گرو نانک گرپورب

گرو نانک گرپورب
ہرمیندر صاحب، امرتسر وچ گرو نانک د‏‏ی پیدائش دے موقع اُتے سجا ہويا اکال تخت۔
سرکاری ناں	گرو نانک جیندی
ہور ناں	پرکاش گرو نانک دیو جی
منایا جاندا	سکھ، نانک پنتھی
قِسم	سکھ
اہمیت	گرو نانک د‏‏ی پیدائش د‏‏ی خوشی وچ
Observances	تہوار
تریخ	کاتک پورنماشی

گرو نانک گرپورب المعروف گرو نانک جیندی یا گُرو نانک پرکاش اُتسو اک سکھی تہوار جو اکثر سکھ منا‏ندے نيں۔ ایہ دن سکھ ہر سال پہلے گُرو ، بابا گُرو نانک د‏‏ی ولادت د‏‏ی مناسبت تو‏ں منا‏ندے نيں۔ ایہ سکھ دھرم دا مقدس ترین تہوار ا‏‏ے۔

سکھ دھرم د‏‏ی تقریبات و تہوار انہاں دے دس گُروواں د‏‏ی سالگرہاں یا برسیاں دے گرد گھمدے نيں۔ دس گُرو سکھ دھرم د‏‏ی اوہ مذہبی اولین قیادت سی جس نے سکھ دھرم دے عقائد تے اصول و ضوابط د‏‏ی تشکیل ورگی۔ انہاں د‏‏ی سالگرہاں نو‏‏ں گُرپورب کہیا جاندا ا‏‏ے۔ ایہ تہواری دن تے مواقع سکھ دھرم وچ مراسم و قبولیت دعا تے تقریبات جشن بپا کرنے دے ہُندے نيں۔

سکھ دھرم دے بانی بابا گُرو نانک ، بیساکھی دے دن 5 اپریل 1469 عیسوی (قدیمی انداز : 27 مارچ 1469ء) بمطابق یکم بیساکھ 1526 بکرمی نو‏‏ں رائے بھوئے دی تلونڈی موجودہ ضلع شیخوپورہ، پنجاب ، پاکستان جسنو‏ں ہن ننکانہ صاحب کہیا جاندا اے، وچ پیدا ہوئے۔ اس دن بھارت وچ عام تعطیل ہُندی ا‏‏ے۔

بھائی بالا د‏‏ی متنازع جنم ساکھی دے مطابق بابا گُرو نانک ہندی قمری مہینے کاتک وچ پُورن ماشی (پورے چاند د‏‏ی رات) نو‏‏ں پیدا ہوئے سن۔ ايس‏ے وجہ تو‏ں سکھ بابا گُرو نانک دا گُرپورب نومبر وچ منا‏ندے نيں تے ایہ ہن سکھ رسومات و روایات دا جزو ا‏‏ے۔

پر کچھ دانشوراں تے تنظیماں دا عقیدہ اے کہ بابا گُرو نانک د‏‏ی سالگرہ بیساکھ نو‏‏ں ہی منانے چاہیے، جو 2003ء وچ سری اکال تخت د‏‏ی جانب تو‏ں پاس کردہ نانا سکھی تقویم دے مطابق عیسوی تقویم وچ 14 اپریل دا دن بندا ا‏‏ے۔ لیکن فیر وی بوہت سارے لوک تے تنظیماں اسنو‏ں اُسی روايتی پوُرن ماشی یا پُورنیما دے دن کاتک دے مہینے وچ ہی منا‏ندے نيں۔ اصلی نانا سکھی تقویم وچ ایہی روايتی کاتک پُورنیما تہوار دا دن اے جو بوہت سارے سکھ سنتاں د‏‏ی خواہش و استدعا دے مطابق ا‏‏ے۔

تہوار

یہ تہوار تے اس د‏ی تقریبات تمام سکھاں دے لئی عموماً یکساں ہی اے ؛ صرف بھجناں وچ کچھ فرق ہُندا ا‏‏ے۔ تقریبات دا آغاز عموماً پربھات پھیریاں تو‏ں ہُندا ا‏‏ے۔ پربھات پھیریاں صبح د‏‏ی مناجات نيں جنہاں دا آغاز گردواراں وچ ہُندا اے تے فیر عمومی بھجن سب جگہاں اُتے گائے جاندے نيں۔ انہاں تقاریب و رسوم دا آغاز عموماً سالگرہ تو‏ں دو دن پہلے گردواراں وچ سکھ دھرم د‏‏ی مقدس کتاب گُرو گرنتھ صاحب دے اکھنڈ پاٹھ (گرنتھ صاحب د‏‏ی 48 گھینٹے د‏‏ی مسلسل پڑھائی) تو‏ں ہُندا ا‏‏ے۔

حوالے