Wikipedysta:MartinKazmierczak/brudnopis

MartinKazmierczak (dyskusja) 11:32, 20 gru 2024 (CET)

Centralna postać ukazuje media według Marshalla McLuhana. - wygenerowane przez AI

Definicja

Medium (w perspektywie medioznawstwa) – medium, to pośrednik komunikacyjny umożliwiający przekazywanie informacji, idei i wartości w sposób pośredni, poprzez różnorodne kanały i narzędzia, takie jak: język, książki, radio, telewizja, czy technologie cyfrowe. W ujęciu Marshalla McLuhana media są "przedłużeniami człowieka", które wzmacniają jego zdolności percepcyjne, komunikacyjne i poznawcze, odgrywając jednocześnie kluczową rolę w kształtowaniu kultury oraz struktur społecznych.

Klasyfikacja mediów

W ujęciu Tomasza Gobana - Klasa media można klasyfikować na dwa rodzaje:

Media naturalne to te, które istnieją niezależnie od ludzkiego działania, choć mogą być percepowane przez ludzkie zmysły lub urządzenia je wspomagające.

1. Nieorganiczne – obejmują ciała stałe, ciecz, gazy i media elektromagnetyczne (np. światło, fale radiowe).
2. Organiczne – związane z biologiczną percepcją, odzwierciedlające zmysły (np. wzrok, słuch, smak, dotyk, zapach). Przykładami są mowa jako medium wzrokowe lub dźwiękowe, a także DNA jako chemiczna forma komunikacji.

Media sztuczne to te, które zostały stworzone przez człowieka, dzielą się na:

1. Transportowe – technologie umożliwiające przenoszenie materialnych obiektów (np. łodzie, samochody, samoloty).
2. Środki komunikowania

• Statyczne – trwałe media, jak książki, obrazy, rzeźby.

• Dynamiczne – ulotne media, jak teatr, film, telewizja.

Podział:

• Linearne – jednokierunkowe, np. telewizja.

• Interaktywne – umożliwiające reakcję odbiorcy, np. gry komputerowe, Internet.

• Sieciowe – wielokierunkowe, np. media społecznościowe.

Ewolucja mediów

Ewolucja mediów, od narzędzi prostych po zaawansowane systemy cyfrowe, podkreśla ich zmienność kulturową oraz zdolność adaptacji do zmieniających się potrzeb społecznych. Medium nie tylko transmituje informacje, ale także współtworzy rzeczywistość, wpływając na relacje międzyludzkie oraz formy zaangażowania odbiorców w proces komunikacji. W medioznawstwie medium stanowi obiekt analiz z perspektywy technicznej, kulturowej i społecznej, integrując wymiar technologiczny z procesami wymiany symbolicznej w społeczeństwie.

Pierwsze media

200 000 p.n.e. - mowa

30 000 p.n.e. - pierwsze symbole

10 000 p.n.e. - petroglify

Komunikacja w medioznawstwie

Komunikacja jest centralnym elementem w medioznawstwie, które analizuje procesy przekazywania informacji oraz ich wpływ na społeczeństwo. Wyróżnić można elementy procesu komunikowania :

Elementy procesu komunikacji

Nadawca – osoba lub instytucja, która inicjuje przekaz informacji, formułując komunikat.

Przekaz – treść, która ma zostać przekazana odbiorcy; może być werbalna, wizualna lub multimedialna.

Kanał – medium, za pomocą którego przekaz jest transmitowany (np. prasa, radio, telewizja, Internet).

Odbiorca – końcowy adresat komunikatu, którego odbiór treści jest przedmiotem badań w medioznawstwie.

Sprzężenie zwrotne – reakcja odbiorcy na otrzymany przekaz, która może być natychmiastowa (np. w komunikacji twarzą w twarz) lub odłożona w czasie (np. komentarze w mediach społecznościowych).

Szumy – zakłócenia występujące w procesie komunikacji, które mogą wpływać na zrozumienie przekazu (np. błędy techniczne, brak jasności komunikatu).

Kontekst – otoczenie i warunki, w których komunikacja ma miejsce, wpływające na jej przebieg i interpretację.

