Leon VI Filozof
Cesarz bizantyński | |
Okres | |
---|---|
Poprzednik | |
Następca | |
Dane biograficzne | |
Dynastia | |
Data i miejsce urodzenia | |
Data i miejsce śmierci | |
Moneta | |
Follis Leona VI |
Leon VI Filozof (ur. 19 września 866 w Konstantynopol, zm. 11 maja 912 tamże) – cesarz Bizancjum z dynastii macedońskiej. Swój przydomek zawdzięczał upodobaniom do wygłaszania kazań w kościołach Konstantynopola.
Wstąpił na tron po swym ojcu Bazylim w 886 roku, rozpoczynając panowanie od usunięcia z patriarchatu Focjusza i mianowania na jego miejsce swego brata Stefana[1]. Jego matką była Eudokia Ingerina (kochanka cesarza Michała III Metystesa, skąd niektórzy historycy to jemu przypisują ojcostwo).
Od 904 roku panował wspólnie z bratem Aleksandrem. Mimo podjęcia prób reorganizacji wojska bizantyjskiego i podniesienia jego sprawności bojowej poniósł szereg klęsk w wojnach z wdzierającymi się w granice państwa Bułgarami (894–896), Arabami (907)[1]. Po przegranej wojnie z Rusią Kijowską (911) zawarł traktat gwarantujący Rusinom swobodę handlu z Konstantynopolem[2]. Polecił dokończenie bizantyjskiego kodeksu prawnego Opus Basilicon (uaktualnienie ustaw z kodeksu Justyniana), który przetrwał do upadku Konstantynopola w 1453 roku. Autor prac z zakresu taktyki wojskowej i teologii[2].
Rodzina
[edytuj | edytuj kod]Pierwszą żonę wybrała mu matka i została nią Teofano Martinakios, córka Martinacusa – bizantyńskiego możnowładcy. Leon został zmuszony do poślubienia jej w 886. Bizantyńczycy kochali cesarzową, ale Leon nie był z nią szczęśliwy. Miał z nią jedynie córkę (po której śmierci Teofano udała się do klasztoru i tam zmarła):
- Eudokię (888–892).
W 898, Leon poślubił swoją kochankę Zoe Zoutzes, córkę swojego doradcy Stylianosa Zaoutzesa. Zoe także urodziła Leonowi córkę i zmarła w 899 na malarię:
- Annę (898–914?).
W 900 Leon ożenił się z Eudokią Bajaną. W kwietniu 901 jego trzecia zmarła w połogu. Ich syn:
- Bazyli, zmarł wkrótce po matce.
Leon nie ożenił się po raz czwarty, ale wziął sobie kochankę – Zoe Karbonopsinę. Ta najpierw urodziła dwie córki, a następnie syna:
- Annę (ur. 903),
- Helenę (ur. 904).
- Konstantyna VII Porfirogeneta, cesarza po śmierci Aleksandra.
Przypisy
[edytuj | edytuj kod]Bibliografia
[edytuj | edytuj kod]- Małgorzata Hertmanowicz-Brzoza , Kamil Stepan , Słownik władców świata, Kraków: Wydawnictwo Zielona Sowa, 2005, s. 413–414, ISBN 83-7435-077-6, OCLC 749692036 .
- ISNI: 0000000121201790
- VIAF: 9873664, 7120159477968827990000, 2393159477685127990006, 4463151304660249460004, 1069154380897730290088, 418159474334427662534
- ULAN: 500256555
- LCCN: n90633911
- GND: 118901486
- LIBRIS: 0xbd847j0r4lnw9
- BnF: 12086746s
- SUDOC: 02918892X
- SBN: TO0V024424
- NLA: 52243985
- NKC: jn20011024163
- BNE: XX1280695
- NTA: 068638922
- BIBSYS: 90573284
- CiNii: DA04541567
- Open Library: OL4914760A
- PLWABN: 9810571062505606
- NUKAT: n2005114540
- J9U: 987007264459605171
- PTBNP: 1729646
- LNB: 000191979
- NSK: 000388675
- CONOR: 164836707
- ΕΒΕ: 248642, 47108
- LIH: LNB:hvV;=CE