Przejdź do zawartości

Betel (używka)

Z Wikipedii, wolnej encyklopedii
To jest stara wersja tej strony, edytowana przez Pwjb (dyskusja | edycje) o 00:38, 23 sty 2015. Może się ona znacząco różnić od aktualnej wersji.
Porcja zakupiona w Bangkoku
Liść betelu

Betel (gdzie głównym składnikiem jest pieprz żuwny) – rodzaj znanej od starożytności używki popularnej w krajach Dalekiego Wschodu (głównie Malezja, Madagaskar, południowa Azja) oraz społeczności emigracyjnej w Afryce, Europie i Ameryce Północnej. Składają się na nią liście pieprzu betelowego, nasiona palmy areki, mleko wapienne lub pokruszone muszle małży oraz dodatki. Jego różnorodność i proporcje poszczególnych składników są dobierane i modyfikowane w zależności od kraju. Popularne dodatki to goździki, kardamon, gałka muszkatołowa, anyż, kokos, cukier, syropy, wyciągi z owoców, które dodaje się w celu poprawienia smaku. W Indiach np. betel używany jest w połączeniu z tytoniem. Połączenie takie zwiększa jednak ryzyko wystąpienia problemów zdrowotnych jamy ustnej[1]. Betel używa obecnie ok. 10–20% ludzi naszego globu, co sprawia, że jest on czwartą najbardziej popularną używką na świecie za kofeiną, nikotyną i alkoholem[2].

Betel używany jest jak substancja tłumiąca głód, pobudzająca apetyt, zmniejszająca nudności oraz pomaga w leczeniu biegunki. Ma także działanie orzeźwiające, lekko podniecające i lecznicze – zabijając pasożyty i odkażając przewód pokarmowy[3]. Ubocznym skutkiem zażywania betelu jest jednak barwienie zębów na czarno, a śliny na czerwono[3].

Betel w medycynie wschodniej używany jest jako naturalna substancja wzmacniająca zęby i dziąsła. Jednak w wyniku regularnego i długotrwałego żucia może powodować wypadanie zębów i sztywnienie szczęki[potrzebny przypis]. Długoletnie zażywanie betelu może zwiększać ryzyko zachorowalności na astmę i zwiększyć prawdopodobieństwo ataku serca[potrzebny przypis]. Stanowi jeden z głównych czynników rozwoju raka płaskonabłonkowego błony śluzowej jamy ustnej.[potrzebny przypis]

  1. Merchant A, Husain SS, Hosain M, Fikree FF, Pitiphat W, Siddiqui AR, Hayder SJ, Haider SM, Ikram M, Chuang SK, Saeed SA.. Paan without tobacco: an independent risk factor for oral cancer. „International Journal of Cancer”. 86 (1), s. 128-31., 2000. PMID: 10728606. 
  2. Gupta P.C., Ray C.S.. Epidemiology of Betel Quid Usage. „Ann Acad Med Singapore”. 33 (Suppl) (1), s. 33-36, 2004. 
  3. a b Betel w encyklopedii internetowej WIEM

Zobacz też