Jan Mydlarski
Data i miejsce urodzenia | |
---|---|
Data i miejsce śmierci | |
profesor nauk przyrodniczych | |
Specjalność: zoologia, antropologia | |
Alma Mater | |
Doktorat | |
Habilitacja | |
Profesura | |
Polska Akademia Nauk | |
Status |
członek korespondent |
Nauczyciel akademicki | |
Uczelnia |
Wyższa Szkoła Wojenna |
(2) Rektor UWr | |
Odznaczenia | |
Jan Tadeusz Mydlarski (ur. 14 października 1892 w Pilźnie, zm. 1 kwietnia 1956[1] we Wrocławiu) − polski antropolog, rektor Uniwersytetu Wrocławskiego (1951−1953).
Życiorys
[edytuj | edytuj kod]Urodził się w rodzinie Władysława i Adeli z Szumskich[2]. Ukończył Szkołę Ludową w Pilźnie. Świadectwo dojrzałości otrzymał 1 czerwca 1911 w Prywatnym Gimnazjum im. Adama Mickiewicza we Lwowie[3]. Studiował zoologię, antropologię i etnologię na ówczesnym Uniwersytecie Franciszkańskim we Lwowie[4]. W latach 1911−1914 był członkiem Związku Strzeleckiego[2]. W czasie I wojny światowej walczył w szeregach c. i k. armii. Jego oddziałem macierzystym był 5 pułk artylerii fortecznej. Na stopień podporucznika został mianowany ze starszeństwem z 1 sierpnia 1916 w korpusie oficerów rezerwy artylerii fortecznej[5]. Następnie w latach 1918−1921 służył w Wojsku Polskim. 8 stycznia 1924 został zatwierdzony w stopniu kapitana ze starszeństwem z dniem 1 czerwca 1919 i 411. lokatą w korpusie oficerów rezerwy artylerii. Posiadał przydział w rezerwie do 8 pułku artylerii lekkiej w Płocku[6][7].
Po uzyskaniu w 1924 doktoratu został wykładowcą w Wyższej Szkole Wojennej, a po habilitacji podjął pracę na Uniwersytecie Warszawskim. Od 1931 był kierownikiem Zakładu Antropologii Centralnego Instytutu Wychowania Fizycznego. Swoje artykuły publikował m.in. w miesięczniku „Wychowanie Fizyczne”, organie prasowym wychowawców fizycznych, instruktorów i kierowników sportowych[8].
W czasie II wojny światowej był wykładowcą tajnego Uniwersytetu Ziem Zachodnich[4].
W PRL pracował na Uniwersytecie Marii Curie-Skłodowskiej w Lublinie i na Uniwersytecie Wrocławskim, którego w latach 1951−1953 był rektorem. Był członkiem Międzynarodowego Instytutu Antropologii w Paryżu, a od 1950 prezesem Polskiego Towarzystwa Antropologicznego. Był też założycielem i pierwszym kierownikiem (1953−1956) Zakładu Antropologii PAN we Wrocławiu[9]. W 1952 r. został członkiem korespondentem PAN[10].
Był specjalistą w dziedzinie genetyki populacyjnej, ewolucjonizmu oraz serologii. Przedstawił koncepcję dziedziczenia grup krwi oraz wykazał modyfikowanie współczynników podobieństwa dzieci do rodziców przez procesy selekcyjne[11].
Od 1918 był mężem Janiny Drozdowskiej[2].
Prace
[edytuj | edytuj kod]- Tabele miernika sprawności fizycznej dla młodzieży szkolnej (1935)
- Mechanizm ewolucji w odniesieniu do filogenezy człowieka (1946−1947)
- Mapa antropologiczna ludności Karpat (1947)
- Pochodzenie człowieka (1948)
- Drogi i bezdroża rozwoju człowieka (1951)
Ordery i odznaczenia
[edytuj | edytuj kod]- Krzyż Oficerski Orderu Odrodzenia Polski (28 września 1954)[12]
- Złoty Krzyż Zasługi (dwukrotnie: 9 listopada 1932[13], 8 sierpnia 1946[14])
- Medal Niepodległości (21 kwietnia 1937)[15]
- Medal Pamiątkowy za Wojnę 1918−1921[2]
- Medal Dziesięciolecia Odzyskanej Niepodległości[2]
- Medal 10-lecia Polski Ludowej (14 stycznia 1955)[16]
- Brązowy Medal za Długoletnią Służbę[2]
- Srebrny Medal Waleczności 1 klasy (Austro-Węgry)[17]
- Krzyż Wojskowy Karola (Austro-Węgry)[17]
Przypisy
[edytuj | edytuj kod]- ↑ Jan Czekanowski, Jan Mydlarski, w: Sprawozdania Poznańskiego Towarzystwa Przyjaciół Nauk, nr 1/1956, s.167
- ↑ a b c d e f Stanisław Łoza (red.): Czy wiesz kto to jest? Uzupełnienia i sprostowania. Warszawa: 1939, s. 206. [dostęp 2021-08-18].
