|
[[file:Vue_de_l'Aqua-Park_-_Tachkent.jpg|left|130px|تاشقند دا طائرانہ منظر]]
{{پنجابی گنتی}}
تاشقند [[ازبکستان]] دا [[راجگھر]] تے سبھ توں وڈا شہر اے ۔ ایہہ [[صوبہ تاشقند]] دا صدر مقام وی اے ۔ 2006ء دے سرکاری اعداد و شمار دے مطابق شہر دی آبادی 31 [[لکھ]] جد کہ غیر سرکاری اعداد شمار دے مطابق 40 لکھ توں وی ودھ اے ۔ [[قرون وسطی]] وچ ایہہ شہر [[چچ]] دے ناں نال جانیا جاندا سی جہڑا بعد وچ چچ قند یا چش قند تے فیر تاشقند بن گئیا ۔ [[ترک]] زبان چ تاش دا مطلب پتھر اے قند شہر لئی استعمال ہندا اے جداں [[قوقند]] ، [[سمرقند]] وغیرہ ۔ ناں دی ایہہ تبدیلی 16ویں صدی عیسوی دے بعد عمل چ آئی ۔
'''امام حسین ابن علی ابن ابی طالب'''
[[فائل:Kerbela Hussein Moschee.jpg|کھبے|250px|thumb|لکھاں لوک [[اربعین]] دے موقع اُتے حرم امام حسین، [[کربلا]]، عراق وچ موجود نيں]]
تاشقند [[سویت]] دور ج [[سویت یونین]] دا [[وسطی ایشیا]] چ اہم شہر تے پورے وسطی ایشیا دا غیر اعلانیہ صدرمقام وی رہیا ۔ تاشقند شہر دے موجودہ ہجے " تاشکینت" وی [[روسی]] اثرات ظاہر کردے نیں ۔
'''حسین بن علی بن ابی طالب''' ( {{Lang-ar|ٱلْحُسَيْن ٱبْن عَلِيّ|Al-Ḥusayn ibn ʿAlīy ibn ʾAbī Ṭālib}} 10 جنوری 626 - ۱۰ اکتوبر ۶۸۰) [[ محمد|محمد صلی اللہ علیہ و آلہ وسلم]] دے دھوہتے تے [[علی ابن ابی طالب]] تے حضرت محمد صلی اللہ علیہ وآلہ وسلم دی بیٹی [[فاطمہ زہرا]] دے بیٹے سن ۔ اوہ [[اسلام]] وچ اک اہم شخصیت نيں کیوںکہ اوہ [[محمد بن عبد اللہ|حضرت محمد صلی اللہ علیہ و آلہ وسلم]] دے ( ''[[اہل بیت]]'' ) تے ''[[حدیث کساء|اہل کسا]]'' دے علاوہ تیسرے [[اہل تشیع|شیعہ]] امام وی نيں۔ انہاں دے بارے وچ [[محمد بن عبد اللہ|محمد]] {{درود}} دا ارشاد اے کہ {{ع}}حُسَيْنٌ مِنِّي وَأَنَا مِنْ حُسَيْنٍ أَحَبَّ اللَّهُ مَنْ أَحَبَّ حُسَيْنًا حُسَيْنٌ سِبْطٌ مِنْ الْأَسْبَاطِ{{ڑ}} یعنی 'حسین میرے توں نيں تے میں حسین توں ہاں جو حسین نال محبت کرے اللہ اس نال محبت کر۔ حسین میرے الْأَسْبَاطِ وچوں اک سِبْطٌ اے۔ [[اہل تشیع|شیعہ]] تے [[اہل سنت]] تاریخی مصادر دے مطابق پیغمبر خداؐ نے آپ صلی اللہ علیہ و آلہ وسلم دی ولادت دے دوران وچ آپ دی [[شہادت]] دی خبر دتی تے آپ دا ناں حسین رکھیا۔ رسول اللہ [[حسن بن علی]] تے [[حسین بن علی]] نوں بہت چاہندے سن تے انہاں نال محبت رکھنے دی سفارش وی کردے سن ۔ امام حسینؑ [[اصحاب کسا]] وچوں نيں، [[مباہلہ]] وچ وی حاضر سن تے [[اہل بیت|اہل بیتِ پیغمبر]] وچوں اک وی نيں جنہاں دی شان وچ [[آیۂ تطہیر]] نازل ہوئی اے۔ امام حسینؑ دی فضیلت وچ آنحضرتؐ توں بہت ساری [[روایات]] وی نقل ہوئیاں نيں انہاں وچوں ایہ روایات وی نيں؛ «حسن تے حسین جنت دے جواناں دے سردار نيں» ہور «حسین چراغ ہدایت تے کشتی نجات اے ۔»۔۔۔۔۔۔۔ <div align="left" class="noprint">[[حسین ابن علی|سارا پڑھن لئی ایتھے کلک کرو۔۔۔]]</div >
