Jan Musiał (senator)
Data i miejsce urodzenia |
1 stycznia 1948 |
---|---|
Wojewoda przemyski | |
Okres |
od 1 czerwca 1990 |
Przynależność polityczna | |
Poprzednik | |
Następca | |
Odznaczenia | |
Jan Antoni Musiał (ur. 1 stycznia 1948 w Częstochowie) – polski polityk, literaturoznawca, nauczyciel akademicki i dziennikarz, doktor nauk humanistycznych, działacz opozycji w okresie PRL, senator I i II kadencji, wojewoda przemyski (1990–1992).
Życiorys
Syn Franciszka i Franciszki. Po wydarzeniach grudniowych w 1970 brał udział w manifestacjach studenckich, w związku z czym był czasowo więziony[1] pod zarzutem rozpowszechniania „fałszywych” wiadomości o wydarzeniach na Wybrzeżu. W 1972 ukończył studia filologiczne na Wydziale Polonistyki Uniwersytetu Jagiellońskiego. W 2006 na Katolickim Uniwersytecie Lubelskim uzyskał stopień naukowy doktora nauk humanistycznych na podstawie pracy zatytułowanej Wartość i wartościowanie w pracach Stefana Kołaczkowskiego o literaturze.
W latach 1972–1973 był nauczycielem w szkole w Czułowie. Od 1973 do 1981 pracował jako dziennikarz „Nowin” i „Konfrontacji”. We wrześniu 1980 wstąpił do „Solidarności”. W styczniu i lutym 1981 był uczestnikiem strajku, który doprowadził do podpisania porozumień rzeszowsko-ustrzyckich. Był twórcą i redaktorem „Biuletynu Informacyjnego Międzyzakładowego Komitetu Założycielskiego Solidarność” (1980–1981), biuletynu strajkowego „Trwamy” (1981) i miesięcznika „Z Dołu” (1981)[2]. Po wprowadzeniu stanu wojennego ukrywał się, był poszukiwany listem gończym. 27 października 1982 został zatrzymany w Przemyślu. Był współredaktorem drugoobiegowych wydawnictw związku „Solidarność Trwa” (1982) i „Busoli” (1982–1988), publikował w prasie podziemnej wydawanej w Rzeszowie, Przemyślu i Stalowej Woli.
W latach 1982–1989 pełnił funkcję redaktora „Rocznika Instytutu Wyższej Kultury Religijnej”. Od 1984 był instruktorem bibliotecznym w Kurii Biskupiej w Przemyślu, a w latach 1985–1988 wykładowcą języka polskiego w Wyższym Seminarium Duchownym w Przemyślu. W latach 1985–1990 był redaktorem monografii historycznych z cyklu Biblioteczka Przemyska i współredaktorem I tomu monografii Diecezja Przemyska w latach 1939–1945. W latach 1988–1992 pełnił funkcję sekretarza Diecezjalnej Rady Kultury. Był wykładowcą „latającego” uniwersytetu ludowego w diecezji przemyskiej, członkiem opozycyjnego Klubu Myśli Politycznej „Dziekania” oraz członkiem zespołu niezależnych historyków pod patronatem Katolickiego Uniwersytetu Lubelskiego. W latach 1986–1989 redagował niezależne pismo „Rola Katolicka”, wydawane pod patronatem biskupa Ignacego Tokarczuka.
W wyborach parlamentarnych z 4 czerwca 1989 został wybrany na senatora I kadencji z ramienia Komitetu Obywatelskiego[3]. W 1991 uzyskał reelekcję do Senatu II kadencji z listy POC (jako przedstawiciel Porozumienia Centrum)[4]. W Senacie reprezentował województwo przemyskie. 1 czerwca 1990 został powołany na stanowisko wojewody przemyskiego[5]. Stał się pierwszym po przemianach niekomunistycznym wojewodą w tym województwie (zastąpił Andrzeja Wojciechowskiego). Jego zastępcą, powołanym 1 marca 1990, był Wiesław Winiarz, zajmujący stanowisko wicewojewody. 28 października 1992 Jana Musiała odwołano ze stanowiska wojewody[6]. Jego następcą 17 lutego 1993 został Adam Pęzioł[7].