W medioznawstwie kluczowe jest zrozumienie relacji między tymi elementami. Proces komunikacji nie jest neutralny – media, jako kanały przekazu, kształtują sposób, w jaki odbiorcy postrzegają rzeczywistość. Analiza tych mechanizmów pozwala zidentyfikować zarówno pozytywne aspekty mediów, takie jak edukacja i informacja, jak i potencjalne zagrożenia, np. manipulację czy dezinformację.

Medium i Ewolucja Czasu

Medium, według Fryderyka Kittlera, to kluczowy element kształtujący percepcję czasu. Od alfabetu po systemy cyfrowe media manipulują osią czasu, tworząc "czas symboliczny". Obecnie żyjemy w erze "czasu medialnego", który cechuje fragmentaryzacja i cykliczność, zmieniające sposób postrzegania rzeczywistości.

Media w epoce cyfrowej

Technologie cyfrowe, jak komputery, przekształciły czas, tworząc iluzję "real-time". To prowadzi do kompresji czasu i przestrzeni, przyspieszając interakcje społeczne, ale czyniąc je bardziej ulotnymi. Hartmut Rosa podkreśla, że "przyspieszenie społeczne" obejmuje rozwój technologii, zmiany społeczne i rosnące tempo życia, co prowadzi do alienacji i braku ciągłości w doświadczeniach.

Alienacja i reakcje

Media fragmentaryzują czas, osłabiają więzi społeczne i narzucają szybkie tempo życia. W odpowiedzi pojawiają się ruchy, jak "slow living", odrzucające przyspieszenie na rzecz jakości życia.

Bibliografia

• Waszkiewicz-Raviv, A.: „Propaganda wizualna – definicja, mechanizmy i wybrane techniki wpływu” Studia Medioznawcze. https://studiamedioznawcze.eu/index.php/studiamedioznawcze/article/view/758
• Goban-Klas, T., „Nadchodzące społeczeństwo medialne”: Chowanna. (2007, R. L (LXIII), T. 2, s. 37–51). https://archiwum.studiamedioznawcze.eu/Numery/2008_2_33/pelny.pdf
• Goban-Klas, T., „Nauki o mediach i komunikacji społecznej”: Studia Medioznawcze. (2008), 2(33), s. 12–13).https://ruj.uj.edu.pl/server/api/core/bitstreams/118f1557-cf65-422e-b97c-6acba6a13834/content
• Goban-Klas, T. Jim Banister, typologia mediów próba uniwersalnej klasyfikacji medialnej. (2009) https://ktime.up.krakow.pl/ref2009/goban.pdf
• Juszczyk, S., „Internet – współczesne medium komunikacji społecznej”: Uniwersytet Śląski. https://ktime.up.krakow.pl/symp2011/referaty2011/juszczyk.pdf
• Kozłowski, K., „Co to jest medium?”: Images. (15-16) (2011). https://www.scribd.com/document/795854643/Choczaj
• Gackowski, T., „Rzecz o metodologii badań medioznawczych”: Studia Medioznawcze. (2010), 1(40). https://open.icm.edu.pl/items/40a33c99-4a1f-430d-9024-2c19e5b4b4cf
• Konieczna, A., „Spektrum medialnego zaangażowania”: Dziennikarstwo i Media. (2023, nr 20). https://wuwr.pl/dzm/article/view/15260
• Szewerniak, M., „Interpretatywny słownik terminów kulturowych 2.0”: Kultura Współczesna. (2018), 3(102). https://cejsh.icm.edu.pl/cejsh/element/bwmeta1.element.ojs-doi-10_26112_kw_2018_102_17
• Nęcki, Z. (2000). Komunikacja międzyludzka. Kraków: Wydawnictwo Antykwa. ZESPÓŁ SZKÓŁ MOSINA. ISBN 83-87493-11-2 Frączek, S. (2014). Komunikacja interpersonalna. Studia Gdańskie. Wizje i rzeczywistość, 11, 97-108. https://cejsh.icm.edu.pl/cejsh/element/bwmeta1.element.desklight-fbd0e46d-827c-4d75-8b62-89d6d68c54d3
• Ge, Y. (2024). Medium Theory Research Based on Reflections on the Relationship between Medium and Time. Studies in Social Science Research, 5(4), 203–209.https://www.researchgate.net/publication/386361091_Medium_Theory_Research_Based_on_Reflections_on_the_Relationship_between_Medium_and_Time