfan n ufgan. Iffuɣd ɣ usggwas n 1948 ɣ tasut ad lliɣ nlla, taswingmt ɣ tarurt n lbriḥ ad s tmaziɣt taclḥit tlul ɣ dar imslayn n tamsmunt tamaynut n tawsna d isfalkitn umadan ɣ dujanbir 1989.
'''Tasguri taɣzurant n izrfan n ufgan''' nɣ Lbriḥ amaḍlan n izrfan ufgan (s [[Tutlayt Tanglizt|tanglizt]]: Univrsal Dclaration of Human Riɣts, s [[Tutlayt Tafransist|tfransist]]: Déclaration univrsll ds droits d l'homm,s [[Tutlayt Taɛrabt|taɛrabt]]: الإعلان العالمي لحقوق الإنسان) tga yan amla agraɣlan nɣ zɛma iga win middn kullutn n umaḍal, llan gis krad id mraw n imlan ar sawaln f izrfan n ufgan. Iffuɣd ɣ usggwas n 1948 ɣ tasut ad lliɣ nlla, taswingmt ɣ tarurt n lbriḥ ad s tmaziɣt taclḥit tlul ɣ dar imslayn n tamsmunt tamaynut n tawsna d isfalkitn umadan ɣ dujanbir 1989.
==Mad ttini==
==Mad ttini==

Tunɣilt n 6 Innayr 2021 à 22:12

Amnni ad icqqa ad t tfhmt !
Amnni ad gis kra n iwalwn nna ur iẓḍaṛ yan ad tn ifhm iɣ ur issin ɣ umawal iẓlin n tutlayt taclḥiyt tatrart.
Mad igan afssay ? Fad ad tfhmt mad gis illan tzḍart ad tawst i yixf nnk s umawal lli illan ɣ izddar akkʷ n tasna. Iɣ t ur tufit, tzḍart ad nn taggʷt ɣ imawaln d isgzawaln.

Tasguri taɣzurant n izrfan n ufgan nɣ Lbriḥ amaḍlan n izrfan ufgan (s tanglizt: Univrsal Dclaration of Human Riɣts, s tfransist: Déclaration univrsll ds droits d l'homm,s taɛrabt: الإعلان العالمي لحقوق الإنسان) tga yan amla agraɣlan nɣ zɛma iga win middn kullutn n umaḍal, llan gis krad id mraw n imlan ar sawaln f izrfan n ufgan. Iffuɣd ɣ usggwas n 1948 ɣ tasut ad lliɣ nlla, taswingmt ɣ tarurt n lbriḥ ad s tmaziɣt taclḥit tlul ɣ dar imslayn n tamsmunt tamaynut n tawsna d isfalkitn umadan ɣ dujanbir 1989.

Mad ttini

Tadumkalt

Lliɣ d tussna s tirrugza izuzdrn ɣ kaygat yan ɣ imslayn n tawja n ufgan d izrfan nns ingaddan, zzgnin, aygan tagarat (tarslt) n tdrfit, taɣdmt, d ufra ɣ ddunit,

Lliɣ d attu n izrfan ufgan yiwi s iskkirn n traɛit lli isigsn afrak n tfgant, ig awttas lli sa ttlin mddn kullutn, ad tlal yat ddunit, lliɣ rad ifjjij kaygat yan s tdrfit n inaw, d taɣalt, isdrfi ɣ tawda d laẓ.

Lliɣ d iqqan ayg uzrf amarar f izrfan ufgan ad as ur ik bzziz ad inkr ɣ tigira f tmurrant d traɛit. Lliɣ iga ɣ wammas n tɣawsiwin tasdawst n tsimɣuri n tzdayin fulkinin ngr tiwunak.

Lliɣ d imadan n tmttin munnin sawln daɣ ɣ umqqn f liman s izrfan ufgan mqqurnin d tirrugza n kraygat yan, d izrfan ingaddan n irgazn ula timɣarin, biksn tuggas ad sftun timɣuri wamun, alln aswir n tudrt ɣ wallun n tdrfit irrutn.

Lliɣ d tiwunak timslayin smqqnt f tmawast d tmttin munnin, ad skrnt f timɣuri n izrfan ufgan d tdrfiyin nns mqqurnin, uqrn tnt.

