Joseph Fesch
Kardynał prezbiter | ||
| ||
Kraj działania | ||
---|---|---|
Data i miejsce urodzenia |
3 stycznia 1763 | |
Data i miejsce śmierci |
13 maja 1839 | |
Arcybiskup Lyonu | ||
Okres sprawowania |
1802–1839 | |
Prymas | ||
Okres sprawowania |
15 sierpnia 1802–13 maja 1839 | |
Wyznanie | ||
Kościół | ||
Prezbiterat |
1787 | |
Nominacja biskupia |
4 sierpnia 1802 | |
Sakra biskupia |
15 sierpnia 1802 | |
Kreacja kardynalska |
17 stycznia 1803 | |
Kościół tytularny | ||
Data konsekracji |
15 sierpnia 1802 | ||||||||||||
---|---|---|---|---|---|---|---|---|---|---|---|---|---|
Konsekrator | |||||||||||||
Współkonsekratorzy |
Etienne-Alexandre-Jean-Baptiste-Marie Bernier | ||||||||||||
|
Joseph Fesch forma spolszczona Józef Fesch (ur. 3 stycznia 1763 w Ajaccio na Korsyce, zm. 13 maja 1839 w Rzymie) – francuski duchowny, arcybiskup Lyonu, kardynał, kolekcjoner sztuki, przyrodni brat matki Napoleona, Letycji.
Życiorys
[edytuj | edytuj kod]Po wczesnej śmierci męża Hieronima Ramolino († 1755) matka Letycji Angela Maria wyszła ponownie za mąż za Szwajcara Franza Fescha, kapitana wojsk genueńskich na Korsyce, Józef był jej jedynym dzieckiem z drugiego małżeństwa. Przeznaczony przez rodziców do stanu duchownego, został wysłany w wieku lat 15 na studia w seminarium w Aix-en-Provence. Przed rokiem 1789 Fesch został mianowany archidiakonem i sekretarzem kapituły w Ajaccio. W roku 1793 musiał wraz z Letycją i jej młodszymi dziećmi uciekać z Korsyki do Francji, gdyż rodzina Buonaparte opowiedziała się po stronie rewolucji, przeciw proangielskim planom Pasquale Paolego. Po przybyciu do Francji Józef, który znalazł się bez środków do życia, zrzucił sutannę i zaczął prowadzić interesy jako dostawca wojskowy, co mu umożliwiło udzielanie pomocy siostrze Letycji, która żyła w nędzy. W 1795 roku, w czasie kampanii Napoleona w Italii, Fesch działał u jego boku jako generalny liwerant wojskowy i zgromadził duże fundusze.
Po zwycięskiej dla Francuzów kampanii włoskiej Fesch postanowił powrócić do stanu duchownego i po miesięcznej pokucie w opactwie Saint-Sulpice został już w 1797 r. kanonikiem w Bastii. W 1801 roku, w czasie konsulatu Napoleona, prowadził jako przedstawiciel Pierwszego Konsula pomyślnie zakończone negocjacje z Rzymem w sprawie konkordatu. 15 sierpnia 1802 roku Fesch został konsekrowany na arcybiskupa Lyonu, a w 1803 r. otrzymał od Piusa VII purpurę kardynalską.
W tym samym roku Napoleon mianował wuja francuskim ambasadorem przy Stolicy Piotrowej. Główną zasługą Fescha jako dyplomaty było uzyskanie zgody papieża na wyjazd do Paryża na koronację Napoleona i Józefiny. W 1806 roku Napoleon odwołał wuja ze stanowiska ambasadora i Fesch udał się do swej archidiecezji w Lyonie. Osiadły teraz we Francji, często grał ważną rolę przy łagodzeniu konfliktów między władzami państwowymi a Kościołem: m.in. odwiódł siostrzeńca od stworzenia niezależnego od Rzymu narodowo-katolickiego kościoła galikańskiego. W latach 1809–1811 Fesch przewodniczył konferencji biskupiej, którą cesarz nakazał zwołać w celu powzięcia uchwały o obsadzaniu stanowisk biskupich w kościele bez zgody papieża. Projekt upadł większością ośmiu głosów (w tym Fescha) wobec trzech, co sprowadziło na Fescha niełaskę cesarską i usposobiło doń pomyślnie Piusa VII.
W czasie 100 dni Napoleona kardynał stanął po stronie siostrzeńca i został mianowany parem Francji. Po bitwie pod Waterloo Fesch bojąc się prześladowań ze strony Burbonów osiadł w Rzymie, gdzie pozostał do końca życia, dzieląc wygnanie z siostrą Letycją i siostrzeńcem Lucjanem. Nie uległ naciskom rządu francuskiego i nigdy nie zrzekł się godności arcybiskupa Lyonu. Archidiecezja była w tych latach administrowana przez koadiutora.
Kolekcja
[edytuj | edytuj kod]Józef Fesch pozostawił kolekcję obrazów, której część zapisał miastom Lyon i Ajaccio. Oba miasta posiadają dziś muzea jego imienia. Kolekcojnował głównie malarstwo włoskiego renesansu. W skład jego kolekcji wchodziło w sumie około 16 tys. obrazów (niejednocześnie), w tym tak znane obrazy jak: Święty Hieronim na pustyni Leonarda da Vinci, Pokłon pasterzy Giorgione, Ukrzyżowanie Rafaela. W 1856 wystawiono mu w Ajaccio statuę z brązu.
Bibliografia
[edytuj | edytuj kod]- Nouvelle Biographie Générale, 1-42, Paris 1860