James Ivory

James Ivory
Prawdziwe imię i nazwisko	James Francis Ivory
Data i miejsce urodzenia	7 czerwca 1928 ; Berkeley
Zawód	reżyser, scenarzysta, producent
	Strona internetowa

James Francis Ivory (ur. 7 czerwca 1928 w Berkeley) – amerykański reżyser, scenarzysta i producent filmowy.

Życiorys

Studiował architekturę na University of Oregon oraz sztukę filmową na University of Southern California. Jego pierwsze filmy powstały w ramach ćwiczeń uczelnianych, następnie kręcił filmy dokumentalne.

W 1961 wspólnie z Ismailem Merchantem, swoim partnerem życiowym, założył grupę producencką Merchant Ivory Productions. Ich wieloletni związek, jak i samą współpracę przerwała dopiero śmierć Merchanta w 2005^[1]. Ważną rolę w twórczości Ivory’ego odegrała także Ruth Prawer Jhabvala, współautorka scenariuszy do wielu jego filmów.

Ivory jest ceniony za stylowe adaptacje arcydzieł literatury angielskiej^[2]. Pierwszy wielki sukces odniósł ekranizacją powieści E.M. Forstera Pokój z widokiem (1985), która zdobyła szereg rozmaitych nagród. Równie dobre wrażenie zrobiły dwa filmy z Emmą Thompson i Anthonym Hopkinsem w rolach głównych – Powrót do Howards End (1992, ponownie na podstawie powieści Forstera) i Okruchy dnia (1993, ekranizacja książki Kazuo Ishiguro). Ivory zrealizował także trzy filmy na podstawie prozy Henry’ego Jamesa.

Jego filmy były wielokrotnie nominowane do Oscara w różnych kategoriach. Sam Ivory zdobył Oscara za najlepszy scenariusz adaptowany do filmu Tamte dni, tamte noce (2017) Luki Guadagnino w wieku 89 lat. Stał się tym samym najstarszym laureatem Oscara w historii tych nagród^[3].

Zasiadał w jury konkursu głównego na 50. MFF w Wenecji (1993).

Filmografia

reżyser

Shakespeare Wallah (1965)
Zwariowane party (The Wild Party 1975)
Europejczycy (The Europeans 1979)
Bostończycy (The Bostonians 1984)
Pokój z widokiem (A Room with a View 1986)
Maurycy (Maurice 1987)
Pan i pani Bridge (Mr. and Mrs. Bridge 1990)
Powrót do Howards End (Howards End 1991)
Okruchy dnia (The Remains of the Day 1993)
Jefferson w Paryżu (Jefferson in Paris 1995)
Picasso – twórca i niszczyciel (Surviving Picasso 1996)
Córka żołnierza nie płacze (Córka żołnierza nie płacze 1998)
Rozwód po francusku (Le Divorce 2003)
Biała hrabina (The White Countess 2005)

scenarzysta

Maurycy (Maurice 1987)
Córka żołnierza nie płacze (Córka żołnierza nie płacze 1998)
Rozwód po francusku (Le Divorce 2003)
Tamte dni, tamte noce (Call Me by Your Name, 2017)