Lliɣ d tussna n izrfan ad d tdrfiyin ad ad dar tamagart mqqurn ay ttiskar s umqqn ad, hatti:

Agraw yuman n tmttin munnin ar yaqra s lbriḥ ad n ddunit s izrfan ufgan, mas iga aswir ittidran lliygan awttas ad t lkmn imadann d tmttin kullutn, ad immaɣ kaygat yan, nɣ kaygat tarabbut ɣ wamun, lbriḥ ad ɣ umnid walln nns, ad ssimɣurn luqqr izrfan ad d tdrfiyin ad, s usslmd d tnkra, ttiskarnt tazzliwin mdêfurnin f uswir n tmizar d uswir n ddunit ad sisnssn middn ɣ ddunit kullut, ngr tiwunnak timslatin s ixf nnsnt d imdann n ikaln lli illan ɣ ddu tmasayt nnsnt.

Imir amzwaru

Ar ttlaln middn kullutn gan idrfiyn, ngaddan ɣ tirrugza d izrfan, lan anli d ufrak, illa fllasn ad smsnaran ngr-atsn s iman n tagwmat.

Imir wis-sin

  1. Iga ɣ izrf n kaygat yan ad ifjjij s izrfan d tdrfiyin lli d yuckan ɣ lbriḥ ad, bla kra n usnûhyu, zund asnûhyu s ufrdis, nɣ aklu, nɣ tazaka, nɣ tutlayt, nɣ ddin, nɣ amnad asrtiy, nɣ kra n umnad yâdnin, nɣ azûr n tmazirt, nɣ wi wamun, nɣ win tmaxirt, nɣ win tlalit, nɣ d kra n usurs yâdnin, ad ur yili nâhya ngr irgazn d tmɣarin.
  2. Smd i mad izrin, ur ad yili kra n usnûhyu, ittyasayn f usurs asrtiy, nɣ asurs n uzrf n tmazirt, nɣ akal isdrfn, nɣ illa ɣ ddu tmadîrt, nɣ tyasas tbndit nns s kra n uskrf.

Imir wis-kraḍ

Ila kraygat yan izrf nns ɣ tudrt d tdrfit d tafrat n ixf nns.

Imir wis-kkuẓ

Ur tzri tssumga n kra n yan. Tgdl tssumga d tsbbabt n ismgan ɣ isursn nnsnt kullutn.

Imir wi-smmus

Ur a ittifsar ḥtta yan ufgan i usmrrt, ula tifgurin, ula ismnsnaran iccqqan, nɣ asdâr n tirrugza.

Imir wis-sḍis

Ila kaygat yan ɣin ɣ illa ad as ittissan s tixft nns n uzrf.

Imir wis-sa

Ngaddan middn kullutn ɣ mnid n uzrf, lan kullutn izrf ad fjjijn s yat tmmstant immrwasn, bla asnûhyu, ɣikli kullu darsn izrf ɣ yat tmmstant ingaddan mgal asnûhyu lli ittggrn i lbriḥ ad, d usiss f kra n usnûhy zund wad.

Imir wis-tam

Ila kaygat yan izrf ad ifttu s tinbâdin (lmâhkamat) n tmazirt, a fllas rarnt iskkirn lli ittggrn i izrfan nns mqqurnin lli yas ifka uzrf.

Imir wis-tẓa

Ur izri wammâz n ḥtta yan ufgan, ɣikli ur izri ad t ssmrin nɣ t zzugn hakkak.

Imir wis-mraw

Kaygat yan dars izrf, s tngaddayt ngr as d wiyyâd, ad ttizra tmukrist nns ɣ yat tintnbâdt indrfn iɣêzan, yan izri yuɣdn ɣ tazzalt ad tsngiri ɣ izrfan nns d imaflatn nns d tlumas d tnaɣatin lli fllas ittârn.

Imir wis-yan d mraw

  1. Ar ittgga wan ilumsn s kra n n tnaɣt amlsi ar kiɣ yuzr s tazzalt ɣ tintnbâd ɣ lan isugar n tmnàrt fllas.
  2. Ur ad yuzzr yan s kra n uskkir nɣ tagayt n uskkir amr iɣ iga mayan tanaɣt ɣ uzrf n tmazirt, nɣ azrf n ddunit ɣ uzmz lliɣ ittuyskar.

Imir wis-sin d mraw

Ur ittifsar ḥtta yan i ukccum n hakkak ɣ tudrt nns, nɣ tawja nns, nɣ tuzdɣt nns, nɣ tibratin nns, ɣikli ur ittifsar i tassayin f uddur nns d tnsflidt nns.

