Wikipedysta:Kroton/brudnopis 10
| Osiedle Kościuszki | |
 Rynek w Mielcu | |
| Państwo | |
|---|---|
| Województwo | |
| Miejscowość | |
| Poprzednie nazwy |
Victoria Platz, plac gen. Karola Świerczewskiego |
Położenie na mapie Mielca  | |
Położenie na mapie Polski  | |
Położenie na mapie województwa podkarpackiego  | |
Położenie na mapie powiatu mieleckiego  | |
 50°17′09,9″N 21°25′10,6″E/50,286081 21,419625
| |
Lokalizacja
Rynek znajduje się na osiedlu Kościuszki[1]. Z rynku wychodzą ulice (po dwie z każdego narożnika): Adama Mickiewicza, Tadeusza Kościuszki, Krakowska, Legionów, Jana Kilińskiego, 3 Maja, Krótka[2].
Historia
W 1915 w wyniku austriackiego ostrzału artyleryjskiego spłonęła cała północna pierzaja rynku[3].
Architektura
Zabytki
Wedłług stanu na 30 czerwca 2024 roku do rejestru zabytków nieruchomych wpisane są cztery domy[4]:
- Rynek 3 (numer w rejestrze zabytków: A-1077 z 24.06.1981)[4] – zbudowany został pod koniec XIX wieku[5]. Jest to murowany i otynkowany budynek dwukondygnacyjny z płaskim dwuspadowym dachem, zbudowany na planie litery L. Elewacja frontowa jest jednoosiowa. Drzwi wejściowe umieszczone są pomiędzy dwoma oknami tworzą witrynę sklepową. Nad drzwiami znajduję się żelbetowy balkon z balustradą wykonaną z prętów. Ścianka kolankowa udekorowana jest girlandami, pomiędzy którymi znajdują się okienka poddasza. Dom był remontowany w 1931, 1950. 1976 i latach 1982-1985[6].
- Rynek 22 (numer w rejestrze zabytków: A-1078 z 28.02.1983)[4] – dom zbudowany został w 1875 roku. Jest to budynek dwukondygnacyjny, murowany, otynkowany. Posiada mansardowy dach z blachy. Elewacja frontowa jest trójosiowa[7]. Fasada budynku jest bogato zdobiona motywami roślinnymi. Po obu stronach wejścia znajdują się szerokie witryny sklepowe. Nad wejśćiem znajduje się balkon z balustradą z kutych prętów o ornamencie geometryczno-roślinnym[7]. W sieni i na klatce schodowej znajdują się ładne dekoracje[8]. Na piętrze zachowały się dwa secesyjne piece kaflowe[7].
- Rynek 23 (numer w rejestrze zabytków:A-1079 z 24.06.1981)[4] –
- Rynek 25 (numer w rejestrze zabytków:A-1122 z 21.11.1988)[4] – dom zbudowany został na przełomie XIX i XX wieku. Dwukondygnacyjny, murowany i otynkowany dom jest przykryty jednospadowym dachem[9].
- Legionów 1 (numer w rejestrze zabytków: A-1062 z 5.10.1998)[4] – dom z frontową elewacją przy ulicy Legionów i boczną od strony Rynku. Został zbudowany w 1902[10]. Jest to budynek dwukondygnacyjny, murowany i otynkowany. Elewacja od strony Rynku jest dwuosiowa, a od strony ulicy Legionów ośmioosiowa, z płytkim dwuosiowym ryzalitem zwieńczonym szczytem z dwoma okienkami i owalną tarczą pomiędzy nimi, na której umieszczono datę wybudowania domu (1902)[10]. Zbudowany został na planie nieregularnej litery C z wewnętrznym podwórkiem[10].
- Mickiewicza 2, Łojczykówka (numer w rejestrze zabytków: A-986 z 10.10.1991[4]) – zbudowana w 1904 we wschodnim narożniku rynku. Budynek ma kształt litery L, dłuższy jego bok przylega do ulicy Adama Mickiewicza, a krótszy do ulicy Tadeusza Kościuszki. Dwukondygnacyjna kamienica jest zbudowana z cegły, otynkowana. Przykryta jest dwuspadowym blaszanym dachem. Nad drzwiami wejściowymi w narożniku znajduje się balkon z ozdobną balustradą kutą w metalu. Powyżej balkonu znajduje się kopuła wsparta na ośmiokątnym tamburze. Budynek jest boniowany, okna są obramowane. Budynek pełnił funkcje handlowe, mieścił się w nim także magistrat oraz posterunek policji, a w czasie okupacji niemieckiej Zarząd Miasta (Stadtverwaltung). Po II wojnie światowej był siedzibą Prezydium Miejskiej Rady Narodowej, Ligi Kobiet oraz innych instytucji, Mieściły się tu także liczne sklepy i zakłady usługowe. Od 20 jest siedzibą miejskiej biblioteki. 9 marca 2022 na elewacji budynku odsłonięto tablicę upamiętniającą ofiary Einsatz Reinhardt
-
Rynek 3 -
Rynek 22 -
Rynek 23 -
Rynek 25 -
Legionów 1 -
Mickiewicza 2
Gryf
Transport
Przyroda
Rekreacja
Przypisy
- ↑ https://www.mielec.pl/podzial-miasta-mielca-na-osiedla/
- ↑ OpenStreetMap [online], OpenStreetMap [dostęp 2024-09-06] (pol.).
- ↑ Czesław Kulczycki, Mielec i okolice, Krosno: "Roksana", 2004, s. 13, ISBN 978-83-7343-147-8 [dostęp 2024-09-06].
- ↑ a b c d e f g Wykaz zabytków nieruchomych wpisanych do rejestru zabytków
- ↑ Włodzimierz Gąsiewski, Leksykon Ziemi Mieleckiej: przewodnik historyczno-turystyczny, Mielec: Agencja Wydawnicza "Promocja", 2006, s. 15, ISBN 978-83-87549-23-7 [dostęp 2024-09-09].
- ↑ karta ewindencyjna zabytku
- ↑ a b c karta ewidencyjna zabytku
- ↑ Stanisław Wanatowicz, Spacerownik mielecki, Mielec: Księgarnia Dębickich s.c, 2022, s. 21, ISBN 978-83-913704-0-7 [dostęp 2024-09-12].
- ↑ Włodzimierz Gąsiewski, Leksykon Ziemi Mieleckiej: przewodnik historyczno-turystyczny, Mielec: Agencja Wydawnicza "Promocja", 2006, s. 16, ISBN 978-83-87549-23-7 [dostęp 2024-09-12].
- ↑ a b c karta ewidencyjna zabytku