Nagrody i nominacje

Rok	Nagroda	Kategoria	Za	Wynik
2018	Nagroda Akademii Filmowej	Najlepszy scenariusz adaptowany	Tamte dni, tamte noce	Wygrana^[4]
1994	Nagroda Akademii Filmowej	Najlepsza reżyseria	Okruchy dnia	Nominacja^[4]
1993	Nagroda Akademii Filmowej	Najlepsza reżyseria	Powrót do Howards End	Nominacja^[4]
1987	Nagroda Akademii Filmowej	Najlepsza reżyseria	Pokój z widokiem	Nominacja^[4]
1994	Złoty Glob	Najlepszy reżyser	Okruchy dnia	Nominacja
1993	Złoty Glob	Najlepszy reżyser	Powrót do Howards End	Nominacja
1987	Złoty Glob	Najlepszy reżyser	Pokój z widokiem	Nominacja
2018	Nagroda Brytyjskiej Akademii Filmowej	Najlepszy scenariusz adaptowany	Tamte dni, tamte noce	Wygrana
1994	Nagroda Brytyjskiej Akademii Filmowej	Najlepszy film	Okruchy dnia	Nominacja
1994	Nagroda Brytyjskiej Akademii Filmowej	Najlepsza reżyseria	Okruchy dnia	Nominacja
1993	Nagroda Brytyjskiej Akademii Filmowej	Najlepszy film	Powrót do Howards End	Wygrana
1993	Nagroda Brytyjskiej Akademii Filmowej	Najlepsza reżyseria	Powrót do Howards End	Nominacja
1987	Nagroda Brytyjskiej Akademii Filmowej	Najlepszy film	Pokój z widokiem	Wygrana
1987	Nagroda Brytyjskiej Akademii Filmowej	Najlepsza reżyseria	Pokój z widokiem	Nominacja
1984	Nagroda Brytyjskiej Akademii Filmowej	Najlepsza reżyseria	W upale i kurzu	Nominacja
2000	Złota Palma	Najlepszy film	Złota	Nominacja
1995	Złota Palma	Najlepszy film	Jefferson w Paryżu	Nominacja
1992	Złota Palma	Najlepszy film	Powrót do Howards End	Nominacja
1983	Złota Palma	Najlepszy film	W upale i kurzu	Nominacja
1981	Złota Palma	Najlepszy film	Kwartet	Nominacja
1979	Złota Palma	Najlepszy film	Europejczycy	Nominacja
2003	Nagroda Wella (MFF w Wenecji)	--	Rozwód po francusku	Wygrana
1990	Nagroda im. Francesco Pasinettiego (MFF w Wenecji)	Najlepszy film	Pan i pani Bridge	Wygrana
1990	Złoty Lew	Najlepszy film	Pan i pani Bridge	Nominacja
1987	Srebrny Lew	Najlepszy reżyser	Maurycy	Wygrana
1987	Złoty Lew	Najlepszy film	Maurycy	Nominacja
1965	Złoty Niedźwiedź	Najlepszy film	Shakespeare-Wallah	Nominacja

Przypisy

↑ Warren Hoge: Ismail Merchant, Producer of Sumptuous and Literate Films, Dies at 68. [dostęp 2008-10-25]. (ang.).
↑ James Ivory w TVP Kultura. TVP Kultura. [dostęp 2018-03-11]. [zarchiwizowane z tego adresu (2018-03-11)]. (pol.).
↑ James Ivory is oldest Oscar winner ever with screenplay award for Call Me by Your Name. The Guardian. [dostęp 2018-03-11]. (ang.).
↑ ^a ^b ^c ^d Browser Unsupported - Academy Awards Search | Academy of Motion Picture Arts & Sciences [online], awardsdatabase.oscars.org [dostęp 2018-11-23] .

Linki zewnętrzne

James Ivory w bazie IMDb (ang.)
James Ivory w bazie Filmweb
Biografia na stronie Merchant Ivory Productions

[1] Warren Hoge: Ismail Merchant, Producer of Sumptuous and Literate Films, Dies at 68. [dostęp 2008-10-25]. (ang.).

[2] James Ivory w TVP Kultura. TVP Kultura. [dostęp 2018-03-11]. [zarchiwizowane z tego adresu (2018-03-11)]. (pol.).

[3] James Ivory is oldest Oscar winner ever with screenplay award for Call Me by Your Name. The Guardian. [dostęp 2018-03-11]. (ang.).

[oscary-4] Browser Unsupported - Academy Awards Search | Academy of Motion Picture Arts & Sciences [online], awardsdatabase.oscars.org [dostęp 2018-11-23] .