Imir wis-kraḍ d mraw

  1. Kaygat yan dars izrf nns ɣ tdrfit n umattay d ustay n umras n tuzdɣt nns ɣ uguns n iwwutta n kaygat tawwunkt.
  2. Ila kuyan izrf nns ad ifl kraygat tamazirt, tkcm gisnt ḥtta tmazirt nns, ɣikli dars izrf nns ad sis yurri.

Imir wis-kkuẓ d mraw

  1. Kaygat yan dars izrf ad yamêz asglf ɣ tmizar yâdnin, nɣ t yurm s trula ɣ usrfufn.
  2. Ur ar ittfjij s izrf ad yan izrin ɣ tintnbâd s tanaɣin ur igin tin tsrtit, nɣ iskkirn lli imyagaln d iwttasn n tmttin munnin d isntiyn nnsnt.

Imir wis-smus d mraw

  1. Kaygat yan dars izrf ad ifjjij s yat tawmanit.
  2. Ur tzri tuwkkast n tawmanit i ḥtta yan s hakkak. Ghikli ur izri ad ittikkas izrf n usnnifl n tawmanit.

Imir wis-sḍis d mraw

  1. Kud nna ilkm urgaz d tmɣart tizi n iwl ar darsn ittili izrf ad iwln, skrn tawja, bla kra n iskraf n ufrdis, nɣ tawmanit, nɣ ddin. Darsn izrfan ingaddan iɣ rad iwln d iɣ rad llfn (rzêmn).
  2. Ur ittiskar utgar n iwil (lkaɣêd llitihal) abla s tayri n imstggarn lli iran ad iwln sis, bla kra n usbzziz.
  3. Tawja aygan tafrdist tamagant izwarn ɣ wamun, dars izrf ad tfjjij s tmstant wwamun ula tawwunkt.

Imir wis-sa d mraw

  1. Kaygat yan dars izrf nns ad ittâf wâhdut, nɣ idra d wiyyâd.
  2. Ur tzri tuykkast n uyda i ḥtta yan s hakkak.

Imir wis-tam d mraw

Kaygat yan dars izrf nns ɣ tdrfit n uswingm, d ufrak, d ddin. Izrf ad yuma tidrfit n usnfl n ddin nns, nɣ aɣal nns, d tdrfit n usiwl fllas, s usslmd d uskkir n tzaliwin nns ɣ trkwsa, nɣ tazalt, wâhdut, nɣ d trabbut nns.

Imir wis-tẓa d mraw

Kaygat yan dars izrf ɣ tdrfit n umnad (annay) d usiwl. Izrf ad yuma tidrfit ad yasi imnadn nna yra, bla kra n ukccum, d waycabba s inɣmisn d iswingimn, ihêbbltn, yawi tn, isak tn ngr middn s imassn lli yra, s mkna yra, bla iskraf n iwtta.

Imir wis-simraw

  1. Kaygat yan dars izrf ad ismsli gr tmsmunin d trubba n ufra.
  2. Ur izri usbzziz n yan ad ismsli ɣ kra n tmsmunt.

Imir wis-sin id mraw d yan

  1. Kaygat yan dars izrf ad yaws ɣ tsmyallayt n tɣawsiwin umanin n tmazirt nns, swa s ixf nns, swa s inflas ittistayn s tdrfit.
  2. Kaygat yan dars izrf lli yllan dar wiyyâd an walan tizayzin umanin ɣ tmazirt nns.
  3. Tayri n umadan ad ygan taɣbalut n tmasayt n tnbâdt. Ar d immal tayri yad s ismstayn zddgnin, kaygat tawalt, ar zrayn s ustay n trkwsa, ngaddan kullu gisn middn, nɣ kra n tɣarast yâdnin tt irwasn, isugrn tidrfit n ustay.

Imir wis-sin id mraw d sin

Kaygat yan, s tmslayt nns ɣ wamun, dars izrf nns ɣ tsugart n wamun, d wad as ttifkan, s tfasa n tmazirt nns d tin tmawast ngr tmizar n ddunit, izrfan nns n tdamsa, d win wamun, d win tnkra, llid iqqan i tirrugza d timɣuri idrfn n tixft nns.

