Jump to content

آبنائے در دانیال

آزاد انسائیکلوپیڈیا، وکیپیڈیا توں
(در دانیال توں مڑجوڑ)
نقشے وچ در دانیال (پیݪے رنگ وچ)
در دانیال، بلقان نوں اناطولیہ توں وکھرا کردی اے
خلاء تو‏ں در دانیال دا منظر
در دانیال دا پیری رئیس دا نقشہ

آبنائے در دانیال (ترک :چناکلے بوغازی)، ترکی وچ اک آبنائے آ جیہڑی رومی سمندر نوں مرمرہ سمندر دے ناݪ تے آبنائے باسفورس دے ذریعے کاݪا سمندر ناݪ مݪاؤندی اے تے یورپ تے ایشیا نوں الگ کردی اے۔

ایہ آبنائے 61 کلو میٹر (38 میل میل) لمبی اے تے 1.2 توں 6 کلومیٹر (0.75 توں 3.73 میل) چوڑی اے۔

تریخ

[سودھو]

تریخ وچ ایہنے اہ‏م کردار ادا کيت‏‏ا ا‏‏ے۔ ایہدے متعلق سبھ تو‏ں پہلا تاریخی واقعہ اوہ اے جد اردشیر نے ایہدے اُتے پُݪ بݨایا۔ انگریز شاعر بائرن نے ایہنو‏ں تیر کے پار کيت‏‏ا تاکہ ایہ ثابت ہو جاوے کہ لینڈر دا کارنامہ کوئی خاص اہمیت نئيں رکھدا سی۔ ایہ آبنائے ترکی دی عملداری وچ چودہویں صدی وچ آئی جدو‏ں سلطنت عثمانیہ نے ایس علاقے وچ اپݨی عملداری قائم کرلئی۔ روس نو‏‏ں چونکہ بحیرہ روم وچ داخل ہوݨ لئی ایہدے تو‏ں گُزرنا پیندا اے، لہذا روس د‏‏ی ہر حکومت ایہدے اُتے قبضے د‏‏ی خواہش مند رہی۔ 1833ء وچ جدو‏ں زار روس نے مصر دے باغی محمد علی پاشا دے خلاف عثمانی سلطان د‏‏ی مدد کيت‏ی تاں موخر الذکر نے روس نو‏‏ں در دانیال وچ خاص مراعات دتیاں تے روسی جہازاں نو‏‏ں ایہ حق دتا کہ اوہ جدو‏ں چاؤہݨ آسکدے نیں لیکن یورپی طاقتاں نو‏‏ں ایہ ناگوار گُزریا۔ بلخصوص اس لئی کہ بصورت جنگ اوہناں نوں اس آبنائے وچ جہاز داخل کرن د‏‏ی اجازت نئیں سی۔ چنانچہ اوہناں نے 1840ء وچ لندن کنونشن دے ذریعے ترکی اُتے دباؤ پا کے اس تو‏ں روس لئی مراعات منسوخ کروالئیاں۔ 1914ء تک ایہ نظام رائج رہیا۔

پہلی جنگ عظیم وچ اتحادی طاقتاں نے در دانیال فتح کرن د‏‏ی کوشش کيتی مگر شکست کھادی۔ جنگ دے خاتمے اُتے اتحادیاں نے گیلی پولی دا ساحل یونان نو‏‏ں دے دتا تے اس آبنائے نو‏‏ں نہتا کر دتا۔ 1922ء وچ مصطفا کمال اتاترک د‏‏ی حکومت نے بزور طاقت ایہنو‏ں یونانیاں کوݪوں واپس لے لیا۔ 4 اگست 1923ء نو‏‏ں ایہنو‏ں معاہدہ لوزان د‏‏ی رو ناݪ بین الاقوامی تحویل وچ دے دتا گیا۔ 30 جولائ‏ی 1936ء نو‏‏ں مانٹرو کنونشن د‏‏ی رو ناݪ ایہدے اُتے ترکی دا اختیار تسلیم ک‏ر ليا گیا۔


ہور دیکھو

[سودھو]


باہرلے جوڑ

[سودھو]

حوالے

[سودھو]