</div>
سنہ 1219ء چ [[چنگیز خان]] نے حملہ کرکے شہر نوں تباہ کردتا ۔ [[تیموری سلطنت|تیموریاں]] تے شیبانیاں دے دور چ اس شہر نے خوب ترقی کیتی۔ تاہم اس عرصے چ ایہہ [[ازبک]]اں ، [[قازق]]اں ، فارسیاں تے [[منگول|منگولاں]] دے حملیاں دا نشانہ بندا رہیا ۔
'''واقعہ کربلا دے اعداد و شمار'''
1809ء چ تاشقند [[خانان قوقند]] دے قبضے چ چلا گئیا ، اس وقت تاشقند دی آبادی اک لکھ سی تے ایہہ [[وسطی ایشیا]] دا خوشحال ترین شہر سی ۔ [[مئی]] 1865ء چ [[جنرل میخائیل چرنیائيف]] نے شہر تے حملہ کرکے اسنوں فتح کرلئیا ، عددی برتری تے مضبوط حصار حاصل ہون دے باوجود [[خانان قوقند]] دی فوجاں 2 دن وی [[روسی سلطنت]] دی فوج دے ساہمنے ٹھہر نا سکیاں تے شہر روسیاں دے قبضے چ چلاگئیا ۔ چرنیائيف جہڑا کہ شیر تاشقند دے ناں نال مشہور ہوئیا نے عوام دے دل جتن لئی خانان دے لگاۓ ہوۓ سارے ناجائز محصولات اک سال ختم کردتے تے عام لوکاں دے مسائل دے خاتمے دیاں کوششاں کیتیاں ۔ اسنوں [[زار روس]] ولوں تاشقند دا [[گورنر]] بنائیا گئیا تے اسنے [[زار الیگزینڈر II]] کول ایہہ سفارش وی کیتی کہ تاشقند نوں [[روسی سلطنت]] دے زیر تحفظ اک آزاد ریاست بنا دتا جاوے ۔ [[زار]] نے چرنیائیف تے اسدے سپاہیاں نوں اعزازات تے تمغیاں نال نوازیا پر جنرل نے ایہہ حملہ زار دی اجازت توں بغیر کیتا سی اس لئی اوہ زیادہ عرصہ اپنا عہدہ برقرار رکھن چ ناکام رہیا تے چھیتی ای اسدی جگہ [[قسطنطین پیترووچ وان کوف مین]] نوں مقرر کردتا گئیا تے تاشقند نوں اک آزاد ریاست تصور کرن دی بجاۓ اسنوں [[روسی ترکستان]] دا راجگھر بنا دتا گئیا ۔ جس دا پہلا گورنر جنرل کوف مین سی ۔ پرانے شہر دے نیڑے اک چھاؤنی تے [[روسی]] آبادی بنائی گئی تے ملک دے کئی علاقیاں توں روسی لوکاں تے تاجراں نوں ایتھے آباد کیتا گئیا ۔ وسط ایشیا تے اپنا اثر و رسوخ رکھن لئی [[روس]] تے [[برطانیہ]] دے مابین ہون والے تنازعے جسنوں وڈی کھیڈ اکھیا جاندا اے دے دوران ایہہ شہر جاسوسی دا گڑھ بن گئیا ۔ 1889ء چ [[ٹرانس کیسپیئن ریلوے]] دی پٹری ایتھے پہنچی تے جنہاں کارکناں نے پٹری تعمیر کیتی اوہ ایتھے ای آباد ہوگئے تے جنہاں نے [[بالشویک انقلاب]] ([[انقلاب روس]]) دی نیہہ وی ایتھے رکھی ۔۔۔۔ <div align="left" class="noprint">[[تاشکند|سارا پڑھن لئی ایتھے کلک کرو۔۔۔]]</div >
