Ахсынньы 3

Ахсынньы 3 диэн Григориан халандаарыгар сыл 337-с күнэ (ордук хонуктаах сылга 338-c күнэ). Сыл бүтүө 28 күн баар.

Бэлиэ күннэр

• ХНТ ХНТ — Аан дойдутааҕы Хааччахтаммыт кыахтаах дьон күнэ
• Аан дойдутааҕы көмпүүтэр кыраапыкатын күнэ
• Арассыыйа Арассыыйа — Юрист күнэ
• Арассыыйа Арассыыйа — Биллибэт саллаат күнэ
• Кууба (дойду) Кууба (дойду) — Быраас күнэ

Түбэлтэлэр

• 1586 — Англияҕа аан бастаан Колумбияттан хортуоска аҕалбыттар.
• 1910 — Парижтааҕы автосалоҥҥа айааччы Жорж Клод бастакытын аныгы неон сырдатыытын көрдөрбүт.
• 1919 — Канаадаҕа 20 сыл тутуллубут, ол иһигэр иккитэ суулла сылдьыбыт Квебек күргэтэ аһыллыбыт. Күргэ уһуна — 987 м, ортоку систэрин арыта — 549 м.
• 1953 — Хабаровскай кыраайтан туспа баран Магадан уобалаhа тэриллибит.
• 1966 — Москубаҕа Кириэмил эркинин анныгар Биллибэт саллаат уҥуоҕа көмүллүбүт.
• 1979 — аятолла Рухолла Хомейни Ираан үрдүкү салайааччыта буолбут.
• 1984 — Бхопал алдьархайа: Ииндийэҕэ Бхопал куоратыгар Union Carbide хампаанньа пестицид оҥорор собуотуттан метилизоцианат тохтуутун түмүгэр 3800-тан тахса киһи өлбүт уонна 150 000–600 000 киһи эмсэҕэлээбит (кинилэртэн 6000-та кэлин эчэйииттэн өлбүттэр). Бу түбэлтэ аан дойду устуоруйатыгар саамай ыарахан техногеннай саахаллартан биирдэстэрэ буолар.
• 1989 — Мальтатааҕы саммитка АХШ бэрэсидьиэнэ Джордж Буш уонна ССРС бэрэсидьиэнэ Михаил Горбачёв кинилэр дойдулара утарсааччы буолбаттарын биллэрбиттэр. Бу күн Тымныы сэрии официальнай түмүктэниитинэн ааҕыллар.
• 1997 — Канаада киин куоратыгар Оттаваҕа 121 дойду бэрэстэбиитэлэ пехота утары мииналары бобор Оттава дуогабарын түһэрсибиттэр. Бу дуогабарга кыттыспатах дойдулар быыстарыгар АХШ, Кытай уонна Арассыыйа бааллар. Маннык кыра кыамталаах мииналар киһини үксүн имбэлиит оҥороллор, ону таһынан сэриигэ быһаччы сыһыана суох көннөрү дьон (оҕолор иҥин) уонна сүөһү саахалланар.
• 2003 — Сахакредитбанк лиссиэнсийэтэ ууратыллыбыт. Дьокуускайга Ленин проспегар тутуллубут 12 этээстээх офиһын өрөспүүбүлүкэ ылбыт.
• 2009 — Бразилияҕа Рио де Жанейро куоратыгар Анастасия Диодорова 50 м баттерфляй ньыманан устууга инбэлииттэргэ Аан Дойду рекордун олохтообут — 38,86 сөкүүндэ.
• 2014 — Дьоппуон космоска ааҕыныстыбата (JAXA) астероидтан таас ылан Сиргэ аҕалыахтаах Hayabusa2 диэн хараабылы 6 сыллаах айаҥҥа ыыппыт.

Төрөөбүттэр

• 1895 — Николай Неустроев — саха уус-уран литэрэтиирэтин төрүттээччилэриттэн биирдэстэрэ, саха бастакы кэмиэдьийэ суруйааччыта, прозаик, бэйиэт.
• 1903 — Николай Егоров — РСФСР уонна Саха АССР үтүөлээх учуутала, Аҕа дойду Улуу сэриитин кыттыылааҕа, Ленин уордьанын кавалера, Бүлүү улууһун ытык киһитэ (1973).
• 1959 — Федора Кобякова - Эдьиий Дора — норуот эмчитэ.
• 1963 — Дмитрий Артемьев — үҥкүүһүт, Саха Өрөспүүбүлүкэтин үтүөлээх артыыһа.
• 1965 — бэйиэт Арылы Дуйдаах (Мария Решетникова).

Өлбүттэр

• 1950 — Павел Бажов (1879 төр.), өрөбүлүссүйэниэр уонна суруйааччы, Ураал остуоруйаларын (нууч. уральские сказы) суруйбут киһи.
• 1999 — Степан Бордонскай — 1938-39 сылларга «Кыым» хаһыат эрэдээктэрэ, 1952-53 сылларга Саха АССР Араадьыйатын бэрэстээтэлэ, хомуньуус баартыйа диэйэтэлэ. Кэлин Хакасияҕа уонна Чита куоратыгар үлэлии сылдьыбыта.