- ↑ Sprawozdanie 1911 ↓, s. 34, 37.
- ↑ a b Sylwetki rektorów UW – Jan Mydlarski
- ↑ Ranglisten 1918 ↓, s. 1350, 1384.
- ↑ Rocznik Oficerski 1923 ↓, s. 830, 841.
- ↑ Rocznik Oficerski Rezerw 1934 ↓, s. 134, 620.
- ↑ Jan Mydlarski. Jaką jest nasza młodzież?. „Wychowanie Fizyczne. Miesięcznik poświęcony sprawom kultury fizycznej”. I, s. 194, 1938. Warszawa: Kultura Fizyczna.
- ↑ Historia Zakładu Antropologii Polskiej Akademii Nauk. [dostęp 2015-04-19]. [zarchiwizowane z tego adresu (2014-04-25)].
- ↑ Mydlarski, Jan, [w:] Członkowie Polskiej Akademii Nauk [online], PAN [dostęp 2021-09-10] .
- ↑ Gazeta Wyborcza Wrocław: Poczet byłych rektorów Uniwersytetu Wrocławskiego
- ↑ M.P. z 1954 r. nr 112, poz. 1589 „w 10 rocznicę Polski Ludowej za zasługi w pracy naukowej i dydaktycznej”.
- ↑ M.P. z 1932 r. nr 259, poz. 297 „za zasługi w służbie państwowej”.
- ↑ M.P. z 1947 r. nr 25, poz. 162 „w uznaniu zasług położonych na polu naukowym oraz przy organizacji Uniwersytetu M. Curie-Skłodowskiej w Lublinie”.
- ↑ M.P. z 1937 r. nr 93, poz. 128 „za pracę w dziele odzyskania niepodległości”.
- ↑ M.P. z 1955 r. nr 112, poz. 1450 - Uchwała Rady Państwa z dnia 14 stycznia 1955 r. nr 0/126 - na wniosek Prezesa Polskiej Akademii Nauk.
- ↑ a b Ranglisten 1918 ↓, s. 1384.
Bibliografia
[edytuj | edytuj kod]- Trzecie Sprawozdanie Dyrekcyi Gimnazyum im. Mickiewicza we Lwowie za rok szkolny 1910/11. Lwów: Drukarnia i Litografia Piller-Neumann, 1911.
- Ranglisten des kaiserlichen und königlichen Heeres 1918. Wiedeń: Nadworna i Państwowa Drukarnia, 1918. (niem.).
- Rocznik Oficerski 1923. Warszawa: Ministerstwo Spraw Wojskowych, 1923.
- Rocznik Oficerski Rezerw 1934. Biuro Personalne Ministerstwa Spraw Wojskowych, 1934.
- Absolwenci i studenci Uniwersytetu Franciszkańskiego we Lwowie
- Członkowie korespondenci PAN
- Członkowie Towarzystwa Naukowego we Lwowie
- Członkowie Związku Strzeleckiego (1910–1914)
- Kapitanowie artylerii II Rzeczypospolitej
- Ludzie urodzeni w Pilźnie (Polska)
- Odznaczeni Brązowym Medalem za Długoletnią Służbę (II Rzeczpospolita)
- Odznaczeni Krzyżem Oficerskim Orderu Odrodzenia Polski (Polska Ludowa)
- Odznaczeni Medalem 10-lecia Polski Ludowej
- Odznaczeni Medalem Dziesięciolecia Odzyskanej Niepodległości
- Odznaczeni Medalem Niepodległości
- Odznaczeni Medalem Pamiątkowym za Wojnę 1918–1921
- Odznaczeni Złotym Krzyżem Zasługi (Polska Ludowa)
- Odznaczeni Złotym Krzyżem Zasługi (II Rzeczpospolita)
- Oficerowie 8 Płockiego Pułku Artylerii Lekkiej
- Pochowani na cmentarzu św. Wawrzyńca we Wrocławiu
- Polacy – oficerowie armii austro-węgierskiej
- Polacy – żołnierze Cesarskiej i Królewskiej Armii w I wojnie światowej
- Polacy odznaczeni Krzyżem Wojskowym Karola
- Polacy odznaczeni Medalem Waleczności
- Polscy antropolodzy fizyczni
- Rektorzy Uniwersytetu Wrocławskiego
- Wykładowcy Akademii Wychowania Fizycznego w Warszawie
- Wykładowcy Uniwersytetu Lwowskiego
- Wykładowcy Uniwersytetu Marii Curie-Skłodowskiej
- Wykładowcy Uniwersytetu Warszawskiego
- Wykładowcy Uniwersytetu Wrocławskiego
- Wykładowcy Uniwersytetu Ziem Zachodnich
- Wykładowcy Wyższej Szkoły Wojennej
- Urodzeni w 1892
- Zmarli w 1956