[[واقعہ کربلا]]، جس وچ [[محمد صلی اللہ علیہ و آلہ و سلم]] دے دھوہتے [[حسین ابن علی]] تے انہاں دے رشتہ دار تے غلاماں نوں [[10 محرم]] الحرام، [[61ھ]] وچ [[عراق]] دے شہر [[کربلا]] وچ اپنے ساتھیاں دے نال بے دردی توں [[شہید]] کيتا گيا۔ اس واقعہ نے آنے والی صدیاں وچ اسلامی تریخ اُتے دور رس اثرات مرتب کیتے؛ جو حالے تک جاری نيں۔ واقعہ کربلا دے پس منظر، عوامل تے تفصیلات وچ تاریخی بنیاداں اُتے [[اہل سنت و جماعت]] تے [[اہل تشیع]] دے درمیان وچ کئی گلاں وچ اختلاف پایا جاندا اے۔ لیکن اس گل اُتے سبھی متفق نيں کہ ایہ واقعہ 10 محرم 61ھ نوں کربلا وچ پیش آیا تے اس وچ حسین ابن علی تے انہاں دے اصحاب نوں قتل کيتا گیا۔۔۔۔۔۔۔۔ <div align="left" class="noprint">[[واقعہ کربلا دے اعداد و شمار|سارا پڑھن لئی ایتھے کلک کرو۔۔۔]]</div >
</div>
'''لسٹ شہدائے کربلا'''
'''شہدائے کربلا''' اوہ مظلوم افراد نیں جو تریخ دی اک غیر منصفانہ جنگ چ انتہائی بے بسی چ مار دیتے گئے انہاں دا جرم صرف ایہ سی کہ اوہ وقت دے حاکم نوں درست تسلیم نہیں کردے سن ۔<br />
10 محرم الحرام 61 ھ چ [[حسین بن علی|امام حسین]] دے قافلے نوں روک کے [[یزید]] لعین دی فوج نے انہاں نال جو جنگ لڑی سی اس عظیم سانحے دا اک نام [[واقعہ کربلا]] اے۔
{{Colbegin}}
شہدائے کربلا چ بنی ہاشم دے سب شہداء حضرت [[ابوطالب]] دے ہی پوتے تے پڑپوتے سن ۔
''[[علی بن ابی طالب]] دے پتر''
* [[حسین بن علی]] (ذبح عظیم) سالار لشکر
* [[عباس بن علی]] (غازی عباس علمدار)
* [[جعفر بن علی]]
* [[عبد الله بن علی]]
* [[عثمان بن علی]]
* [[عمر بن علی]]
* [[ابو بکر بن علی]]
''[[حسن بن علی]] دے پتر''
* [[ابو بکر بن حسن]]
* [[بشر بن حسن]]
* [[عبد الله بن حسن]]
* [[قاسم بن حسن]]
* [[عمر بن حسن]]
*( [[حسن بن حسن|حسن مثنی]] کربلا چ شدید زخمی ہوئے سن مگر شہید نہیں ہوئے۔)
*
*
''[[حسین بن علی]] دے پتر''
* [[علی اکبر|علی اکبر بن حسین]]
* [[علی اصغر|علی اصغر بن حسین]]
''[[عبد الله بن جعفر]] تے [[زینب بنت علی]] دے پتر''
* [[عون بن عبد الله بن جعفر]]
* [[محمد بن عبد الله بن جعفر]]
''[[عقیل ابن ابی طالب]] دی اولاد (بیٹے تے پوتے)''
* [[مسلم بن عقیل]] (جائے شہادت [[کوفہ]])
* [[عبد الرحمان بن عقیل]]
* [[عبد الله اکبر بن عقیل]]
* [[جعفر بن عقیل]]
* [[عبد الله بن مسلم بن عقیل]]
* [[عون بن مسلم بن عقیل]]
* [[محمد بن مسلم بن عقیل]]
* [[جعفر بن محمد بن عقیل]]
* [[احمد بن محمد بن عقیل]]
* [[محمد بن ابی سعید بن عقیل]]{{Colend}}۔۔۔۔۔۔۔ <div align="left" class="noprint">[[لسٹ شہدائے کربلا|سارا پڑھن لئی ایتھے کلک کرو۔۔۔]]</div >
</div>
| 