Imir wis-sin id mraw d kraḍ

  1. Kaygat yan dars izrf nns ɣ twuri. Tili dars tdrfit n ustay n twuri s tiwtlin llit isusmn, ɣikli dars izrf n tmmstant ɣ ucummr.
  2. Kaygat yan dars izrf ɣ tiɣrad ingaddan n twuri, bla kra n usnûhyu.
  3. Kaygat yan, iɣ iskr kra n twuri, dars izrf ɣ tiɣrad iɣdmn, lli rad as isugr ntta d tawja nns, tudrt lli d imcuckan d tirrugza n ufgan. Ar as ittismad – iɣ tid yiwi uzmz- imassn yâdnin n tmmstant wamun.
  4. Kaygat yan dars izrf ad iskr anmalu, ntta d wiyyâd, nɣ t iskcm, ad ismmstn isâhatn nns.

Imir wis-sin id mraw d kkuẓ

Kaygat yan dars izrf ɣ uswunfu d tizi yugan, yili dars izrf ɣ uswuttu inlan n tisqqal n twuri d uswunfu ittifran, kaygat tawalt.

Imir wis-sin id mraw d smnus

  1. Kaygat yan dars izrf ɣ uswir n tudrt lli yudan, ad izmr tadawsa nns d ubuɣlu nns ntta d tawja nns, yuma mayan amtcu d isnaratn inbzazn wamun. Yili dars izrf ɣ tsugart n tudrt ɣ tsursin n ucummr, d tmadûnt, d ugdm, d tudgalt, d twsri, d mad tnt irwasn ɣ tjlayt n imassn n tudrt s usrag (azakkak) n tiwtlin d ikkan brra n tayri nns.
  2. Immitn d wazan darsn izrf ɣ tiwsi d tawit izêlin. Ar tfjjijn wazzan kullutn s tmmstant ingaddan zund iɣ luln ɣ tzdayt n iwil (litihal) zund iɣ luln ɣ brra nns.

Imir wis-sin id mraw d sḍis

  1. Kaygat yan dars izrf ɣ usslmd. Ifukk ad yg usslmd, bàda ɣ tfrkiwin timzwura timgratin, fabur, ifukk ad yg usslmd amzwaru anbzaz. Ifukk ad yamu usslmd n tzûri d win twuri, irxu f kaygat yan ad ikcm s usslmd uflla s tngaddayt ikmmln ngr as d wiyyâd f tgrat (tarslt) n tzidâr.
  2. Ifukk ad tswats tnkra tasimɣuri n tixft n ufgan, timɣuri ikmmln, d tsdusi n luqqr izrfan ufgan, d tdrfiyin nns timgratin, d tissmɣuri n umcucku d umsaraf d tiddukla ngr imadann, d trubba n uzûr d ddin kullutn, ɣikli ifukk ad tswats asmad n tfasa n tmttin munnin f tmmstant n ufra.
  3. Id babatn ad dar illa izrf izwarn ɣ ustay n wanaw n tnkra i tarwa nnsn.

Imir wis-sin id mraw d sa

Kaygat ixf dars izrf ad idru s tdrfit, ɣ tudrt n wamun amwassan, ɣikli dars azrf ad ifjjij s tzuriyyin (isfalkitn) d tmawast ɣ ufara n tussna, iswasêha ɣ thyyatin nns.

Kaygat ixf dars izrf ɣ tmmstant n isâhatn nns n tskla d tdrimt lli d iluln ɣ tyaffut nns n tussna nɣ taskla nɣ taẓuri.

Imir wis-sin id mraw d tam

Kaygat yan dars izrf ad ifjjij s yan ugrra wamun n ddunit lliɣ rad ilin izrfan d tdrfiyin llif isawl lbriḥ ad, ttiskarnt gis.

Imir wis-sin id mraw d tẓa

  1. Kaygat ixf llan fllas imaflatn i wamun lli yas iskarn i tixft nns ar ttimɣur timɣuri idrfn ikmmln.
  2. Ur a ittbndaq yan, ɣ uskkir n izrfan nns d tdrfiyin nns amr iskraf lli isrs uzrf ad isugr tussna s izrfan n wayyâd d tdrfiyin nns, d luqr nnsnt, d uskkir n iwnnan ɣdmnin n ugrra yuman, d usâha yuman , d tnkra ifulkin ɣ wamun adimkrat.
  3. Ur izri ɣ ḥtta yat tsurst ad tiskarn izrfan ad s yan manik imyagaln d iwttasn n tmttin munnin, nɣ isntiyn nnsnt.

Imir wis-kraḍ id mraw

Ur illa ɣ lbriḥ ad yan imir lli ygan ad ittifsar is ad yakka i kra n tawwunkt, nɣ kra n trabbut, nɣ kra n ixf izrf ad iskr kra n uskkir lli rad ixlu izrfan d tdrfiyin lli d gis yuckan.

Izdayn yadn