[1]

[2]

[3]

[4]

1960-69	The Householder (1963) Shakespeare-Wallah (1965) The Guru (1969)
1970-79	Bombay Talkie (1970) Savages (1972) Zwariowane party (1975) Autobiography of a Princess (1975) Roseland (1977) Wielka wrzawa wokół kolekcji Georgiego i Bonnie (1978) 5:48 (1979) Europejczycy (1979)
1980-89	Jane Austen na Manhattanie (1980) Kwartet (1981) W upale i kurzu (1983) Bostończycy (1984) Pokój z widokiem (1986) Maurycy (1987) Niewolnicy Nowego Jorku (1989)
1990-99	Pan i pani Bridge (1990) Powrót do Howards End (1992) Okruchy dnia (1993) Jefferson w Paryżu (1995) Picasso – twórca i niszczyciel (1996) Córka żołnierza nie płacze (1998)
2000-09	Złota (2000) Rozwód po francusku (2003) Biała hrabina (2005) Zagadka przeznaczenia (2009)

1928–1950	Benjamin Glazer (1928) Hanns Kräly (1929) Joseph W. Farnham, Martin Flavin, Frances Marion i Lennox Robinson (1930) Howard Estabrook (1931) Edwin J. Burke (1932) Victor Heerman i Sarah Y. Mason (1933) Robert Riskin (1934) Dudley Nichols (1935) Pierre Collings i Sheridan Gibney (1936) Heinz Herald, Geza Herczeg i Norman Reilly Raine (1937) Ian Dalrymple, Cecil Arthur Lewis, W.P. Lipscomb i George Bernard Shaw (1938) Sidney Howard (1939) Donald Ogden Stewart (1940) Sidney Buchman i Seton I. Miller (1941) George Froeschel, James Hilton, Claudine West i Arthur Wimperis (1942) Philip G. Epstein, Julius J. Epstein i Howard Koch (1943) Frank Butler i Frank Cavett (1944) Charles Brackett i Billy Wilder (1945) Robert E. Sherwood (1946) George Seaton (1947) John Huston (1948) Joseph L. Mankiewicz (1949) Joseph L. Mankiewicz (1950)
1951–1975	Harry Brown i Michael Wilson (1951) Charles Schnee (1952) Daniel Taradash (1953) George Seaton (1954) Paddy Chayefsky (1955) John Farrow, S.J. Perelman i James Poe (1956) Carl Foreman i Michael Wilson (1957) Alan Jay Lerner (1958) Neil Paterson (1959) Richard Brooks (1960) Abby Mann (1961) Horton Foote (1962) John Osborne (1963) Edward Anhalt (1964) Robert Bolt (1965) Robert Bolt (1966) Stirling Silliphant (1967) James Goldman (1968) Waldo Salt (1969) Ring Lardner Jr. (1970) Ernest Tidyman (1971) Francis Ford Coppola i Mario Puzo (1972) William Peter Blatty (1973) Francis Ford Coppola i Mario Puzo (1974) Bo Goldman i Lawrence Hauben (1975)
1976–2000	William Goldman (1976) Alvin Sargent (1977) Oliver Stone (1978) Robert Benton (1979) Alvin Sargent (1980) Ernest Thompson (1981) Costa-Gavras i Donald E. Stewart (1982) James L. Brooks (1983) Peter Shaffer (1984) Kurt Luedtke (1985) Ruth Prawer Jhabvala (1986) Bernardo Bertolucci i Mark Peploe (1987) Christopher Hampton (1988) Alfred Uhry (1989) Michael Blake (1990) Ted Tally (1991) Ruth Prawer Jhabvala (1992) Steven Zaillian (1993) Eric Roth (1994) Emma Thompson (1995) Billy Bob Thornton (1996) Curtis Hanson i Brian Helgeland (1997) Bill Condon (1998) John Irving (1999) Stephen Gaghan (2000)
2001–2025	Akiva Goldsman (2001) Ronald Harwood (2002) Philippa Boyens, Peter Jackson i Fran Walsh (2003) Alexander Payne i Jim Taylor (2004) Larry McMurtry i Diana Ossana (2005) William Monahan (2006) Joel i Ethan Coenowie (2007) Simon Beaufoy (2008) Geoffrey Fletcher (2009) Aaron Sorkin (2010) Alexander Payne, Jim Rash i Nat Faxon (2011) Chris Terrio (2012) John Ridley (2013) Graham Moore (2014) Adam McKay i Charles Randolph (2015) Barry Jenkins i Tarell Alvin McCraney (2016) James Ivory (2017) Spike Lee, David Rabinowitz, Charlie Wachtel i Kevin Willmott (2018) Taika Waititi (2019) Christopher Hampton i Florian Zeller (2020) Sian Heder (2021) Sarah Polley (2022) Cord Jefferson (2023)