Od marca 1993 do lipca 1994 Jan Musiał był redaktorem naczelnym dziennika regionalnego „Nowiny” w Rzeszowie, a od 1994 do 1997 wydawcą „Zeszytów Akcji Katolickiej Archidiecezji Przemyskiej”. W latach 1994–1996 pracował jako nauczyciel w I Liceum Ogólnokształcącym w Przemyślu. W latach 1994–1997 był prezesem przemyskiego oddziału Klubu Inteligencji Katolickiej. Został także członkiem Stowarzyszenia Pamięci Orląt Przemyskich, Przemyskiego Towarzystwa Kulturalnego, Stowarzyszenia Wspólnota Polska, Towarzystwa Rozwoju Regionalnego Polski Południowo-Wschodniej i Diecezjalnej Rady Kultury. W latach 1996–1998 był prezesem wydawnictwa R-Press w Rzeszowie. W okresie rządu Jerzego Buzka od 1998 do 1999 kierował Polską Agencją Informacyjną w Warszawie.
W 2000 został dyrektorem Kolegium Nauczycielskiego w Przemyślu, a w 2001 objął stanowisko kanclerza Państwowej Wyższej Szkoły Wschodnioeuropejskiej w Przemyślu. Został też ponownie wykładowcą w WSD w Przemyślu.
Zasiadał w radzie politycznej Porozumienia Polskich Chrześcijańskich Demokratów i w zarządzie tej partii na Podkarpaciu, później związany z Prawem i Sprawiedliwością. W wyborach prezydenckich w 2010 poparł kandydaturę Marka Jurka i wszedł w skład jego społecznego komitetu poparcia[8].
Odznaczenia
- Krzyż Wolności i Solidarności (2014)[9]
- Order Świętego Sylwestra (1999)
Przypisy
- ↑ Jan Musiał. senat.pl. [dostęp 2017-11-22].
- ↑ „Z Dołu”. encysol.pl. [dostęp 2017-11-22].
- ↑ Obwieszczenie Państwowej Komisji Wyborczej z dnia 8 czerwca 1989 r. o wynikach głosowania i wynikach wyborów do Senatu Polskiej Rzeczypospolitej Ludowej przeprowadzonych dnia 4 czerwca 1989 r. (M.P. z 1989 r. nr 21, poz. 150).
- ↑ Jan Musiał. senat.pl. [dostęp 2017-03-29].
- ↑ Nowy wojewoda przemyski – nominacja dla senatora Jana Musiała. „Nowiny”. nr 120(12720), 1–3 czerwca 1990. [dostęp 2017-11-22].
- ↑ Po odwołaniu wojewody przemyskiego. „Nowiny”. nr 214(13328), 30 października – 1 listopada 1992.
- ↑ Adam Pęzioł wojewodą przemyskim. „Nowiny”. nr 34(13403), 18 lutego 1993.
- ↑ W Warszawie został zaprezentowany Społeczny Komitet Poparcia Marka Jurka. marekjurek.pl, 16 czerwca 2010. [dostęp 2017-03-29].
- ↑ M.P. z 2014 r. poz. 765
Bibliografia
- Nota biograficzna w Encyklopedii Solidarności. [dostęp 2017-03-29].
- Jan Musiał, senator pierwszej kadencji. Archiwa Przełomu. [dostęp 2017-03-29].
- Absolwenci Uniwersytetu Jagiellońskiego
- Działacze KIK
- Działacze opozycji w PRL
- Odznaczeni Krzyżem Wolności i Solidarności
- Polacy odznaczeni Orderem Świętego Sylwestra
- Politycy Akcji Wyborczej Solidarność
- Politycy Porozumienia Centrum
- Politycy Porozumienia Polskich Chrześcijańskich Demokratów
- Politycy Prawa i Sprawiedliwości
- Polscy dziennikarze prasowi
- Polscy nauczyciele
- Senatorowie III Rzeczypospolitej
- Wojewodowie przemyscy (III Rzeczpospolita)
- Ludzie urodzeni w Częstochowie
- Urodzeni w 1948